korektywa ściąga 2-1

1. Metody i formy postępowania korekcyjnego
1. Zadania ściśle określone - metody reproduktywne (odtwórcze)
- met. naśladowcza - ścisła (realizacja prostych zadań, ćwiczeń w sytuacjach, gdy czynności motywujące są niepotrzebne albo nie odniosły zamierzonego skutku)
- met. zadaniowa - ścisła (realizacja zadań ściśle określonych, raczej trudnych i złożonych)
- metoda programowego uczenia się (realizacja zadań ścisłych poddających się stosunkowo łatwo zaprogramować w postaci ścisłej instrukcji)
2. Zadania częściowo określone - metody pro aktywne (usamodzielniające)
- met. zabawowa - naśladowcza (realizacja gimnastyki rozwojowej dla małych dzieci)
- met. zabawowa - klasyczna (realizacja zabaw i gier ruchowych oraz mini gier)
- met. bezpośredniej celowości ruchu (realizacja półścisłych zadań ogólnorozwojowych, gł. gimnastycznych dla dzieci)
- met. programowego usprawniania się (samodzielne realizowanie programów usprawniania się)
3. Zadania wymagające pełnej inwencji twórczej - metody kreatywne (twórcze)
- met. ruchowej ekspresji twórczej (zadania ruchowe wymagające inwencji twórczej)
- met. problemowa (zadania problemowe z zakresu różnych sfer kultury fiz.)
2. Podstawowe zasady dydaktyczne stosowane w zajęciach ruchowych
1. Stopniowanie ćwiczeń/wysiłku wg trudności
- ćwiczenia w formie zabawowej - w formie ścisłej
- ćwiczenia w odciążeniu (w poz. niskich) - z obciążeniem osiowym kręgosłupa (w pozycjach wysokich)
- ćwiczenia bez przyborów - z przyborami
- najpierw forma ruchu - następnie rytm
- najpierw ruchy proste - później złożone
- najpierw ćwiczenia bierne - następnie czynne
- najpierw ćwiczenia o małym natężeniu - następnie o większym
2. Zasada wszechstronności
3. Zasada zmienności pracy
- kolejne przećwiczenie poszczególnych odcinków ciała
- po ćwiczeniach o dużym natężeniu - ruchy o mniejszym natężeniu
- po ćwiczeniach biernych statycznych - ćw. czynne, dynamiczne
- zmienność PW
4. Zasada dostępności
5. Zasada poprawności
6. Zasada systematyczności (met. perspektyw bliższych i dalszych)
7. Zasada atrakcyjności ćwiczeń
8. Zasada indywidualizacji ćwiczeń oraz ich intensywności
9. Zasada aktywności i świadomości
10. Zasada trwałości uzyskanych efektów
3. Formy pracy korekcyjnej
Element metodyki zajęć ruchowych, dotyczący organizacyjnej strony procesu kształcenia ruchowego, który uwzględnia następujące czynniki:
- czynniki czasowe (czas trwania zajęć, ćwiczeń w ciągu dnia, tyg., roku) - reżim dobowy, cykl tygodniowy, cykl roczny
- czynniki przestrzenne (miejsce wykonywania ćwiczeń)
- czynniki organizacyjne (forma ćwiczeń): forma frontalna, grupowa, grupowo - frontalna, indywidualna, grupowo - indywidualna
4. Cykl dobowy (reżim 24-godzinny)
- odpowiednie miejsce i czas trwania wypoczynku nocnego
- odpowiednio zorganizowane miejsce pracy dziecka w domu i w szkole (meble, oświetlenie)
- prawidłowa pozycja podczas nauki, zabawy, wypoczynku, spożywania posiłków)
- przenoszenie pomocy szkolnych
- eliminowanie nieprawidłowych nawyków w utrzymaniu postawy ciała
- prawidłowa organizacja dnia dziecka
5. Cykl tygodniowy
- zajęcia wych. fiz.
- gimnastyka korekcyjna
- pływanie korekcyjne
- realizacja zestawów ćwiczeń specjalnych
- realizacja cyklu dobowego
6. Cykl roczny
- realizacja cyklu tygodniowego
- organizacja korektywy w czasie wolnym od zajęć szkolnych (ferie, wakacje)
7. Budowa lekcji korektywy
1. Część wstępna (ok. 10-15 min) - zorganizowanie gr., podanie tematu zajęć, przygotowanie org. do wysiłku części głównej (rozgrzewka). Zabawa pobudzająca - masowa, znana, łatwa/zabawa uspokajająca
2. Część główna (ok. 20-25 min) - realizacja zadań lekcji, ćwiczenia o większej intensywności dużych gr. Mięśniowych, przeplatane ćw. korekcyjnymi o mniejszej intensywności np. ćw. redukcji posturalnej, oddechowe, wyprostne, antygrawitacyjne itp.
3. Część końcowa (ok. 5min.) - uspokojenie, wyciszenie, rozluźnienie org. (ćwiczenia reedukacji posturalnej)
8. Organizacja zajęć korekcyjnych
1. Kryteria tworzenia zespołów ćwiczebnych
- wiek (do 6 r.ż., 7-9, 10-11, 12-14, 15 lat i powyżej)
- płeć (do 9 r.ż. gr. koedukacyjne, powyżej gr. dziewcząt i chłopców)
- rodzaj wady - gr. jednorodne: kifolordozy, skoliozy, wady stat. kończyn dolnych
2. Liczba ćwiczących do 10 osób
3. Czas trwania zajęć: 20-30 min, 45-60 min
4. Częstotliwość zajęć: 2-3 razy w tyg.
5. Ubiór: dziewczęta kostiumy 2-częsciowe, boso; chłopcy spodenki gimn., boso
6. Warunki techniczne (sala gimn. 4,5 m2 powierzchni na jednego ćwiczącego, pływalnia, zielona sala gimn., teren o naturalnym podłożu osłonięty od wiatru
7. Przyrządy (drabinki, lustro korekcyjne, ławeczki szwedzkie, skrzynki korekcyjne, drążek, liny)
8. Przybory (klocki 80x120, laski gimn. 90-110, piłki lekarskie, piłki uszate 1-3 kg, piłki o różnej wielkości, sprężyny, hantle, rollery, deskorolki, szarfy, woreczki o różnej zawartości i ciężarze, krążki, obręcze, itp.
9. Zestaw ćwiczeń domowych
Zestaw stanowi kontynuację pracy korekcyjnej w domu, pod warunkiem:
- odpowiednio wzmocnienia dziecka
- wyrobienie nawyków poprawności w wykonywaniu ćwiczeń oraz nawyków autokorekcji
- doskonałej znajomości zalecanych ćwiczeń i umiejętności poprawnego ich wykonywania
- stopniowego wdrażania dziecka do samodzielnego wykonywania „zadań domowych”
Zestaw zawiera ćwiczenia specjalne, korygujące wadę. Układ ćwiczeń musi uwzględniać podstawowe zasady metodyczne, stosowane w realizacji zadań ruchowych. Ćwiczy zawsze dziecko zdrowe.
10. Dziennik zajęć korekcyjnych
- nazwisko i imię, data ur., adres zamieszkania, telefon, szkoła, klasa
- rozpoznanie wady postawy, ocena stanu zdrowia
- wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń oraz inne zalecenia lekarskie
- zlecenia domowe
- frekwencja na zajęciach
- realizacja tematów lekcji
- plany pracy na I i II semestr
- wyniki prowadzonych prób i pomiarów
- rejestr rozmów, porad i instrukcji dla rodziców
11. Działania profilaktyczne w okresie postnatalnym
1. Profilaktyka pierwszorzędowa (pierwotna) - zwiększenie potencjału zdrowotnego dziecka, obejmujące działania mające na celu uprzedzanie ewentualnego pojawienia się chorób lub zaburzeń (szczepienia, edukacja zdrowotna, stwarzanie dzieciom odpowiednich warunków środowiskowych
2. Profilaktyka drugorzędowa (wtórna) - dotycząca dzieci ze zwiększonym ryzykiem występowania niektórych chorób i zaburzeń, identyfikacja predyspozycji lub wczesnych postaci w stanie zdrowia i rozwoju (testy przesiewowe, profilaktyczne badania lekarskie, działania naprawcze)
3. Profilaktyka trzeciorzędowa - dotyczy dzieci przewlekle chorych i niepełnosprawnych, celem jej jest zapobieganie dalszym niekorzystnym skutkom choroby (poradnictwo czynne)
12. Profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniem obejmuje:
1. Testy przesiewowe, wstępna identyfikacja odchyleń rozwojowych, chorób lub wad
2. Postępowanie diagnostyczne, w przypadku uzyskania dodatniego wyniku testu przesiew.
3. Profilaktyczne badania lekarskie/bilanse zdrowia/w zakresie:
- indywidualnej oceny stanu zdrowia i rozwoju dziecka
- kwalifikacji do zajęć wf i sportu szkolnego
- zdrowotnej gotowości szkolnej uczniów
- ograniczeń dotyczących wyboru i nauki zawodu
4. Profilaktyczne badania stomatologiczne
5. Udzielanie pomocy w nagłych wypadkach
6. Obowiązkowe szczepienia obronne
7. Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia
13. Test przesiewowy (przesiew) - test skriningowy (skrining)
Jest to wstępna identyfikacja nierozpoznanych dotychczas chorób, zaburzeń lub wad przez zastosowanie testów i innych, szybkich metod badania. Testy te wyglądają w populacji osoby, które prawdopodobnie mają daną chorobę lub zaburzenie (dodatni wynik testu) oraz osoby, które prawdopodobnie jej nie mają (ujemny wynik testu)
1. Cele testu przesiewowego
- wychwytywanie określonych nieprawidłowości w stanie zdrowia, stanowiących zagrożenie społeczne
- wychwytywanie zaburzeń w okresie, gdy można jeszcze odwrócić proces chorobowy lub zatrzymać progresję
2. Rodzaje i terminy testów przesiew. u dzieci i młodzieży szkolnej:
*do wykrywania zaburzeń:
- zab. rozwoju fiz. - uczniowie klas 0, 3, 5 szkoły podst., 1 gimnazjum oraz 1 i ostatniej szkoły ponadgimnazajlnej
- narz. wzroku - klasy 0, 1, 3, 5 SP, 1 i 3 G, 1 i ostatnia szkoły ponadgimn.
- narz. słuchu - klasa 0 SP i 1 G
- narz. ruchu - klasy 0, 1, 3, 5 SP, 1 G, 1 szkoły ponadgimn.
- podwyższonego ciś. tętniczego krwi - klasy 3 SP, 1 G, …
3. Założenie testów przesiew.
- okazja do edukacji zdrowotnej
- przekazanie inf. i wskazówek
4. Fazy programu przesiew.
1. Test przesiew. wykonujemy w danej populacji
2. Postępowanie poprze siew. - diagnostyczne w stosunku do osób z dodatnim wynikiem testu przesiew. w celu potwierdzenia lub wykluczenia podejrzenia zab.
3. Leczenie lub inne działanie naprawcze w stosunku do osób z potwierdzonym rozpoznaniem zaburzeń
14. Powszechne Profilaktyczne Badania Lekarskie - PPBL
Ocena stanu zdrowia i rozwoju dzieci w określonych gr. wieku, wybranych ze względu na specyfikę rozwoju lub etap edukacji. W okresie rozwojowym (0-18 lat) co najmniej 13 badań (6 badań w pierwszym roku życia, 7 badań w dalszych latach życia).
1. Cele ogólne badań:
- ocena przebiegu rozwoju, wczesne wykrycie ewentualnych zaburzeń
- ocena stanu zdrowia, identyfikacji problemów zdrowotnych, społecznych i szkolnych dziecka
- ocena zachowań zdrowotnych dziecka i jego rodziny
- u dzieci starszych i młodzieży orzekanie o zdolności do rozpoczęcia nauki w szkole, wf i sportu, nauki zawodu
2. Zakres i terminy PPBL
- noworodki i niemowlęta - badania ukierunkowane na istnienie lub nie zagrożenia okołoporodowego, wad wrodzonych i chorób metabolicznych
- 2 latki - ocena przebiegu pierwszego okresu adaptacji biologicznej
- 4 latki - ocena możliwości i potrzeb zdrowotnych dziecka, również pod kątem przyszłej adaptacji
- 6 latki (1 klasa) - ocena zdrowotnej dojrzałości szkolnej, kwalifikacja do zajęć wf oraz nauki pływania, zaplanowanie leczenia lub zajęć korekcyjnych
- 9-10 latki (3 klasa)- ocena okresu przedpokwitaniowego - poziom rozwoju fiz. i wydolności fiz., rozwoju psychospołecznego i przystosowania szkolnego
- 13-14 latki (klasa 1 gimn.)- ocena przebiegu dojrzewania płciowego, ocena zdrowia i rozwoju z prognozą zmian w dalszych latach, w aspekcie kierunku dalszego kształcenia, kwalifikacja do zajęć wf i sportu szkolnego
- 15-16 latki (klasa 1 szkoły ponadgimn.) - ocena przebiegu dojrzewania płciowego, dalszy kierunek kształcenia, praca
- 18-19 latki (ost. klasa szkoły ponadgimn.) - przyszłe rodzicielstwo, itp.
3. Etapy opieki lekarskiej
1. Diagnozowanie potrzeb zdrowotnych
2. Prognozowanie działań terapeutycznych
3. Realizacja odpowiedniego programu postępowania kompensacyjno - korekcyjnego lub rehabilitacyjnego. Kontrola uzyskanych efektów zdrowotnych.
4. Grupy problemów zdrowotnych - grupy dyspensesyjne
1. Wady wrodzone
2. Dzieci z ryzyka okołoporodowego
3. Przewlekłe zab. odżywiania i stany niedoborowe
(trzy pierwsze dzieci małe)
4. Zab. w rozwoju somatycznym i psych., trwałe uszkodzenie OUN
5. Wady wzroku
6. Przewlekłe choroby noso-gardzieli i uszu, zab. mowy
7. Przewlekłe choroby ukł. oddechowego
8. Choroby i zab. ukł. krążenia, łącznie z chorobą reumatyczną
9. Przewlekłe choroby ukł. moczowego
10. Trwałe uszkodzenia narz. ruchu i zab. statyki ciała
11. Inne choroby przewlekłe wymagające opieki lekarskiej
5. Kwalifikacja lekarska do szkolnych zajęć wych. fiz.
- GRUPA A - dzieci zdrowe, bez żadnych ograniczeń ruchowych
+podgrupa As - dzieci uprawiające sport
- GRUPA B - dzieci zdolne do zajęć ruchowych z pewnymi ograniczeniami
+podgrupa Bk - dzieci wymagające dodatkowych, specjalistycznych zajęć (Bk1-gr. korekcyjna, Bk2-gr. kompensacyjna, Bk3-gr. kompensacyjno-korekcyjna)
- GRUPA C - dzieci chore, zwolnione okresowo bądź stale ze szkolnych zajęć ruchowych
+podgrupa C1-dzieci uczestniczące okresowo lub stale na zajęcia rehabilitacyjne
15. Ocena postawy ciała
1. Cel badań
- pełne rozpoznanie wady
poznanie przyczyn i rozwoju wady
- ocena stopnia nasilenia zmian
- ustalenie okresu rozwoju wady i jej skutków
- przewidywanie następstw zdrowotnych w przyszłości
- rozróżnianie zniekształceń pierwotnych od wtórnych
2. Przebieg badań
- orientacja w stosunkach anatomicznych i czynnościowych ciała jako całości
- porównywanie odchyleń w poszczególnych odcinkach ciała
- szczegółowe badanie odchyleń określonych okolic narz. ruchu
3. Organizacja badań
- opracowanie założeń metodologicznych, przygotowanie narzędzi pomiarowo - badawczych, informacja o punkcie badawczym
- świadome i aktywne uczestnictwo dziecka, jego rodziców lub opiekunów w badaniach
- miejsce badań
- pozycja badanego podczas obserwacji
- kolejność prowadzonych obserwacji
- informacja o zaobserwowanych nieprawidłowościach
4. Metody oceny postawy ciała
1. Metody subiektywne (sylwetkowe, punktowe, opisowe, oględziny ortopedyczne)
2. Metody obiektywne (citrometria, pomiarowe, rysunkowe, fotograficzne, rtg, cieniografia, kont urografia, kołeczkowanie, komputerowe)
* metody sylwetkowe (typologia Meyera, sylwetki Staffela, typologia postaw Haglunda-Falk, typologia postaw Browna, skala Greya, metoda Wolańskiego)
*metody punktowe
1. Metoda Wolańskiego
- ustawienie głowy 0-1-2
- ustawienie barków 0-1-2
- ustawienie i kształt klp. 0-1-2
- ustawienie łopatek 0-1-2
- krzywizny boczne kręg. 0-1-2
- ustawienie brzucha 0-1-2
- ustawienie kolan 0-1-2
- wysklepienie stopy 0-1-2
0-4 b. dobra, 5-8 dobra, 9-12 słaba
2. Metoda Kasperczyka
- ustawienie głowy 0-1-2
- ustawienie barków 0-1-2
- ustawienie łopatek 0-1-2
- ustawienie i kształt klp. 0
+klp. szewska 0-1-2
+klp. kurza 0-1-2
- ustawienie brzucha 0-1-2
- ukształtowanie kifozy piersiowej 0
+kifoza zwiększona 1-2-3
+kifoza zmniejszona 1-2
- ukształtowanie lordozy lędźwiowej 0-1-2-3
- boczne skrzywienie kręg. 0-1-2 lub 3-3 lub 5
- ustawienie kolan 0
+kolana szpotawe 1-2
+kolana koślawe 1-2
- wysklepienie stopy 0-1-2-3
0-prawidłowe, 1-pogranicze normy, 2-patol.
*oględziny ortopedyczne
test symetrii ciała (we wszystkich płaszcz.). Wyznaczanie linii:
1. Poziomych (barków, łopatek, szczytów talerzy biodrowych, międzykolcowej, międzykrętarzowej, rzepkowej, międzykostnej)
2. Pionowych (kręgosłupa)
5. Testy uzupełniające
- test Adamsa, Bertranda, wytrzymałości posturalnej, ścienny, Thomasa, Lesequea, próba Langego
- ruchomość odcinkowa i całkowita kręg.
- ocena stopnia zaawansowania koślawości/szpotawości kończyn dolnych
- wydolność stóp
16. Metody badania stóp
1. Metody subiektywne
1. Oględziny ortopedyczne
- oględziny stopy w odciążeniu, badanie ruchomości stopy i palców we wszystkich płaszczyznach
- ocena kształtu stopy w odciążeniu w pozycji stojącej (oględziny z przodu, z boku, z tyłu)
- ocena kształtu stopy, zachowania się wysklepienia podłużnego, przebiegu ścięgna Achillesa we wspięciu na palce, w staniu na jednej nodze oraz w pozycji stojącej z dodatkowym obciążeniem
2. Metody obiektywne
1. Metoda radiograficzna (oparta na zdjęciu rtg, oceniając aparat bierny stopy)
2. Metoda elektromiograficzna (ocena aparatu czynnego stopy na podstawie czynności bioelektrycznej mm. stopy)
3. Metoda tensometryczna (rejestracja sił nacisku części stopy na podłoże)
4. Metody badań czynnościowych (łączenie metod oceniających sprawność stopy)
5. Metoda antropometryczna
6. Metody plantokonturograficzne
7. Metody kołeczkowe
8. Metody komputerowe
3. Ocena pantograficzna wysklepienia stopy na podstawie pomiarów i wskaźników
1. Wysklepienie podłużne wg kąta Clarka:
- nadmierne - kąt Clarka 55 st. i więcej
- prawidłowe - kąt Clarka 42-54 st.
- obniżone - kąt Clarka 31-41 st.
- płaskostopie - kąt Clarka 30 st. i mnie
2. Wskaźnik „Ky” ( Sztritera - Gounowa)
- Ky=B*C : A*C
normy dla dorosłych:
- stopa wydrążona 0,00-025
- stopa prawidłowa 0,26-0,45
- obniżona Ist. 0,44-0,49
- obniżona IIst. 0,50-0,75
- stopa płaska 0,76-1,00
3. Wskaźnik wysklepienia stopy „Ww” (wg Wejsfloga)
- Ww=XX'*100:YY'
- wydrążona 1-27
-prawidłowa 28-38
- płaska 39-50(Ist.), 51-66(IIst.), 67-100(IIIst.), pow. 100(IVst.)
4. Wskaźnik „W” Wejsfloga
Ocena wysklepienia poprzecznego stopy
W=dł. stopy : szer. stopy
- wzorcowe 3:1
- norma 2<W>3
- prawidłowe wysklepienie 2,51-3,00
- płaskostopie poprzeczne 2,00-2,50
5. Pomiary kątów
- kąt piętowy „gamma” 15-18 st.
- kąt koślawości palucha „alfa” 0-9 st.
- kąt szpotawości V palca „beta”