PYTANIA I ODPOWIEDZI (28.02.2011)

1. Wyjaśnij, co łączy różnego rodzaju stosunki finansowe występujące pomiędzy podmiotami gospodarującymi.

Różnego rodzaju stosunki finansowe łączy to, że posługują się pieniądzem i wszystkie dotyczą ruchu pieniądza i kategorii pieniężnych oraz to, że mają bardzo zróżnicowany charakter.

2. Wyjaśnij, z czego wynika ograniczenie tradycyjnej podmiotowej klasyfikacji zjawisk finansowych wyróżniającej 5 agregatów.

Ograniczenie tradycyjnej podmiotowej klasyfikacji zjawisk finansowych wyróżniającej 5 agregatów wynika z rodzajowego zróżnicowania jednostek gospodarujących, które dokonują operacji pieniężnych , co oznacza, że regulują przychody i wydatki pieniężne oraz dokonują gromadzenia zasobów pieniężnych.

3. Wymień podstawowe rodzaje stosunków finansowych i krótko je scharakteryzuj.

1. Przychody i wydatki (strumienie) pieniężne ekwiwalentne/rynkowe/materialne

Charakteryzują się tym, że ruchowi pieniądza bezpośredni towarzyszy ruch ekwiwalentu tzn. wydatek jednej strony jest przychodem drugiej strony (np. akt kupna - sprzedaży, wynagrodzenie za pracę). Potoczne „coś za coś”. W zasadzie są one regulowane przez mechanizm rynkowy (wyznacza on ceny dóbr, stawki wynagrodzeń za pracę), choć może on podlegać różnorodnym zewnętrznym wpływom.

2. Przychody i wydatki (strumienie) pieniężne redystrybucyjne - tzw.TRANSFERY

Charakteryzują się tylko ruchem pieniądza, brak towarzyszącego mu ekwiwalentu - czyli brak wzajemnego świadczenia ze strony podmiotu gosp., który otrzymuje od nas środki pieniężne [wydatek jednej strony jest przychodem drugiej strony]. Potocznie „coś za nic”. Np. podatki i opłaty, przekazywane przez różne jednostki gospodarujące na rzecz budżetu państwa i budżetów samorządowych, emerytury, renty, zasiłki, dotacje, darowizny. Są regulowane przez normy prawne na podstawie różnych kryteriów, a nie przez mechanizm rynkowy.

3. Przychody i wydatki (strumienie) pieniężne kredytowe

Charakteryzują się ruchem nowego pieniądza dopiero co wprowadzonego / kreowanego / emitowanego do obiegu i likwidacją z obiegu już istniejącego. Jedną ze stron tego zjawiska będzie zawsze bank, ponieważ tylko on jest upoważniony do wprowadzania (i wyprowadzania) nowego pieniądza w obieg (z obiegu). Są nimi np. operacje kredytowe banków. Dla banków udzielenie kredytu nie jest wydatkiem pieniężnym, a spłata kredytu przez pożyczkobiorcę nie jest jego przychodem.

Finanse ćwiczenia (28.02.2011)

Wyszczególnienie	Podmioty		Rodzaj stosunku finansowego
		Przekazujące środki pieniężne (ponoszące wydatek)		Otrzymujące środki pieniężne (osiągające wpływy)
Przychody ze sprzedaży mebli ogrodowych	Gospodarstwa domowe	Przedsiębiorstwa	Ekwiwalentne
Przychody ze sprzedaży mebli biurowych dla urzędów gmin	Sfera publiczna	Przedsiębiorstwa	Ekwiwalentne
Kredyt na budowę nowej linii produkcyjnej w fabryce mebli ogrodowych	Bank komercyjny	Przedsiębiorstwa	Kredytowe
Emisja akcji na giełdzie	Ubezpieczyciele! (banki,przedsiębiorstwa)	Przedsiębiorstwa	Redystrybucyjne
Otrzymanie dotacji na budowę ścieków	Sfera publiczna	Przedsiębiorstwo	Redystrybucyjne
Zakup surowców do produkcji mebli ogrodowych	Przedsiębiorstwo	Przedsiębiorstwo	Ekwiwalentne
Zaliczka na podatek dochodowy przedsiębiorstwa	Przedsiębiorstwo	Sfera publiczna	Redystrybucyjne
Odsetki od kredytu inwestycyjnego	Przedsiębiorstwo	Bank	Redystrybucyjne
Otrzymanie odsetek od obligacji skarbowych	Sfera publiczna	Banki, ubezpieczyciele, gosp. domowe, przedsiębiorstwo	Redystrybucyjne
Składka z tytułu ubezpieczeń społecznych pracowników	Pracownicy i pracodawcy	Sfera publiczna	Redystrybucyjne
Opłata składki z tytułu ubezpieczenia linii produkcyjnej od ognia i innych zdarzeń losowych	Przedsiębiorstwa	Ubezpieczyciele	Redystrybucyjne
Spłata kapitału pozyskanego z kredytu bankowego inwestycyjnego	Przedsiębiorstwa	banki	Kredytowe
Emerytura	Sfera publiczna	Gospodarstwa domowe	Redystrybucyjne
Kredyt na budowę domu	Bank komercyjny	Gospodarstwo domowe	Kredytowe
Opłata za usługi transportowe mebli ogrodowych	Gospodarstwa domowe	Przedsiębiorstwo	Ekwiwalentne
Odszkodowanie za szkodę na ubezpieczenie maszyny, która uległa zniszczeniu w pożarze	Ubezpieczyciele	Przedsiębiorstwo	Redystrybucyjne
Zyski banku centralnego	Bank centralny	Sfera publiczna	Redystrybucyjne
Kredyt bankowy na pokrycie deficytu budżetowego gminy	Banki	Sfera publiczna	Kredytowe
Przychody kopalni państwowej ze sprzedaży węgla odbiorcom indywidualnym	Gospodarstwa domowe	Przedsiębiorstwa	Ekwiwalentny
Wypłata wynagrodzenia dla strażników miejskich	Sfera publiczna	Gospodarstwo domowe	Ekwiwalenty
Prowizje bankowe z tytułu czynności rozliczeniowych dokonywanych na rachunku bankowym indywidualnym	Gospodarstwo domowe	Banki	Redystrybucyjny

---