Ewidencja kosztów

Każda jednostka samo sobie ustala, jaką prowadzi ewidencje kosztów.

Przy ewidencji kosztów wg rodzaju używa się konta z 4 grupy z zakładowego planu kont, przy ewidencji w układzie kalkulacyjno funkcjonalnym konta z 5 grupy.

W związku z tym jednostka może stosować:

1. układ rodzajowy

2. układ funkcjonalno kalkulacyjny

3. oba te układy

Charakterystyka układu funkcjonalno kalkulacyjnego:

Opiera się na

1. podziale kosztów wg faz działalności

2. podziale kosztów z punktu widzenia ich związku z produkowanym wyrobem

Ad a) podział wg tego kryterium:

- faza zaopatrzenia (koszty zakupu)

- faza produkcji (koszty produkcji)

- faza zbytu (koszty sprzedaży)

Ad b) Podział wg tego kryterium:

- koszty bezpośrednie, to koszty które można przypisywać na jednostkę wyrobu na podstawie dokumentacji źródłowej. Do kosztów bezpośrednich zaliczamy koszty materiałów do produkcji, robocizne bezpośrednio związaną z fazą produkcji

- pośrednie, to koszty które można przypisać na jednostkę wyrobu na podstawie dokumentacji źródłowej. Dzielą się na ogólno produkcyjne i administrację gospodarczą

Wn

Koszty produkcji

Ma

Wn

Koszty wydziałowe

Ma

Koszty bezpośrednie Koszty pośrednie

Koszty pośrednie

Wn

Koszty ogólnego zarządu

Ma

Jeżeli jednostka stosuje tylko układ funkcjonalno kalkulacyjny to układ ten koresponduje z Ct stroną różnych kont

Wn

Rozliczenie kosztów rodzjaowych

Ma

Wn

Rozliczenie między okresowe kosztów

Ma

Koszty z układu rodzajowego

→

Wn

Koszty sprzedaży

Ma

→

Wn

Koszty działalności podstawowej

Ma

→

Wn

Koszty działalności pomocniczej

Ma

→

Wn

Koszty ogólnego zarządu

Ma

→

Wn

Koszty wydziałowe

Ma

Na rysunku jednostka stosuje oba układy.

Najpierw każdy koszt ujmowany jest w układzie rodzajowym, potem przeksięgowuje się go w układ funkcjonalno kalkulacyjny. Jeżeli jednostka tak prowadzi ewidencje to łącznikiem między tymi dwoma układami jest konto: Rozliczenie kosztów rodzajowych.

Np. 1. Kasa Ma - Usługi obce Wn

2. Rozliczenie kosztów rodzajowych Ma - Koszty zarządu Wn

Istota rozliczeń Między okresowych kosztów

Polega na ujęciu kosztów bez względu na okres jakiego dotyczą (w układzie rodzajowym), a w układzie funkcjonalnym na ujęciu tylko tej części kosztów które dotyczą danego okresu (wiąże się to z zasadą współmierności kosztów).

Przykład

1) Ponieśliśmy teraz koszt, który dotyczy tego i przyszłych okresów. W całości ujmujemy go w układzie rodzajowym, W układzie funkcjonalno kalkulacyjnym ujmujemy tylko ten obecnego okresu. Resztę ujmujemy na koncie Rozliczeni kosztów między okresowych (są to rozliczenia czynne)

2) Nie wiemy, że w sierpniu będziemy przeprowadzać kapitalny remont maszyny, która pracuje cały rok i żeby nie zachwiać relacji kosztów, od stycznia zaczynamy obciążać konta układu funkcjonalno kalkulacyjnego 1/12 planowanego kosztu remontu. W układzie rodzajowym nic, aż do momentu poniesienia tego kosztu (są to rozliczenia bierne)

Koszty rodzajowe dotyczące przyszłych okresów (Ma Rozliczenia kosztów rodzajowych)	1 Rezerwy utworzone na wydatki przyszłych okresów (np. Wn koszty ogólnego zarządu)
Koszty wykorzystania utworzonych uprzednio rezerw na koszty przyszłych okresów ???/NIE WIEM CZY TU DOBRZE	Rozliczenie kosztów dotyczących bieżącego okresu (np. Wn koszty działalności podstawowej)

Sk Rozliczeń biernych Sk. Rozliczeń czynnych

Salda:

- Wn dotyczą przyszłych okresów

- Ma wyznaczają rezerwy utworzoną na wydatki i koszty, które zostaną poniesione w przyszłości

NIE można skompensować sk czynnego z biernym. Salda ustal się osobno dla rozliczeń czynnych i biernych.

Przykład (rozliczenia czynne)

W czerwcu jednostka gospodarcza wykonała następujące operacje:

1. Na podstawie rachunku zapłacono przelewem bankowym czynsz za dzierżawę lokalu za czerwic i lipiec 7500

2. Rozliczenie kosztu rodzajowego 7500

3. Odpisano w koszty czynsz przypadający na czerwiec 3750

4. W lipcu odpisano koszty czynszu przypadające na lipiec 3750

Wn

Rachunek bieżacy

Ma

Wn

Pozostałe koszty rodzajowe

Ma

Wn

Rozliczenie kosztów rodzajowych

Ma

7500 (1

1) 7500

7500 (2.

Wn

koszty ogólnego zarządu

Ma

Wn

Umorzeni śr. trw.

Ma

2) 7500

3750 (3 3750 (4

3) 3750 4) 3750

Przykład (rozliczenia bierne)

1. W listopadzie zaksięgowano bierne rozliczenia między okresowe, jako rezerwę na koszt remontu urządzenia produkcyjnego 60000

2. Otrzymano w dniu 31.12 rachunek za zakończony remont urządzenia produkcyjnego na kwotę 61000. Ze względu na uzasadniony wzrost cen materiałów zużytych do remontu kwota ta przewyższa ustalona rezerwę.

3. Zaksięgowanie kosztu rodzajowego 61000

4. Włączenie do kosztów z 31.12 pozostałej części kosztów remontu

61000-30000=31000

Wn

Rozliczenie między okresowe kosztów

Ma

Wn

Koszty działalności podstawowej

Ma

Wn

Usługi obce

Ma

3) 61000

30000 (1 31000 (4

1) 30000 4) 31000

2) 61000

Wn

Rozrachunki z dostawcą

Ma

Wn

Rozliczenie kosztów rodzajowych

Ma

Wn

Amortyzacja

Ma

61000 (2

61000 (3

Rachunkowość 14 maja 2003

Wykład 9

---