I. Podstawowe pojęcfa i zjawiska na rynku finansowym
37
systematyczne (rynkowe), mierzone przez współczynnik beta, które
dotyczy ogólnych trendów na całym rynku. Podlegają im wszystkie akcje,
więc nie możemy go ograniczyć tylko poprzez dywersyfikację portfela;
specyficzne, związane ze zmiennością cen akcji poszczególnych spół
ek, zaieżnąod ich indywidualnej sytuacji; możemy je zdywersyfikować.
W zdywersyfikowanym portfelu inwestycyjnym stopa zwrotu z danego papieru wartościowego (r) jest funkcją liniową poziomu ryzyka rynkowego tego portfela, mierzonego przez współczynnik beta:
r = rf+(3(rm-rf)
gdzie: rf - stopa zwrotu inwestycji bez ryzyka (ńskfree ratę); rm - rynkowa stopa zwrotu {market returń); (3 - to współczynnik beta korelacji danego aktywa z rynkiem.
Tak więc oczekiwana premia za ryzyko (r-rf) równa jest współczynnikowi beta pomnożonemu przez premię za ryzyko rynkowe:
r-rf=(3(rnvrf)
Współczynnik beta określa, na podstawie historycznych danych, stopień skorelowania danego papieru wartościowego z rynkiem. Poszczególne akcje reagują na trendy rynkowe z różnym natężeniem. Współczynnik beta określa, w jakiej proporcji wahania całego rynku, reprezentowane przez indeks giełdowy, są skorelowane ze wzrostem lub spadkiem kursu danej akcji.
Na przykład gdy:
beta = 0,5 zmiana cen na rynku o 10% wpływa na kurs danej akcji o 5%, beta= 1 zmiana cen na rynku jest równa zmianie kursu akcji, beta> 1 wartość akcji zmienia się więcej niż przeciętnie w stosunku do
zmiany przeciętnych notowań na rynku, beta < 1 kurs akcji reaguje słabiej niż przeciętnie na zmianę notowań na
rynku.
Jeśli więc np. przewidujemy hossę, lepiej mieć akcje z beta >1; jeśli bessę, to odwrotnie.
Jeśli np. dla rynku ameiykańskiego w 2001 roku przyjmiemy za zwrot pozbawiony ryzyka (rf) 3,5%, równy oprocentowaniu bonów skarbowych,