Egzamin z Chemii Organicznej B

Termin I, 21.06.2007

1. Przedstaw mechanizmy następujących reakcji:

1. p- krezol + alkohol tert-butylowy (kat. H₂SO₄) → 2-tert-butylo-4-metylofenol,

2. acetylooctan etylu (3-okso-butanian etylu) + aldehyd octowy (kat. Et₂NH, t) → 2-acetylo-but-2-enian etylu,

3. 3-metylopent-1-en + H₂O (kat. H₂SO₄) → 3-metylopentan-3-ol,

4. 2-bromo-1-fenylobutan + KOH/etanol (t) → (E)- + (Z)-1-fenylobut-1-en; wyjaśnij, który
   z diasteroizomerów powstaje w przewadze.

2. Zaproponuj syntezy następujących związków organicznych z podanych substratów oraz innych niezbędnych reagentów:

1. (S)-1-fenylo-N-etylopropyloaminy (wolnej od domieszek amin wyżej rzędowych) z (S)-1-fenylopropan-1-olu,

2. 1-fenylo-2-metylobutanu z toluenu i but-1-enu (proszę wykorzystać związki miedziorganiczne),

3. heks-3-enu z propenu jako jedynego substratu organicznego (proszę wykorzystać reakcję Wittiga). Polecenie dodatkowe; w reakcji Wittiga otrzymuje się mieszaninę diastereizomerów, proszę podać w jakim cyklu reakcji można ją przekształcić w (Z)-heks-3-en,

4. kwasu 2-benzylopentanodiowego z malonianu dietylu i propenianu etylu.

5. m-fluoropropylobenzenu z benzenu.

3. W wyniku utleniania (R)-3-metylo-pent-1-enu wodnym roztworem nadmanganianu potasu w 0°C otrzymano mieszaninę stereoizomerów. Proszę narysować ich wzory przestrzenne, wzory Fischera oraz podać ich nazwy uwzględniające konfigurację. Jaka jest relacja stereochemiczna między otrzymanymi steroizomerami. Czy są one optycznie czynne?

4. Proszę narysować wzory Haworth'a obu anomerów D-aldofuranozy, która w wyniku redukcji borowodorkiem sodu daje achiralny pentano-1,2,3,4,5-pentadiol. Proszę narysować wzór Fischera łańcuchowej formy tego sacharydu.

5. Uzupełnij i zapisz za pomocą wzorów chemicznych podane równania reakcji. Podaj nazwy produktów oznaczonych pogrubionymi literami:

1. acetofenon (keton fenylowo-metylowy) + węglan dietylu + EtOˉNa⁺ → A (+ chlorek benzylu) → B (+ H₃O⁺, t, -CO₂) → C [+1) H₂NNH₂, 2) KOH, t lub tert-BuOˉK⁺, DMSO, temp. pok.] → D,

2. p-bromobenzaldehyd + metanol (nadmiar, kat. H⁺, -H₂O) → A (+ Mg, suchy eter) → B [+ 1) etanonitryl, 2) + H₃O⁺, t] → C (oprócz związku C powstaje również metanol) [+ 1) Ag(NH₃)₂⁺OHˉ, 2) H₃O⁺] → D,

3. buta-1,3-dien + (Z)-but-2-enian etylu (t) → A (+ dietyloamina, t) → B (+ LiAlH₄) → C,

4. propanol + CrO₃·chlorek pirydyniowy (PCC) → A (+ NaOHaq, t, -H₂O) → B (+ LiAlH₄) → C,

5. 1-metylocykloheksen + CF₃COOOH → A1 + A2 (+ bromek fenylomagnezu) → B1 +B2 (stereoizomery). Polecenie dodatkowe; przedstaw za pomocą wzorów przestrzennych inwersję pierścienia jednego z produktów B.

6. Proszę uzupełnić i zapisać za pomocą wzorów chemicznych podane niżej równania reakcji lub zaznaczyć reakcje, które nie zachodzą.

1. tert-butoksylan sodu + metanol →

2. chlorek p-nitroaniliniowy + anilina →

3. p-nitrofenolan sodu + fenol →

4. cykloheksanon + diizopropyloamidek litu (LDA, niska temperatura) →

5. 1-nitropropan + metanolan sodu →

6. bromek metylomagnezu + but-1-yn →

7. ftalimidek potasu + woda →

8. kwas p-hydroksybenzoesowy + NaHCO_3,aq (nadmiar) →

Egzamin 21.06.2007r

Zadanie 1.

Zadanie 2.

Zadanie 3.

Są to diastereoizomery; każdy z tych związków jest optycznie czynny, ich mieszanina również jest optycznie czynna.

Zadanie 4.

Zadanie 5.

Zadanie 6.

c) reakcja nie zachodzi we wskazanym kierunku

g) reakcja nie zachodzi we wskazanym kierunku

---