IV wykład - Prawo Cywilne-2003-11-22.

Art. 60. ⁽²⁶⁾ Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).

Forma pod rygorem nieważności i dla celów dowodowych są formami podstawowymi. Przy tych formach, forma może wynikać z przepisu i woli stron - same strony w umowie decydują, że uzupełnienie nastąpi w formie pisemnej.

Forma wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności:

1. Dla oświadczenia poręczyciela przy umowie poręczenia. Art. 876. § 1. Przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

§ 2. Oświadczenie poręczyciela powinno być pod rygorem nieważności złożone na piśmie.

2. Dla pełnomocnictwa ogólnego tzn. do dokonywania czynności zwykłego zarządu. Art. 99. § 1. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

§ 2. Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

3. Z notarialnym poświadczeniem podpisu wymagana dla zbycia, wydzierżawienia przedsiębiorstwa, albo ustanowienia na nim prawa użytkowania. Art. 75¹. ⁽⁴⁶⁾ § 1. Zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa albo ustanowienie na nim użytkowania powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

§ 2. Zbycie przedsiębiorstwa należącego do osoby wpisanej do rejestru powinno być wpisane do rejestru.

§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w wypadku wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub ustanowienia na nim użytkowania.

§ 4. Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom o formie czynności prawnych dotyczących nieruchomości.

4. Aktu notarialnego.

Forma dla celów dowodowych to forma pisemna. Jeżeli jej niezachowanie nie pociąga za sobą nieważności czynności prawnej, jednakże ogranicza możliwości w sprawie sporu sądowego skorzystania z niektórych środków dowodowych. Niezachowanie tej formy powoduje, że w sporze nie jest dopuszczalny dowód ze świadków, ani przesłuchania stron na fakt dokonania czynności prawnej ( np. zawarcia umowy). Jednakże dowody te są dopuszczalne, jeżeli:

1. obie strony wyrażą na to zgodę,

2. zażąda tego konsument będący w sporze z przedsiębiorcą

3. fakt dokonania czynności prawnej zostanie uprawdopodobniony za pomocą pisma.

Art. 74. ⁽⁴⁴⁾ § 1. Zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Przepisu tego nie stosuje się, gdy zachowanie formy pisemnej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków czynności prawnej.

§ 2. Jednakże mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma.

§ 3. Przepisów o formie pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych nie stosuje się do czynności prawnych w stosunkach między przedsiębiorcami.

Art. 860. § 1. Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

§ 2. Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem. - wspólnicy spółki są to przedsiębiorcy.

Art. 900. Odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie.

Art. 606. Umowa dostawy powinna być stwierdzona pismem.

Art. 648. § 1. Umowa o roboty budowlane powinna być stwierdzona pismem.

§ 2. Wymagana przez właściwe przepisy dokumentacja stanowi część składową umowy.

Forma dla wywołania oznaczonych skutków prawnych - Art. 659. § 1. Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

§ 2. ⁽²³⁵⁾ Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Art. 660. Umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nie oznaczony.

Nowe pojęcia po nowelizacji Kc w zakresie podmiotów prawa cywilnego.

Art. 22¹. ⁽⁷⁾ Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Konsument to osoba, która może, ale nie musi prowadzić działalności gospodarczej lub zawodowej. Definicja działalności gospodarczej- jest to działalność budowlana, usługowa, handlowa, wytwórcza, a także rozpoznanie i eksploatacja zasobów naturalnych: siarka, węgiel, ropa; wykonywane w sposób zawodowy i ciągły.

Ułomne osoby prawne- są to jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, ale posiadające zdolność prawną. Art. 33¹. ⁽¹⁰⁾ § 1. Do jednostek organizacyjnych nie będących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.

§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.( spółki prawa handlowego: spółka jawna, komandytowa, partnerska, komandytowo akcyjna, a także zoo w organizacji i akcyjna w organizacji i wspólnota mieszkaniowa- ogół właścicieli odrębnych nieruchomości). Ustawodawca. w stosunku do jednostek organizacyjnych, którym przepisy prawa przyznają zdolność prawną nakazuje stosować odpowiednio przepisy o osobach prawnych.

Art. 43¹. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33¹ § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Przedsiębiorcy to także wspólnicy spółki cywilnej.

Firma jest to oznaczenie kupca, spółki prawa handlowego prowadzącego przedsiębiorstwa, czyli nazwa spółki. Art. 43². § 1. Przedsiębiorca działa pod firmą.

§ 2. Firmę ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

Przedsiębiorca kształtując brzmienie swojej firmy (nazwy). Powinien zadbać o to, aby odróżniała się ona dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.

Firmą osoby prawnej jest jej nazwa.

Firma osoby fizycznej jest imię i nazwisko.

Firma powinna być ujawniona w rejestrze. Nie może wprowadzać w błąd w szczególności, co do osoby przedsiębiorcy, co do jego działalności i źródeł zaopatrzenia przedsiębiorcy. Jest to zasada prawdziwości firmy. Zasada jawności w rejestrze ujawnienie firmy.

Prokura -jest to pełnomocnictwo szczególne.

Art. 109¹. § 1. Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

§ 2. Nie można ograniczyć prokury ze skutkiem wobec osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Art. 109². § 1. Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie. Przepisu art. 99 § 1 nie stosuje się.

§ 2. Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Art. 109³. Do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

Art. 109⁴. § 1. Prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie.

§ 2. Kierowane do przedsiębiorcy oświadczenia lub doręczenia pism mogą być dokonywane wobec jednej z osób, którym udzielono prokury łącznie

Art. 109⁵. Prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa).

Art. 109⁶. Prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności.

Art. 109⁷. § 1. Prokura może być w każdym czasie odwołana.

§ 2. Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy.

§ 3. Prokura wygasa ze śmiercią prokurenta.

§ 4. Śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.

Art. 109⁸. § 1. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców.

§ 2. Zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj, a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania.

Art. 109⁹. Prokurent składa własnoręczny podpis zgodnie ze znajdującym się w aktach rejestrowych wzorem podpisu, wraz z dopiskiem wskazującym na prokurę, chyba że z treści dokumentu wynika, że działa jako prokurent.

Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i poza sądowych jakie związane są z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Uprawniona do czynności przed sądem i poza sądem- pełnomocnictwo we wszystkim, co związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Pełnomocnik musi mieć umocowanie do konkretnej czynności- w dokumencie jest skonkretyzowana czynność. Forma szczególna pod rygorem nieważności-forma pisemna. Prokurentem jest osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnej ( nabywania praw, zaciągania zobowiązań).

Art. 109³. Do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

Prokurent:

1. musi być odrębnie umocowany do zdobycia przedsiębiorstwa,

2. do dokonania czynności prawnej mającej na celu oddanie przedsiębiorstwa do czasowego korzystania - najmu, dzierżawy,

3. zbywanie i obciążanie nieruchomości należącej do przedsiębiorstwa.

Prokura może być odrębna ( każdemu osobno) i łącznie ( 2-3 osoby, które muszą łącznie działać).

Przedstawicielstwo- polega na tym, że jedna osoba zwana przedstawicielem dokonuje w imieniu drugiej (reprezentowanym) czynności prawnej, która jeśli mieści się w granicach upoważnienia przedstawiciela do działania, w którym imieniu (umocowanie) pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla repetowanego. Art. 95. § 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.

§ 2. Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

Dwa rodzaje przedstawicielstwa:

• ustawowe, które opiera się na przepisie ustawy,

• pełnomocnictwo, oświadczenie woli reprezentowanego ( w treści dokumentu).

!!!!Zastępca pośredni w tym różni się od przedstawiciela, że działa we własnym imieniu, ale na cudzy rachunek. Oznacza to, że w stosunku do osób trzecich występuje zastępca pośrednik a ten na czyj rachunek działa, zostaje nieujawniony (np. komis). Skutki prawne wynikające z dokonanej przez zastępcę pośrednika czynności prawnej realizują się w jego osobie tzn. on nabywa prawa zaciąga zobowiązania. Jednakże musi on później przenieść nabyte prawa na rzecz osoby, którą reprezentował a ta osoba musi go zwolnić od zaciągniętych zobowiązań.!!!

Przesłanki skuteczności przedstawicielstwa:

1. Przedstawiciel musi mieć umocowanie i działać w jego granicach.

Falsus procurator pełnomocnik rzekomy.

Działanie w cudzym imieniu przez osobę, która nie ma umocowania jest z zasady działaniem bezskutecznym, od tej zasady nie ma wyjątków, przy przedstawicielu ustawowym. Odmiennie natomiast jest to regulowane przy tzw. rzekomym pełnomocniku - jest to osoba, która występuje jako pełnomocnik, ale faktycznie nim nie jest. Albo jest to osoba, która będąc pełnomocnikiem przekracza granice swojego umocowania. Transakcja jest ważna, ale ważność jest zawieszona. Potwierdzić musi reprezentowany. Jak potwierdzi czynność jest ważna. Jeżeli nie potwierdzi czynność jest nieważna i strony zwracają sobie świadczenia.

---