5

Samogłoski A-E-I-O-U-Y

Przednie Tylne

Wysokie I U Wysokie

Y

Średnie E O Średnie

Niskie Niskie

A

Środkowe

ĆWICZENIA 1. Samogłosek (artykulacja)

staccato - legato

wolno - szybko

wyżej - niżej

pytająco -przecząco

płaczliwie - radośnie ( śmiejąc się)

zdecydowanie głośno - zdecydowanie cicho

crescendo - decrescendo

wolno i coraz szybciej

A E Y I IYEA AOU UOA AEIOU UOIEA

AI......IA......AU.....UA.... UI.....IU.......

AOUEYI AIUEOY AYOIUE AEYIOU

AA AE AY AI AO AU

EA EE EY EI EO EU

YA YE YY YI YO YU

IA IE IY I I IO IU

OA OE OY OI OO OU

UA UE UY UI UO UU

5

Ćwiczenia artykulacyjne 2

Ara-are-ari-aro-aru-ary

Bra-bre bri-bro-bru-bry

Cra-cre-cri-cro-cru-cry

Czra-czre-czri-czro-czry

dra-dre-dri-dro-dru-dry

era-ere-eri-ero-eru-ery

fra-fre-fri-fro-fru-fry

gra-gre-gri-gro-gru-gry

hra-hre-hri-hro-hru-hry

ira-ire-iri-iro-iru-iry

kra-kre-kri-kro-kru-kry

mra-mre-mri-mro-mru-mry

nra-nre-nri-nro-nru-nry

ora-ore-ori-oro-oru-ory

pra-pre-pri-pro-pru-pry

sre-sre-sri-sro-sru-sry

śra-śre-śri-śro-śru-śry

szra-szre-szri-szro-szru-szry

tra-tre-tri-tro-tru-try

ura-ure-uri-uro-uru-ury

wra-wre-wri-wro-wru-wry

zra-zre-zri-zro-zru-zry

żra-żre-żri-żro-żru-żru

Astra-astre-astro-astru-astry

Aszra-aszre-aszro-aszru-aszry

Asra-asre-asro-asru-asry

ĆWICZENIA 3

A adres, adept, antycypacja, aparat, anioł, animacja, akcja, aktywny, agencja,

alternatywa, arka, apatia, analiza, aloes, altruista,a petyt, algorytm, aleatoryzm

O obrót, obok, obsada, odbiorca, opieka, orkiestra, ornament, otaczać, cena,

odczyt, okazja, okładka, oprócz,ochrona,

U utajony, utarty, usunąć, usnąć, utrata, uczeń, uczciwy, udany, uciszyć, uczyć,

ukochany, ukradkiem, urząd, uczcić, utrapienie, utłuc, utonąć

E epoka, era, energia, epitet, etymologia, eskalacja, egzotyczny, egzorcysta,

ekstaza, etniczny, epatować, egzystencja, ekologia, elegancja,

I idea, igrać, ilustrować, imbryk, idiota, inicjatywa, infekcja, interpretacja,

imponować, irytacja, inwazja, improwizacja, ilekroć, integralny, intonacja,

iluzoryczny, impresja, iloraz, inaczej, igrzyska, izolacja, intencja

AO AE EA EO OA

chaos, aeroplan, teatr, oaza, aerozol, poeta, ideał, aorta, poemat, aerobik, baobab

koalicja, meandry, chaotycznie, realia, chaotyczny, realia, idealny, kreacja, realizm

kreatura, orchidea, akordeon, ideologia, teologia, stereotyp, teoria, boazeria,

eksploatacja, frazeologia, meteorologia, apoteoza, geometria, rekreacja, panteon

archeolog, teoretyk, teokracja, nuklearny

5

Ćwiczenie 4. Przyimki i przedrostki przed samogloskami

z Anią - za nią , w Oli- woli, z Uchem - zuchem, w Ali - wali,

w Innych - winnych, w Akacjach - wakacjach, z Adresem- za dresem,

w Odzie -wodzie

Nie stosujemy przerwy akcentujemy ( nagłosową samogłoskę)

w Ogóle, w Urzędzie, w Obronie, w Eleganckim, z Aniołem, w Izolatce, z Ironią,

w Upale, z Oszustem, z Ojcem, w Ogrodzie, w Azji, w Alejach, z Obcym,

w Akustyce

w Układzie, w Oku, w Ilości, w Ewidencji, z Uporem, z Etnologiem, z Elitą,

w Umyśle

w Ustach, z Uznaniem, z Uczuciem, w Informatorze, z Apluzem, w Istocie,

w Apatii,

w Akcji, w Efekcie, z Ufnością, w Ogniu, z Uczuciem, w Ubraniu

Stosujemy krótką przerwę i akcentację

bez apaszki, pod adresem, bez atestu, od ognia, bez ucha, nad Odrą, bez okrycia

bez oporu, od ust, bez insynuacji, pod osłoną, bez obawy, bez obuwia, bez opieki,

bez apetytu, bez urazy, bez echa, od autora, pod okiem, bez okazji, pod obrusem,

bez etatu, bez emocji

Spółgłoska w wygłosie - samogłoska w nagłosie

Kiedy wyraz kończy się spółgłoską a zaczyna samogłoską.

Stosujemy krótką przerwę i akcentujemy samogłoskę nagłosową

kup arbuza, pan usiądzie, mam apetyt, król elfów, gwar ulicy, ból istnienia,

dam awizo, brak efektów, jak anioł, gram akordy , muzyk amator, masz awersję

weż udział, jak ostry, głos altowy, wiek ofiary, zbior obrazów, złóż ofertę,

bądż odważny, sklep otworzyć,

Ćwiczenia artykulacyjne pomocnicze

bez, cez,czez, dez, fez, gez, hez, kez, lez, łez, mez, nez, pez, rez,rzez, sez, szez,

tez, wez, zez, żez

brez, crez, czrez, drez, frez, grez, hrez, krez, mrez, nrez, prez, rzrez, srez, szrez,

trez, wrez, zrez, żrez,

5

Zapobieganie redukcji samogłosek

arytmetyka, dyrygent, dyrygować, karygodny, koniczyna, opera, oryginał,

oryginalny, osobowy, peron, porywisty, uniwersytet, w ogóle,

Samogłoski nosowe i ich wymowa

a - ą o - o u - u e - ę y - y i -i

książka - książką, dziewczyna-dziewczyną, brama-bramą, chustka-chustką

krata-kratą, osoba-osobą, sztuka-sztuką, sierota-sierotą, męka-męką

kolega-kolegą, siostra-siostrą, matka-matką, łąka-łąką, sprawca-sprawcą

opekunka-opiekunką, wykładowca-wykładowcą, ofiara-ofiarą,

uczennica-uczennicą, scena-sceną, wydma-wydmą

długą podróżą, jedzą pączki, oglądają panoramę, brną powoli, mgłą poranną

jutrzenką poranną, cierpką pomarańczą, światową potęgą, biją pianę,

czytają poweść, piorą pranie, piją piwo, głoszą prawdę, mówią brednie,

cierpią ból, gotują budyń, smaczną brzoskwinię, pachną bzy, malują brwi,

rosną brzozy, tańczą mazura, sluchają muzyki, zbijają majątek,

kupują okazyjnie, pracują opieszale, pielęgnują ogród, łagodną owieczkę,

zieloną oliwkę, wesołą operetkę, pełną oktawę, snują opowieśc, widzą ostro,

zbierają owoce, mrużą oczy, brzmią obco, myją okna, karmią łabędzie,

płyną łódką, koszą łąkę, złapią łobuza, krową łaciatą, srebną łyżeczką

płyną - płynął, Anią- anioł, tobą - toboł, wyją -wyjął, zwiną -zwinął, giną -ginął

krzykną - krzyknął, staną -stanął, mkną -mknął, żywią -żywiął, kocią - kociął

mokną- mąknął, zamkną-zamknął, poją- pojął, z Adą -zadął, matą - matoł

ginęli, ginęła, ginął, cięli, cięła, ciął, skinęli, skinęła, skinął,

podjęli, podjęła, podjął, płynęli, płynęła, płynął, krzyknęli, krzyknęła, krzyknął

wzięli, wzięła, wziął, zaczęli, zaczęła, zaczął

klęska,wyprężony, nadąsany, tęskno, księżyc, gęstewina,kęs, wąchać, gąszcz,

dążenie, węszyć, rzęsy, dążyć, posążek, książka, ciężki, wąż, pogrążyć, chrząszcz

pieniążek, wstażka, ukąszenie, krążek, prążkowany, wiązać, zdążyć,

szczęście, geściej, trząść, pięść, rzęsisty, szczęściarze, chrzęścić, więż, pięściarz

kąśliwy, usiąść, prząśniczka, wstrzemiężliwy, część, zasiąść

---