Decyzja administracyjna - rodzaj indywidualnego aktu adm. wydanego przez organ adm. publ. w konkretnej sprawie do danego adresata lub grupy adresatów; podstawowy środek rozstrzygania spraw adm. w toku postępowania adm. Można się odwołać od niej w ciągu 14 dni.

Ostateczna decyzja adm: decyzja od której nie służy odwołanie, w adm. toku instancji jest ostateczna. Do ostatecznej Dec. przysługuje skarga (bezterminowo)

KPA-Kodeks Postępowania Administracyjnego

Dec. adm. zawiera:

-oznaczenie organu adm. publ, data wydania Dec., oznaczenie strony lub stron, powolanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie Dec., uzasadnienie faktyczne i prawne.

Budowa urz. inf. tech. dotyczy nier. bez względu na położenie, rodzaj jeżeli urz. inf. tech. zostaly wybudowane z udziałem środków z UE, SP, JST z wyłączeniem nier. przeznaczonych na cele rolne i leśne (w miejscowym planie lub w przypadku braku planu - wykorzystane na cele rolne i leśne)

Budowa urz. inf. tech - budowa dróg lub wybudowanie pod, nad, na ziemi przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłow., elektr., gaz., telekom.

Właściciele nier. uczestniczą w kosztach budowy urz. inf. tech. poprzez wnoszenie na rzez gminy opłat adiacenckich. Dotyczy to także u.w. gruntów, którzy nie mają obowiązku wnoszenia opłat rocznych za u.w. lub wnieśli za zgodą właściwego organu jednorazowo opłaty roczne za cały okres użytkowania wieczystego.

Wójt, burmistrz, prezydent może ustalić opłatę adiacencką każdorazowo po stworzeniu warunków do podłączenia nier. do sieci poszczeg. inf. tech. lub po stworzeniu. war. do korzystania z drogi. Wydanie decyzji o opłacie adiacenckiej może być w terminie 3 lat od tego zdarzenia. Opłaty adiacenckie zależą od wzrostu wartości nier.

Wysokość opłaty adiac.-nie więcej niż 50%wzrostu wart. nier.

Stawkę procentową uchwala Rada Gminy w drodze uchwały.

Opłata ta na wniosek właściciela może być rozłożona na raty: w terminie do 10lat. Warunki, sposób zapłaty określa dec. o nałożeniu opłaty a.

W terminie 14 dni od dnia, gdy dec. stała się ostateczna należy spłacić I ratę opłaty a.

Gmina może zabezpieczyć się wpisem hipoteki do KW.

Opłata a. podlega waloryzacji.

Scalenie i podział nieruchomości

Podstawy prawne:

1. ustawa o gosp. nier.

2. rozporządzenie RM z 4.05.2005 w spr. Scalania i podziału nier

Istotą scalenia i podziału nier. jest scalenie działek i ponowny ich podział na działki gruntu w celu dostosowania struktury własnościowej gruntów do zgodności z kierunkami, ustaleniami miejscowego planu zagosp. przestrzennego, aby poprawić strukturę własnościową, uzytkową gruntów.

Scalenia i podział nier. - jeden z podst. instrumentów procesów inwestycyjnych.

Ustawa o gosp. nier., dotyczy gruntów na cele inne niż rolne i leśne

-nie dokonuje się na terenach objętych postępowaniem scaleniowym na podst. ustawy o scaleniu i wymianie gruntów

-dla obszarów objętych planem miejscowym - podział nier. zawiesza się do czasu ustalenia tego planu.

Sytuacje kiedy niezależnie od ustaleń planu miejscowego lub w przypadku braku planu miejscowego można dokonać podziału:

-zniesienie współwłasności nier. zabudowanej co najmniej 2 budynkami, jeżeli podział ma polegać na wydzieleniu dla poszcz. Współwłaścicieli budynków wraz z działkami gruntu niezbędnymi do korzystania z tych budynków

-wydzielenie działki budowlanej, jeżeli budynek został wzniesiony przez samoistnego posiadacza w dobrej wierze

-wydzielenie cz. Nier. której własność lub u.w. zostały nabyte z mocy prawa

-przy realizacji roszczeń do cz. Nier.

-realizacji dot. Przekształceń własnościowych lub likwidacji przedsiębiorstw państwowych

-wydzielenie cz. Nier. objętych dec. o ustaleniu lokalizacji drogi publ.

- wydzielenie cz. Nier. objętych dec. o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej

-wydzielenie działki budowlanej niezbędnej do korzystania z budynku mieszkalnego

-wydzielenie działek gruntu na terenach zamkniętych

Przy podziale nier. zabudowanej a proponowany jej podział dokonuje podziału budynku, to granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pion. Płaszczyzn terenowych przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego od fundamentów aż po dach.

Jeżeli takich ścian nie ma, wówczas granice do wydz. Działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn od fundamentu aż po dach.

Dec. wójta, burmistrza, prez. Zatw. podział nier.

Zgodność ustalenia planu miejscowego - analiza wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Opinia w formie postanowienia na które przysługuje zażalenie do SKO. Gdy nie ma planu miejscowego zagosp. przestrzennego i jeżeli nier. położona jest na obszarze nie objętym potrzebą sporządzenia tego planu to podziału nier. możemy dokonac jeżeli:

-nie jest on sprzeczny z przepisami odrębnymi

-jest zgodny z dec. o warunkach zabudowy i zagosp.

-jeżeli przy braku planu miejscowego wniosek o podział został złożony, wówczas po upływie 6 miesięcy licząc od dnia podjęcia przez gminę uchwały o sporządzeniu miejscowego planu lub po wyłożeniu planu miejscowego do wglądu publ.. Wójt, burmistrz, prezydent zawiesza postępowanie o podziale nier. do czasu uchwalenia planu miejscowego, nie dłużej niż na okres 6 miesięcy licząc od dnia złożenia wniosku o podział.

-jeżeli w okresie zawieszenia podziału plan nie zostanie uchwalony, wówczas podział dokonuje się jeśli nie jest sprzeczny z przepisami odrębnymi i jest zgodny z dec. o warunkach zabudowy i zagosp.

Scalenie i wymiana nieruchomości

Ustawa o scaleniu i wymianie gr., dotyczy gruntów wykorzystywanych na cele rolne i leśne

1.miejscowy plan zagosp. przestrzennego

2. studium kierunków zagosp. danej jed. adm.

3. EGiB - użytki gruntowe

Gmina musi dokonać scalenia i podziału nier. gdy istniejący podział nier. jest niezgodny z miejscowym planem zagosp. przestrzennego.

Szczegółowe warunki Sc. i podz. nier. zawiera miejscowy plan zagosp. przestrzennego

Można dokonać scalenia i podziału:

-jeżeli nier. położone są w granicach obszaru określonego w miejscowym planie zagosp. przestrz. (z urzędu)

- gdy o scalenie i podział wystąpią właściciele lub u.w. gruntów posiadający łącznie ponad 50% pow. gruntów objętych scaleniem i podziałem nier. (na wniosek)

Rada gminy w drodze uchwały decyduje o przystąpieniu do scalenia i podziale, w uchwale określa granice scalenia i podziału nier.

Nier. mogą być objęte scaleniem i podziałem nier. za zgodą właścicieli i u.w.

Rada Uczestników Scalenia - max 10 osób, posiada uprawnienia opiniodawcze.

Uczestnicy postępowania mogą poczynić wgląd, wnieść skargi, zażalenia od podziału i scalenia. Właściciele mogą rezerwować gdzie chcieliby otrzymać działkę.

Rada gminy w drodze uchwały decyduje o rozpatrzeniu skarg i zażaleń. Koszty podziału i scalenia ponoszą właściciele, proporcjonalnie do pow. działek.

Rada gminy akceptuje projekt podziału i scalenia. Przesyła uchwałę do właściciela działek.

Uchwała ta podawana jest do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty, ogłoszenia w prasie lokalnej, na stronach www urzędu.

Treść uchwały:

-opracowanie geodezyjne (zawiera granice gruntów objętych scaleniem i podziałem), wypis i wyrys z miejscowego planu zagosp. przesz., geod. projekt scalenia i podziału nier., rejestr nieruchomości (stan przed podziałem, stan nowy), rozstrzygnięcia w sprawie skarg, zastrzeżeń, wniosków, ustalenia co do planowanej do wybudowania infrast. tech., terminy zabudowy i rodzaj infras. tech., źródła finans. infrast. tech., ustalenia wys. i terminu zapłaty opłaty adiacenckiej, ustalenia w sprawie nowych dróg i poszerzenie dróg już istniejących.

Na podstawie tej uchwały, wojt, burmistrz, prezydent dokonuje (etapy po uchwale):

-zamknięcie starych KW

- założenie nowych KW

-ujawnienie nowego stanu prawnego

-ujawnienie stanu prawnego w katastrze nier.

-wyznaczenie i utrwalenie granic działek w terenie

-wprowadzenie właścicieli w posiadanie nowych działek (okazanie granic)

Powierzchnię każdej nier. objętych podziałem i scaleniem pomniejsza się o pow. niezbędną do wydzielenia działek gruntu na nowe drogi lub poszerzenie granic dróg istniejących, proporcjonalnie do pow. wszystkich nier. objętych scaleniem i podziałem oraz do ogólnej pow. działek gruntów wydzielonych pod nowe drogi i dróg już istniejących.

W zamian za nier. objęte scaleniem i podziałem każdy z uczestników postępowania otrzymuje nier. składającą się z takiej ilości działek gruntu, której łączna pow.= pow. dotychczasowej nier.

Gdy nie można oddać pow. identycznej stosuje się odpowiednie dopłaty.

Działki gruntu wydzielone pod nowe drogi lub poszerzenie istniejących przechodzą na własność gminy, SP za odszkodowaniem.

Wójt, burmistrz, prezydent przeprowadza rokowania z właścicielem nier. Gdy się nie dogadają => cena nier. = cena wartości rynkowej

Opłaty adiacenckie

Wójt, burmistrz, prezydent ustala opłatę adiacencką za dokonanie scalenia i podziału nier.

Osoby które otrzymały nowe nier. w wyniku scalenia i podziału są zobowiązane do wniesienia opłaty adiacenckiej z tytułu scalenia i podziału na rzecz gminy.

Wys. Opłaty adiacenckiej wynosi do 50% wzrostu wartości.

O wys. Stawki procentowej z tytułu opłaty adiacenckiej decyduje rada gminy w drodze ugody.

Podział nier. -> jeżeli nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego to na podst. decyzji o zagospodarowaniu.

Scalenie i podział nier.-> warunkiem koniecznym jest istnienie na danym terenie miejscowego planu zagosp. Przestrzennego.

W rozliczeniu opłaty adiacenckiej lub zaległości z tego tytułu osoba, która jest zobowiązana do wniesienia tej opłaty może przenieść na rzecz gminy i za jej zgodą, własności do tej działki (forma aportu)

Zadania geodety:

-opracowanie geod. granic

-wykonanie mapy syt. Z geod. projektem scalenia i podziału

-wyznaczenie i utrwalenie w terenie granic nier.

-okazanie granic właścicielom lub u.w

Prawo pierwokupu nieruchomości.

Gminie przysługuje prawo pierwokupu nier., tzn., że może z niego skorzystać lub nie może z niego skorzystać.

Dane nier. można sprzedać jeżeli uprzednio wójt, burmistrz, prezydent nie skorzysta z prawa pierwokupu.

Gdy gminie przysługuje prawo pierwokupu:

-niezabud. nier. nabyta uprzednio od SP lub JST

-prawo u.w. niezabud. nier. gruntowej nie zależy od formy nabycia tego prawa przez zbywcę

-nier. i prawa u.w. nier. położonej przeznaczonym w planie miejscowym zagosp. Na cele publiczne lub na które została wydana decyzja na cele publiczne

-nier. wpisane do rejestru zabytków lub prawa u.w. takiej nier.

Gdy gminie nie przysługuje prawo pierwokupu:

-jeżeli sprzedaż własności lub prawa u.w. następuje między osobami prawnymi tego samego kościoła lub zw. wyznaniowego

- prawo własności lub. u.w. zostało ustanowione jak odszkodowanie lub rekompensata za utratę własności nier.

- prawo własności lub u.w. zostało ustanowione w wyniku zamiany wł. nier.

-jeżeli sprzedaż nier. następuje na cele budowy dróg krajowych

Cele publiczne:

-wydzielenie gruntów pod drogi publ. i drogi wodne oraz budowa i utrzymywanie budowy tych dróg,

- wydzielenie gruntów pod drogi kolejowe oraz ich budowa i utrzymywanie,

-grunty pod lotniska, urządzenia pod lotniska oraz do obsługi ruchu lotniczego,

- budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, gazu, pary oraz innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych urządzeń,

- budowa i utrzymanie publ. urządzeń zaopatrzenia w wodę do zaopatrzenia ludności w wodę,

- budowa i utrzym. publ. urządzeń służących ochronie środowiska również zbiorników i innych urządzeń służących zaopatrzeniu w wodę i regulacji, ochrony przed powodzią,

-opieka nad nier. stanowiącymi zabytki,

-ochrona pomników zagłady,

-bud. i utrzym. pomieszczeń dla urzędów, sądów, prokuratur, państw. Szkół wyższych, przedszkoli, obiektów sportowych itp. obiektów pocztowych,

Obiekty na cele bezpieczeństwa i obrony kraju

Podział nieruchomości:

-podział geodezyjny

- podział geodezyjno - prawny

Celem podziałów jest wyodrębnienie lub wydzielenie nowych działek gruntu, które w przyszłości mogą stanowić odrębne nieruchomości (również przy dołączeniu nier. do nowej KW)

Podział geodezyjny dotyczy nier. rolnych i leśnych, które w studium uwarunkowań i kierunku zagospodarowania przestrzennego gminy zostały przeznaczone na inne cele.

Podział geodezyjno - prawny: jest realizowany zgodnie z zasadami ustawy o gosp. nieruchomościami i kończy je decyzja adm. zatw. projekt podziału nier.

Nieruchomości rolne i leśne - w planie zagosp. Przestrzennego wykorzystywane, przeznaczone na cele rolne i leśne

-te które stanowią w katastrze grunty orne oraz leśne, zadrzewione i zakrzewione oraz wchodzące w skład nier. rolnych, użytki kopalne, nieużytki i drogi, jeżeli nie ustaono dla nich warunków zabudowy i zagospodarowania.

Zgodnie z przepisami KC wyróżniamy nier:

-gruntowe

-budynkowe

-lokalowe

Podział nier. dotyczy nier. gruntowych i budynkowych (jako prawo u.w. gruntu lub własności gruntu)

Źródło prawa (podstawy prawa) podziału:

1. ustawa z 17.03.2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr. 80, poz. 717 z późn. Zmianami) - określa miejscowy plan zagosp. Przestrzennego, istotny dla podziału nier.

2. ustawa z 21.08.1997 o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr. 115. poz. 741 z późn. Zmianami) - określa podstawowe procedury podziałowe, zasady scalania gruntu *do ustawy jest akt wykonawczy: Rozporządzenie RM z 7.12.2004 w sprawie sposobów i trybu dokonywania podziału nier. (Dz. U. Nr. 268 poz. 2663)

3. ustawa z 17.05.1989 Prawo geod. i kart. ( Dz. U. Nr. 100 z 2000r poz. 1086 z późn. Zmianami) - określa podmioty uprawnione do podziału nier., określa zasady prowadzenia państwowego zasobu geod. i kart.

Państwowy Zasób Geodezyjno - Kartograficzny

-zbiór map oraz materiałów fotogrametrycznych i teledetekcyjnych, rejestru, wykazów, inf. baz danych, katalogów danych geod. i innych opracowań powstałych w wyniku prac geod. i kart.

PZGK - służy gosp. narodowej, obronności państwa, nauce, kulturze. Właścicielem jest SP. Do prowadzenia PZGK zostały powołane ośrodki dokumentacji geod. i kart.

Źródłowe dane do rozpoczęcia podziału nier. pochodzą z:

-PZGK - zgłaszane są tu wszystkie prace geod. i wyniki tych prac

Proces podziału nier. (geo. - prawny):

Etap I: ustalenie czy jest to nieruchomość rolna czy leśna (podz. Geod. czy geo - prawny)

Etap II: geodeta zgłasza pracę geod. do ośrodka dok. Geod. i kart. Pobiera mapę zasadniczą do zaktualizowania, osnowę (przeglądówkę), dostaje informacje o opracowaniach geod., które mogą pomóc w realizacji podziału

Etap III: geodeta wrysowuje wstępny projekt podziału

Zawartość wstępna projektu podziału:

-granice nier. podlegające podziałowi;

-oznaczenie nier. wg. Danych katastru i KW (może być także AN lub akt nadania ziemi);

-pow. nieruchomości;

- naniesienie kolorem czerw. Granice projektowane do wydzielenia działek gruntu;

-pow. wydzielonych działek zapewnia dostępu wydzielonych gr. Do drogi publ. przedstawia w formie graficznej (czerw.) lub opisowej

Etap IV: właściciel zanosi wstępny projekt podziału i występuje o wydanie postanowienia o możliwości podziału w urzędzie gminy

Załączniki:

-wstępny projekt podziału;

-podstawowe prawa nabycia nier.;

-wypis z katastru nier.;

-kopia mapy zasad. (katastralnej);

-dec. O warunkach zabudowy i zagosp. przestrzennego (w przypadku, gdy nie ma planu miejscowego)

Burmistrz bada zgodność podziału z miejsc. Planem zagosp. lub z dec. o warunkach zabudowania i w ciągu 30 dni musi wydać postanowienie. Przysługuje odwołanie do SKO

Uwarunkowanie podziałów:

-dokonanie służebności gruntowej drogi dojazdowej

Etap V: geodeta analizuje KW, poszukuje map prawnych i analizuje materiały z ośrodka dokumentacji geod. i kart., pobiera wypisy z ew. GiB dla działki przedmiotowej i działek sąsiednich.

Etap VI: Geodeta wykonuje prace kameralne. Opracowuje operat techniczny (mapa sytuacyjna z projektowanym podziałem, wezwanie sąsiadów - 7 dni przed planowanym spotkaniem sporządzenie protokołu granicznego z przebiegu przyjęcia granic nieruchomości)

Etap VII: geodeta przynosi operat do ośrodka dok. Geod. i kart. - jeśli Oki to zostaje włączony do zasobu dok. Geod. i kar.

Geodeta otrzymuje mapę syt. Wykaz zmian gruntowych i ew. kopie protokołu z przyjęcia granic i przekazuje to właścicielowi lub u.w.

Etap VIII: -właściciel występuje z wnioskiem o wydanie decyzji do burmistrza, wojta, prezydenta o podział nier,

-wypis z katastru,

-dec. o warunkach zabudowy i zagosp.

-odpis z planem zagosp. przestrzennego,

-wstępny projekt podziału,

-protokół przyjęcia do zasobu,

-wykaz zmian gruntowych,

-wykaz wykaz synchronizacyjny (w przypadku niezgodności ewidencji z KW),

-mapa z projektowanym podziałem,

-dokumenty stwierdzające własność

Etap IX: Wydanie decyzji adm. przez burmistrza, wójta, prezydenta. Geodeta stabilizuje punkty na granicach projektowanego podziału gruntu.

Etap X: Dec. podziałowa służy do skorygowania zmian danych w KW.

Opłata adiacencka - naliczana przez wójta, burmistrza, prezydenta.

Przy podziale geod. nie wykonuje się wstępnego projektu podziału. Obowiązkowo sporządza się protokół z przejęcia granic (prawo geod. i kart.). Proces podziałowy trwa ok. 4 miesięcy.

Warunki podziału nier:

-zgodność z ustaleniami miejscowego planu zagosp. przestrz. Dotyczy to zgodności przeznaczenia terenu, możliwości zagosp. wydzielonych działek

-dostęp do drogi publicznej (również wydzielenie drogi wew. Z ustaleniem odpowiedniej służebności).

Dostęp do drogi publicznej-wydzielenie drogi wew. Wraz z ustaleniem odpowiednich służebności.

Kiedy nie wydaje się dec. o podz. Nier:

• przy wydzieleniu nier., której własność lub u.w. zostało nabyte z mocy prawa lub na potrzeby zwrotu wywł. Nier.

• gdy o podziale nier. orzeka sąd ( nie wydaje się także postanowienia o podziale, podział stwierdza się prawomocnym orzeczeniem sądu)

• jeżeli podział. Nier. polega na wydzieleniu poszczeg. Działek gruntu odrębnie oznaczonych w katastrze nier.

Ostateczna dec. adm. i orzeczenie sądu stanowi podstawę do zmian w katastrze i wpisu do KW

Jeżeli jest kilku właścicieli lub u.w. to wniosek wszystkich.

Procedura podziału:

• na wniosek i koszt osób zających interes prawny

Potrzebne dokumenty: odpis z KW II, wypis z katastru, kopia mapy katastralnej

• z urzędu 1.jeżeli jest on niezbędny dla celów publicznych. Wykonywany na koszt osoby lub jedn. Org. realizujących cel publiczny, 2. jeżeli nier. stanowi własność giny i nie została oddana w u.w.

W przypadku podziału nier. stanowiących własność SP, powiatu lub woj. Można dokonać z urzędu po zasięgnięciu opinii starosty, zarządu woj., zarz. Pow., wójta, burmistrza.

Inf. o dokonaniu podziału nier. o nieuregulowanym stanie prawnym wójt, burmistrz, prezydent musi podać do wiadom. Publicznej (prasa lokalna, sposób zwyczajowo przyjęty, WWW). Jak nikt przez 2 miesiące się nie zgłosi - można wszcząć postępowanie o podział.

Decyzja ogłaszana publicznie.

Działki gruntu wydzielone pod poszerzenie istniejących dróg lub pod pudowę dróg pow, gminnych, woj., krajowych z mocy prawa przechodzą na własność odpowiedniej gminy, pow, woj., SP z dniem, gdy została wydana ostateczna decyzja.

Odszkodowanie za nier. pod drogę:

-rokowanie właśc.. z wójtem,….. -może zostać powołany rzeczoznawca majątkowy.

Oplata adiacencka - oplata ustalona w związku ze wzrostem wartości nier. spowodowany podziałem, scaleniem i podziałem nier., budowę urządzeń infrastruktury tech. z udziałem środków SP, JST, środków pochodzących z UE lub ze źródeł zagranicznych nie podlegających zwrotowi. Opłatę adiacencką ustala wójt,…., w drodze dec.

Może ją ustalić lub zrezygnować z konieczności wnoszenia tej opłaty.

Wys. Stawki procentowej opłaty a. ustala Rada Gminy w drodze uchwały (wys. Nie wieksza niż 30% różnicy wart. Nier.)

W termienie3 lat od decyzji wójt, …, może ustalić konieczność opłaty a.

Gdy podział nie jest wykonywany niezależnie od ustaleń planu miejscowego wójt,…, nie nakłada obowiązku pobrania opłaty adiacenckiej.

W rozliczeniu opłaty a. lub zaległości z jej tytułu, zobowiązana do jej wniesienia osoba może przenieść na rzecz gminy, za jej zgodą, prawa do działki gruntu wydzielonej w tym podziale.

Wywłaszczenia

Celem wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie praw własności, praw rzeczowych, praw u.w.

Wywłaszczenie dotyczy zarówno całej nier. jak również części nieruchomości. Organem właściwym do wywłaszczenia nier. jest starosta - organ właściwy z zakresu adm. rządowej dot. wywłaszczenia.

Wywłaszczenie w trybie ustawy o gosp. nier. są przeznaczone na cele publ. w miejscowym planie zagosp. przestrzennego albo została wydana dec. o lokalizacji celu publicznego.

Istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie praw własności lub ogr. prawa rzeczowe

Podstawowe cele wywłaszczenia:

-miejscowy plan zagosp. przestrzennego

-decyzja o warunkach zabudowy i zagosp. przestrzennego

-dec. o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publ.

Na rzecz SP lub JST można wywłaszczać, przy czym nier. SP nie mogą być wywłaszczone, ale można wywłaszczać prawo u.w. SP lub JST za odszkodowanie. Art. 21 konstytuacji.

1-RP chroni własność i prawo dziedziczenia, 2- wywłaszczenie jest dopuszczalne tylko na cele publiczne i w zamian za słuszne odszkodowanie

Rokowania odbywają się między właścicielami a starostą (w przypadku nier. SP), organami wykonawczymi JST, czyli wójtem, Zarządem. Powiaty na czele ze starostą, zarządem województwa.

Rokowania kończy umowa.

Gdy właściciel nie jest znany (nier. o nieuregulowanym stanie prawnym) rokowań nie ma, ale starosta ma obowiązek podać do publ. wiadomości o zamiarze wywłaszczenia (w sposób zwyczajowo przyjęty, na stronach www, w prasie o zasięgu ogólnopolskim) oraz o zamiarze podziału tej nieruchomości.

Ogłoszenie o zmianie wywłaszczenia zawiera informację o wszczęciu postępowania podziałowego tej nieruchomości. Jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia nie zgłoszą się osoby, którym przysługuje prawo rzeczowe do tej nieruchomości, wówczas starosta może rozpocząć postępowanie wywłaszczeniowe.

Wszczęcie postępowania:

-z urzędu gdy wywłaszczenie jest odbywane na rzecz SP. Działki przechodzą na rzecz SP

-na wniosek, gdy wywłaszczenie jest odbywane na rzecz JST (na wniosek organu wykonawczego JST). Wniosek składany do starosty, który to może odmówić wywłaszczenia -decyzja administracyjna

Wszczęcie postępowania z urzędu następuje również na zasadzie zawiadomienia złożonego do starosty przez podmiot, instytucję, który będzie realizował cel publiczny.

Termin wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego:

-jeżeli droga rokowań, po upływie 2 miesięcy od zawarcia umowy od dnia zakończenia rokowań.

-jeżeli nie ma rokowań, wszczęcie następuje w momencie doręczenia zawiadomienia stronom lub też z dniem określonym w ogłoszeniu

Treść wniosku o wywłaszczenie nier.:

-podanie oznaczeń nier. z KW lub ZD. oraz inf. z katastru nieruchomości

-cel publiczny, na jaki ta nier. zostaje wywłaszczona

-pow. nieruchomości (pow. całej nier. i część nier., która podlega wywłaszczeniu)

-dotychczasowy sposób korzystania z nier.

-sposób zagospodarowania nier.

-określenie lokali zamiennych oraz sposób ich zapewnienia właścicielom wywłaszczonych lokali

-właściciela lub u.w., a w przypadku ich braku - władającego daną nier. zgodnie z katastrem

-osoby, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe

-nier. zamienną

-inne okoliczności istotne dla sprawy

Załączniki do wniosku:

-dokumenty z przebiegu rokowań

-wypis i wyrys z miejscowego planu miejscowego lub decyzję o ustalenie lokalizacji celu publicznego (w przypadku braku planu miejscowego)

-mapy z rejestrem nier. obejmującym wywłaszczenie (w przypadku całej działki)

-dec. zatwierdzająca podział + mapa podziałowa + wykaz nier. (w przypadku cz. działki)

-pełny odpis z KW (ZD) lub zaświadczenie z Sądu rejonowego, że dana nier. nie posiada KW

Procedury po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego:

-Starosta składa wniosek do Sądu o ujawnienie w KW wszczęcia post. wywłaszczeniowego

-Starosta zawiadamia o wszczęciu postępowania (IIIdział KW)

-starosta składa wniosek o wykreślenie wpisu z KW, ZD jeżeli nie dojdzie do skutku wywłaszczenie

-po wszczęciu postępowania starosta przeprowadza rozprawę adm. (w trybie oficjalnym - ustalenie pow. działek, osoby, odszkodowanie, itd.)

-wydanie dec. adm. o wywłaszczeniu nier.

Ograniczenie prawa własności, u.w. następuje zgodnie z planem zagosp. z ustaleniem Dec. o ustaleniu lokalizacji inwestycji publicznego. Udzielenie zezwolenia jest poprzedzone rokowaniem.

Na osobie lub jednostce org. występującej o zezwolenie ciąży obowiązek przewrócenia nier. do stanu poprzedniego w terminie bezzwłocznym. W przypadku gdy nie jest możliwe doprowadzenie nier. do stanu pierwotnego przysluguje odszkodowanie.

Jeżeli założenie przewodów i urządzeń uniemożliwiałoby korzystanie z nier. w dotychczasowy sposób, właściciel może żądać przeniesienia prawa własności za odszkodowaniem w drodze umowy na rzecz SP.

Starosta jest zobowiązany wystąpić z wnioskiem o wpis do KW lub odpowiedni organ wykonawczy JST.

Jeżeli na nier. zostały ustanowione zobowiązaniowe prawa rzeczowe (najem, dzierżawa, użyczenie, trwały zarząd, zarząd) wygasają w terminie 3 miesięcy od dnia w którym dec. stała się ostateczna

Starosta może w drodze dec. udzielić zezwolenia na czasowe zajęcie nier. na okres nie dłuższy niż 6 mies. W przypadku siły wyższej lub nagłej potrzeby zapobiegania powstania znacznej szkody.

Kiedy jesteśmy pozbawieni ogr. pr. rzecz:

-starosta może ogr. w drodze dec. sposób korzystania z nier. poprzez udzielenie pozwolenia na prowadzenie działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu, wydobywaniu, składowaniu kopalin będących własnością SP - węgla brunatnego - na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy.

-gdy u.w. lub właściciel nie wyraża zgody na zajęcie nier. w celu wydobywania, poszukiwania, składowania kopalin

-na staroście ciąży obowiązek doprowadzenia nier. do stanu poprzedniego

Odszkodowania:

Własność jest chroniona konstytucją.

Wywłaszczenie wł. nier., u.w., lub innego ograniczonego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczanej, odpow. Wartości tych praw.

Jeżeli na wywłaszczonej nier. ustanowione jest inne prawo rzeczowe, odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równą temu prawu.

Odszkodowanie ustala starosta w dec. o wywłaszczeniu nier.

Gdy wydawana jest odrębna dec. o odszkodowaniu :

-wywłaszczenie na wniosek podmiotu realizującego cel publiczny lub na wniosek właściciela wywłaszczonej nier. lub gdy nastąpiło pozbawienie praw do nier. bez ustalenia odszkodowania, a istniejące przepisy przewidują jego odszkodowanie.

Wys. Odszkodowania ustala się wg. Stanu i wartości wywłaszczonej nier. w dniu wydania dec. o wywłaszczeniu.

W przypadku, gdy starosta wydaje odrębna dec. o odszkodowaniu, wys. Odszkodowania ustala się wg. Stanu nier. w dniu ograniczenia lub pozbawienia tego prawa własności, u.w. lub ogr. pr. Rzeczowe.

W ramach odszkodowania, właścicielowi lub u.w. może być przyznana nier. zamienna z zasobu SP (wywłaszczenie na rzecz SP), zasobu gminy, powiatu, woj. (wywłaszczenie na rzecz pow., gminy, woj.)

W przypadku nierównej wartości - dopłaty

Nabycie praw własności następuje w dniu, gdy dec. o wywłaszczeniu nier. stała się ostateczna. Dec. ta stanowi podstawę wpisu do KW.

Nier. zamienna może być także przyznana z zasobu własności rolnych SP z porozumieniem z Prezesem ANR gdy wywłaszczenie następuje na rzecz SP.

Sposób zapłaty odszkodowania:

Zapłata następuje jednorazowo w terminie 14dni od kiedy dec. o wywłaszczeniu stała się ostateczna.

Gdy wydano odrębną decyzję o odszkodowaniu, wówczas zapłata jednorazowa w terminie 14dni, od kiedy ta decyzja stała się ostateczna.

Wartość ta podlega waloryzacji.

Osoba wywłaszczona ma możliwość ustalić inny termin zapłaty odszkodowania.

Podstawą ustalenia wartości nier. stanowi wartość rynkowa.

Przy określaniu wartości należy uwzględnić: rodzaj, położenie, sposób korzystania, wypos. W urządzenia inf. tech., stan, aktualnie kształtujące się ceny w obrocie nier.

Jeżeli nie możliwe jest określenie wartości rynkowej to podstawą ustalenia wartości jest wartość odtworzenia nier.

Przy określaniu wartości odtworzeniowej, osobno podaje się wartość gruntu, a osobno wartość cz. Składowych nier.

Zwroty wywłaszczonej nier.:

Poprzedni właściciel (już wywłaszczony) lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nier. lub jej części jeżeli ta nier. lub jej część stała się zbędna na cel określony w dec. o wywłaszczeniu nier.

Z tym wnioskiem występują do starosty. Starosta zawiadamia właściwy organ. Warunkiem zwrotu wywłaszczonej nier. jest zwrot odszkodowania za tą nier.

Nier. wywłaszczona nie może być użyta na inny cel, niż ten określony w dec. o wywłaszczeniu, chyba że dotychczasowy właściciel lub jego spadkobierca nie zlożą wniosku o zwrot tej wywłaszczonej nier.

W razie podjęcia zaiaru użycia wywł. Nier. lub jej części na inny cel, niż określony w dec. o wywłaszcz., właściwy organ a obowiązek zawiadomić o ty dotychczasowego właściciela, jak również poinformować o możliwości złożenia wniosku o zwrot nier. w takiej sytuacji.

Nier. uznana za zbędną na cel, który zostało wywłaszczone:

• po upływie 7 lat od dnia, w którym dec. stała się ostateczna, nie rozpoczęto realizacji celu publicznego

• jeżeli po upływie 10 lat od dnia, wktórymm dec. stała się ostateczna, cel ten nie został zrealizowany.

Jeżeli cel wywłaszczenia został zrealizowany ale tylko na części - pozostała część może podlegać zwrotowi po złożeniu wniosku i zwrotowi odszkodowania.

Wys. Odszkodowania podlega waloryzacji, ale jego wys. Po waloryzacji nie może być wyższa niż wartość rynkowa nier. w dniu zwrotu. O terminie zwrotu nier. i odszkodowania decyduje starosta.

Nabywanie nier. przez cudzoziemca:

ustawa z 24.03.1920o nabywaniu nier. przez cudzoziemców

rozporządzenie MSWiA z 26.04.2004 w sprawie szczegółowych inf. oraz rodzajów dokumentów jakie jest zobowiązany przedstawić cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia na nabycie nier.

Cudzoziemiec:

• os. fizyczna nie posiadająca ob. polskiego

• os. prawna mająca siedzibę za granicą

• os. prawna mająca siedzibę w Polsce, ale pośrednio lub bezpośrednio kontrolowana przez os. z zewnątrz

• sółka handlowa mająca siedzibę za granicą utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych

• spółka handlowa z siedzibą w Polsce, kontr. bezpośrednio lub pośrednio przez osoby z punktów 1,2,3

Cudzoziemcy mogą nabywać nier. w Polsce za zgodą MSWiA, MON a w przypadku nier. rolnych MR

Nie wymaga zezwolenia (dot. os. fiz)

• nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego

• nabycie przez cudzoziemca zamieszkującego w Polsce min. 5 lat, od dnia uzyskania karty stałego pobytu

• nabycie przez cudzoziemca, będącego małżonkiem ob. polskiego i zamieszkującego w Polsce min. 2 lata od dnia uzyskania karty stałego pobytu

• dotyczy nier. ze współwłasnością łączną

• nabycie przez cudzoziemca, który w dniu nabycia jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego po zbywcy nieruch. a zbywca nier. jest jej właścicielem lub uz. wiecz. od min. 5 lat.

Wójt,.., starosta ma prawo unieważnić wniosek do sądu który składa

Uwłaszczenie osób prawnych i innych podmiotów

Cel: polega za zamianie praw niezbywalnych na zbywalne

Uwłaszczenie państwowych os. prawnych:

Uwłaszczenie w nadmieniu SP od 1950r dotyczyła min. przedsiębiorstw państwowych, jednoosobowych spółek państwowych wyższych uczelnie państwowych, jednostek badawczo - rozwojowych, banków państwowych

Z dniem 9.12.1990 dokonano uwłaszczenia komunalnych os. prawnych w ten sposób że z mocy prawa z dniem 05.12.1990 grunty stanowiące własność SP lub gminy będące w zarządzie państwowych osób prawnych stały się przedmiotem użytkowania wieczystego tych os. prawnych a budynki i lokale na tycg gruntach stały się własnością tych osób prawnych.

Warunkiem koniecznym uwłaszczenia było udokumentowanie posiadanego prawa zarządu przez te państwowe osoby prawne na dzień 5.12.1990r. poprzez przedstawienie jedn. z następujących dok.:

• decyzji właściwego organu o przekazanie w zarząd

• umowy o przekazaniu zarządu

• wypisu z KW

• umowy o przekazaniu nier. w uż. wiecz.

• umowy o przekazaniu nier. między państwowymi JST

• decyzję o naliczaniu lub aktualizacji opłat z tytułu użytkowania

Uwłaszczenie państwowych szkół wyższych

z dniem 27.09.1990 na podstawie uwczesnej ustawy o szkolnictwie wyższym uwłaszczono z mocy prawa państwowe uczelnie.

Polegało na: obejmowało wyłącznie gruntu państwowe: położone na tych gruntach budynki (z uwzględnieniem gruntów rolnych i leśnych) tak jak przy os. prawnych ucz. wyższe nabyły prawo WŁANOŚĆI gruntów, budynków, lokali (dla gruntów SP) oraz użytkowania wieczystego gruntów, własność bud. i lokali (dla gruntów gmin) od 05.12.1990r

Z dniem 01.09.2005 grunty SP pozostające w uż. wiecz. uczelni publicznych stały się ich własnością.

Nabywanie tego prawa własności stwierdza wojewoda w drodze decyzji.

Uwłaszczenie spółdzielni:

Spółdzielnia która była 05.12.1990 użytkow. gruntu stanowiących własność SP lub gminy przysługiwało roszczenie o ustanowienie jej użytkownikiem wieczystym oraz przeniesienie prawa własności budynków, lokali, urz. inf. technicznej.

Zawarcie umowy o oddanie gruntu w uż. wieczyste następuje drogą bezprzetargową

Przeniesienie własności budynków i innych chyba że te budynki zostały wybudowane ze środków własnych spółdzielni.

Uwłaszczenie najemców garaży:

osoba która na podstawie pozwolenia na budowę wybudowała przez 05.12.1999 ze śrdków własnych garaż na gruncie SP lub gminy a także jej następca prawny mogą żądać przeniesienia prawa własności tego garażu oraz ustanowienia prawa uż. wiecz. do gruntu.

Nabycie garażu (własność i uż. wiecz. gruntu) jest odpłatne (powyższe uprawnienie wygasło jeśli rządanie nie zostało zgłoszone do 31.12.2000, 31.12.2006 odsz. za drogi.

Grunty zajęte pod drogi publiczne w dn. 31.12.1998 ustawą z dnia 13.10.1998 przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.

Nieruchomości pozostające w dniu 31.12.1998 we władaniu SP lub JST ale nie stanowiące ich własności zajęte pod drogi publiczne z dniem 01.12.1999 stają się z mocy prawa własnością państwa lub JST. Termin złożenia wniosku o odszkodowanie 31.12.2005

odszkodowanie wypełnia gmina-drogi powiarowe oraz SO- dr. woj., powiatowe, krajowe

Przekształcenie prawa użytkowania wiecz. w prawo własnośći

ust. z 04.09.1997 o przekształceniu prawa uż wiecz. przysługującego os. fizycznym o prawo własności, ustawa z dnia 26.07.2001 o nabywaniu przez uż. wiecz. prawa własności nieruchomości - obowiązywały do 12.10.2005

od 13.10.2005 obowiązuje ust. z 29.07.2005 o przekształceniu prawa uż.wiecz. w prawo własności nier.

Zakres podmiotowy(kto może się ubiegać):

-os. fiz. która do dnia 30.10.2005 wyłącznie była wpisana w KW jako uż. wieczysty a także spadkobierca takiej osoby

-os. fiz. która przez 13.10.2005 zawarła umowę nabycia na rynku wtórnym i najpóźniej w tym dniu upłynął wniosek o ujawnienie prawa nabywcy w KW

-os. fiz. która posiadała postanowienie sądu skazujące że na datę najpóźniej 13.10.2005 nabyła uż. wiecz. w drodze zasiedzenia

-os. fiz. które są spadkobiercami u.w. będącymi nimi na dzień 13.10.2005

-os fiz. i prawne będące właścicielami lokali, których udział w nier. wspólnej obejmuje prawo u.w. W tej sytuacji wszyscy współwłaściciele muszą złożyć wniosek.

-spółdzielnie mieszkaniowe będące właścicielami bud. mieszk. lub garaży jeżeli spółdzielnia mieszkaniowa nie ustaliła na dzień 13.10.2005 do żadnego lokalu odrębnej własności.

Zakres przedmiotowy:

-nier. zabudowane na cele mieszk.

-nier. zabudowane garażami

-nier. przeznaczone.pod zabul. mieszkalną lub garażową

-nier. rolne

Jeżeli nie ma planów to wykorzystywane na cele rolne.

Podmioty uprawnione mogą żądać przekształcenia posiadanego prawa u.w. w prawo własności do 31.12.2012.

W przypadku nier. SP dec. wydaje starosta, w przypadku nier. stanowiących własność JST dec. wydaje organ wykonawczy.

Ostateczna decyzja stanowi podstawę wpisu do KW. Wnioskodawca ponosi opłaty z tytułu przekształcenia u.w. w prawo własności na rzecz dotychczasowego właściciela należy uiścić opłaty.

W przypadku nier. rolnych organ wydający dec. może udzielić bonifikaty od tej opłaty za zgodą wojewody, rady gminy, rady powiatu, sejmiku woj.

Zwolnienie z opłat

-u.w., którym oddano nier. w u.w. w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nier. gruntowej na rzecz SP przed 5.12.1990r.

-u.w., którzy uzyskali prawo u.w. na podst. dekretu z dn. 26.10.1945 o własności, użytkowaniu gruntów w obszarze m.st. W-wy

Koszty całego postępowania ponosi wnioskodawca.

---