Proces wykrywczy, Administracja-notatki WSPol, Prawo karne i wykroczeń, pr. karne i wykroczeń


Programowanie, organizacja i przebieg procesu wykrywania przestępstw kryminalnych

Wykrywanie - to proces polegający na zbieraniu, sprawdzaniu i uzupełnianiu informacji o przestępstwie, budowaniu i weryfikacji wersji, w efekcie czego powinno nastąpić wykrycie i ujęcie sprawcy, zabezpieczenie dowodów i rozpoczęcie procesu dowodzenia.

Przedmiot wykrywania

  1. zdarzenia

  2. skutki zdarzenia

  3. osoby

  4. miejsca lub rzeczy

  5. związki zachodzące między zdarzeniami, osobami lub zdarzeniami a osobami.

Model procesu wykrywania:

  1. Źródła pierwszych informacji

    1. Znane - uzyskanie pierwszych informacji

    2. Nieznane - ustalanie źródeł informacji

  2. Sprawdzanie i uzupełnianie informacji

  3. Analizowanie zebranych danych informacyjnych

  4. Budowanie wersji kryminalistycznych i ich weryfikacja

  5. Wykrycie i identyfikacja sprawcy jako wynik weryfikacji wersji

  6. Zabezpieczenie - zatrzymanie (poszukiwanie) osoby sprawcy

  7. Przekształcenie materiałów operacyjnych w materiały procesowe - rozpoczęcie procesu dowodzenia

Czynniki determinujące efektywność procesu wykrywania:

Źródła informacji o przestępstwie (1999 rok):

Sprawdzając informację należy uwzględnić:

Uzyskaną informację dokumentujemy:

Przyjęcie informacji o przestępstwie:

Kryminalistyczne zabezpieczenie miejsca przestępstwa:

  1. Obowiązki policjanta

    1. Stwierdzenie jakie zdarzenie zaistniało

    2. Zorganizowanie lub udzielenie pomocy przed lekarskiej

    3. Zatrzymanie sprawcy przestępstwa

    4. Wszczęcie działań pościgowych

    5. Zabezpieczenie przed zniszczeniem, zatarciem śladów

    6. Ochrona mienia

    7. Zebranie wstępnych informacji o okolicznościach i przebiegu przestępstwa, osobach pokrzywdzonych

    8. Wezwanie w razie potrzeby specjalistycznych służb

    9. Powiadomienie o przestępstwie i jego skutkach najbliższej jednostki Policji

    10. Przekazanie kierownikowi grupy operacyjno - dochodzeniowej wszelkich poczynionych ustaleń

  2. Rola dyżurnego jednostki Policji w organizowaniu wstępnych czynności:

    1. Pouczenie osoby informującej o sposobie zabezpieczenia miejsca do czasu przybycia grupy

    2. Skierowanie na miejsce policjantów celem sprawdzenia informacji i zabezpieczenia miejsca przestępstwa

    3. Zorganizowanie i zarządzenie działań pościgowych, zaporowych, zasadzek w celu ujęcia sprawcy

    4. Zawiadomienie niezbędnych służb ratunkowych (pogotowie medyczne, gazowe, straż pożarna)

    5. Powiadomienie o zdarzeniu kierownictwa jednostki, dyżurnego jednostki nadrzędnej, prokuratora

    6. Powiadomienie podległych i sąsiednich jednostek Policji na wypadek konieczności współdziałania

    7. Zorganizowanie i wysłanie na miejsce grupy operacyjno - dochodzeniowej

    8. Organizowanie w czasie działań wymiany informacji mających znaczenie w działaniach wykrywczych

    9. Zapewnienie funkcjonariuszom prowadzącym działania niezbędnych środków (transport, łączność)

Grupy operacyjno - dochodzeniowe:

  1. Rodzaje grup operacyjno - dochodzeniowych

    1. Do wykonywania wstępnych czynności na miejscu zdarzenia

    2. Do prowadzenia postępowania przygotowawczego

  2. Podstawy formalne powoływania grup operacyjno - dochodzeniowych

    1. Zarządzenie nr 3/00 KGP z 20,03,2000 r.(szczegółowe zasady organizacji i zakresu działania komend, komisariatów i innych jednostek organizacyjnych Policji (§6)

    2. Zarządzenie nr 14/00 KGP z 18,10,2000 r.(zmieniające ww.)

    3. Wytyczne 4/00 KGP z 15,12,2000 r.(o prowadzeniu postępowań przygotowawczych)

  3. Podstawy faktyczne powoływania grup operacyjno - dochodzeniowych

    1. Do wykonywania czynności wstępnych na miejscu zdarzenia:

      1. Rodzaj czynu przestępczego

      2. Możliwość ujawnienia i zabezpieczenia śladów

      3. Możliwość wykrycia i ujęcia sprawcy

      4. Możliwość zebrania innych dowodów dokonanego przestępstwa

      5. Konieczność szybkiego reagowania na zdarzenia o cechach przestępstwa

    2. Do prowadzenia postępowania przygotowawczego

      1. Rodzaj przestępstwa

      2. Duża skala trudności działań taktyczno - kryminalistycznych (technicznych)

      3. Konieczność używania znacznych sił i środków

      4. Kryteria uzupełniające:

        1. NN sprawca

        2. Seryjność działania sprawcy

      5. Duża wartość utraconych przedmiotów

      6. Szczególne właściwości utraconych przedmiotów

      7. Duży zakres terytorialny działalności przestępczej.

  4. Struktura grupy operacyjno - dochodzeniowej

    1. Kierownik grupy

    2. Zespół procesowy (dochodzeniowiec, technik, przewodnik psa tropiącego)

    3. Zespół operacyjny

    4. Zespół wspomagający (głównie prewencja)

  5. Zadania kierownika grupy operacyjno - dochodzeniowej

    1. Zapoznanie się ze wstępnymi ustaleniami

    2. Wydanie poleceń odnośnie czynności wymagających natychmiastowej reakcji

    3. Szybkie udanie się na miejsce zdarzenia z pozostałymi członkami grupy

    4. Analiza sytuacji na miejscu zdarzenia

    5. Ustalenie zakresu i charakteru działań z uwzględnieniem niezbędnych sił i środków

    6. Podział zadań na poszczególnych policjantów grupy

    7. Analiza napływających informacji (dokumentów)

    8. Podejmowanie decyzji odnośnie dalszych czynności wykrywczych

    9. Prowadzenie kroniki wydarzeń (przy ciężkich przestępstwach)

  6. Zadania zespołu operacyjnego

    1. Rozpoznanie środowiska ofiary

    2. Rozpoznanie posesyjne miejsca zdarzenia, tras dojścia i odejścia

    3. Kontrola miejsc przebywania elementu przestępczego

    4. Penetracja miejsc zbywania przedmiotów pochodzących z przestępstwa

    5. Wywiady o podejrzewanych osobach

    6. Wstępne typowanie sprawców

    7. Sprawdzenia alibi osób wytypowanych

    8. Obserwacja miejsc i osób

    9. Organizacja zasadzek

    10. Przekazanie zadań OZI

    11. Sprawdzenia informacji anonimowych

    12. Podejmowanie innych czynności wynikających z ustaleń na miejscu zdarzenia

Źródła (podstawy) typowania sprawców:

Planowanie działań wykrywczych:

  1. Planowanie - działania polegające na projektowaniu czynności, które należy przeprowadzić w celu wykrycia sprawcy przestępstwa i udowodnienia mu winy.

  2. Funkcje planowania:

    1. określenie taktyki postępowania

    2. koordynacja działań w ramach procesu wykrywczego

    3. zabezpieczenie prawidłowej organizacji pracy

    4. zapewnienie rytmiki, systematyczności czynności

    5. wskazanie środków i metod.

  3. Elementy planu:

    1. określenie stanu faktycznego z zebranych dotychczas materiałów i informacji

    2. siły i środki policyjne

    3. cel konkretnych działań

  4. Etapy planowania:

    1. Intelektualny (koncepcyjny) - analiza materiałów, wersje, czynności do wersji, siły i środki

    2. Techniczny (pisemny) - sporządzenie planu:

      1. Charakterystyka materiałów

      2. Wersje, okoliczności do wyjaśnienia

      3. Czynności

      4. Siły i środki oraz terminy

  5. Analiza - powinno jej podlegać wszystko to co mamy w sprawie:

    1. Rekonstrukcja przebiegu zdarzenia

    2. Ocena faktów i okoliczności pod kątem ich logicznego związku z danym zdarzeniem

    3. Ocena wartości śladów i ich związku z samym zdarzeniem

    4. Ocena innych danych

    5. Wnioski co do sposobu dokonania przestępstwa (motywy, środki, cechy sprawcy)

    6. Czynności

Wersje - hipotezy oparte na zebranych materiałach w danej sprawie odnoszące się do charakteru zdarzenia, jego przyczyn i przebiegu, osób i ról w jakich te osoby w danym zdarzeniu występowały.

  1. Podziały wersji:

    1. Operacyjne - na materiałach operacyjnych, nie rodzą skutków procesowych, są sprawdzane przy pomocy metod i środków pracy operacyjnej.

    2. Procesowe

  2. Rodzaje wersji kryminalistycznych:

    1. Zdarzenia - określenie, czy dane zdarzenie jest przestępstwem

    2. Zagadnieniowa - określenie grupy osób, sprawców

    3. Cząstkowa (szczegółowa) - wskazanie na konkretne osoby, związki z danym zdarzeniem.

  3. Zasady budowy wersji:

    1. Prostoty

    2. Wielości

    3. Mocnych podstaw

    4. Wyboru czasu (w odpowiednim czasie - po analizie materiałów)

  4. Metody budowy wersji:

    1. Analiza materiałów, śladów z miejsca zdarzenia

    2. Wnioskowanie przez analogię

    3. Wnioskowanie z zestawu pytań

      1. Kto wiedział, lub mógł wiedzieć?

      2. Kto chciał lub mógł chcieć?

      3. Kto uzyskał lub mógł uzyskać korzyści ze zdarzenia?

      4. Kto mógł w danym czasie i miejscu popełnić czyn?

      5. Jaką osobowość mógł mieć sprawca?

    4. Wnioskowanie na podstawie motywu wiodącego

      5. Miejscowość, data .............

      „Zatwierdzam”

      P L A N

      Czynności .....................

      Charakterystyka materiałów operacyjnych - procesowych

      Lp.

      Wersje

      Okoliczności do wyjaśnienia

      Czynności do wykonania

      Terminy

      Wykonujący

      Uwagi

      Przesłanki prowadzenia form pracy operacyjnej (głównie RO) po umorzeniu postępowania:

      • Duży ciężar gatunkowy (seryjność działania, duża wartość mienia, jego szczególny charakter np. broń)

      • NN sprawca, nie można go ustalić drogą procesową lub prostymi formami pracy operacyjnej

      • Zebranie materiału dowodowego nie jest możliwe drogami jw.

      • Nie można odzyskać skradzionego mienia za pomocą jw.

      • Konieczność przygotowania sytuacji umożliwiającej wykorzystanie w procesie zebranych w toku pracy operacyjnej informacji.

      Na efektywność prowadzonego RO mają wpływ:

      • dobre OZI i prawidłowe ich wykorzystanie

      • zaangażowanie i doświadczenie policjantów

      • możliwość stosowania WTO

      • prawidłowe dokumentowanie czynności

      • prawidłowy nadzór

      • stosowanie kombinacji operacyjnej

      • właściwe współdziałanie pomiędzy jednostkami Policji

      • właściwe przygotowanie i przeprowadzenie RO.


      Wyszukiwarka