Geologia-należy do nauk przyrodniczych, zajmuje się budową, właściwościami i historia Ziemi oraz procesami geologicznymi
Bada budowę-materiały(skały, minerały, pyły) i ich przestrzenny rozkład w Ziemi
Bada historię-zmiany jej budowy w czasie, ewolucję
NAUKI GEOLOGICZNE:
1.dyscyplinny podstawowe(badania dla celów poznawczych)
-geologia dynamiczna(procesy geologiczne z trwałym zapisem skalnym, procesy egzo i endogeniczne)
-mineralologia i petrologia(minerały i skały, ich geneza i właściwości)
-geochemia(obieg pierwiastków chem. w kontekście geologicznym)
-sedymentologia(geneza skał osadowych)
-tektonika(procesy deformacji skorupy ziemskiej i ich efekty)
-paleontologia(skamieniałości)
2.dyscypliny stosowane(cele użytkowe)
-geologia złożona(lokalizacja i szukanie złóż eksploacyjnych)
-geologia inżynierska(bada podłoże pod budowę)
-hydrologia(wody podziemne, geneza i krążenie)
-kartografia geologiczna(mapy, metodyka map)
HISTORIA
Starożytność:
Herodot(Vwpne): skorupa ziemska się porusza, skamieniałości szczątkami organizmów.
Arystoteles(Ivwpne):minerały jako lekarstwo lub talizmany
Pliniusz Starszy(Iwne):”Historia Naturalna”, sklasyfikował minerały-3 grupy
Średniowiecze:
Albert Wielki: opisał 95 minerałów
Aqricola: napisał „de re metallica”
Awicenna: skamieniałości jako wybryki natury, siły nieczyste
XVII/XVIII
Teoria dyluwialna-skamieniałości pozostałością po biblijnym potopie
Jean-Jaques Scheuchzer: szczątki salamandry jako pozostałość po grzeszniku
Leonardo da Vinci: skamieniałości to szczątki zwierząt żyjących w morzach
Georges Louis de Buffon, Michał Łomonosow-współczesna teoria skamieniałości
Polska
Krzemionki Opatowskie-okres neolitu i wczesna e.brązu krzemień pasiasty,narzędzia
Dymarki-ogniska dymarskie do Vwpne, gliniane narzędzia, pozyskiwanie żelaza
Sól kamienna- „białe złoto”za B.Chrobrego, Wieliczka
Wybitni polscy geolodzy:
Stanisław Staszic-odkrył złoża w.kamiennego, założył ośrodek kopalnictwa w Dąbrowie Górniczej i pierwszą hutę
Ignacy Domeyko-odkrył minerał DOMEYKIT
Józef Siemiradzki- „Geologia ziem polskich”
Marian Książkiewicz: „Geologia dynamiczna”
UKŁAD SŁONECZNY
Słóńce-99,8%masy układu, gwiazda z ciągu głównego, struktura ziarnista, typ widmowy G2, najjaśniejszy obiekt na niebie
*fotosfera-powierzchniowa warstwa, emituje fale elektromagnetyczne
*chromosfera-cienka warstwa nad fotosferą, podczas zaćmienia czerwona
Planety- podział wg orbity ziemskie
1.zewnętrzne-mars, jowisz, uran ,neptun,pluton
2.wewnętrzne-pozostałe
inny podział:
Ziemskie |
Jowiszowe |
Podobny skład chem. |
Duże rozmiary i masy |
minerały |
Pierwiastki gazowe |
atnosfera |
Rozległa, rzadka atnosfera |
Sferyczna budowa wew. |
Brak budowy sferycznej |
Stała powierzchnia |
Szybki ruch obrotowy |
Planetoidy-skoncentrowane między orbita Marsa i Jowisza, tworzą pas, niewielka łączna masa, materiał skalny, średnice mniej niż 100km
Komety-mniejsze od planetoid, są z lodu+gazy,
Meteoroidy- bryły, materiał skalny, najmniejsze w układzie, METEOR(ślad świetlny znaczący na niebie drogę)METEORYT(obiekt, który spadł i zostawił krater)
HIPOTEZY POWSTANIA PLANET:
Georges Buffon-planety powstały z materiału wyrzuconego ze słońca podczas uderzenia w nią komety
Immanuel Kant-słońce i planety z dymu pierwotnej mgławicy słonecznej
Pierre Sinon de Laplace-kurcząca mgławica w środku słońca , a to co odrzucone to utworzyło planety
Immanuel Kant-słońce i planety z dymu pierwotnej mgławicy słonecznej
Pierre Sinon de Laplace-kurcząca mgławica w środku słońca , a to co odrzucone to utworzyło planety
Współcześnie; słóńce+planety powstały 5 mln.lat temu, materiał pierwotny to chłodna chmura pyłowo-gazowa, planety grupy ziemskiej z drobnych skalnych bryłek, proces formowania ok.100mln lat
NOWE POGLĄDY NA KOSMOGONIĘ
1.wewnątrz obłoku gazowo-pyłowego następuje zagęszczenie np.przez zderzenie
2.protogwiazda w jądrze zagęszczenia
3.materia wypływa na biegunach a napływa na równikach
4.jest gwiazda otoczona pyłowo-gazowym dyskiem, z którego może powstać układ planetarny
ETAPY FORMOWANIA SIĘ PLANET
1.gęsta mgławica otacza protogwiazdę
2.mgławica opada, tworzą się gigantyczne planety gazowe, gromadzą się też cząstki pyłu, po upływie 50mln lat
3.powstają skaliste planety
EWOLUCJA GWIAZDY
wyczerpanie paliwaczarny olbrzymbiały karzełczerwony olbrzymsupernowa
biały karzeł-obiekt powstały po śmierci średniomasowej gwiazdy
czerwony karzeł-niedorobiona gwiazda, żyje długo
supernowa-kosmiczna eksplozja, jasny obiekt na niebie
Minerał-najmniejsza jednostka budująca skorupę ziemska, pierwiastek lub zw.chem. lub mieszanina pierw. lub zw.chem, stały stan skupienia, powstaja bez ingerencji człowieka, postac kryształów lub sub.mineralnych, ma określony skład chem. i właściwości fiz.
Kryształ-postać bryły ograniczonej ścianami, ciało o prawidłowej budowie wew, w którym atomy lub jony są rozmieszczone prawidłowo, strukturę opisuje się za pomocą układu kartezjańskiegoosie krystalograficzne,
ELEMENTY SYMETRII
1. centrum symetrii C-punkt wewnątrz kryształu przez, który poprowadzona dowolna prosta wyznacza na przeciwległych komórkach takie same elementy, punkt w środku kryształu
2. płaszczyzna symetrii P-dzieli kryształ na 2 jednakowe części, odbicie lustrzane, jest 1-9płaszczyzn
3.oś symetrii L-linia przechodząca przez środek kryształu, kryształ obrócony względem osi o 360o znajduje kilka razy to samo położenie
Komórka elementarna- obszar sieci przestrzennej wyodrębniony przez sieć płaszczyzn parami równoległych, kształt równoległościanu, którego krawędziami są 3 podstawowe periody identyczności (a,b,c na rysunku)
SIECI PRZESTRZENNE
1.układ regularny: np.piryt, granat,fluoryt
2.układ jednoskośny: np.gips, ortoklaz,augit
3.układ trójskośny: minerały to plagioglazy
4.układ tetragonalny
5. układ heksagonalny:np.korund,apatyt
6.układ trygonalny:np.kalcyt,hematyt
7.układ rombowy;np.oliwin,aragonit,siarka
WŁAŚCIWOŚCI KRYSZTAŁU
*budowa wewnętrzna
*anizotropowość
*jednorodność chem.
*jednorodność fiz.
ROZPOZNAWANIE
Pokrój-ogólny kształt kryształu
*izometryczny(wymiary identyczne)
*tabliczkowy(różne wymiary)
*płytkowy
*słupowy: pręcikowy, igiełkowy, włóknisty
Wykształcenie:
*wrosłe- postać krystalograficzna, obrośnięte ze wszystkich stron przez inne kryształy, kryształ wyrasta swobodnie we wszystkie strony
*narosłe- są na ścianach wolnych przestrzeni w skale, z jednej strony przystosowuja się do podłoża a z pozostałych swobodnie rozwinięte
kryształy wrosłe i narosłe mogą występować pojedynczo lub tworzyć bliźniaki
Twardość-to opór jaki stawia minerał zewnętrznemu działaniu mechanicznemu usiłującemu zarysować lub naruszyć powierzchnię
Skala MOHSA
1.talk
2.gips
3.kalcyt
4.fluoryt
5.apatyt
6.ortoklaz
7.kwarc
8.topaz
9.korund
10.diament
Rysa-barwa sproszkowanego minerału
*bezbarwne- r.biała
*barwne- r.barwna (własna)
*zabarwione- r.biała(ma barwę ale po sproszkowaniu jest biały)
Łupliwość-zdolność kryształu do pękania lub rozdzielania się pod wpływem uderzenia lub nacisku wzdłuż płaskich powierzchni
*doskonała
*dokładna
*wyraźna
*niewyraźna
Przełam- zdolność kryształu do pękania wzdłuż nierównych powierzchni
*muszlowy
*zadziorowaty
*haczykowaty
*gładki
Połysk- odbijanie światła od powierzchni minerałów
*szklisty
*metaliczny
*perłowy
*tłusty
*matowy(brak)
MINERAŁY SKAŁOTWÓRCZE:
Min.główne-podstawowy składnik skał, decydują o przynależności systematycznej skały
*kwarc, skalenie(alkaliczne+plagioklazy),łyszczyki(muskowit,biotyt),amfibole(hornblenda),pirokseny(augit),oliwiny
Min.poboczne-są w podrzędnych ilościach np.magnetyt,hematyt,piryt,apatyt
Min.akcesoryczne-tylko w pewnych typach skał
GRUPY
1. pierwiastki rodzine- metale i niemetale, znanych jest 30
2.siarczki-związki metali z siarką np.piryt, galena
3.związki haloidowe(halogenki)-połączenia chloru, bromu, fluoru, jodu z innymi pierwiastkami, sole np.halit, sylwin
4.tlenki i wodorotlenki-główne min. skałotwórcze
*t.żelaza- np.hematyt, magnetyt
*t.krzemu- np.kwarc, opal, halcedon
*inne tlenki-np.limonit, spinel
5.sole kwasów tlenowych
*węglany-np. kalcyt, syderyt, dolomit
*siarczany-np.gips, anhydryt
*fosforany
*krzemiany (wyspowe, grupowe, pierścieniowe, półpierścieniowe, przestrzenne, łańcuchowe, wstęgowe) i glinokrzemiany
Skała-to skonsolidowany zespół różnych minerałów bądź wielu osobników jednego minerału powstały w sposób naturalny
*polimineralna (wiele)
*monomineralna(jeden
ZJAWISKA WULKANICZNE
Wulkanizm- proces, polegający na wydobywaniu się stopu krzemiankowego(magmy) na pow.ziemi wraz z mat.piroklastycznym i gazami
Lawa- półpłynna, temp.1000-1200oC, skład chem jak magmy, wzbogacona w składniki lotne, lepkość(zdolność do płynięcia) im lawa bardziej kwaśna tym bardziej lepka
*zasadowa-mało SiO2 zawiera Fe, Mg
*kwaśna- dużo SiO2 zawiera Ca, Al., Na
Gazy wulkaniczne
*Fumorola-rodzaj ekshalacji wulkanicznych, wydobywa się para wodna, wul.czynne
*Mofeta-chłodny wyziew, tem. >100oC suchy, głównie CO2
*Solfatara-zawiera dużo siarkowodoru, żółty,ma zapach, wul.drzemiące lub wygasłe
Mat.piroklastyczny- produkty będące w stanie stałym
*popiół i piasek wulk.
*lapille
*bomby wulk.
Spływ piroklastyczny-towarzyszy wybuchowi, gorąca chmura z parą wodną i gazami,tem.do kilkuset oC, blisko pow.ziemi
Lahar-gwałtowny spływ błota i rumoszu skalnego ze stoku wulkanu
Wulkan-miejsce na pow.ziemi, z którego wydobywa się lawa,gazy i mat.piroklastyczny
1.Erubcja centralna-lawa i popiół wydobywa się centralnie z krateru
*wylewna(efuzywna)-tylko lawawulkany lawowe
*eksplozywna-tylko mat.pirokl.kratery to MAARY
*mieszane-mat.pirokl.+lawastratowulkany
2.Erubcja linijna-przebieg spokojny, lawy bazaltowe, pozostałością jest szczelina, tworzą wulk. szczelinowe
Wulkany tarczowe-płaskie wzgórze o łagodnych stokach, lawa bazaltowa, krater to płaskie zagłębienie, lawa stale wypływa, spokojne erupcje, Hawajskie wulk.
Kolaps- zapadanie stożka kopuły lawowej
Maary-krater o zredukowanym stożku, lejkowatym zagłębieniu, otoczony wałem tufowym, z jednorazowego wybuchu
Diatrema-łączy krater z komorą, wypełniona mat.pirokl., sięga do płaszcza ziemi, wypełniona kimberlitem
Formy rzeźby terenu związane z wulkanizmem: stożek, krater, kaldera(owalne, rozległe zagłębienie po zapadnięciu stożka lub wulk.), nek(lawa zastygła w kominie i odsłonięta przez erozje)
Rozmieszczenie wulkanów- związane jest z rozsuwaniem się płyt litosfery
*grzbiet śródoceaniczny
*strefy subdukcji
*plamy gorąca
strefy powolnego przyrostu dna: system zamknięty, mała komora, zmienny skład lawy, Grzbiet Sródatlantycki
strefy szybkiego przyrostu dna: system otwarty, duża komora stale zasilana magmą, stały skład chem.
CZAS GEOLOGICZNY
Teorie:
James Ussher- stworzenie ziemi 4004 lat pne
Koniec XIXw- wiek na podstawie soli morskiejok.90mln lat
Lord Kelvin- ziemia ma 20-30mln lat
Zasada aktualizmu geologicznego=teraźniejszość jest kluczem do poznania przeszłości
Zasada następstwa warstw skalnych:
*zasada nadległości-dolne warstwy są starsze
*zasada pierwotnie poziomego położenia
*zasada obocznej ciągłości-osady zmieniają cechy jedynie pod wpływem środowiska
*zasada przecinania-jeśli warstwa jest przecięta przez żyłę lub uskok to znaczy, że jest ona starsza niż proces rozcinania
Koreacja-porównywanie warstw skalnych, w których występują pewne jednowiekowe poziomy
Biostratygrafia-porządkowanie zapisu skalnego na podstawie skamieniałości
Rodzaje skamieniołości: szkielety lub miękka tkanka w postaci niezmienionej, szkielet zmieniony inna substancją, szczątki uwęglone, odciski, ślady,koprolity(odchody skamieniałe), jaja
Skamieniałość przewodnia-o znaczeniu korelacyjnym, warunkiliczne i powszechnie występuje w skale, duże tempo ewolucji, ma szerokie rozprzestrzenienie geograficzne, łatwo zachowana w stanie kopalnym
Magnetostratygrafia- na podstawie zmian pola magnetycznego odtwarza się kolejność
Podział dziejów ziemi na jednostki:
*chronostratygraficzne(materialne)
*geochronologiczne(czasowe)
Metody datowania sk.magmowych i osadowych
1.Syderalne-wykorzystuja zmienność zjawisk przyrodniczych w cyklu rocznym
*warwochronologia-zliczanie lamin w osadach warstwowych
*dendrochronologia-zliczanie przyrostów rocznych dezew(słoje)
2.Śladów rozszczepieniowych-zliczanie śladów powstałych po rozpadzie cząstek uranu
3.Termoluminascencji
4.Izotopowe-wyznacza wiek n apodstawie badań promieniotwórczości, składu izotopowego
*rozpad promieniotwórczy-proces zmieniający stan jądra promieniotwórczego
*wychwyt elektronów-przechwytywanie elektronu atomu
*metoda radiowęglowa
*metoda rubidowo-strontowa
izotopy wykorzystywane do datowania: stężenie izotopu pierwotnego musi być odpowiednio duże, właściwości geochemiczne pierw. pierwotnego i końcowego muszą różnić się na tyle aby można było wykluczyć ich współwystępowanie w czasie, schematy i stałe rozkładu.
BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI
Badania: 1.fale sejsmiczne 2.meteoryty 3.wulkanizm
Fale sejsmiczne: naturalne(trzęsienia ziemi) i sztuczne(wybuchy podziemne)
*fale pierwotne P-powoduja drgania cząstek równolegle do kierunku rozchodzenia, w każdym ośrodku, prędkość 5,4km/s, osiągają epicentrum jako pierwsze, strefa cienia
*fale wtórne S-powoduja drgania cząstek prostopadle do kierunku rozchodzenia, tylko w ciałach stałych,predkość 3,3km/s,dochodzą do epicentrum jako drugie
Meteoryty:
*kamienne-chondryty(obecność kulistych bryłek krzemianowych) i achondryty(nie zawierają chondrytów)
*żelazne- heksaedryty, oktaedryty
*żelazno-kamienne-mezosyderyty, pallasyty
GEOSFERY ZIEMSKIE
1.skorupa 0do40km
2.górny płaszcz 40-670km
3.dolny płaszcz 670-2890km
4.jądro zewnętrzne 2890-5150km
5.jądro wewnętrzne 5150.<
astenosfera=górny+dolny płaszcz
mezosfera=dolny płaszcz
barysfera=jadro zew.+jądro wew.
Strefy nieciągłości:
*MOHO: skorupa-płaszcz
*GOLICYNA: astenosfera-mezosfera
*WIECHERTA-GUTENBERGA
*LEHMANNA: jądro zew.-jądro wew.
Źródła energii cieplnej ziemi:
-rezydualne po pierwotnej agresji
-rozpad pierw.promieniotwórczych
-energia pływów wywołanych przez Księżyc i Słońce
-powolna krystalizacja zewn. jądra ciekłego
JĄDRO(NIFE): oddzielone nieciągłością fiz. na 2900km, gwałtowny skok gęstości, 1/3 masy planety, 1/7 część objętości planety,
*wewnętrzne- promień 1250km, stały stan, wiruje wewnątrz ziemi, skład-Fe z domieszka niklu
*zewnętrzne-grubość 2100km, ciekłe, konwekcyjny ruch materii, skład-Fe+4%Ni+...
PŁASZCZ: 2 granice nieciągłości, skład jak w meteorach kamiennych,90%masy to tlenki Fe,Mg,Si,5-10% to tlenki Ca,Al.,Na, granica z jądrem STREFA”D”, cyrkulacja materii, podział: górny do 370km(SIMA), pośredni 370-670km(CROFESIMA),dolny do2900km(NIFESIMA), podział wg właśc.seologicznych- płaszcz litosferyczny, astenosfera, mezosfera
SKORUPA ZIEMSKA(SIAL): zróżnicowana fiz i chem., graniczy z płaszczem,
*kontynentalna-od30-40km, 79%masy skorupywarstwa osadowa, w.granitowa, w.bazaltowa
*oceaniczna-podłoże otwartych oceanów,duża zawartość SiO2, 59%powierzchni globu, miąszość 5-8kmosadowa, pośrednia, maficzna
*przejściowa(suboceaniczna lub subkontynentalna)
TEKTONIKA PŁYT
Fakty: kontynenty i baseny oceaniczne zbudowane z odmiennych skorup, skały z oceanów”przenoszą” się na kontynenty, wiek skał na lądzie i na oceanie, warstwa osadów na dnie oceanów jest cienka, podobieństwo fauny i flory na odległych od siebie kontynentach, podobieństwo formacji skalnych
Strefy spredingu=strefy przyrostu dna oceanicznego
Zjawiska i skały towarzyszące grzbietom:
-erupcje szczelinowebazalty poduszkowe
-dysze hydrotermalnewypływy wód gorących(czarne i białe smokersy)
Rozwój grzbietu śródoceanicznego:
1.część materii płaszcza podnosi się ku górze
2.strefy wynoszenia na powierzchni to plamy gorąca, czyli spękanie skorupy
3.elementy pękniętej skorupy oddalają się od siebie
4.lawa wypływa i stygnie budując dno oceaniczne
Strefy subdukcji:
*oceaniczne- oceaniczna-oceaniczna
*oceaniczna i kontynentalna
*Andyjski typ strefy subdukcji rowy, rozwój magmatyzmu i wulkanizmu typu pośredniego
Strefa BENIOFFA: w sąsiedztwie rowów oceanicznych, ogniska głębokich trzęsień ziemi, płyta litosferyczna przetapia się i staje się płaszczem, nachylona pod pewnym kątem.
Granica dywergenta-płyty odpychane od siebie
Rozwój oceanu:
1.stadium embrionalne(skorupa kontynentalna pęka, tworzą się wydłużone rowy)
2.stadium młodociane(ryft poszerza się i rozpoczyna się produkcja skorupy oceanicznej)
3.stadium dojrzałe (kształtują się3 elementy: krawędzie pasywne, głębie oceaniczne, grzbiety ocean.)
4.stadium schyłkowe(uformowanie wzdłuż jednego lub obu brzegów oceanu strefy subdukcji, krawędzie pasywne stają się aktywne)
4A. Stadium terminalne(pomiędzy strefami kolizji kont.-kont. pozostają resztki skorupy ziemskiej oceanicznej, jednocześnie wskutek wtórnych rotacji otwierają się nowe baseny)
5.stadium pokolizyjne(szef oceaniczny, wypiętrzenie sfałdowanych utworów np.Himalaje)
ELEMEMTY TEKTONIKI
Tektonika- dziedzina geologii zajmująca się ruchami zwartych skał w litosferze, nauka o przyczynach, przebiegu i rezultatach
Warstwa-ciało skalne w dwu kierunkach znacznie bardziej rozległe niż w trzecim, określanym jako miąszość
Wyklinowywanie-stopniowe cienienie warstwy, aż do jej zaniku
Soczewka-warstwa wyklinowująca się we wszystkich kierunkach
Pokłady-warstwy niektórych sk.osadowych będących surowcem kopalnym
Seria skalna- warstwy leżące jedna na drugiej i związane są genetycznie
Diastrofizm- procesy mechanicznego deformowania litosfery
Budowa geologiczna-sposób przestrzennego rozmieszczenia skał w skorupie ziemskiej
*b. platformowa
*b.monoklinalna (wychylona w 1 kierunku)
*b.fałdowa
Elememnty mechaniki skał;
siłanaprężenieodkształceniezniszczenie
Odkształcenie-ciągłe(bez utrat spójności), nieciągłe(przerwanie ciągłości)
ELEMEMTY TEKTONIKI FAŁDOWEJ
Fałd-wygięcie warstw bez przerwania ich ciągłości,
*synklina (wklęsła)
*antylkina (wypukła)
Parametry fałdu: kierunek osi, promień, skrzydła, nachylenie osi, pochylenie, obwiednia, amplituda, powierzchnia osiowa
Klasyfikacja fałdów:
1.kinematyczna (położenie powierzchni osiowych i skrzydeł)
*stojący
*pochylony
*obalony
*leżący
*przewalony
2.morfologiczna
*szerokopromienne
*wąskopromienne
Mechanizmy fałdowania:
-zaginanie(odkształcenie sprężyste, powstają fałdy szerokopromienne)
-odkształcenie sprężysto-lepkie
-ścinanie(obecność kliważu osiowego)
-płynięcie(siły tektoniczne działają na skały o dużej podatności, duże zniekształcenie)
Zespoły fałdów:
*antyklinoria-charakter regionalny, obwiednia wypukła
*synklinoria- obwiednia wklęsła
Uskok-przerwanie nieciągłości warstwy, budowaskrzydła, powierzchnia uskokowa, parametryzrzut, ślizg, rozstęp
Klasyfikacja uskoków:
wg wielkości kąta nachylenia
*pionowy
*stromy
*połogi
*poziomy
wg kierunku ruchu:
* normalny-ku dołowi
*progowy-pionowa płaszczyzna uskoku
*odwrócony
Struktury towarzyszące powstawaniu uskoków:
Lustro tektoniczne-gładka powierzchnia, wygładzona przez tarcie powierzchni uskoku
Rysy tektoniczne-drobne formy urzeźbienia tarcicowego powierzchni uskokowej wydłużone w kierunku osi
Zadziory tektoniczne-wydłużone formy, prostopadłe do kierunku ruchu osi
Systemy uskoków:
*zrąb-ograniczona min.z dwóch przeciwnych stron przez uskoki
*rów-ograniczona min.dwoma uskokami i obniżona
*zapadlisko-obszar obniżony uskokowo
*nasunięcie-przemieszczenie mas skalnych wzdłuż połogiej powierzchni o dużej amplitudzie
*płaszczowina-masy skalne tworzące pokrywę o znaczeniu regionalnym, przemieszczenie przez nasunięcie, skomplikowana budowa
*spękania-tworzy się CIOS (tektoniczny lub termiczny)
WIELKIE STRUKTURY GEOLOGICZNE
1.Ziemia we wczesnej fazie stanowiła planetę homogeniczna(jednorodną) pod względem składu chem.
2.Dyferencja magmy w wyniku:
*frakcjonacji temperaturowejszereg Bowena
*frakcjonacji grawitacyjnej
*asymilacji i mieszania
3.Akrecja-zderzenie i scalanie się pewnych elementów
*kontynent z kontynentem
*kontynent z wyspą
Epoki tektoniczne:
1. orogeneza prekambryjska
2.orogeneza kaledońska i waryscyjska
3.orogeneza alpejska
Geologia regionalna Europy
*ARCHEOEUROPA- najstarszy kontynent
*PALEOEUROPA- w orog.kaledońskiej
*MEZOEUROPA- fałdowanie hercyńskiekarbon
*NEOEUROPA- orog.alpejska