Rodzaje badań- kryteria
- Intencja badacza
- Badania opisowe(sondażowe, diagnostyczne)
- Badania weryfikacyjne
- Finansowe
- B. podstawowe
- B. stosowane
- B. przemysłowe
- Usta. Z 30.04.2010 o zasadach finansowania nauki
Badania podstawowe:
- B. naukowe- oryginalne prace badawcze eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania owej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie praktyczne zastosowanie lub użytkowanie.
- B. stosowane-prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce
- B. przemysłowe - badania majace na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług, badania te obejmują tworzenie elementów składowych systemów złożonych, szczególnie do oceny przydatności
- wymiar czasowy ( przekrojowe, dynamiczne, zbliżane do dynamicznych.
- faza badań (badania, pilotażowe, właściwe)
- cel badawczy (badania porównawcze, historyczne, eksperymentalne, prognostyczne, innowacyjne, panelowe, systemowe)
BADANIA EMPIRYCZNE ILOŚCIOWE:
- Empira= łac. Doświadczenie
- Nurt neopozytywistyczny, scjentetyczny
- Naśladowanie nauk przyrodniczych- sprawdzanych metod badawczych, jasno opisowych procedur głownie matematycznych i statystycznych.
ZAŁOŻENIA BADAŃ EMPIRYCZNYCH
- Zachowanie i działanie ludzi przebiega wg. Określonych, stałych reguł, daje się zatem badać metodami przyrodoznawstwa.
- Monizm metodologiczny- nakazuje najwyżej cenić metody nauk ścisłych
- Celem badań jest wyjaśnienie, na podstawie przyczyn ustalenia badanych zjawisk
- Badania prowadzone są wg ustrukturyzowanych projektów, zmienne są ściśle definiowane, problematyka zoperacjonalizowana
- Dbałość o obiektywizm- poprzez liczne zabiegi standaryzacyjne, zmierzające do eliminacji oddziaływania badacza.
CECHY BADAŃ ILOŚCIOWYCH
- Obiektem badań są ściśle zdefiniowanie zmienne wynikające z podstawowych hipotez
- Zmienne są w procesie badawczym liczone i mierzone
- Wykorzystuje się w tym celu narzędzia badawcze- zaplanowane i wystandaryzowane
- Typowe techniki badawcze to: ankieta, skale, testy, techniki eksperymentalne, socjometryczne
- Standaryzacji poddaje się maksymalną ilość składników sytuacji badawczej
- W organizowaniu procesu badawczego uwzględnia się potrzeby metody statystycznych: losowy dobór próby, kategoryzacja narzędzi, kodowanie, statystyczne procedury analizy danych, ilościowych opis wyników.
POMIAR W BADANIACH
- Pomiar to przypisywanie liczb przedmiotom lub zdarzeniom nie mającym ilościowych charakteru- zgodnie z przyjętymi regułami
POZIOMY POMIARU S. STEVENS
- Poziom nominalny- najniższy, pozwala na udawanie nazw klasą, rozróżnienie ludzi wg płci
- Poziom porządkowy - ustala się kolejność, czyli możliwe jest szeregowanie wg przyjetej cechy
- Poziom interwałowy(podziałowy) umożliwia ustalenie dystansów między uporządkowanymi wg kolejności zmiennymi
- Poziom ilorazowy(metryczny) posiada najwyższą wartość, umożliwia porównywanie proporcji między wartościami zmiennych, operują zerem absolutnym
ETAPY POSTEPOWANIA BDAWCZEGO
- Konceptualizacja
- Operacjonalizacja
ZALETY BADAŃ EMPIRYCZNYCH
- Możliwość porównywania badanych zjawisk tak w czasie jak i przestrzeni
- Możliwość ustalania siły związków między zmiennymi
- Daje możliwość tworzenia wiedzy obiektywnej, któ®a jest podstawą odkrywania praw i formułowania prawidłowości o badanej rzeczywistości
WADY BADAŃ ILOŚCIOWYCH
- Nieadekwatność do badań wielu problemów wymagających pogłębionego, zindywidualizowanego podejścia (intencje, sensy, wartości)
- Zajmuje się głównie mierzalną częstotliwością, nie obejmują istotnego kontekstu (czasowego i przestrzennego) zjawisk badanych
- Błahość problemów przy precyzyjnym metodach badań
BADANIA EMPIRYCZNE
- Korzenie tego nurtu tkwią w przednaukowej refleksji
- Jak nurt naukowy występuje począwszy od XIX w
ZAŁOŻENIA BADAŃ EMPIRYCZNYCH JAKOŚCIWOYCH
- Nauki humanistyczne mają swoją specyfikę oraz logikę badań
- Celem badania jest rozumienie doświadczenia jako czegoś jednolitego, tworzącego zwartą całość- jest to więc badanie opisowe i jednostkowe. Podkreśla się wagę zajęć subiektywnych.
CECHY BADAŃ EMPIRYCZNYCH
- Całościowe, holistyczne podejście
- Nastawienie na indukcyjny opis kontekstu, w którym tkwi badana jednostka
- Celem badań jest odkrywanie idei ułatwiających wgląd na zjawisko
- Nie są stawiane hipotezy
PERSPEKTYWY BADAŃ JAKOŚCIOWYCH
- LEJKOWATY KSZTAŁT-szerokie możliwości interpretacji na początku, a następnie zwężanie w miarę prowadzenia obserwacji
METODY ZBIERANIA DANYCH
- Wywiad jakościowy
- Wywiad narracyjny- dana osoba opowiada nam swoją historię, zbieranie doświadczeń, narracje z życia danej osoby typ wywiadu mało kierowanego może być grupowy i indywidualnym przedmiotem może być życie ludzkie
CZYNNIKI BADACZA W WYWIADZIE NARRACYJNYM:
Dobór grupy
Przedstawienie osobie badanej instrukcji o przebiegu badania, zasady w któ®ych będzie postępował oraz zachowaniu tajemnicy przez badacza
Diagnoza - z gr. Rozróżnienie , osądzanie
Pierwotnie utozsamiana była z ustaleniem patologicznego stanu organizmu , poóżniej znaczeni pojecia uległo rozszerzeniu do „ rozpoznania choroby na podstawie analizy zmian , jakie wywołuje ona w organizmie „
Diagnoza społeczna - określenie cech zjawisk społecznych na podstawie badań empirycznych
Diagnoza rozwinięta - diagnoza w ujęci S.Ziemskiego to rozpoznanie na [odstawie zebranych objawów i znanych ogólnych prawidłowości badanego złorzonego stanu rzeczy przez przyporządkowanie go do typu abgo gatunku , dalej przez wyjaśnienie genetyczne i celowościowe , określenie jego fazy obecnej i przewidywanego rozwoju .
Struktura diagnozy rozwiniętej
Diagnoza identyfikacyjna - identyfikuje badany stan rzeczy przez przyporządkowanie do jakiegos gatunku albo typu zjawiska , określa , nazywa dany stan rzeczy , problem , zaburzenie.
Diagnoza genetyczna ( kazualna) - wyjaśnia obszar uwarunkowań badanego stanu rzeczy , dąży do ustaleni czynników przyczynowych i mechanizmów rozwoju problemu , zaburzenia , danego stanu rzeczy
Diagnoza znaczenia - okresla rolę badanego zjawiska dla pewnego szerszego kompleksu zjawisk , całego układu , którego dotyczy
Diagnoza fazy - wskazuje etap rozwoju stanu rzeczy podlegającego rozpoznaniu ,
Diagnoza prognostyczna( rozwojowa) - oznacza przewidywanie tego jak badane zjawisko może lub powinno się rozwinąć , co odbywa się na podstawie wyprowadzeni wniosków z poprzednich etapów ( d. genetycznej , znaczeni i fazy )
CEL BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH - :
- z pedagogicznym badaniem diagnostycznym wkracza się tam , gdzie w nauczaniu , czy wychowaniu pojawiają się pewne zakłócenia
- calem diagnozy jest rozpoznanie tych zakłóceń przez uchwycenie zmian w wychowankach , które zostały przez te zakłócenia spowodowane , czyli ustalenie przyczyn i skoków , a w efekcie zaproponowanie odpowiednich środków zaradczych ( w. Okoń )
BADANIA WERYFIKACYJNE (eksperymentalne ) - oznaczją poszukiwanie, analizę , zależności miedzy zmiennymi , mogą mieć formy badań dedukcyjnych lub indukcyjnych m.in. badań eksperymentalnych .
DEFINIOWANIE POJĘĆ :
Eksperyment - jako procedura ( j. Brzeziński ) tj. zespół dyrektyw organizacyjnych wyznaczających przebieg badań
Eksperyment - jako metoda badawcza (Z.Mach ) - czyli określony sposób posterowani badawczego ( zawierający system techniki i procedur badawczych ) powiazene z założeniami teoretyczno metodologicznymi
Eksperyment - powtarzalny zabieg polegający na planowej zmianie przez badacz jednych czynników w badanej sytuacji , przy równoczesnej kontroli innych czynników, podjęty w celu uzyskania w drodze obserwacji odpowiedzi na pytanie o skutki tej zmiany (A.Sułek)
Próby eksperymentalne - S.Palka
- możliwość przeprowadzenia badań , gdy nie są spełnione wszystkie warunki eksperymentu sensu scricto .
- wymaga zaakceptowani wcześniej założeń teoretycznych
- opiera się na poszukiwaniu zależności , związków przyczynowych , przyczynowo -skutkowych
-istotą eksperymentu jest celowe oddziaływanie na badaną rzeczywistość po to by ją poznać
- manipulowanie co najmniej jedną zmienna niezależna - główną
- kontrolowanie zmiennych niezależnych - ubocznych
- minimalizowanie wpływów zmiennych niezależnych - zakłócających na zmienna zależną
- dokonanie pomiaru zmienności zmiennej zależnej przez zmienne niezależne - główne ( J.Brzeziński )
Schemat klasyczny :
- hipoteza przyjęta do sprawdzenia
- zmienne główne :
- Zmienna niezależna - czynnik eksperymentalny ( tzw.bodziec eksperymentalny )
- Zmienna zależna - czyli zmiany (skutki ) wywołane w badanym układzie zadziałaniem bodźca
-Zmienne uboczne - arbitralne decyzje w tej kwestii podejmuje badacz
KOMUNIKOWANIE NEWERBALNE (ZMIENNA NIEZALEŻNA -PRZYCZYNA ) A EFEKTY KSZTAŁCENIA ( ZMIENNA ZALEŻNA - SKUTEK ) UCZNIÓW W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM
- wybór dwóch grup : eksperymentalnej i kontrolnej , maksymalnie ujednoliconych pod względem istotnych zmiennych , zwłaszcza zmiennej niezależnej
- niezwykle ważny jest dobór grup
- wykonanie w obu grupach badań wstępnych tzw. Pretest , bedący pomiarem sytacji wyjściowej a przynajmniej zmiennej zaleznej.
Dobór grup:
dobór losowy zwany randomizacją - pojlega na automatycznym wskazaniu , które jednostki maja wejść do tworzonych grup . Warunek - duze liczebności grup
dobór parami - polega na wyszukiwaniu dla każdego elementu jego „bliźniaczego odpowiednika „
dobór polegający na „ wyrównywaniu rozkładów częstości „ , czyli dobraniu takich grup , w których istaniałyby identyczne rozkłady ( powielane proporcje ) wartości istotnych zmiennych
technika grup równoważnych - jedyna w tym układzie technika nielosowa , może być zawodna choć jest sensowana gdy do eksperymentu mają być wybrane naturalne zbiorowości z małej ilości . dobór na podtawie wiedzy badacza o cechach zbiorowości ( podobieństwa i różnice )
MODYFIKACJE SCHEMATU KLASYCZNEGO
- technika jednej grupy - schemat z dwukrotnym pomiarem w jednej grupie
- schemat z grupą kontrolną bez pomiaru początkowego - wyklucznie bodźca początkowego
- schemat Salomona - próba eliminacji bodźca z pretestem , mierzenie interakcji
- schemat rotacyjny - polega na przemiennym wprowadzeniu bodźca do każdej z dwóch grup biorących udział w badaniu
BARIERY W EKSPERYMENTACH
- charakter zjawisk pedagogicznych ( czy jest możliwość dokładnego mierzenia skutków czyli zmiennej niezależnej ?)
- złożoność zmiennych pedagogicznych
- bariery moralne - ( dobro dziecka jest najważniejsze w każdej stuacji , gdy zachodza podejrzenia o naruszenia tej wartości , nie można eksperymentować )
-trudności w zapewnieniu powtarzalności badania