PORADNICTWO sciaga, pedagogika i praca socjalna


PORADNICTWO - pojęcie:

PORADA - pojęcie:

Radzący (R) udziela porady - Klient (K) porady oczekuje

Porada składa się z dwóch elementów:

  1. rada - wskazanie sposobu postępowania bez uzasadnienia,

  2. porada - uzasadniony i przemyślany pogląd traktowany jako forma pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

PORADNICTWO JAKO DZIAŁANIE SPOŁECZNE

Podmiotem działania poradniczego jest układ doradca - klient czy radzący - klient. W odniesieniu do problemu, jaki jest rozpatrywany.

DORADCA, RADZĄCY SIĘ, KONSULTANT, EKSPERT - ten, który daje rady, doradza; osoba, która jest w stanie udzielić nam porady.

Typy doradców:

DIALOG - mówienie, słuchanie, milczenie, przysłuchiwanie się.

Komunikacja słowna, przekaz słowny - przekazywanie treści.

Komunikacja bezsłowna - przekazywanie gestów, odczucia, formy, ton głosu, natężenie, sposób mówienia.

Thomas Gordon „Wychowanie bez porażek w szkole”.

KLIENT, RADZĄCY SIĘ jest to jednostka, która charakteryzuje się pewnymi trudnościami w regulowaniu swoich stosunków ze światem zewnętrznym lub ze sobą samym, albo z jednym i z drugim, która ma obniżoną umiejętność samodzielnego wyjścia z określonej sytuacji życiowej dla niej trudnej, nowej lub niepewnej, ale która wobec tej sytuacji i wobec związanych z tym problemów przyjmuje postawę aktywną.

BEZRADNOŚĆ BEZNADZIEJNA - stan, który trwa dość długo, powoduje, ze jesteśmy bezradni, mamy bardzo negatywne emocje zgromadzone, jeżeli taki stan się przedłuża prowadzi do zaburzeń psychicznych.

POŁOŻENIE ŻYCIOWE - stan, który zmusza nas do refleksji, zastanowienia się, często do zwiększenia kontroli nad własnym życiem, sytuacją i do wprowadzenia zmian.

Doradca to osoba, która pomaga klientowi a nie pracuje za niego. Czyli między doradcą a klientem powinna być współpraca, współdziałanie.

Cechy klienta zapewniające współdziałanie z doradcą:

Etapy, jakie musi osoba przejść, aby była gotowa zgłosić się do doradcy:

Etapy rozwiązywania sytuacji problemowych:

PROBLEM - przedmiot działania poradniczego. Problem dotyczy klienta i jest odzwierciedleniem zaburzenia jego stosunku do siebie lub/i otoczenia. Klient ocenia sytuację problemową negatywnie. Może ona być dla niego wstydliwa, stresująca, a nawet traumatyzująca.

METODY DZIAŁANIA PORADNICZEGO

  1. bardziej zbliżony do psychologii zawiera: metody werbalne, oddziaływanie na osobowość, wpływanie na emocje, motywacje, system wartości

  2. bardziej zbliżony do pedagogiki zawiera: przekonywanie i informowanie, interweniowanie w środowisko wychowawcze, metody wpływu sytuacyjnego

ZASADY PORADNICTWA

  1. przystępności - zrozumiałe, dostęp ogólny

  2. indywidualizacja - każda osoba jest dla nas indywidualnością, indywidualne podejście,

  3. aktywizowania podmiotu - wszystkie działania podejmowane w celu uaktywnienia, zmobilizowania danej osoby,

  4. operatywności treści - treści, które są szerzejzakresowe, porady będą szerokie

  5. odpowiedniego wykorzystania środków - doradca musi wiedzieć jakimi środkami dysponuje i umieć włączać je w swoją działalność,

  6. wiązania teorii z praktyką

  7. zasada dobrowolności

  8. współdziałania z innymi instytucjami i organizacjami (doradcy pracujący w instytucjach, przedstawiciele organizacji)

Interakcja ma na celu dopomożenie ludziom w lepszym zorganizowaniu siebie w stosunku do ważnych życiowych problemów, które rozwiązujemy w trakcie całego życia. Efektem tej interakcji będą trwałe zmiany osobowości, skłonienie do refleksji nad konstruowaniem własnej biografii - do refleksji nad planami, jakie mamy na przyszłość.

Poradnictwo jako działalność zorganizowana (zatrudnianie odpowiednich specjalistów)

Poradnie psychologiczno-pedagogiczne (psycholodzy, pedagodzy, lekarz, logopeda, doradca zawodowy, rehabilitant).

Planowanie pracy.

Przypisywanie zadań zawodowych do rodzaju specjalizacji zatrudnionych profesjonalistów.

Wprowadzenie harmonogramu przyjęć klientów.

Sformalizowanie procesu badania i udzielania pomocy.

Sporządzanie sprawozdań i raportów z pracy poszczególnych doradców, działów poradnictwa lub za poszczególne okresy pracy.

Najpopularniejsze rodzaje poradnictwa zinstytucjonalizowanego w Polsce, to:

Poradnictwo jako forma pomocy społecznej (Maria Trawińska)

Poradnictwo jest elementem systemu zabezpieczenia społecznego, jest działalnością zinstytucjonalizowaną, kwalifikowaną, podejmowaną celowo, realizowaną na rzecz zgłaszających się pojedynczo osób, grup oraz jednostek nie szukających takiej pomocy, ale co do których istnieje domniemanie, że potrzebują porady a nawet i pomocy a w ich imieniu występują pracownicy socjalni, edukatorzy, politycy.

Poradnictwo jako forma społeczna związana jest z trzema sytuacjami społecznymi i biograficznymi:

Cechy poradnictwa:

Podział poradnictwa ze względu na rodzaj zastosowanych środków i czynności:

    1. poradnictwo pedagogiczne, do którego należą poradnictwo wychowawcze, opiekuńcze i psychologiczne, dydaktyczne

    2. poradnictwo zdrowotne

    3. socjalne

    4. kulturalne

    5. prawne

Ad. 1) część w resorcie oświaty a część poza resortem oświaty

Resort oświaty:

Poza resortem oświaty:

Poradnictwo wychowawcze - ogół poczynań różnych instytucji i organizacji, które zainteresowane są sprawami prawidłowego rozwoju oraz wychowania dzieci i młodzieży, w tym między innymi prawidłowego wychowawczego funkcjonowania rodziny. Główny wyznacznik to rozwój i wychowanie dzieci.

Zakres poradnictwa wychowawczego dotyczy:

Główny cel poradnictwa wychowawczego to optymalizowanie przygotowania do życia i udoskonalanie modelowania osobowości wychowanka. Z tych obszarów wynikają cele pochodne:

    1. udoskonalenie procesu przygotowania jednostki do aktywności społecznej i jak najlepsze umożliwienie jej kontaktów społecznych poprzez wykrywanie i korygowanie braków rozwojowych, rozwijanie zdolności, zainteresowań i dążeń;

    2. przygotowanie do spędzania czasu wolnego i aktywnego uczestnictwa w kulturze, do rozwijania własnej osobowości, wskazywanie możliwości samokształcenia i samodoskonalenia się;

    3. udoskonalanie środowiska, poprawa procesu informowania podmiotu lub dążenie do wzmożenia jego aktywności przez oddziaływania terapeutyczne;

    4. określenie warunków optymalnego rozwoju każdej jednostki;

    5. udzielenie pomocy adaptacji szkolnej uczniów;

    6. pomoc w przezwyciężaniu trudności wychowawczych;

    7. podniesienie efektywności wychowawczej szkoły;

    8. wczesne wykrywanie defektów rozwojowych;

    9. dostarczenie szkole narzędzi do wykrywania przyczyn niepowodzeń szkolnych i określania dojrzałości szkolnej uczniów.

Zadania poradnictwa wychowawczego:

  1. kierowanie dzieci do odpowiednich placówek

  2. profilaktyka wychowawcza - wykrywanie przyczyn trudności wychowawczych

  3. aktywizowanie dzieci i młodzieży wybitnie uzdolnionych

  4. doradztwo w zakresie pracy korekcyjno-kompensacyjnej i terapeutycznej z dziećmi i młodzieżą napotykającymi na specyficzne trudności w uczeniu się,

  5. popularyzacja wiedzy pedagogicznej według zasad „więcej wiedzieć, głębiej rozumieć, lepiej działać, być lepszym” czyli stale poznawać własne możliwości i kierować swoim rozwojem społeczno-moralnym

  6. doskonalenie nauczycieli

Trzy rodzaje dokumentów mających moc orzeczeń:

Orzeczenie w sprawie nauczania indywidualnego.

To nauczanie odbywa się indywidualne i powinno odbywać się w domu. W pewnych przypadkach jest zgoda, aby nauka odbywała się w szkole. Musi orzec o tym lekarz, który dziecko prowadzi. Każde orzeczenie ma moc prawną. Dziecko z orzeczeniem o indywidualnym nauczaniu uczęszcza do szkoły.

Orzeczenie o konieczności kształcenia specjalnego

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci upośledzonych w stopniu lekkim, umiarkowanym, głębokim. W orzeczeniu jest określenie, jaki to jest rodzaj kształcenia specjalnego i w zaleceniach może być skierowanie ucznia do szkoły specjalnej, ośrodka wychowawczego. Orzeczenia dla dzieci z dysfunkcjami: niedowidzących, niedosłyszących, głuchych. Mogą kierować dziecko do specjalnego ośrodka. Dziecko z zaburzeniami zachowania, orzeczenia kierują dziecko do odpowiedniej placówki. Dzieci przewlekle chore wymagają zorganizowania dodatkowej pomocy.

Opinia o potrzebie wczesnego wspomagania dziecka (wiek dzieci 0-3)

Są to dzieci z różnego rodzaju defektami. W zaleceniach są opisane formy pomocy dla dziecka.

Opinia różni się od orzeczenia - opinia nie ma takiej mocy prawnej jak orzeczenie. W szkole opinia może być realizowana a nie musi. Brak terminowości opinii - rzadko wydaje się bezterminowe orzeczenie. Opinia, jeżeli jest wydana na podstawie badań jest dokumentem, który obowiązuje bezterminowo.

Pozostałe opinie są wydawane na postawie tego, co orzeknie psycholog i pedagog.

Opinie dotyczące odroczenia obowiązku szkolnego.

Odroczenie może być raz w ciągu życia dziecka.

Z przedszkola może być skierowanie o wcześniejszym przystąpieniu do obowiązku szkolnego.

Opinie o powtarzaniu klasy 1-3 szkoły podstawowej.

Do złożenia wniosku o powtórzenie klas potrzebne są dwa dokumenty: opinia poradni, która potwierdza obserwacje nauczyciela lub zaprzecza im, drugim dokumentem jest zgoda rodziców.

Opinie o dostosowaniu wymagań do wymagań dziecka.

Dzieci z zaburzeniami funkcji wzrokowych i słuchowych.

Opinie dla uczniów gimnazjum, którzy kontynuują naukę z przyuczeniem zawodowym.

Obowiązek szkolny jest do gimnazjum.

Obowiązek nauki jest do 18 roku życia.

Opinie, które dotyczą pierwszeństwa przyjęć do szkół ponadgimnazjalnych.

Są to opinie zezwalające na indywidualny program lub tok nauki.

Nauczanie indywidualne musi mieć orzeczenie i dotyczy zdrowia dziecka, natomiast indywidualny tok nauki jest dla dzieci zdolnych.

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne - to forma pomocy dla uczniów, u których stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się. Takie zalecenie będzie miało każde dziecko z opinią o dysleksji, dysorografii. Zespół taki może liczyć 2-5 uczniów. Dzieci należące do jednego zespołu muszą mieć zaburzone te same funkcje na podobnym poziomie.

Korekcja - poprawa

Kompensacja - wyrównywanie, zastępowanie jednej funkcji przez drugą.

Zespół dydaktyczno-wyrównawczy - pomoc w nauce dla dzieci. Zespoły 4-8 osób. Stworzony jest dla danego poziomu pracy. W klasach od IV prowadzą nauczyciele przedmiotowi (przeważnie dodatkowe zajęcia z polskiego i matematyki). Powinny być minimum prowadzone do szkoły gimnazjalnej.

Zajęcia logopedyczne.

Organizowane dla dzieci z zaburzeniami mowy powodującymi zakłócenia komunikacji językowej i utrudniające naukę. Grupa składa się 2-4 uczniów.

Zajęcia terapeutyczne, głównie socjoterapeutyczne.

Organizuje się dla uczniów z dysfunkcjami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne. Grupa od 3-10 osób.

Funkcje poradnictwa wychowawczego:

Działalność na polu wychowawczym poradnictwa, to działalność pedagoga i psychologa oraz lekarza i prawnika.

PORADNICTWO RODZINNE

Porad z zakresu poradnictwa rodzinnego będziemy zasięgać w poradniach przedmałżeńskich i poradniach życia rodzinnego.

Zakres poradnictwa rodzinnego:

Poradnictwo rodzinne jest zawsze poradnictwem grupowym, ponieważ dotyczy określonej liczby osób.

Problemy dotyczące zewnętrznych stosunków rodziny, jej kontaktów z instytucjami i środowiskiem.

Problemy związane ze stosunkami w obrębie rodziny.

W poradnictwie rodzinnym wyróżniamy 4 rodzaje oddziaływań:

Wszystkie te rodzaje oddziaływań występują w trzech zakresach życia rodzinnego:

Do informacji ogólnych należą:

5 etapów z życia rodziny(„Psychologia behawioralna”):

Problemy: opieka nad dzieckiem; wypracowanie nowego stanu równowagi pomiędzy rolą żony-matki, męża-ojca; wypracowanie nowego stanu równowagi pomiędzy zobowiązaniami wobec rodziny i otoczenia (opieka nad dzieckiem - urlop wychowawczy i ewentualna praca zawodowa kobiety); wypracowanie nowych relacji w rodzinach orientacji - ustawienie na właściwych pozycjach, nadanie odpowiedniego kształtu roli babci i dziadka;

Przezwyciężanie trudności towarzyszących włączaniu się dziecka w większy system społeczny (szkoła). Podtrzymywanie na odpowiednim poziomie zaangażowania w pożyciu małżeńskim

Problemy związane z: wspieraniem rozwoju dziecka (od strony fizjologicznej i psychicznej, osobowościowej); kształtowania poczucia tożsamości, w tym tożsamości seksualnej; określanie swobody i niezależności dziecka; uczenie go odpowiedzialności;

Rodzinę małą dzielimy na rodzinę:

6 elementów porad w poradnictwie rodzinnym:

Poradnictwo pedagogiczne

1



Wyszukiwarka