Zagadnienia Metody badań medioznawczych
Co to jest medioznawstwo?
To wydzielony obszar studiów zajmujący się:
Mediami masowymi
Relacjami mediów z ich otoczeniem zewnętrznym, politycznym, ekonomicznym, publicznością, reklamodawcami
Relacjami wewnątrz przedsiębiorstwa medialnego
Zawartość, język i efekt przekazów medialnych
Publiczność mediów masowych
Wymień 3 składowe analizy organizacyjne systemu mediów:
Analiza norm prawnych, regulujących ich działanie, a szczególnie kontrolę upowszechnionych treści
Badanie realizatorów polityki - ich składu społecznego, kwalifikacji zawodowych, pozycji społecznej
Studia nad ekonomią mediów - nad kosztami produkcji i rozpowszechniania
Cele analizy wytworów medialnych
Ustalenie w jakim stopniu założone cele znajdują odbicie w treściach masowo upowszechnionych, a również jak powinny treści te być oceniane w świetle kryteriów politycznych, ideologicznych, społecznych i kulturalnych. Zadaniem pełnej analizy jest poznanie rzeczywistych efektów oddziaływania mediów masowych, czyli ogółu społecznych konsekwencji ich działalności.
Badania audytoryjne
Dotyczą analizy publiczności (określenie jej wielkości, składu, zasięgu społecznego, postaw)
Podejmują problematykę recepcji społecznej (określenie stopnia zauważania, poznawania, przyswajania i akceptacji treści upowszechnionych przez środki masowe)
Analiza przekazów medialnych wg Lasswella
Kto mówi?
Co mówi?
Do kogo mówi?
Jakim kanałem?
Z jakim skutkiem?
Funkcje i pozycja komunikatora zawodowego ( w aspekcie funkcji zawodowych)
Komunikator to dziennikarz, redaktor.
Analiza zespołu redakcyjnego.
Analiza powiązań wewnętrznych, układy nieformalne, badanie czynnika presji na redakcję i dziennikarzy (presji instytucji, publiczności, czynników zewnętrznych)
Proces selekcji informacji, funkcje gatekeepera (ten który wypuszcza materiały)
Gatekeeper - edytuje materiały, dopuszcza je do obiegu, wypuszcza, lub zatrzymuje.
Komunikacja odbywa się kanałami, przegradzanymi tzw. bramkami - punkty, w których informacja jest filtrowana, puszczana dalej lub zatrzymywana. Decyzja podejmowana jest albo na podstawie obiektywnych reguł, albo też dokonuje jej gatekeeper .
W XX wieku niemal wszystkie tytuły prasowe, wydawnictwa i wytwórnie, kanały telewizyjne i radiowe miały jeden wspólny element: gatekeepera kontrolującego wypływ informacji. Uosabia go zazwyczaj postać redaktora naczelnego, choć może nim być również podmiot finansujący tytuł, czy polityczny cenzor blokujący niechciane treści.
Istnienie gatekeepera bierze się z ograniczonej przepustowości medialnego kanału: ta zaś wynika bezpośrednio z wysokich kosztów produkcji i dystrybucji. Kiedyś nie można było tylko tworzyć, trzeba było jeszcze selekcjonować. W praktyce jednak bramka, na której siedzi gatekeeper, to pozycja władzy. Proces selekcji nie jest obiektywny - kształtuje linie redakcyjne, spycha z anteny, czyni z ludzi gwiazdy lub zmusza do pozostania w ciągłym cieniu sukcesu.
Nową cyfrową kulturę charakteryzuje wyraźny brak gatekeeperów. Można tworzyć dowolnie często i w dowolnej objętości, wszystko i tak pomieści się w Internecie, przy kosztach zbliżających się do zera. Internet - bramkarz neutralny: przepuszcza bowiem wszystko.
Natłok informacji musi jednak zostać w końcu przefiltrowany -gatekeeperem staje się więc każdy z nas, odbiorców, decydując, co i kiedy ogląda, czyta, wybiera.
Podział analizy zawartości przekazów medialnych:
Jakościowa
Ilościowa
Metody badawcze: Berelsona, Aspa, Lassewella, Gerbnera, Osgooda, Tylora - jakie aspekty.
Formuła tekstu wg Fiskego - kiedy przekaz zmienia się w tekst
Przekaz zmienia się w tekst wtedy, kiedy jest odebrany i zinterpretowany.
Wydawca, (redakcja) wypuszcza komunikat medialny= przekaz. Kiedy trafia on do odbiorców i oni go przyswajają, interpretują (każdy odbiorca na swój sposób), jest on tekstem.
- tekst otwarty jest wtedy, kiedy interpretacja zależy od odbiorcy
- tekst zamknięty przekaz staje się tekstem zamkn., kiedy odbiorca nie ma wątpliwości co do rozstrzygnięć, a interpretacja odbiorcy nie ma żadnego znaczenia.
Zagadnienie wigoru redakcyjnego (Goban Klas - art.)
Vigor redakcyjny określa się na podstawie:
- zróżnicowanej tematyki w redakcji,
-specyfiki tematów dla danej redakcji (czy są oryginalne, zróżnicowane, ciekawe)
- zróżnicowania osób pracujących, dziennikarzy, redaktorów,
Koment. Im te czynniki są bardziej „dynamiczne” ciekawe, oryginalne, „coś się dzieje” w redakcji, tym tzw. vigor redakcyjny jest większy, wyższy, lepiej oceniany.
Badania audytoryjne: sondaż, ankieta
Warunki prawidłowej publikacji badań sondażowych
Nazwa instytutu, który zrealizował badanie
Termin przeprowadzenia badania
Metoda zbierania danych
Liczebność zrealizowanej próby i metoda jej doboru
Charakter próby: wiek, płeć, cechy istotne dla badania
Dokładne sformułowanie pytania
Warunki reprezentatywności przeprowadzonych badań
Minimalna próbka reprezentatywna - 1000 osób
Jaki zastosowano dobór reprezentantów (miasto, wieś etc.)
Błąd statystyczny od 2% do 3%
Okoliczności - w jakich okolicznościach respondent był pytany (poprawność polityczna, czy się spieszył etc.)
Metody zbierania danych sondażowych:
- Ankieta pocztowa
- Wywiad bezpośredni
-Wywiad telefoniczny
- Metoda internetowa
Zagadnienia opinii publicznej.
Opinia publiczna wg Noelle - Neumann to „niepisane prawo” panujące poglądy, zwyczaje i typowe sposoby zachowania.
To zjawisko tworzone przez dobrze poinformowanych obywateli dla dobra ogółu.
Opinia publ. jest traktowana jako zewnętrzna wobec polityków i spraw publicznych, posiadająca władzę sądzenia.
Jej klimat i nastroje możemy poznać dzięki sondażom opinii, głosowaniu, demonstracjach, przyzwoleniu dla inicjatyw rządowych lub ich bojkotowaniu.
Proces tworzenia opinii:
Poziom 1: grupy pierwotne
Poziom 2: krystalizacja opinii (mezzopoziom)
Poziom 3: artykulacja opinii (makropoziom)
Co sprzyja powstawaniu opinii publicznej?
Wysoki poziom edukacji
Niesprawdzone informacje
Obawa przed izolacja i konformizm
Stereotypy i przesądy
Opinia trwała i chwilowa
Opinia trwała - opiera się na tradycji kulturowej danej społeczności i zawiera twierdzenia zgodne z systemem wartości kulturowych danego społeczeństwa
Opinia chwilowa - ujawnia się w przypadku pojawienia się nowego zjawiska, sprzecznego z wartościami danego społeczeństwa wówczas może dojść do zmian w systemie wartości danego społeczeństwa.
Opinia publiczna a media
Media ułatwiają reprezentowanie opinii
Media mają obowiązek przestrzegania pluralizmu opinii
Media są miejscem powstawania i artykulacji opinii, źródłem informacji i wiedzy
Funkcje opinii publicznej:
Integracyjna - dążenie do wspólnych osądów
Kontrolna
Opinia publiczna a nastroje społeczne
Nastroje społeczne: ujawniają się w opiniach i zachowaniach ludzi dotyczą jakiejś sfery życia nie ujawniają się w dyspozycjach do działania
Nastroje społeczne: są mniej intensywne, ale bardziej trwałe od emocji
O stanie nastrojów świadczy: samopoczucie ludzi, satysfakcja do danej społeczności, stopień optymizmu, aktywność społeczna