Restrukturyzacja wykład 3 15.01.2012
Restrukturyzacja zatrudnienia jest celowym działaniem właściciela lub kierownictwa firmy polegającym na dokonywaniu w określonym czasie, na ogół krótkim, istotnych zmian w sferze zasobów ludzkich
Restrukturyzacja zatrudnienia może być zmianą o charakterze:
-Ilościowym zmniejszenia zatrudnienia lub zwiększenia
-Jakościowym przekształcenia dotyczące zasobów ludzkich, tj. struktura kwalifikacyjna, zawodowa, stanowiskowa, a nawet struktura społeczna zatrudnionych, np. odmłodzenie kadr
Etapy RZ
1.Diagnoza aktualnego stanu zatrudnienia i dotychczasowego poziomu jego sprawności
-analiza danych jakościowych i ilościowych
-obserwacje i samoobserwacje
-badanie sprawności działania zatrudnionych
-wywiad programowy
2.Formułowanie propozycji przedsięwzięć restrukturyzacyjnych
*Podejście ewolucyjne
-wstrzymanie przyjęć z zewnątrz
-wewnętrzne przepływy i przegrupowania pracowników
-naturalny odpływ na emerytury
-przyspieszone odchodzenie na emerytury
*Rozwiązania radykalne
-zwolnienia indywidualne
-zwolnienia grupowe
3.Wdrożenie
4.Kontrola
Problematyka ujmowana w procesie restrukturyzacji zatrudnienia
-liczba i struktura zatrudnionych
-wykorzystanie czasu pracy
-kwalifikacje i poziom wykształcenia
-kompetencje i kreatywność
-mobilność wewnętrzna i zewnętrzna
-parametry lokalnego rynku pracy
-organizacja i funkcjonowanie struktur formalnych i nieformalnych
-motywacja
-koszty pracy
Ustawa z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze
Art. 21
1.dłużnik jest zobowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od nia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości
2.jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawne, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek, którym mowa w ust.1, spoczywa na każdym , kto ma prawo go reprezentować sam lub łącznie z innymi osobami
3. Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie określonym w ust. 1.
Art. 10
upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny
Art. 11
Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań
Dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majatku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje
Art. 14
1.Jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu, niż zostaliby zaspokojeni po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dłużnika, ogłasza się upadłość dłużnika z możliwością zawarcia układu.
2. Postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu nie prowadzi się, gdy z uwagi na dotychczasowe zachowanie się dłużnika nie ma pewności, że układ będzie wykonany, chyba że propozycje układowe przewidują układ likwidacyjny.
Art. 270.
1. Propozycje restrukturyzacji zobowiązań upadłego mogą obejmować w szczególności:
1) odroczenie wykonania zobowiązań;
2) rozłożenie spłaty długów na raty;
3) zmniejszenie sumy długów;
4) konwersję wierzytelności na udziały lub akcje;
5) zmianę, zamianę lub uchylenie prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność.
2. Propozycje układowe mogą wskazywać jeden lub więcej sposobów restrukturyzacji.
Art. 280. 1. Uzasadnienie propozycji układowych powinno zawierać:
1) opis stanu przedsiębiorstwa ze szczególnym określeniem jego sytuacji ekonomiczno-finansowej, prawnej oraz organizacyjnej;
2) analizę sektora rynku, na którym przedsiębiorstwo upadłego działa, z uwzględnieniem pozycji rynkowej konkurencji;
3) metody i źródła finansowania wykonania układu, z uwzględnieniem przewidywanych wpływów i wydatków w czasie wykonywania układu;
4) analizę poziomu i struktury ryzyka;
5) osoby odpowiedzialne za wykonanie układu (imiona i nazwiska);
6) ocenę alternatywnego sposobu restrukturyzacji zobowiązań;
7) system zabezpieczenia praw i interesów wierzycieli na czas wykonania układu.
2. Sędzia-komisarz może zezwolić na ograniczenie uzasadnienia propozycji układowych, jeżeli z uwagi na wielkość i charakter przedsiębiorstwa upadłego ustalenie wszystkich danych wymienionych w ust. 1 nie jest niezbędne dla zapewnienia prawidłowego wykonania układu.
Restrukturyzacja finansów
Trzy etapy
Działania doraźne, odbudowujące finanse przedsiębiorstwa i umożliwiające odzyskanie w stosunkowo krótkim czasie płynności finansowej
Winien obejmować działania nastawione na poprawę efektywności finansowej przedsiębiorstwa, dzięki czemu będzie mogło ono wygenerować zysk zapewniający jego stały rozwój
Sprowadzający się do systematycznego podnoszenia wartości przedsiębiorstwa poprzez zmiany struktury kapitałowej i własnościowej
CAPM
CAPM (ang. capital asset pricing model, pol. model wyceny aktywów kapitałowych) — to model pozwalający zobrazować zależność między ponoszonym ryzykiem systematycznym inaczej nazywanym rynkowym lub niedywersyfikowalnym, a oczekiwaną stopą zwrotu. Model CAPM wykorzystywany jest w liczeniu kosztu kapitału własnego, do oceny efektywności inwestycyjnej funduszy zbiorowego inwestowania (otwartych funduszy inwestycyjnych, funduszy emerytalnych itp), badania stopnia efektywności rynku giełdowego itp.
Model został opracowany niezależnie przez Jacka Treynora (1961, 1962),[1] Williama Sharpe'a (1964), Johna Lintnera (1965a,b) i Jana Mossina (1966), w oparciu o wcześniejsze prace Harry'ego Markowitza na temat dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Sharpe, Markowitz i Merton Miller wspólnie otrzymali w roku 1990 nagrodę Nobla w dziedzienie ekonomii za wkład w rozwój ekonomii finansowej.
Model CAPM ma dwie postacie. Pierwszą stanowi równanie CML (Capital Market Line):
gdzie:
sX - odchylenie standardowe oczekiwanej stopy zwrotu z portfela "X",
sM - odchylenie standardowe oczekiwanej stopy zwrotu z portfela rynkowego "M".
Postać ta stanowi formułę na oczekiwaną stopę zwrotu z tzw. portfela efektywnego (znajdującego się na granicy portfeli efektywnych Markowitza).
Druga postać dotyczy wszystkich portfeli, nie tylko efektywnych, a także pojedynczych akcji. Jest to równanie SML (Security Market Line):
gdzie:
R - oczekiwana stopa zwrotu
Rf - stopa wolna od ryzyka (zazwyczaj stopa zwrotu z papierów skarbowych)
Rm - stopa zwrotu z rynku
β - współczynnik określający udział ryzyka danego papieru wartościowego w ryzyku rynkowym.
Stopa wolna od ryzyka to stopa zwrotu z obligacji, bądź bonów skarbowych, bowiem państwo w założeniu nie może być niewypłacalne. Stopa zwrotu z rynku to np. stopa zwrotu z indeksu giełdowego. Jeżeli chodzi o Betę to współczynnik ten jest obliczany przez domy maklerskie, samo wyliczenie tego wskaźnika jest dosyć skomplikowane, gdyż jest on ilorazem kowariancji stóp zwrotu z papieru wartościowego "X" i portfela rynkowego M do wariancji stóp zwrotu z portfela rynkowego.
CAPM opiera się na szeregu założeń:
Rynek finansowy znajduje się w równowadze
Inwestorzy posiadają kwadratową funkcję użyteczności lub rozkład zwrotów jest normalny
Wariancja zwrotów jest właściwą miarą ryzyka
Model obejmuje jeden okres w którym parametry modelu są niezmienne
Rynek obejmuje wszystkie aktywa, łącznie z kapitałem ludzkim
Model doczekał się wielu wariantów: CAPM w wielu okresach, CAPM ciągły, CAPM międzynarodowy, CAPM warunkowy. Stał się on również obiektem wielu ataków. Fama i French wykazali, że na rynku USA nie ma zależności pomiędzy zwrotem a ryzykiem wyrażonym jako beta. Z kolei Ross zaproponował model wieloczynnikowy (APM-Arbitrage Pricing Model). Ross wykazał, że jedyną możliwością testowania CAPM jest sprawdzenie, czy portfel rynkowy jest efektywny z punktu widzenia analizy średniowariancyjnej.
Średni ważony koszt kapitału
Średni ważony koszt kapitału (z ang. Weighted Average Cost of Capital - WACC) wskaźnik finansowy, informujący o przeciętnym koszcie względnym kapitału zaangażowanego w finansowanie inwestycji przez przedsiębiorstwo.
Podejmowane przez przedsiębiorstwa projekty inwestycyjne mogą być finansowane z wielu źródeł, np.:
Udział poszczególnych składników kapitału w finansowaniu inwestycji może być zróżnicowany. Jednocześnie użycie każdego z tych składników wiąże się z poniesieniem określonego kosztu, np. zapłatą odsetek od kredytu lub wypłaceniem dywidendy z akcji.
Średni ważony koszt kapitału uwzględnia zróżnicowanie struktury finansowania inwestycji oraz zróżnicowane koszty poszczególnych składników kapitałowych i wskazuje, jaki przeciętny koszt względny ponosi przedsiębiorstwo, angażując dany kapitał.
Jest średnią ważoną kosztów składników kapitału finansującego inwestycję i dany jest wzorem:
gdzie:
WACC - średni ważony koszt kapitału,
Ki - koszt i-tego składnika kapitału,
wi - udział i-tego składnika kapitału w źródłach finansowania,
n - liczba składników kapitału,
Zastosowanie
Średni ważony koszt kapitału jest używany przy ocenie rentowności inwestycji. Bardzo często WACC jest używany do wyznaczania stopy dyskonta przy stosowaniu metod oceny projektów inwestycyjnych opartych na zdyskontowanych przepływach pieniężnych (np. metoda NPV).
Jeżeli wewnętrzna stopa zwrotu danej inwestycji jest większa od średniego kosztu kapitału zaangażowanego w jej finansowanie, wówczas inwestycja taka przyniesie zysk, natomiast, jeżeli koszt kapitału finansującego przewyższa wewnętrzną stopę zwrotu, wówczas inwestycja nie będzie zyskowna - przychody będą zbyt niskie, by pokryć koszty np. odsetek od kredytu lub koszt wypłaconej akcjonariuszom dywidendy.
Przykład[edytuj]
Dana jest inwestycja o nakładach początkowych równych I0 = 10.000 PLN. Koszt ten będzie sfinansowany z następujących źródeł:
Niepodzielone zyski 2.500 PLN
Kapitał akcyjny 6.000 PLN
Kredyt bankowy (dług) 1.500 PLN
----------
10.000 PLN
Zatem struktura finansowania prezentuje się następująco:
SKŁADNIK UDZIAŁ
Niepodzielone zyski 25%
Kapitał akcyjny 60%
Kredyt bankowy (dług) 15%
Jednocześnie koszty poszczególnych składników wynoszą (koszt po opodatkowaniu):
Niepodzielone zyski 15%
Kapitał akcyjny 25%
Kredyt bankowy (dług) 18%
Zgodnie ze wzorem, średni ważony koszt kapitału będzie się równał:
WACC = 0,25·0,15 + 0,60·0,25 + 0,15·0,18
WACC = 0,0375 + 0,1500 + 0,0270
WACC = 0,2145
Średni ważony koszt kapitału zaangażowanego w finansowanie tej inwestycji wynosi WACC = 21,45%.
ETAP 1
Ostre restrykcje finansowe ograniczające wydatki
-ograniczenia wydatków do niezbędnego minimum
-rozsądnego gospodarowania posiadanymi zasobami pieniężnymi
-szukania i aktywizacji źródeł generowania gotówki
Działania prowadzące do aktywizacji źródeł pozyskania dla dopływu gotówki do przedsiębiorstwa
-sprzedaż zbędnych aktywów ( grunty, środki trwałe, wyposażenie, wartości niematerialne i prawne)
-dzierżawa i wynajem niewykorzystanego majątku na zewnątrz
-inkasowanie zaległych należności
-sprzedaż długów
-zaciąganie kredytów i pożyczek
-emisja obligacji lub akcji
-podwyżka cen na wytwarzane wyroby i usługi
-ulgi i dotacje i inne formy
ETAP 2
-oddłużanie przedsiębiorstwa
-do działań kierownictwa przedsiębiorstwa prowadzących do restrukturyzacji zadłużenia zalicza się przede wszystkim:
*odroczenie spłaty długów
*rozłożenia spłaty zadłużenia na raty
*redukcja części długu
*zamiana części długu na akcje dla wierzycieli
-przeprowadzenie oddłużania przedsiębiorstwa umożliwia przeprowadzenie zabiegów poprawiających efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa, polegających najczęściej na:
*podejmowaniu działań tworzących zysk i prowadzących do dodatniego wyniku finansowego
*wzrostu poziomu rentowności
*poprawy struktury kapitałowej rozumianej jako relacja długu do kapitału własnego przedsiębiorstwa
ETAP 3
Kształtowanie optymalnej struktury kapitałowej przedsiębiorstwa dokonuje się stopniowo, takich zabiegów jak:
-minimalizacja kosztu kapitału
-redukcja ryzyka związanego z działalnością przedsiębiorstwa
-minimalizacja kosztów przedstawicielstwa, czyli dodatkowych kosztów, jakie są ponoszone w związku z koniecznością motywowania zarządu do prowadzenia działań zgodnych z interesem właścicieli przedsiębiorstwa
4. zabranie nadwyżek finansowych
PENTAGON RESTRUKTURYZACYJNY
Faza I
Porównanie bieżącej wartości rynkowej z wartością DCF (zdyskontowane przepływy pieniężne)
Niewielka różnica może być przejawem asymetrii informacyjnej.
W przypadku znacznego niedoszacowania należy podjąć działania zmierzające do likwidacji luki informacyjnej.
Wartość dla właścicieli
Wartość dodana dla właścicieli (SVA) to zmiana wartości strumieni wolnej gotówki dla właściciela (FCFE) osiąganych z danego przedsiębiorstwa w analizowanym okresie.
SVA jest jednym z mierników informującym czy firma kreuje nową wartość. Inne to:
…
Faza II
Poszukiwanie i uruchomienie wewnętrznych źródeł wzrostu wartości
Usprawnienie przedsiębiorstwa zorientowane na obniżkę kosztów, zwiększenie produktywności i wydajności, poprawę jakości, poprawę dystrybucji, promocji, inne
Faza III
Poszukiwanie i uruchomienie zewnętrznych źródeł wzrostu wartości
Dywersyfikacja działalności, outsourcing, nowe projekty, przejęcia, inne
Faza IV
Wykorzystanie możliwości inżynierii podatkowej
Zwiększenie dźwigni finansowej
Poprawa struktury kapitału
(dźwignia operacyjna i dźwignia finansowa)
Faza V
Integracja faz I-V
Odnotowanie wzrostu wartości kapitalizacji przedsiębiorstwa na rynku
Restrukturyzacja powinna być procesem ciągłym, co oznacza, że zamknięcie pierwszego cyklu stanowi początek kolejnego
KONIEC
…