1.Wyjaśnij składniki zagregowanego popytu i zagregowanej podaży.
Od strony zagregowanej podaży - wszystkie dobra i usługi finalne wytworzone w ciągu roku.
Od strony zagregowanego popytu - dobra i usługi wynikającego z wydatków różnych podmiotów gospodarczych.
2.Wyjaśnij zależność funkcjonalną miedzy przeciętnym poziomem cen a realnym dochodem narodowym od strony zagregowanego popytu i zagregowanej podaży.
Od strony zagregowanego popytu AD zależność funkcjonalna między poziomem cen a realnym dochodem narodowym jest odwrotnie proporcjonalna. Obniżka przeciętnego poziomu cen rynkowych powoduje wzrost siły nabywczej pieniądza i możliwości zakupienia większej ilości dóbr i usług wchodzących w skład dochodu narodowego. Przy spadku cen zostaje obniżona stopa procentowa od kredytów, co zachęca przedsiębiorców do zwiększania wydatków inwestycyjnych, a gospodarstwa omowe mogą korzystać z kredytów na cele konsumpcyjne. Wzrasta także siła nabywcza wydatków budżetu państwa. W przypadku wzrostu przeciętnego poziomu cen obserwujemy zjawiska odwrotne. Przy nie zmienionych dochodach nominalnych spada siła nabywcza pieniądza, rośnie stopa procentowa od kredytów i spada popyt konsumpcyjny i inwestycyjny. Gdy przeciętny poziom cen spada to dochód narodowy wzrasta, gdy zaś przeciętny poziom cen rośnie to realny dochód narodowy pada.
Od strony agregatowej podaży AS relacje między cenami a realnym dochodem narodowym zmieniają się w tym samym kierunku czyli wzrost przeciętnego poziomu cen sprawia że przedsiębiorcy zwiększają produkcję. Stąd obserwujemy wzrost krzywej zagregowanej podaży.
W punkcie przecięcia AD1 z AS1 gosp.narodowa jest w punkcie równowagi E1
3.Jakie czynniki wpływają na zmianę punktów równowagi w gospodarce narodowej?
Gosp.narodowa jest zrównoważona w punkcie E1 czyli w punkcie przecięcia się krzywej agregatowego popytu z krzywą agregatowej podaży.
Czynniki zmieniające punkty równowagi to:
-zmiana cen
-inna cena i inny dochód narodowy
-zwiększona ilość pieniądza w obiegu
-zwiększone wydatki rządowe
Zmiany cen uruchomią mechanizm korekcyjny który spowoduje że gosp.narodowa w krótkim czasie będzie grawitować w kierunku ogólnej równowagi E1.
Gdy zwiekszy się ilość pieniądza w obiegu oraz wzrosną wydatki rządowe krzywa AD1 przesunie się na miejsce AD2. Wzrosną wtedy ceny z C1 do C2 i punkt równowagi będzie na pozycji E2 przy dochodzie narodowym Y2.
Gdy inne pozacenowe czynniki spowodują wzrost podaży a krzywa AD nie zmieni swojego położenia wtedy AS1 przesunie się do AS2. Spadnie poziom cen z C1 do C3 i otrzymamy punkt równowagi E3
4.Na jakich podstawowych twierdzeniach opiera się neoklasyczna teoria równowagi?
Twórcy tej teorii zakładali że każdy badany podmiot dąży do maksymalizacji zysku bądź maksym.satysfakcji płynącej z nabywanych i konsumowanych dóbr. Wynikiem jest znalezienie takiego stanu równowagi, w którym osiągany jest najwyższy cel i poza którym może wystąpić jedynie pogorszenie sytuacji konsumenta lub producenta
-popyt jest wystarczający do wchłonięcia produkcji,
-rosnąca podaż stwarza odpowiedni popyt
-gospodarka funkcjonuje przy założeniu konkurencji doskonałej,
-ceny i płace nominalne są elastyczne
-bank centralny zmienia tylko wartości nominalne
-inwestycje dostosują się do oszczędności.
5. W jaki sposób Keynes krytykował „prawo rynków Saya”?
Prawo rynków Saya - zakłada, że wzrost produkcji stwarza wzrost popytu, gdyż wartość produkcji tworzy tę samą sumę dochodów, które są wydatkowane na zakup wytworzonych dóbr. Dlatego popyt rośnie się podaży dóbr i usług.
Keynes wykazał niesłuszność prawa rynków Saya gdyż między otrzymywaniem dochodów, a ich wydawaniem występuje zjawisko oszczędzania. Oszczędzanie oznacza powstrzymanie się od wydawania na konsumpcję części zarobionych pieniędzy. Produkcja nie stwarza dla siebie rynku zbytu. Zbyt wysoka skłonność do oszczędzania prowadzi do niedostatecznego popytu konsumpcyjnego, a niska skłonność doinwestowania to niskie wykorzystanie zdolności produkcyjnych gospodarki narodowej.Myślenie Keynesa ilustruje wykres. Zdaniem Keynesa krzywa podaży globalnej jest odwróconą literą L. Jeśli spada popyt globalny(przejście na krzywą AD1) wtedy spada produkcja a z tym zatrudnienie i gospodarka wchodzi w sferę niepełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych. Jeśli w okresie spadającego popytu z AD2 do AD1 następuje obniżenie cen dokonywane przez monopole to nie towarzyszy temu obniżanie płac nominalnych i gospodarka nie utrzymuje się w punktach równowagi N lub E. Nastąpi przejście do K.
6.Wyjaśnij neoklasyczną teorię zależności między stopą procentową, inwestycjami a oszczędnościami.
Realna stopa procentowa jest to stopa procentowa obowiązująca w bankach komercyjnych, skorygowana zmianami cen.
Gdy realna stopa procentowa (r) spada, to przedsiębiorcy zwiększają popyt na kredyt i na dobra inwestycyjne. Gdy realna stopa procentowa (r) rośnie to kredyt staje się droższy i następuje zmniejszenie wydatków inwestycyjnych. Zależność między realną stopą procentową a wielkością wydatków inwestycyjnych jest ujemna.Gdy r spada spadają także oszczędności, ludzie więcej wydają na konsumpcję. Gdy r rośnie, wówczas większa część dochodów zostaje oszczędzania niż wydawana na konsumpcję.
Gdy I=Os wtedy stopa procentowa jest w równowadze tzn.że oszczędzający odkładają taką część swoich dochodów, rezygnując z pewnej części konsumpcji bieżącej, jaka może być wykorzystana przez przeds. na cele inwestycyjne(punkt E na rysunku)
7. Na jakich fundamentalnych twierdzeniach opiera się neoklasyczna teoria rynku pracy?
Wychodzi z funkcjonalnych zależności między poziomem płacy realnej a liczbą zatrudnionych pracowników.
Przedsiębiorcy reagują w przeciwnym kierunku w stosunku do zmiany poziomu płacy realnej, zaś planowany tym samym kierunku jak zmienia się płaca realna. Punkt przecięcia rosnącej krzywej podaży pracy z malejącą krzywą popytu na pracę wyznacz poziom płacy realnej w warunkach równowagi rynku pracy, czyli braku nadwyżek i niedoboru pracy. Jak długo są spełniane warunki doskonałej konkurencji tak długo wszelkie odchylenia od stanu równowagi uruchamiają mechanizmy korygujące które sprowadzają płacę realną do poziomu równowagi.
8. Wyjaśnij neoklasyczną teorię dobrowolnego bezrobocia.
Bezrobocie dobrowolne jest spowodowane tym, że pewna część pracowników poszukujących zatrudnienia, nie akceptuje poziomu płacy realnej. Byłaby ona gotowa podjąć pracą, ale przy wyższej płacy. Z kolei pracodawcy są skłoni zatrudnić pracowników, ale przy obniżanej płacy realnej. Bezrobocie ma charakter dobrowolny i naturalny na skutek braku możliwości idealnego dopasowania podaży pracy do popytu na pracę.
9. Jaką rolę w teorii równowagi ogólnej odgrywa neoklasyczna teoria elastycznych cen i płac?
Skoro inwestycje za pośrednictwem stopy procentowej kształtują się na poziomie nagromadzonych oszczędności a popyt i podaż pracy na poziomie równości płacy realnej z produkcyjnościa krańcową i pełnym zatrudnieniu to dochód narodowy jest wytwarzany w granicach pełnego wykorzystania istniejących zdolności produkcyjnych. Dlatego krzywa podaży dóbr i usług w całej gospodarce ma charakter pionowy i niezależny od przeciętnego poziomu cen rynkowych.Równowaga jest w punkcie E1 gdzie popyt globalny AD1 pokrywa się z dochodem narodowym przy pełnym wykorzystywaniu zdolności produkcyjnych Ymax i stałym przeciętnym poziomie cen C1. Jeśli pod wpływem zwiększonej podaży pieniądza popyt globalny wzrośnie i krzywa popytu AD1 przesunie się w górę wówczas zaczną rosnąć ceny. Wraz ze wzrostem cen będą w takim samym stopniu rosły płace nominalne tak że nie zmieni się popyt realny.Gdy popyt globalny spadnie krzywa popytu AD1 przesunie się do AD3.Spadną ceny i płace nominalne, a płace realne nie ulegną zmianie.W ten sposób mechanizm elastycznych cen i płac oraz stopy procentowej w warunkach doskonałej konkurencji będzie utrzymywał realny dochód narodowy na nie zmienionym poziomie w granicach pełnego wykorzystania istniejących zdolność produkcyjnych gospodarki narodowej.
10. W jaki sposób Keynes krytykował neoklasyczną teorię równowagi ogólnej?
- Prawo rynków Saya - zakłada, że wzrost produkcji stwarza wzrost popytu, gdyż wartość produkcji tworzy tę samą sumę dochodów, które są wydatkowane na zakup wytworzonych dóbr. Dlatego popyt rośnie się podaży dóbr i usług.
Keynes wykazał niesłuszność prawa rynków Saya gdyż między otrzymywaniem dochodów, a ich wydawaniem występuje zjawisko oszczędzania. Oszczędzanie oznacza powstrzymanie się od wydawania na konsumpcję części zarobionych pieniędzy. Produkcja nie stwarza dla siebie rynku zbytu. Wysoka skłonność do oszczędzania prowadzi do niedostatecznego popytu konsumpcyjnego, a niska skłonność doinwestowania to niskie wykorzystanie zdolności produkcyjnych gospodarki narodowej.
- nie ma doskonałej konkurencji i ceny oraz płace wykazują wysoki stopień sztywności
- o rozmiarach produkcji decyduje popyt globalny
- przy nie pełnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych krzywa zagregowanej podaży jest pozioma.
- bank centralny aktywnie wykorzystuje podaż pieniądza
bezrobocie jest przymusowe.
Myślenie Keynesa ilustruje wykres. Zdaniem Keynesa krzywa podaży globalnej jest odwróconą literą L. Jeśli spada popyt globalny(przejście na krzywą AD1) wtedy spada produkcja a z tym zatrudnienie i gospodarka wchodzi w sferę niepełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych. Jeśli w okresie spadającego popytu z AD2 do AD1 następuje obniżenie cen dokonywane przez monopole to nie towarzyszy temu obniżanie płac nominalnych i gospodarka nie utrzymuje się w punktach równowagi N lub E. Nastąpi przejście do K.
11. Wyjaśnij, jakie zjawiska ekonomiczne towarzyszą wzrostowi globalnego popytu, gdy krzywa podaży jest:
a)pozioma
Gdy popyt globalny spadnie, to AD1 obniży się do AD3, zaczną spadać ceny i płace nominalne a płace realne nie ulęgną zmianie. Nie zmienia się dochód narodowy i towarzyszący mu poziom zatrudnienia, dlatego krzywa podaży ma charakter pionowy
b)nachylona dodatnio
Polityka pieniężna i fiskalna będą prowadziła zarówno do wzrostu cen i PKB.
c)pionowa
Popyt na pracę i podaż pracy kształtują się na poziomie równości płacy realnej z produkcyjnością krańcową i pełnym zatrudnieniem to dochód narodowy jest wytwarzany e granicach pełnego wykorzystania istniejących zdolności produkcyjnych. Stąd krzywa podaży dóbr i usług w całej gospodarce narodowej ma charakter pionowy i niezależny od przeciętnego poziomu cen.
Równowaga jest w punkcie E1, gdy popyt globalny AD1 pokrywa się z dochodem narodowym Ymax i stałym przeciętnym poziomie cen. Gdy większa podaż pieniądza popyt globalny wzrośnie i AD1 przesunie się w górę i zaczną rosnąć ceny.