Tony serca u człowieka- zjaw akustyczne przy pracy serca. Słyszane są przede wszystkim 2 tony: skurczowy- długi, niski (powstaje w wyniku drgań zastawek przeds-komorowych); rozkurczowy- krótszy i dźwięczniejszy (drgania zastawek półksiężycowych). Powst w wyniku drgania zastawek wywołanych uderzeniami w nie krwi w czasie skurczu i rozkurczu serca.
Uderzenia koniuszkowe serca- serce kurcząc się, zmienia swój kształt i przemieszcza się w kl piersiowej. Wtedy jego koniuszek uderza o wewn ściany kl piersiowej, powod jej drgania.
Do parametrów hemodynamicznych należą: częstość akcji serca, objętość wyrzutowa serca, pojemność min. serca, ciśnienie krwi w różnych zbiornikach krwi, opór obwodowy.
Metoda osłuchowa- oparta jest na wysłuchiwaniu szmerów, wynikających z uderzeń porcji krwi o ściany naczynia, powst w czasie przeciskania się krwi przez zaciśniętą mankietem tętnicę.
Ciśnienie tętnicze krwi zależy od: siły skurczu serca, stanu nacz krwion, lepkości krwi przepływającej przez nacz krwion.
Tętno- rytmiczne drganie ściany tętnicy wywołane zmianą ciśnienia krwi wyrzucanej do nacz wielkiego krwiobiegu w czasie skurczu lewej komory. Prawidłowe: 60-80/min, Nieprawidłowe: <50 brakykardia, >100 trachykardia.
Objętość wyrzutowa serca (SV)- obj krwi wyrzucana do nacz tętniczych dużego krwiobiegu w czasie skurczu lewej komory. SV= 101+(0,5xRRs)-(1,09xRRr)-(0,61xwiek)
Pojemność minutowa serca(CO)- ilość krwi wyrzucana do nacz tętniczych wielkiego krwiobiegu w ciągu 1 min. CO= SVxHR(tętno).
Próba ortostatyczna Martineta- służy do oceny wydolności ukł krążenia na podstawie zachowania się niektórych parametrów krążeniowych, przy różnych pozycjach ciała badanego. Pozycja leżąca najdogodniejsza przy krążeniu krwi. Utrzymanie pionowej postawy wymaga sprawnego działania mech adaptacyjnych w ukł sercowo-naczyniowym zależnych od aktywności części autonomicznej ukł nerw.
Pionizacja ciała- siła grawitacji hamuje odpływ krwi z dolnych partii ciała. Prowadzi to do: zmniejszenia powrotu żylnego, spadku ciśnienia napełniania serca, spadku objęt wyrzutowej serca i pojemności min oraz obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Taki stres ortostatyczny to sygnał dla receptorów objęt krążenia płucnego i serca oraz baroreceptorów aorty i kłębków szyjnych. Impulsy dośrodkowe są odbierane przez ośrodek naczynioruchowy w pniu mózgu. Sygnały odśrodkowe zmniejszają napięcie ukł przywspółczulnego, zwiększając aktywność ukł współczulnego, powodując przyśpieszenie akcji serca, zwiększenie kurczliwości serca, powrotu żylnego, oporu obwodowego wskutek wazo konstrukcji nacz tętniczych. Nast. Uwolnienie wazopresyny i aktywacja układu renina-angiotensyna-aldosteron i wzrost zwrotnego wchłaniania sodu i wody w nerkach oraz wzrost obj krwi. Efekt: wyrównanie zaburzeń związanych z pionizacją.
Próba ortostatyczna Cramptona- wyznaczenie tzw. wskaźnika Cramptona(ICR), służy do oceny sprawności adaptacyjnej ukł krążenia człowieka przy różnych pozycjach ciała. ICR= 25(3,15+DTAxDPS/20), DTA- różnica między powysiłkowym a spoczynkowym ciśnieniem skurczowym krwi, DPS- różnica między powysiłkowym a spoczynkowym tętnem.
Wartości równe 65 i poniżej- bardzo słaba sprawnośc adaptacyjna, 65-79- dostateczna, 80-94- dobra, 95 i pow- bardzo dobra.
Układ wydalniczy
Filtracja- bierne przesączanie ok. 20% osocza przepł przez nerkę ze światła nacz krwion kłębuszka do torebki Bowmana i światła kanalików krętych I rzędu, w którego wyniku powstaje mocz pierwotny.
Resorpcja- bierne lub czynne wchłanianie zwrotne skł filtratu i płynu kanalikowego ze światła kanalików nefronu oraz kanalika zbiorczego do światła nacz krwion otacz kanaliki nerkowe.
Sekrecja- bierny lub czynny transport subst ze światła nacz krwion otacz kanaliki nerkowe do światła kanalików nefronu oraz kanalika zbiorczego.
Klirens nerkowy- jest to objętość osocza, wyrażona w ml, którą nerki w ciągu min oczyszczają całkowicie tego skł, wydalając go w moczu ostatecznym. CX=UXxV/PX. U,- stęż subst X w moczu, P-stężenie w osoczu, V-obj moczu. Klirens subst, która się przesączyła, ale nie wchłania się zwrotnie, jest równy przesączaniu kłębuszkowemu i wynosi 120mlmin-1. Np. inulina lub kreatynina. Subst które nie pojawiają się w moczu=0, te które wchłaniają się zwrotnie <120mlmin-1, a wydzielane dodatkowo >120mlmin-1.
Diureza-dobowa u zdrowych ludzi= 1000-1500ml
Barwa moczu- zależy od urochromu, urobiliny, uroerytryny, kwasu ksanturenowego i porfiryn. Mocz prawidłowy jest jasnożółty.
Mocznik- produkt rozpadu białek w org. Jego stęż zależne jest od zaw białka w diecie, przemian metabolicznych białka, wydolności nerek i wątroby.
Amoniak- wytwarzany jest w nerkach zależnie od równowagi-kwasowo zasadowej, ale wydalana ilość jest bardzo mała ze względu na właśc. toksyczne. Zwiększenie jego wydalania świadczy o kwasicy metabolicznej.
Kreatynina- zw ten jest bezwodnikiem kreatyny i charakt się małym wydalaniem dobowym.
Białko- mocz praw zawiera tylko znikome ilości białka, pon globuliny nie podlegają filtracji, a przefiltrowane albuminy są usuwane z płynu kanalikowego w procesie resorpcji zwrotnej. Zaw białka w moczu świadczy o nerczycy, kamicy nerek, stanie zapalnym. Sladowe ilości podczas wysiłku i gorączki. Prawidłowo: ujemny<10mgdl-1,ujemny <0,1gL-1. Niepraw: (+1)-30; 100; 500.
Glukoza- duża utrata świadczy cukrzycy lub złym jej porowadzeniu. Prawidłowo: w normie<30mgdl-1, w normie<1,7mmolL-1.Niepraw: (+1)-50;100;300;1000mgdl-1/ (+1)-2,8;5,5;17;55mmolL-1.
Zw ketonowe- np: kwas acetooctowy, aceton, kw β-hydroksymasłowy. Ilość w moczu niewielka. Znaczne zwiększenie w cukrzycy, głodzenie, dieta wysokotłuszczowa. Wykrywalne ilości w ciąży i podczas wysiłku. Praw: ujemny<5 mgdl-1; ujemny<0,5mmolL-1. Niepraw: (+1)-15;50;150mgdl-1; (+1)- 1,5;5;15mmolL-1.
Krew- przyczyną obecności są choroby nerek, ukł moczowo-płciowego, zatrucia. Obecność erytrocytów i hemoglobiny: prawidłowa:ujemny <0,5. Niepraw: (+1)-erytr-5-10,hem-10;(+2)-25;50;250.
Bilirubina- barwnik żółciowy. Powstaje w szpiku kostnym czerw, śledzionie i wątrobie w wyniku rozpadu krwinek czerw. W osoczu wiąże się z białkami osocza i w formie nierozp w wodzie transportowana jest do wątroby, gdzie staje się rozp. Większe ilości w żółtaczce. Praw: ujemny<0,2mg;ujemny<3,4umol. Niepraw: 1;3;6mg; 17;50;100umol.
Urobilinogen- zwiększenie wydalania świadczy o upośledzeniu czynności wątroby. Praw: w normie<1mgdl-1; w normie<17umolL-1. Niepraw: 1;4;8;12mg; 17;70;140;200umol.
Azotyny- brak w moczu prawidłowym. Wytw przez Gram(-). Wykrycie świadczy o bakt zapaleniu dróg moczowych. Prawidłowo:ujemny<0,075. Niepraw: dodatni >0,075=>10do5 org na 1ml moczu.
Leukocyty- brak w moczu praw. Obecność świadczy o bakt zapaleniu dróg moczowych. Prawidłowo: ujemny<10. Nieprawidłowe:10-25(1+)-ilość niewielka, 75(2+)-umiarkowana, 500(3+)-duża, (4+)-bardzo duża.
Ciężar właściwy- praw:1,015-1,025; niepraw: <1,001lub>1,035.
Testy paskowe Compur Test®M- zasada działania: reakcja określonego skł chem moczu z subst chem znajdującymi się na odpow. Polu paska. W wyniku reakcji dochodzi do zmiany zabarwienia pól testowych paska.
>Procesy warunkujące odpow zaopatrzenie org w tlen i usuwanie dw węgla:
-wentylacja płuc, dyfuzja gazów oddech i krążenie płucne.
WDECH- faza aktywna, związana z działaniem mięśni wdechowych.
WYDECH- przy spokojnym wydechu ma charakter bierny, przy nasilonym wydechu- aktywny, związ z działaniem mięśni wydechowych.
Rytmiczność faz wynika z okresowego hamowania tonicznej aktywności neuronów wdechowych wywołanej impulsacją z wolno adaptujących się mechanoreceptorów płucnych i ośrodka pneumotaksycznego.
W wentylacji płuc biorą udział mięśnie:
-wdechowe- przepona i mięśnie międzyżebrowe zewn oraz dodatkowe mięśnie wdechowe: niektóre m piersiowe i grzbietowe, szyi oraz m rozszerzające górne drogi oddech;
-wydechowe- międzyżebrowe wewn oraz niekt m lędźwi, grzbietu i m tłoczni brzusznej.
W pierwszej fazie cyklu oddech.- wdechu- zwiększa się objęt klatki piers i jednocześnie zmniejsza się ciśn wewnpłucnowe i ciśn wewnpęcherzykowe. Powstaje różnica ciśnień pomiędzy klatką piersiową i powietrzem oraz napływ powietrza z otoczenia do płuc.
W drugiej fazie- wydechu- przepona unosi się do góry, a żebra opadają. Zmniejsza się objętość klatki piersiowej, a ciśn wewnopłucnowe i wewnpęcherzykowe wzrastają opow. -5 i +1 cm H2O. Dzięki odwróceniu gradientu ciśnień powietrze jest usuwane z płuc na zewn org.
Pomiędzy poszczególnymi cyklami wyst krótka przerwa, zwana BEZDECHEM.
>TYPY ODDYCHANIA:
-PIERSIOWY- (obojczykowo-żebrowy)- lekkie unoszenie obojczyków i górnych żeber prow do rozszerzania się głównie górnej partii kl piers. Przeważający u kobiet, umożliwia częściowe wypełnienie pow płuc w ich części szczytowej. Różnica między obwodem klatki podczas wdechu i wydechu >8cm.
-BRZUSZNY- (brzuszno-przeponowy)- w czasie wdechu ruch dolnych/górnych żeber jest minimalny, a przepona kurczy się i przsuwa ku dołowi. Rozmiary kl piers powiększają się w przód i w tył, a wyniku skurczu przepony rozciąga przypodstawne partie płuc. Typ brzuszny najczęściej wyst u mężczyzn i dzieci. =<5.
-PIERSIOWO-BRZUSZNY- (żebrowo-brzuszno-przeponowy)- aktywna praca przepony i mięśni żeber umożliwia głęboki wdech zapewniający dobre dotlen org.różnica= 5-8cm.
>BADANIA CZYNNOŚCIOWE:
-badanie spirometryczne (spirometria),
-bodypltyzmograficzne- ocena torakalnej obj gazowej i oporów dróg oddech.
-oceniające pojemność dyfuzyjną płuc (wyraża ona stos obj gazu, który przenika w jedn czasu z pęcherzyków płucnych do krwi, do gradientu jego prężności po obu str bariery dyfuzyjnej).
-gazometria krwi tętniczej- ocena prężności tlenu i dw węgla, saturacji-wysycenia- hemoglobiny z tlenem, a także pH, stęż jonów dwuwęglanowych bada skuteczność wentylacji płuc.
-Kalorymetria pośrednia- pozwala na pomiar tempa zużycia tlenu i wytwarzaniu dw węgla.
Objętość oddech TV- spokojny oddech 500-600 mL.
Wentylacja pęcherzykowa V- ilość powietrza, która dociera przy każdym wdechu do pęcherzyków płucnych i bierze udział w wymianie gazowej. Prawidłowo= 70 mLs-1.
Minutowa wentylacja płuc MV- ilość powietrza jaka doprowadzana jest do ukł oddech w czasie jednej minuty, a więc częstość oddechów pomnożona przez objętość oddech.
Zapasowa obj wdechowa IRV- po wykonaniu spokojnego wdechu do płuc można nabrać jeszcze dodatkową ilość.
Czynnościowa pojemność zalegająca FRC- po zakończeniu spokojnego wydechu do płuc można jeszcze nabrać dodatkową ilość powietrza.
Zapasowa objętość wydechowa ERV- część pojemności zalegającej można usunąć, wykonując spokojny max wydech.
TV+ERV= pojemność wydechowa EC; TV+IRV+ERV=pojemność życiowa VC.
>Krzywa FVmaksymalny przepływ-objętość- wyznaczamy za jej pomocą pomiar wielkości przepływu wydychanego powietrza w stos do wydychanej obj. Wielkosć przepływu zależy od: siły skurczu m wydechowych, a w jego końcowej fazie od sprężystości płuc i oporu drobnych oskrzeli.
W analizie krzywej zwraca się uwagę na 3 pkt:
-szczytowy przepływ wydechowy PEF- największy przepływ tuż po rozpoczęciu wydechu; odzwierciedla drożność dużych oskrzeli, zależyod siły m wydech. I współpracy badanego.
-natężony przepływ wydechowy przy usunięciu z płuc 50% FVC.
>SPIROMETRIA- badanie umożliwiające określenie wielkości objętościowych i przepływowych charakt układ oddech. Podstawowe badanie posiewowe i umożliwia wstępną diagnostykę chorób ukł oddech. Badanie pozwala na:
-Określenie sprawności wentylacyjnej ukł oddech,
-ocenę sprawności mięśni oddech,
-ocenę zdolności adaptacyjnych ukł oddech,
-rozpoznanie i określenie rodzaju oraz stopnia nasilenia zaburzeń wentylacji z orientacyjną lokalizacją miejsca tego zaburzenia.
-ocenę wpływu czynników ryzyka i diagnostykę pneumopatii zawodowych.
W badaniu spirometrycznym przy użyciu Spirobank możliwe jest dokonanie:
-rejestracji spirogramu w czasie spokojnego oddych, która ocenia regulację oddych poprzez scharakt profilu wentylacji oraz zmierzenie pojemności życiowej i jej składowych,
-rejestracji manewru natężonego wdechu-wydechu umożl zmierzenie parametrów oddech dynamicznych; oraz rejestrację krzywej max przepływ-objętość (TEST FVC),
-pomiaru max wentylacji dowolnej (test MVV).
Profil wentylacji i test VC- należy wykonać kilka spokojnych, czyli nieprzyśpieszonych i niepogłębionych oddechów. Nast. Wtedy pomiar parametrów charakt profil wentylacji. Nast. Wykonać powolny max, jednostajny wydech. Właściwe badanie rozpoczynamy od fazy wydechowej, a kończymy wdechową. TEST IVC- wykonać kilka spokojnych, czyli nieprzyśpieszonych oddechów, a nast. Powolny najgłębszy, jednostajny wdech. Podczas wykonywania testu ważne jest aby test VC rozpoczynał się po zakończeniu wydechu, a testu IVC- po zakończeniu wdechu.
Test FVC- wykonanie nie jest poprzedzone oznaczeniem profilu wentylacji. Rozpoczynamy od powolnego jak najgłębszego wdechu, a nast. Wykonać max szybko natężony max wydech, aż do całkowitego, możliwego do osiągnięcia opróżnienia płuc i max szybko natężony max wdech. Należy wykonać w jak najkrótszym czasie.
Test MVV- maxymalna wentylacja w jedn czasu> max wentylacja dowolna min. Mierzymy, wykonując serię nasilonych, jak najgłębszych wdechów i wydechów z częstością ok. 30 oddechów/min. Pomiar trwa 12-15sek, a wynik wyrażany jest w przeliczeniu na 1 min. Prawidłowa wartość u mężczyzn 1,67-2,5 Ls-1, u kobiet 1,33-2,0 Ls-1. Można obliczyć ją w przybliżeniu, mnożąc FEV1 razy 35 lub 40. Rzadko stos. Przyczynami zmniejszenia MVV mogą być: astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, osłabienie m oddech, choroby neurologiczne.
Do parametrów oddech ocenianych w badaniach wysiłkowych należą:
-TV,VE,FEV1,
-ocena wysycenia krwi tętniczej tlenem, zużycie tlenu i wytwarzanie dwutlenku węgla.
PLETYZMOGRAF- mierzy się objętość zalegającą, a także całkowity opór oskrzelowy. Badany siada w zamykanej komorze i oddycha spokojnie, z nosem zamkniętym klipsem, przez specjalny ustnik z miernikiem ciśnienia w jamie ustnej oraz w pneumotachograf rejestr obj przepływającego powietrza. Pozwala to na wyliczenie objętości i ciśnień w ukł oddech na podstawie prawa Boyle'a-Marriotte'a.
>>Próba Ruffera-ocena ukł krążenia. osobie badanej zmierzyć tętno w pozycji siedzącej. Nast. Osoba wykonuje 25 szybkich przysiadów. Bezpośrednio po wysiłku zmierzyć tętno w pozycji siedzącej. Ponowny pomiar tętna wykonać po 1 min odpoczynku. Wzór: wskaźnik Ruffera=(tętno spoczynkowe+powysiłkowe+po odpoczynku)-200/10. Wyniki: 0.0-bardzo dobra wydolność; 0,1-5,0-dobra, 5,1-10,0-średnia,10,1-15- niewystarczająca.
Próba Harwardzka- ocena kondycji. osobie badanej mierzymy tętno w pozycji siedzącej (HR1). Nast. Osoba wykonuje 25 szybkich lub wolnych przysiadów- tempo dost do kondycji. Zmierzyć czas trwania wysiłku. Nast. Zmierzyć tętno w pozycji siedzącej w czasie między 1 a 1,5 (HR2) oraz między 2 a 2,5 min (HR3) od chwili zakończenia wysiłku. Obliczyć wskaźnik sprawności= czas trwania ćwiczenia [s] x 50/ΣHR1-3.
Sprawność ukł oddech: Sc= TV powysiłkowe/TV spoczynkowe x 100%. Wyniki: metoda powolna: poniżej 5,5-kondycja zła, 5,5-6,4-poniżej przeciętnej; 6,5-7,9-przeciętna; 8,0-8,9-dobra; ponad 9-doskonała. Metoda szybka- pon 5,0-słaba; 5-8-przeciętna; ponad 8- dobra.
Wpływ wysiłku na temp ciała- w czasie wysiłku wzrasta intens przemian metab m szkieletowych i zwiększa się przepływ krwi przez nie. Jednocześnie wzrasta wydatkowanie energii cieplnej. Aby utrzymać stałą temp ciała, w wyniku termoregulacji, przez rozszerzenie naczyń krwion skóry i zwiększenie skórnego przepływu krwi, dochodzi do wzrostu przenoszenia ciepła z wnętrza na pow ciała.
Fizjologia trawienia- zawarte w pokarmie proste skł org i nieorg są wchłaniane bezpośrednio, za to wysokospolimeryzowane cząst oraz tłuszcze wymagają strawienia- głównie hydrolityczny rozkład w przewodzie do małocząst cegiełek: aminokwasów, glukozy, KT i glicerolu, łatwo już przyswajalnych w jelicie cienkim. Enzymy trawienne zaliczane są do klasy hydrolaz; podklasy: esterazy, glikozydazy, peptydazy. W czasie trawienia tłuszcz ulega emulgacji, a ułatwia je żółć.
Trawienie skrobii w jamie ustnej- właśc. trawienne wynikają z obecności w niej takich enzymów jak lipaza językowa i alfa-amylaza ślinowa. Lipaza językowa- wydzielana przez gruczoły ślinowe Ebnera wyst na grzbietowej pow języka. Katalizuje hydrolizę triacylogliceroli do kw tłuszczowych i 1,2-diacylogliceroli, a trawi głównie tłuszcze mleka. Alfa-amylaza wydz jest przez gruczoły ślinowe (przez duże ślinianki przyuszne, podżuchwowe i podjęzykowe). Katalizuje rozkład wiązań α-1,4-glikozydowych skrobi i glikogenu, nie działa jednak na wiąz α-1,4-glikozydowe w maltozie, nie ma też zdolności hydrolizowania wiąz α-1,6-glikozydowych. Przejściowymi prod trawienia węglowodanów złożonych przez α-amylazę są: α-graniczne dekstryny, a końcowymi - maltotrioza i maltoza.
Trawienie białka w żołądku- enzymem proteolitycznym soku żołądkowego jest pepsyna. Powstaje pod wpływem kw solnego z pepsynogenu wydz przez kom główne gruczołów żoł. Podział na 2 grupy pod względem immunohistochemicznych: Pepsynogen I- wykryto tylko w okolicach, gdzie wydzielany jest kw solny; Pepsynogen II- wyst także w okolicy odźwiernikowej. Pepsyna jest endopeptydazą o względnie małej specyficzności. Hydrolizuje wiąz, w których gr aminowa pochodzi od aminokwasu aromatycznego. Rozkłada białka do dużych polipeptydów.
Trawienie białka w jelicie cienkim- w traw uczestniczą: enzymy soku trzustkowego, enzymy rąbka prążkowanego, enzymy znajdujące się w enterocytach. Sok trzustkowy, wydzielina kom pęcherzykowych pęcherzyków trzustki i kom ich przewodów wyprowadzających zawiera m.in. trypsynogen, chymotrypsynogen i prokarboksypeptydazy. Trypsyna powstaje pod wpływem enteropeptydazy z trypsynogenu wydzielanego do światła dwunastnicy. Jest ona endopeptydazą, hydrolizuje wiązania, w których gr karbonylowe należą do lizyny lub argininy. Działa na cząst białek i peptydów powst w żołądku pod wpływem pepsyny. Produkt trawienia- peptydy.
Trawienie tłuszczu w jelicie cienkim- lipaza jelitowa;Lipaza trzustkowa- wydzielana przez kom pęcherzykowe pęcherzyków trzustki. Katalizuje hydrolizę triacylogliceroli do kw tłuszczowych i 2-monoacylogliceroli. Jej aktywność zwięszają kwasy żółciowe.
Właściwości żółci i jej działanie na tłuszcze- żółć jest niezbędnym składnikiem treści jelitowej, pomimo że nie zawiera enzymów traw. ROLA: udział w trawieniu tłuszczów przez aktywację lipazy trzustkowej i emulgowaniu tłuszczów, zobojętnianie kwaśnej treści żołądkowej przedostającej się do dwunastnicy z żołądka i wzmożenie perystaltyki jelit. Ułatwia wchłanianie prod trawienia tłuszczu i witamin tłuszczo rozpuszczalnych. Emulgującedziałanie:rozdrabnia cząstki lipidów na mniejsze oraz obniża napięcie powierzchniowe drobin lipidów, aby ułatwić dostęp enzymów trawiennych.
Metoda Lowry'ego- zasada metody polega na zachodzącej w środ zasadowym (pH=10) reakcji redukcji odczynnika Folina-Ciocalteu pod wpływem tyrozyny zawartej w uwolnionych peptydach. Powstaje zw niebieski, a natężenie barwy jest proporcjonalne do stęż prod proteolizy i tym samym aktywności pepsyny znajd się w soku żołądkowym.
Soki trawienne:
>Ślina- enzym: α-amylaza ślinowa, podklasy:glikozydazy, końcowe produkty trawienia: maltoza i maltotrioza, pkt chromowy: 180s.
>Sok żołądkowy- enzym: pepsyna, podklasa:peptydazy, końcowe produkty:polipeptydy
>Sok trzustkowy: jelito cienkie, dwunastnica, enzym: trypsyna, podklasa:peptydazy, końcowe prod:peptydy
Wpływ temp na aktywność α-amylazy trzustkowej- w temp 0C i 100 C skrobia się nie rozkłada dając zabarwienie próby na niebiesko, w temp 37C się rozkłada.
Wpływ temp na aktywność α-amylazy ślinowej- w temp 0C trawienie nie zachodzi,, w temp 100C częściowe trawienie- zabarwienie jasno-niebieskie, w temp 37C całkowite strawienie. Wniosek: największe trawienie w temp 37C.
Wpływ żółci na emulację tłuszczów: woda+olej-krótkotrwała emulsja, nietrwała; NaHCO3+olej- średniotrwała; NaHCO3+olej+żółć- trwała.
Trawienie białka w jelicie cienkim- albumina zdenaturyzowana- trypsyna bardziej aktywna w środ kwaśnym; albumina natywna- w środ zasadowym.
Tony serca u człowieka- zjaw akustyczne przy pracy serca. Słyszane są przede wszystkim 2 tony: skurczowy- długi, niski (powstaje w wyniku drgań zastawek przeds-komorowych); rozkurczowy- krótszy i dźwięczniejszy (drgania zastawek półksiężycowych). Powst w wyniku drgania zastawek wywołanych uderzeniami w nie krwi w czasie skurczu i rozkurczu serca.
Uderzenia koniuszkowe serca- serce kurcząc się, zmienia swój kształt i przemieszcza się w kl piersiowej. Wtedy jego koniuszek uderza o wewn ściany kl piersiowej, powod jej drgania.
Do parametrów hemodynamicznych należą: częstość akcji serca, objętość wyrzutowa serca, pojemność min. serca, ciśnienie krwi w różnych zbiornikach krwi, opór obwodowy.
Metoda osłuchowa- oparta jest na wysłuchiwaniu szmerów, wynikających z uderzeń porcji krwi o ściany naczynia, powst w czasie przeciskania się krwi przez zaciśniętą mankietem tętnicę.
Ciśnienie tętnicze krwi zależy od: siły skurczu serca, stanu nacz krwion, lepkości krwi przepływającej przez nacz krwion.
Tętno- rytmiczne drganie ściany tętnicy wywołane zmianą ciśnienia krwi wyrzucanej do nacz wielkiego krwiobiegu w czasie skurczu lewej komory. Prawidłowe: 60-80/min, Nieprawidłowe: <50 brakykardia, >100 trachykardia.
Objętość wyrzutowa serca (SV)- obj krwi wyrzucana do nacz tętniczych dużego krwiobiegu w czasie skurczu lewej komory. SV= 101+(0,5xRRs)-(1,09xRRr)-(0,61xwiek)
Pojemność minutowa serca(CO)- ilość krwi wyrzucana do nacz tętniczych wielkiego krwiobiegu w ciągu 1 min. CO= SVxHR(tętno).
Próba ortostatyczna Martineta- służy do oceny wydolności ukł krążenia na podstawie zachowania się niektórych parametrów krążeniowych, przy różnych pozycjach ciała badanego. Pozycja leżąca najdogodniejsza przy krążeniu krwi. Utrzymanie pionowej postawy wymaga sprawnego działania mech adaptacyjnych w ukł sercowo-naczyniowym zależnych od aktywności części autonomicznej ukł nerw.
Pionizacja ciała- siła grawitacji hamuje odpływ krwi z dolnych partii ciała. Prowadzi to do: zmniejszenia powrotu żylnego, spadku ciśnienia napełniania serca, spadku objęt wyrzutowej serca i pojemności min oraz obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Taki stres ortostatyczny to sygnał dla receptorów objęt krążenia płucnego i serca oraz baroreceptorów aorty i kłębków szyjnych. Impulsy dośrodkowe są odbierane przez ośrodek naczynioruchowy w pniu mózgu. Sygnały odśrodkowe zmniejszają napięcie ukł przywspółczulnego, zwiększając aktywność ukł współczulnego, powodując przyśpieszenie akcji serca, zwiększenie kurczliwości serca, powrotu żylnego, oporu obwodowego wskutek wazo konstrukcji nacz tętniczych. Nast. Uwolnienie wazopresyny i aktywacja układu renina-angiotensyna-aldosteron i wzrost zwrotnego wchłaniania sodu i wody w nerkach oraz wzrost obj krwi. Efekt: wyrównanie zaburzeń związanych z pionizacją.
Próba ortostatyczna Cramptona- wyznaczenie tzw. wskaźnika Cramptona(ICR), służy do oceny sprawności adaptacyjnej ukł krążenia człowieka przy różnych pozycjach ciała. ICR= 25(3,15+DTAxDPS/20), DTA- różnica między powysiłkowym a spoczynkowym ciśnieniem skurczowym krwi, DPS- różnica między powysiłkowym a spoczynkowym tętnem.
Wartości równe 65 i poniżej- bardzo słaba sprawnośc adaptacyjna, 65-79- dostateczna, 80-94- dobra, 95 i pow- bardzo dobra.
Układ wydalniczy
Filtracja- bierne przesączanie ok. 20% osocza przepł przez nerkę ze światła nacz krwion kłębuszka do torebki Bowmana i światła kanalików krętych I rzędu, w którego wyniku powstaje mocz pierwotny.
Resorpcja- bierne lub czynne wchłanianie zwrotne skł filtratu i płynu kanalikowego ze światła kanalików nefronu oraz kanalika zbiorczego do światła nacz krwion otacz kanaliki nerkowe.
Sekrecja- bierny lub czynny transport subst ze światła nacz krwion otacz kanaliki nerkowe do światła kanalików nefronu oraz kanalika zbiorczego.
Klirens nerkowy- jest to objętość osocza, wyrażona w ml, którą nerki w ciągu min oczyszczają całkowicie tego skł, wydalając go w moczu ostatecznym. CX=UXxV/PX. U,- stęż subst X w moczu, P-stężenie w osoczu, V-obj moczu. Klirens subst, która się przesączyła, ale nie wchłania się zwrotnie, jest równy przesączaniu kłębuszkowemu i wynosi 120mlmin-1. Np. inulina lub kreatynina. Subst które nie pojawiają się w moczu=0, te które wchłaniają się zwrotnie <120mlmin-1, a wydzielane dodatkowo >120mlmin-1.
Diureza-dobowa u zdrowych ludzi= 1000-1500ml
Barwa moczu- zależy od urochromu, urobiliny, uroerytryny, kwasu ksanturenowego i porfiryn. Mocz prawidłowy jest jasnożółty.
Mocznik- produkt rozpadu białek w org. Jego stęż zależne jest od zaw białka w diecie, przemian metabolicznych białka, wydolności nerek i wątroby.
Amoniak- wytwarzany jest w nerkach zależnie od równowagi-kwasowo zasadowej, ale wydalana ilość jest bardzo mała ze względu na właśc. toksyczne. Zwiększenie jego wydalania świadczy o kwasicy metabolicznej.
Kreatynina- zw ten jest bezwodnikiem kreatyny i charakt się małym wydalaniem dobowym.
Białko- mocz praw zawiera tylko znikome ilości białka, pon globuliny nie podlegają filtracji, a przefiltrowane albuminy są usuwane z płynu kanalikowego w procesie resorpcji zwrotnej. Zaw białka w moczu świadczy o nerczycy, kamicy nerek, stanie zapalnym. Sladowe ilości podczas wysiłku i gorączki. Prawidłowo: ujemny<10mgdl-1,ujemny <0,1gL-1. Niepraw: (+1)-30; 100; 500.
Glukoza- duża utrata świadczy cukrzycy lub złym jej porowadzeniu. Prawidłowo: w normie<30mgdl-1, w normie<1,7mmolL-1.Niepraw: (+1)-50;100;300;1000mgdl-1/ (+1)-2,8;5,5;17;55mmolL-1.
Zw ketonowe- np: kwas acetooctowy, aceton, kw β-hydroksymasłowy. Ilość w moczu niewielka. Znaczne zwiększenie w cukrzycy, głodzenie, dieta wysokotłuszczowa. Wykrywalne ilości w ciąży i podczas wysiłku. Praw: ujemny<5 mgdl-1; ujemny<0,5mmolL-1. Niepraw: (+1)-15;50;150mgdl-1; (+1)- 1,5;5;15mmolL-1.
Krew- przyczyną obecności są choroby nerek, ukł moczowo-płciowego, zatrucia. Obecność erytrocytów i hemoglobiny: prawidłowa:ujemny <0,5. Niepraw: (+1)-erytr-5-10,hem-10;(+2)-25;50;250.
Bilirubina- barwnik żółciowy. Powstaje w szpiku kostnym czerw, śledzionie i wątrobie w wyniku rozpadu krwinek czerw. W osoczu wiąże się z białkami osocza i w formie nierozp w wodzie transportowana jest do wątroby, gdzie staje się rozp. Większe ilości w żółtaczce. Praw: ujemny<0,2mg;ujemny<3,4umol. Niepraw: 1;3;6mg; 17;50;100umol.
Urobilinogen- zwiększenie wydalania świadczy o upośledzeniu czynności wątroby. Praw: w normie<1mgdl-1; w normie<17umolL-1. Niepraw: 1;4;8;12mg; 17;70;140;200umol.
Azotyny- brak w moczu prawidłowym. Wytw przez Gram(-). Wykrycie świadczy o bakt zapaleniu dróg moczowych. Prawidłowo:ujemny<0,075. Niepraw: dodatni >0,075=>10do5 org na 1ml moczu.
Leukocyty- brak w moczu praw. Obecność świadczy o bakt zapaleniu dróg moczowych. Prawidłowo: ujemny<10. Nieprawidłowe:10-25(1+)-ilość niewielka, 75(2+)-umiarkowana, 500(3+)-duża, (4+)-bardzo duża.
Ciężar właściwy- praw:1,015-1,025; niepraw: <1,001lub>1,035.
Testy paskowe Compur Test®M- zasada działania: reakcja określonego skł chem moczu z subst chem znajdującymi się na odpow. Polu paska. W wyniku reakcji dochodzi do zmiany zabarwienia pól testowych paska.
>Procesy warunkujące odpow zaopatrzenie org w tlen i usuwanie dw węgla:
-wentylacja płuc, dyfuzja gazów oddech i krążenie płucne.
WDECH- faza aktywna, związana z działaniem mięśni wdechowych.
WYDECH- przy spokojnym wydechu ma charakter bierny, przy nasilonym wydechu- aktywny, związ z działaniem mięśni wydechowych.
Rytmiczność faz wynika z okresowego hamowania tonicznej aktywności neuronów wdechowych wywołanej impulsacją z wolno adaptujących się mechanoreceptorów płucnych i ośrodka pneumotaksycznego.
W wentylacji płuc biorą udział mięśnie:
-wdechowe- przepona i mięśnie międzyżebrowe zewn oraz dodatkowe mięśnie wdechowe: niektóre m piersiowe i grzbietowe, szyi oraz m rozszerzające górne drogi oddech;
-wydechowe- międzyżebrowe wewn oraz niekt m lędźwi, grzbietu i m tłoczni brzusznej.
W pierwszej fazie cyklu oddech.- wdechu- zwiększa się objęt klatki piers i jednocześnie zmniejsza się ciśn wewnpłucnowe i ciśn wewnpęcherzykowe. Powstaje różnica ciśnień pomiędzy klatką piersiową i powietrzem oraz napływ powietrza z otoczenia do płuc.
W drugiej fazie- wydechu- przepona unosi się do góry, a żebra opadają. Zmniejsza się objętość klatki piersiowej, a ciśn wewnopłucnowe i wewnpęcherzykowe wzrastają opow. -5 i +1 cm H2O. Dzięki odwróceniu gradientu ciśnień powietrze jest usuwane z płuc na zewn org.
Pomiędzy poszczególnymi cyklami wyst krótka przerwa, zwana BEZDECHEM.
>TYPY ODDYCHANIA:
-PIERSIOWY- (obojczykowo-żebrowy)- lekkie unoszenie obojczyków i górnych żeber prow do rozszerzania się głównie górnej partii kl piers. Przeważający u kobiet, umożliwia częściowe wypełnienie pow płuc w ich części szczytowej. Różnica między obwodem klatki podczas wdechu i wydechu >8cm.
-BRZUSZNY- (brzuszno-przeponowy)- w czasie wdechu ruch dolnych/górnych żeber jest minimalny, a przepona kurczy się i przsuwa ku dołowi. Rozmiary kl piers powiększają się w przód i w tył, a wyniku skurczu przepony rozciąga przypodstawne partie płuc. Typ brzuszny najczęściej wyst u mężczyzn i dzieci. =<5.
-PIERSIOWO-BRZUSZNY- (żebrowo-brzuszno-przeponowy)- aktywna praca przepony i mięśni żeber umożliwia głęboki wdech zapewniający dobre dotlen org.różnica= 5-8cm.
>BADANIA CZYNNOŚCIOWE:
-badanie spirometryczne (spirometria),
-bodypltyzmograficzne- ocena torakalnej obj gazowej i oporów dróg oddech.
-oceniające pojemność dyfuzyjną płuc (wyraża ona stos obj gazu, który przenika w jedn czasu z pęcherzyków płucnych do krwi, do gradientu jego prężności po obu str bariery dyfuzyjnej).
-gazometria krwi tętniczej- ocena prężności tlenu i dw węgla, saturacji-wysycenia- hemoglobiny z tlenem, a także pH, stęż jonów dwuwęglanowych bada skuteczność wentylacji płuc.
-Kalorymetria pośrednia- pozwala na pomiar tempa zużycia tlenu i wytwarzaniu dw węgla.
Objętość oddech TV- spokojny oddech 500-600 mL.
Wentylacja pęcherzykowa V- ilość powietrza, która dociera przy każdym wdechu do pęcherzyków płucnych i bierze udział w wymianie gazowej. Prawidłowo= 70 mLs-1.
Minutowa wentylacja płuc MV- ilość powietrza jaka doprowadzana jest do ukł oddech w czasie jednej minuty, a więc częstość oddechów pomnożona przez objętość oddech.
Zapasowa obj wdechowa IRV- po wykonaniu spokojnego wdechu do płuc można nabrać jeszcze dodatkową ilość.
Czynnościowa pojemność zalegająca FRC- po zakończeniu spokojnego wydechu do płuc można jeszcze nabrać dodatkową ilość powietrza.
Zapasowa objętość wydechowa ERV- część pojemności zalegającej można usunąć, wykonując spokojny max wydech.
TV+ERV= pojemność wydechowa EC; TV+IRV+ERV=pojemność życiowa VC.
>Krzywa FVmaksymalny przepływ-objętość- wyznaczamy za jej pomocą pomiar wielkości przepływu wydychanego powietrza w stos do wydychanej obj. Wielkosć przepływu zależy od: siły skurczu m wydechowych, a w jego końcowej fazie od sprężystości płuc i oporu drobnych oskrzeli.
W analizie krzywej zwraca się uwagę na 3 pkt:
-szczytowy przepływ wydechowy PEF- największy przepływ tuż po rozpoczęciu wydechu; odzwierciedla drożność dużych oskrzeli, zależyod siły m wydech. I współpracy badanego.
-natężony przepływ wydechowy przy usunięciu z płuc 50% FVC.
>SPIROMETRIA- badanie umożliwiające określenie wielkości objętościowych i przepływowych charakt układ oddech. Podstawowe badanie posiewowe i umożliwia wstępną diagnostykę chorób ukł oddech. Badanie pozwala na:
-Określenie sprawności wentylacyjnej ukł oddech,
-ocenę sprawności mięśni oddech,
-ocenę zdolności adaptacyjnych ukł oddech,
-rozpoznanie i określenie rodzaju oraz stopnia nasilenia zaburzeń wentylacji z orientacyjną lokalizacją miejsca tego zaburzenia.
-ocenę wpływu czynników ryzyka i diagnostykę pneumopatii zawodowych.
W badaniu spirometrycznym przy użyciu Spirobank możliwe jest dokonanie:
-rejestracji spirogramu w czasie spokojnego oddych, która ocenia regulację oddych poprzez scharakt profilu wentylacji oraz zmierzenie pojemności życiowej i jej składowych,
-rejestracji manewru natężonego wdechu-wydechu umożl zmierzenie parametrów oddech dynamicznych; oraz rejestrację krzywej max przepływ-objętość (TEST FVC),
-pomiaru max wentylacji dowolnej (test MVV).
Profil wentylacji i test VC- należy wykonać kilka spokojnych, czyli nieprzyśpieszonych i niepogłębionych oddechów. Nast. Wtedy pomiar parametrów charakt profil wentylacji. Nast. Wykonać powolny max, jednostajny wydech. Właściwe badanie rozpoczynamy od fazy wydechowej, a kończymy wdechową. TEST IVC- wykonać kilka spokojnych, czyli nieprzyśpieszonych oddechów, a nast. Powolny najgłębszy, jednostajny wdech. Podczas wykonywania testu ważne jest aby test VC rozpoczynał się po zakończeniu wydechu, a testu IVC- po zakończeniu wdechu.
Test FVC- wykonanie nie jest poprzedzone oznaczeniem profilu wentylacji. Rozpoczynamy od powolnego jak najgłębszego wdechu, a nast. Wykonać max szybko natężony max wydech, aż do całkowitego, możliwego do osiągnięcia opróżnienia płuc i max szybko natężony max wdech. Należy wykonać w jak najkrótszym czasie.
Test MVV- maxymalna wentylacja w jedn czasu> max wentylacja dowolna min. Mierzymy, wykonując serię nasilonych, jak najgłębszych wdechów i wydechów z częstością ok. 30 oddechów/min. Pomiar trwa 12-15sek, a wynik wyrażany jest w przeliczeniu na 1 min. Prawidłowa wartość u mężczyzn 1,67-2,5 Ls-1, u kobiet 1,33-2,0 Ls-1. Można obliczyć ją w przybliżeniu, mnożąc FEV1 razy 35 lub 40. Rzadko stos. Przyczynami zmniejszenia MVV mogą być: astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, osłabienie m oddech, choroby neurologiczne.
Do parametrów oddech ocenianych w badaniach wysiłkowych należą:
-TV,VE,FEV1,
-ocena wysycenia krwi tętniczej tlenem, zużycie tlenu i wytwarzanie dwutlenku węgla.
PLETYZMOGRAF- mierzy się objętość zalegającą, a także całkowity opór oskrzelowy. Badany siada w zamykanej komorze i oddycha spokojnie, z nosem zamkniętym klipsem, przez specjalny ustnik z miernikiem ciśnienia w jamie ustnej oraz w pneumotachograf rejestr obj przepływającego powietrza. Pozwala to na wyliczenie objętości i ciśnień w ukł oddech na podstawie prawa Boyle'a-Marriotte'a.
>>Próba Ruffera-ocena ukł krążenia. osobie badanej zmierzyć tętno w pozycji siedzącej. Nast. Osoba wykonuje 25 szybkich przysiadów. Bezpośrednio po wysiłku zmierzyć tętno w pozycji siedzącej. Ponowny pomiar tętna wykonać po 1 min odpoczynku. Wzór: wskaźnik Ruffera=(tętno spoczynkowe+powysiłkowe+po odpoczynku)-200/10. Wyniki: 0.0-bardzo dobra wydolność; 0,1-5,0-dobra, 5,1-10,0-średnia,10,1-15- niewystarczająca.
Próba Harwardzka- ocena kondycji. osobie badanej mierzymy tętno w pozycji siedzącej (HR1). Nast. Osoba wykonuje 25 szybkich lub wolnych przysiadów- tempo dost do kondycji. Zmierzyć czas trwania wysiłku. Nast. Zmierzyć tętno w pozycji siedzącej w czasie między 1 a 1,5 (HR2) oraz między 2 a 2,5 min (HR3) od chwili zakończenia wysiłku. Obliczyć wskaźnik sprawności= czas trwania ćwiczenia [s] x 50/ΣHR1-3.
Sprawność ukł oddech: Sc= TV powysiłkowe/TV spoczynkowe x 100%. Wyniki: metoda powolna: poniżej 5,5-kondycja zła, 5,5-6,4-poniżej przeciętnej; 6,5-7,9-przeciętna; 8,0-8,9-dobra; ponad 9-doskonała. Metoda szybka- pon 5,0-słaba; 5-8-przeciętna; ponad 8- dobra.
Wpływ wysiłku na temp ciała- w czasie wysiłku wzrasta intens przemian metab m szkieletowych i zwiększa się przepływ krwi przez nie. Jednocześnie wzrasta wydatkowanie energii cieplnej. Aby utrzymać stałą temp ciała, w wyniku termoregulacji, przez rozszerzenie naczyń krwion skóry i zwiększenie skórnego przepływu krwi, dochodzi do wzrostu przenoszenia ciepła z wnętrza na pow ciała.
Fizjologia trawienia- zawarte w pokarmie proste skł org i nieorg są wchłaniane bezpośrednio, za to wysokospolimeryzowane cząst oraz tłuszcze wymagają strawienia- głównie hydrolityczny rozkład w przewodzie do małocząst cegiełek: aminokwasów, glukozy, KT i glicerolu, łatwo już przyswajalnych w jelicie cienkim. Enzymy trawienne zaliczane są do klasy hydrolaz; podklasy: esterazy, glikozydazy, peptydazy. W czasie trawienia tłuszcz ulega emulgacji, a ułatwia je żółć.
Trawienie skrobii w jamie ustnej- właśc. trawienne wynikają z obecności w niej takich enzymów jak lipaza językowa i alfa-amylaza ślinowa. Lipaza językowa- wydzielana przez gruczoły ślinowe Ebnera wyst na grzbietowej pow języka. Katalizuje hydrolizę triacylogliceroli do kw tłuszczowych i 1,2-diacylogliceroli, a trawi głównie tłuszcze mleka. Alfa-amylaza wydz jest przez gruczoły ślinowe (przez duże ślinianki przyuszne, podżuchwowe i podjęzykowe). Katalizuje rozkład wiązań α-1,4-glikozydowych skrobi i glikogenu, nie działa jednak na wiąz α-1,4-glikozydowe w maltozie, nie ma też zdolności hydrolizowania wiąz α-1,6-glikozydowych. Przejściowymi prod trawienia węglowodanów złożonych przez α-amylazę są: α-graniczne dekstryny, a końcowymi - maltotrioza i maltoza.
Trawienie białka w żołądku- enzymem proteolitycznym soku żołądkowego jest pepsyna. Powstaje pod wpływem kw solnego z pepsynogenu wydz przez kom główne gruczołów żoł. Podział na 2 grupy pod względem immunohistochemicznych: Pepsynogen I- wykryto tylko w okolicach, gdzie wydzielany jest kw solny; Pepsynogen II- wyst także w okolicy odźwiernikowej. Pepsyna jest endopeptydazą o względnie małej specyficzności. Hydrolizuje wiąz, w których gr aminowa pochodzi od aminokwasu aromatycznego. Rozkłada białka do dużych polipeptydów.
Trawienie białka w jelicie cienkim- w traw uczestniczą: enzymy soku trzustkowego, enzymy rąbka prążkowanego, enzymy znajdujące się w enterocytach. Sok trzustkowy, wydzielina kom pęcherzykowych pęcherzyków trzustki i kom ich przewodów wyprowadzających zawiera m.in. trypsynogen, chymotrypsynogen i prokarboksypeptydazy. Trypsyna powstaje pod wpływem enteropeptydazy z trypsynogenu wydzielanego do światła dwunastnicy. Jest ona endopeptydazą, hydrolizuje wiązania, w których gr karbonylowe należą do lizyny lub argininy. Działa na cząst białek i peptydów powst w żołądku pod wpływem pepsyny. Produkt trawienia- peptydy.
Trawienie tłuszczu w jelicie cienkim- lipaza jelitowa;Lipaza trzustkowa- wydzielana przez kom pęcherzykowe pęcherzyków trzustki. Katalizuje hydrolizę triacylogliceroli do kw tłuszczowych i 2-monoacylogliceroli. Jej aktywność zwięszają kwasy żółciowe.
Właściwości żółci i jej działanie na tłuszcze- żółć jest niezbędnym składnikiem treści jelitowej, pomimo że nie zawiera enzymów traw. ROLA: udział w trawieniu tłuszczów przez aktywację lipazy trzustkowej i emulgowaniu tłuszczów, zobojętnianie kwaśnej treści żołądkowej przedostającej się do dwunastnicy z żołądka i wzmożenie perystaltyki jelit. Ułatwia wchłanianie prod trawienia tłuszczu i witamin tłuszczo rozpuszczalnych. Emulgującedziałanie:rozdrabnia cząstki lipidów na mniejsze oraz obniża napięcie powierzchniowe drobin lipidów, aby ułatwić dostęp enzymów trawiennych.
Metoda Lowry'ego- zasada metody polega na zachodzącej w środ zasadowym (pH=10) reakcji redukcji odczynnika Folina-Ciocalteu pod wpływem tyrozyny zawartej w uwolnionych peptydach. Powstaje zw niebieski, a natężenie barwy jest proporcjonalne do stęż prod proteolizy i tym samym aktywności pepsyny znajd się w soku żołądkowym.
Soki trawienne:
>Ślina- enzym: α-amylaza ślinowa, podklasy:glikozydazy, końcowe produkty trawienia: maltoza i maltotrioza, pkt chromowy: 180s.
>Sok żołądkowy- enzym: pepsyna, podklasa:peptydazy, końcowe produkty:polipeptydy
>Sok trzustkowy: jelito cienkie, dwunastnica, enzym: trypsyna, podklasa:peptydazy, końcowe prod:peptydy
Wpływ temp na aktywność α-amylazy trzustkowej- w temp 0C i 100 C skrobia się nie rozkłada dając zabarwienie próby na niebiesko, w temp 37C się rozkłada.
Wpływ temp na aktywność α-amylazy ślinowej- w temp 0C trawienie nie zachodzi,, w temp 100C częściowe trawienie- zabarwienie jasno-niebieskie, w temp 37C całkowite strawienie. Wniosek: największe trawienie w temp 37C.
Wpływ żółci na emulację tłuszczów: woda+olej-krótkotrwała emulsja, nietrwała; NaHCO3+olej- średniotrwała; NaHCO3+olej+żółć- trwała.
Trawienie białka w jelicie cienkim- albumina zdenaturyzowana- trypsyna bardziej aktywna w środ kwaśnym; albumina natywna- w środ zasadowym.