MLEKO WYKLAD 3
Przewodnik „Good dairy forming practice”
Przewodnik dobrych praktyk weterynaryjnych
Wlasciciele gospodarstw produkujacych mleko powinni wdrozyc GAP w nastepujacych obszarach:
- Zdrowie krow
- Higiena mleka
- Pasza i woda
- Dobrostan zwierząt
- Środowisko
Glowny cel: wytworzone mleko w gospodarstwie musi być pozyskiwane od zdrowych zwierzat w dobrej kondycji
Dobra praktyka (zdefiniowana charakterystyka):
- Zdrowie krow
- Higiena mleka
- Pasza i woda
- Dobrostan zwierząt
- Środowisko
Zdrowie zwietzat- efektywny program ochrony zwierzat:
GAP |
Przykłady sugestii osiągnięcia GAP |
Przedmiot/Srodki kontroli |
Zapobieganie pojawieniu się choroby w gospodarstwie |
Zakup tylko zwierzat o znanym statusie zdrowotnym |
Zachowanie zdrowia zwierzat |
|
Zabezpieczenie bezpiecznego transportu z i do gospodarstwa, który nie wprowadzi chorob |
Zgodnie z krajowymi zasadami przewozu zwierzat i kontroli chorob |
|
Posiadanie bezpiecznych granic, ogrodzenia |
|
|
Jeśli to konieczne ograniczenie dostępu ludzi i innych zwierzat |
|
|
Posiadanie programu zwalczania szkodnikow |
|
|
Uzywanie narzedzi tylko ze sprawdzonych zrodel |
|
Posiadac efektywny program zapewnienia zdrowia zwierzat w miejscu |
Zastosowanie systemu identyfikacji, który umożliwi indywidualna identyfikacje od urodzenia do smierci |
-Wczesne wykrywanie chorob
- Zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorob wśród zwierzat
- Zapobieganie przenoszeniu się zoonoz
- Zagwarantowanie traceability (udokumentowana droga wewnątrz np. wiadomo z jakiego gospodarstwa pochodzi kupiona krowa; tak samo jest z mlekiem
|
|
Opracowanie skutecznego programu zdrowia zwierzat skoncentrowanego na zapobieganiu w oparciu o regionalne i krajowe wymagania |
|
|
Regularne badania zwierzat |
|
|
Chore zwierzęta powinny być szybko i we właściwy sposób odseparowane od zdrowych |
|
|
Przetrzymywanie mleka chorych i leczonych zwierzat oddzielnie |
|
|
Wdrozenie odpowiedniego postepowania po wykryciu zoonoz |
|
Uzywanie chemikaliow i lekow zgodnie z zaleceniami |
Uzywanie chemikaliow zgodnie z instrukcjami stosowania, obliczając dawki ostrożnie i okresy stosowania |
- Zapobieganie wystepowaniu pozostałości chemikaliow w mleku |
|
Stosowanie tylko lekow weterynaryjnych zalecanych przez lek.wet i przestrzeganie karencji |
|
|
Przechowywanie chemikaliow i lekow weterynaryjnych bezpiecznie; odpowiednie dysponowanie nimi |
|
Odpowiednio przeszkolony personel |
Posiadający na miejscu procedury wykrywania chorob i lekow weterynaryjnych |
|
|
Upewnienie się, ze wszyscy ludzie SA wystarczająco przygotowani do wykonywania swoich zadan |
|
|
Wybor właściwych źródeł fachowych |
|
HIGIENA MLEKA |
||
Higiena mleka |
Przykłady sugestii osiągnięcia GAP |
Przedmiot/Srodki kontrolne |
Zapewnienie, ze udoj nie powoduje zranien lub nienastepuje zanieczyszczenie mleka |
Identyfikacja poszczególnych zwierzat |
|
|
Zapewnienie odpowiedniego przygotowania wymienia do doju |
|
|
Zapewnienie właściwej techniki doju |
|
|
Oddzielenie mleka od zwierzat chorych lub leczonych |
|
|
Zapewnic, ze sprzed udojowy jest prawidłowo zainstalowany i konserwowany |
|
|
Wystarczajaca podaz czystej wody |
|
Zapewnienie, ze dojenie odbywa się w higienicznych warunkach |
Upewnic się, ze środowisko zwierzat jest zawsze czyste |
|
|
Upewnic się, ze obszar doju jest zawsze czysty, a personel dba o higiene osobista |
|
Zapewnienie, ze mleko jest przechowywane we właściwych warunkach |
Sprawdzic, czy mleko jest chlodzone w odpowiednim czasie |
Przechowywac we właściwej temperaturze i warunkach higienicznych |
|
Upewnij się, ze powierzchnia magazynowania mleka jest czysta |
|
|
Zapewnic odpowiedni sprzet do przechowywania mleka w określonej temperaturze |
|
|
Zapewnic właściwe warunki do jego odbioru |
|
ZYWIENIE I POJENIE ZWIERZAT |
||
Zapewnic, ze pasza dla zwierzat i woda sa odpowiedniej jakosci |
Upewnij się, ze potrzeby żywieniowe zwierzat SA spelnione |
- Uzywanie zwierzat w dobrej kondycji
- Ochrona wody i paszy przed zanieczyszczeniami
- Unikac zanieczyszczen chemicznych z powodu praktyk rolniczych |
|
Zapewnic dobre zaopatrzenie w wode |
|
|
Inny sprzet do pracy z chemikaliami i paszami |
|
|
Odpowiednie stosowanie chemikaliow na pastwisku i dla roślin pastewnych |
|
|
Używać jedynie zatwierdzonych srodkow chemicznych do uzdatniania pasz i składników pasz zwierzęcych i przestrzegac karencji |
|
Kontrola warunkow przechowywania paszy |
|
Nie dla mikrobiologicznego lub innego zanieczyszczenia lub niezmierzone zuzycie zabronionych składników paszowych i preparatow weterynaryjnych. Utrzymanie zwierzat zdrowych |
Zapewnienia identyfikacji pasz kupionych poza gospodarstwem |
|
Program zapewnienia jakości dostarczanych pasz |
DOBROSTAN ZWIETZAT |
||
Zapewnic, aby zwierzęta były wolne od pragnienia, glodu i niedozywienia |
Codziennie zapewnic odpowiednia pasze i wode |
- zdrowe, wydajne zwierzęta - właściwe karmienie i pojenie zwierzat |
Zapewnic, aby zwierzata były wolne od dyskomfortu |
- Projektowac i budowac budynki wolne od przeszkod i zagrożeń - W razie potrzeby zapewnic odpowiednie przedzialy przestrzeni i czysta ściółkę - Chronic zwierzęta przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi - Odpowiednia wentylacja - Nieslizgajace posadzki |
- ochrona zwierzat przed ekstremalnymi warunkami klimatycznymi - zapewnienie bezpiecznego srodiwiska |
Zapewnic zwierzętom wolność od bolu, urazow i chorob |
- Badanie inpekcji zwierzat regularnie - Ochrona przed kulawiznami - Regularne dojenie - Nie sprawiać niepotrzebnie bólu - Odstawic przed wycieleniem - Odpowiednie procedury dla cielat przed sprzedaza |
- uzasadnione i humanitarne dzialania - dobre warunki sanitarne |
Upewnic się, ze zwierzęta sa wolne od leku |
- Zapewnic odpowiednio przeszkolony personel (?) |
|
|
|
|
SRODOWISKO |
||
Mieć odpowiedni system zarzadzania odpadami |
- Odpady- zapewnic ich przechowywanie, aby zminimalizowac ryzyko zanieczyszczenia środowiska - Zarzadzanie pastwiskami, aby uniknąć odpływu ścieków z gospodarstw zgodnie z lokalnymi warunkami - Odpowiednie nawozenie |
- ograniczenie potencjalnego negatywnego wpływu na srodowisko |
Upewnij się, ze praktyki stosowane w gospodarstwie nie maja negatywnego wpływu na srodowisko |
|
- przedstawienie pozytywnego wizerunku |
Wymagania weterynaryjne dla podmiotow produkujących mleko surowe na cele przetworcze i do sprzedazy bezpośredniej Rozporządzenie (WE) nr 852/…
Gospodarstwo jako podstawowe ogniwo łańcucha żywności
- produkty mleczarskie przemysłowe
- sprzedaz bezposrednia
- produkty tradycyjne
-
Mleko surowe:
Powinno pochodzic z gospodarstw produkcyjnych:
zarejestrowanych przez PLW
kontrolowanych zgodnie z przepisami
Rejestracja gospodarstw na podstawie:
statusu zdrowotności zwierzat
odpowiednich warunkow sanit-wet
jakości mleka surowego
Mleko surowe powinno pochodzic od krow:
krow lub bawolic należących do stad oficjalnie wolnych od brucelozy
owiec i koz należących do gospodarstw oficjalnie wolnego (majace potwierdzenie, ze gospodarstwo było wolne od choroby) lub wolnego (mogą zwierzęta nie być chore, ale brak potwierdzenia) od brucelozy (B. melitensis)
krow lub bawolic należących do stada oficjalnie wolnego od gruźlicy
w przypadku gatunkow podatnych na gruźlicę, od samic innych gatunkow należących do stad poddawanych regularnym badaniom w ramach planu zwalczania dawnej choroby, zatwierdzonego przez…
Surowego mleka pochodzącego od zwierzat, które nie spełniają wymogow, można używać za zgoda właściwych wladz:
w przypadku krow i bawolic, które nie wykazuja pozytywnej reakcji na test na gruźlicę czy bruceloze, ani zadnych objawow tych chorob, po poddaniu mleka obróbce cieplnej w celu wykazania negatywnej reakcji na test na fosfataze
w przypadku owiec i koz, które nie wykazuja pozytywnej reakcji na testy na bruceloze lub zostaly zaszczepione przeciwko brucelozie w ramach zatwierdzonego programu zwalczania choroby, oraz które nie wykazuja zadnych objawow tej choroby
- do wytwarzania sera o okresie dojrzewania wynoszącym co najmniej 2 mce lub po poddaniu mleka obróbce cieplnej w celu wykazania negatywnej reakcji tescie na fosfataze
W przypadku samic innych gatunkow zwierzat, które nie wykazuja pozytywnej reakcji w tescie na gruźlicę czy bruceloze, ani zadnych obrjawow tych chorob, lecz naleza do stada w którym wykryto gruźlicę lub bruceloze, po poddaniu mleka obróbce zapewniającej bezpieczeństwo
- surowe mleko od zwierzat (chyba chorych??) musi zostac zutylizowane
Mleko surowe powinno pochodzic od zwierzat, które:
nie wykazuja objawow chorob zakaznych, które sa przenoszene na człowieka poprzez mleko
znajduja się w ogolnie dobrym stanie zdrowia, nie wykazuja objawow choroby, która moglaby skutkowac zanieczyszczeniem mleka, a zwłaszcza nie cierpia na żadna infekcje drog rodnych objawiajaca się wydzielina, na zapalenie jelit z biegunka i goraczka, na rozpoznany stan zapalny wymion
nie posiadaja na wymionach zadnych ran, które moglby niekorzystnie wpłynąć na mleko
nie otrzymywaly zadnych niezatwierdzonych substancji, nie były poddane nielegalnemu leczeniu
w przypadku gdy otrzymywaly zatwierdzone produkty czy substancje, zachowany zostal odpowiedni okres karencji, zalecanej dla danego produktu
Izolacja zwierzat
Izolacja zwierzat zainfekowanych lub podejrzanych o gruźlicę lub bruceloze, musi być na tyle skuteczna aby można było uniknąć szkodliwego dzialania na mleko pozostałych zwierzat
Ogólne przepisy higieny dla produkcji podstawowej”
- w jak najszerszym zakresie, przedsiębiorstwa zapewniaja, ze surowce sa chronione przed zanieczyszczeniem
- przedsiębiorstwa musza przestrzegac właściwych wspólnotowych i krajowych przepisow prawnych odnoszących się do kontroli zagrożeń w produkcji podstawowej i powiazanych działań
Higiena w gospodarstwach produkcji mleka
Wymogi dotyczące pomieszczen i wyposażenia
- Umiejscowienie i konstrukcja urządzeń do udoja i pomieszczen, w których mleko jest skladowane lub poddawane obróbce cieplnej lub schładzane, musza eliminowac ryzyko zanieczyszczenia mleka
- Pomieszczenia do skladowanie mleka musza być zabezpieczone przed szkodnikami
- Powierzchnie majace styczność z mlekiem, latwe do czyszczenia, stosowanie gładkich, nadających się do mysia oraz nietoksycznych powierzchni
- Po uzyciu powierzchnie takie musza zostac oczyszczone oraz w razie konieczności zdezynfekowane. Po każdym transporcie lub serii transportow, bezwzględnie raz dziennie, pojemnik musi być umyty i zdezynfekowany
Badanie mleka wymieniowego:
- Zgodnie z rozporządzeniem 853/2004
Udoj higieniczny:
- dojarz dokonal oględzin mleka każdego zwierzecia, w zakresie nieprawidłowości organoleptycznych…
W ramach sprzedazy bezpośredniej dopuszcza się dla:
*mleka surowego lub surowej smietany, pozyskanych w gospodarstwie rolnym producenta sprzedaz:
konsumentowi koncowemu w miejscach prowadzenia sprzedazy bezpośredniej, w tym znajdujących się na terenie gospodarstw rolnych lub
konsumentowi koncowemu na targowiskach lub
Sprzedaz bezposrednia
- może być prowadzona na obszarze województwa, na obszarze którego jest prowadzona produkcja lub na obszarze sąsiadujących z nia województw
- jeżeli podmiot prowadzacy działalność w zakresie produkcji produktow pochodzenia zwierzęcego…
Sprzedazy bezpośredniej produktow pochodzenia zwierzęcego można dokonywac ze specjalistycznych srodkow transportu, przy czym w przypadku sprzedazy jednoczesnie wiecej nic jednego rodzaju
Wielkość produkcji produktow pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych…