Wnioskowanie- to proces myślowy polegający na tym, że ktoś przyjmując pewne zdanie lub kilka zdań za prawdziwe dochodzi na tej podstawie do przeświadczenia o prawdziwości innego zdania Przesłanki- to zdanie , na których podstawie uznajemy inne zdanie za prawdziwe, czyli zdania, od których zaczyna się wnioskowanie Wniosek- to zdanie, które uznajemy za prawdziwe w rezultacie procesu wnioskowania, np. dziś jest sobota jutro jest niedziela Wnioskowanie dedukcyjne- to wnioskowanie, z którego przesłanek wynika logicznie jego wniosek, np. Ponieważ: jeśli dziś jest tęgi mróz , to dziś jest lód na stawie i dziś jest tęgi mróz, więc dziś jest lód na stawie -schemat wnioskowania stosowane są jako sposoby zapisu reguł wnioskowania (reguł dedukcyjnych). Zapis nad kreską czyta sie wtedy: "jeśli uznaje się za prawdziwe zdania o takiej a takiej budowie", zapis pod kreską czyta się wtedy: "to wolno uznać za prawdziwe zd o takiej a takiej budowie - schematy wnioskowania dzielą się na gr odpowiadające rodz wnioskowania,np. schematy wniosk dudek, schematy wniosk indukcyj. Prawo logiczne (tautologia logiczna)-funkcja logiczna która przy dokonywaniu wszelkich składowych podstawień za występujące w niej zmienne daje zdanie prawdziwe. Niezawodny schemat wnioskowania to taki schemat wnioskowania, że każdy układ wartości zmiennych spełniający dowolną jego przesłankę spełnia także jego wniosek - czyli taki schemat wnioskowania, w którym od prawdziwych przesłanek dojść można wyłącznie do prawdziwego wniosku Formalny schemat wnioskowania-schemat, w którym nie występują żadne inne stałe niż stałe logiczne Schemat wnioskowania, schemat inferencyjny - układ wyrażeń powstający z wnioskowania przez zastąpienie w nim przesłanek i wniosku zmiennymi zdaniowymi stosunek zamienności zakresów- istnieją przedmioty, które są jednocześnie desygnatami nazwy S i nazwy P , lecz nie ma takich desygnatów nazwy S , które nie byłyby desygnatami nazw P, i nie ma takich desygnatów nazwy P, które nie są S, np. S =jedno z czterech najludniejszych miast nad Wisłą, p= miasto nad Wisłą posiadające uniwersytet(Kraków, Warszawa, Toruń, Gdańsk); ziemniak - kartofel, student - uczeń szkoły wyższej stosunek podrzędności zakresu- nazwy S względem nazwy P: istnieją przedmioty, które są desygnatami i nazwy S i nazwy P, nie ma takich przedmiotów, które byłyby S nie będąc zarazem P , ale są takie, które są desygnatami P choć nie są S, np. S= wróbel, P= ptak; stosunek nadrzędności zakresu- nazwy S względem zakresu nazwy P: istnieją przedmioty, które są desygnatami nazwy S i nazwy P, prócz tego są przedmioty będące desygnatami nazwy S, które nie są desygnatami nazwy P, lecz nie ma takich, które byłyby desygnatami P nie będąc desygnatami S, np. S= lekarz, P= chirurg; stosunek krzyżowania się zakresów- istnieją S , które są zarazem P , istnieją S , które nie są P, oraz istnieją P, które nie są S, np. S= student, P= inwalida; polski samochód, niebieski samochód stosunek wykluczania się zakresów- istnieją S, które nie są P , istnieją P, które nie są S, natomiast nie istnieją takie przedmioty, które byłyby desygnatami i nazwy S , i zarazem nazwy P, np. S= nos, P= pięść			Def. realna jest to charakterystyka jakiegoś przedmiotu, który można wypowiedzieć w dowolnym języku. Ujmuje istotę przedmiotu-na jej podst można wnioskować o możliwie wszystkich uznawanych za ważne cechach tych przed.- Bursztyn jest to żywica skamieniała. Forma łącznika-„jest to” lub „to tyle,co”-odsyłającego do dech danego przedmiotu. Def. nominalna/słownikowa/ jest to wypowiedź informująca o znaczeniu danego wyrażenia w danym języku. Np. słowo „bursztyn” znaczy tyle, co „żywica skamieniała”. forma łącznika-, „znaczy tyle, co” lub „należy rozumieć jako” - odsyłając do znaczenia słowa na gruncie danego języka Def. sprawozdawcza jest to definicja o zastanym znaczeniu danego przedmiotu. Tym rodzajem definicji posługujemy się głównie celem przekazania wiedzy zastanej. (np. Okrąg to zbiór wszystkich punktów na danej płaszczyźnie oddalonych o daną odległość od danego punktu) Def projektująca-ustala znaczenie danego słowa na przyszłość Def. regulująca - ze względu na określony jakiś cel zmienia w danym języku znaczenie danego wyrazu (zwrotu), koryguje jakąś wadę znaczeniową, głównie nieostrość lub niewyraźność - wysoki, ustala nowe znaczenie licząc się z dotychczasowym, koryguje nieostrość Def. konstrukcyjna - ustala znaczenie pewnego wyrazu na przyszłość nie licząc się z dotychczasowym jego znaczeniem Def. równościowa (definicja normalna, definicja klasyczna) jest to taka definicja, która przedstawia swoistą równość między wyrazem lub zwrotem, o znaczeniu którego informuje lub typowym dla tego wyrazu (zwrotu) kontekstem a wyrażeniem, za pomocą którego o tym znaczeniu informuje. Składa się z 3 członów: definiendum (zwrot językowy zawierający wyraz definiowany),zwrot łączący - łącznik, definiens (część definiująca)-Bursztyn / definiendum/ jest to/łącznik/skamieniała żywica/definiens def. klasyczna dom jest to budynek mieszkalny stylizacja słownikowa- wyraz ma takie samo znaczenie jak wskazywane drugie wyrażenie. Ustawa to zbiór przepisów prawnych uchwalony jako całość przez parlament stylizacja semantyczna-pewien wyraz oznacza takie same przedmioty lub odnosi się do takich samych cech, zdarzeń czy stosunków. „Wyraz „słód” oznacza wszelkie zboże sztucznie kiłkowane stylizacja przedmiotowa- wskazuje znaczenie wyrazu definiowanego mówiąc o cechach tego do czego wyraz definiowany się odnosi, albo wymieniając gatunki przedmiotów, które obejmuje dany rodzaj. „Popielniczka jest to naczynie przeznaczone do zbierania popiołu i niedopału papierosów def przez postulaty- -wyraz definiowany umieszczamy w zdaniu lub w kilku zdaniach, w których inne wyrazy mają znane już nam wcześniej znaczenie i na podstawie przykładu posługiwania się wyrazem definiowanym w tych zdaniach  pozwalamy się innym domyślać jakie znaczenie nadajemy temu wyrazowi Błędy w definiowaniu: -ignotum per ignotum- nieznane przez nieznane np. „polipiryna" znaczy tyle co "kwas ascetylosalicylowy"; -idem per idem- to samo prze to samo, zwany też błędnym kołem bezpośrednim- w definicji popełniając ten błąd nigdy nie wytłumaczymy jakie znaczenie ma definiowane słowo np. "Logika jest nauka o myśleniu zgodnym z prawidłami logiki."; -błędne koło pośrednie - tzn. jeśli np. wyraz A definiujemy używając wyrazu B, wyraz zaś za pomocą wyrazu C, a w końcu okazuje się, że ów wyraz C wymaga zdefiniowania za pomocą wyrazu A, np. "Logika to nauka o poprawnym myśleniu; myślenie poprawne, to myślenie logiczne; a znów myślenie logiczne to tyle , co myślenie zgodne z prawidłami formułowanymi przez logikę."; -definicja za szeroka- jeśli zakres definiensa nie obejmuje także jakieś przedmioty nie należące do zakresu definiendum, np. "Prokurator jest to pracownik prokuratory."; -definicja za wąska- zakres definiensa nie obejmuje wszystkich przedmiotów należących do zakresu definiendum, np. "Ołówek to przyrząd do pisania złożony z pręcika grafitu umieszczonego w niebieskiej oprawce z cedrowego drzewa."; -błąd przesunięcia kategorialnego- zakresy definiensa i definiendum wykluczają się. w definiensie podajemy jako określenie rodzajowe genus zasadniczo odmienny od tego, który należałoby wskazać , by właściwie określić obiekty definiowane przy przejęciu dotychczasowego znaczenia definendum, a mianowicie z innej tzw. kategorii ontologicznej, np. "czerń to tyle co rzecz czarna"(rzecz nie jest cechą).		Stosunki między nazwami Klasa uniwersalna: to klasa wszystkich przedmiotów w świecie (w szerokim tego słowa znaczeniu). Klasa negatywna dla danej klasy to klasa wszystkich tych przedmiotów z klasy uniwersalnej, które nie należą do klasy wcześniej wyznaczonej. Stosunek zamienności wszystkie desygnaty nazwy S są jednocześnie desygnatami nazwy P i wszystkie desygnaty nazwy P są jednocześnie desygnatami nazwy S. np.: „Kazimierz Marcinkiewicz” i „aktualny premier RP”. Stosunek podrzędności: wszystkie desygnaty nazwy S są jednocześnie desygnatami nazwy P, ale istnieje przynajmniej jeden desygnat nazwy P, który nie jest desygnatem nazwy S. np.: „kobieta” i „człowiek”. Stosunek nadrzędności: wszystkie desygnaty nazwy P są jednocześnie desygnatami nazwy S, ale istnieje przynajmniej jeden desygnat nazwy S, który nie jest desygnatem nazwy P. np.: „maszyna” i „samochód”. Stosunek krzyżowania się: istnieją desygnaty nazwy S, które są jednocześnie desygnatami nazwy P, i istnieją desygnaty nazwy S, które nie są desygnatami nazwy P, i istnieją desygnaty nazwy P, które nie są desygnatami nazwy S. np.: „kobieta” i „student” Stosunek wykluczania się istnieją S, które nie są P, istnieją P, które nie są S, natomiast nie istnieją takie przedmioty, które byłyby desygnatami i nazwy S, i zarazem nazwy P np. S=nos, P=pięść. Stosunek wykluczania się - przeciwieństwo: nie istnieje przedmiot, który byłby desygnatem nazwy S i P jednocześnie oraz wykluczające się zakresy nazw S i P nie tworzą łącznie klasy uniwersalnej. Np.: „stoł” i „ptak”. Stosunek wykluczania się - sprzeczność: nie istnieje przedmiot, który byłby desygnatem nazwy S i P jednocześnie oraz wykluczające się zakresy nazw S i P tworzą łącznie klasę uniwersalną. np: „człowiek” i „to, co nie jest człowiekiem”. Stosunki między nazwami Klasa uniwersalna: to klasa wszystkich przedmiotów w świecie (w szerokim tego słowa znaczeniu). Klasa negatywna dla danej klasy to klasa wszystkich tych przedmiotów z klasy uniwersalnej, które nie należą do klasy wcześniej wyznaczonej. Stosunek zamienności każde A jest B i każde B jest A np. Każdy ziemniak jest kartoflem i każdy kartofel jest ziemniakiem. Stosunek podrzędności każde A jest B ale nie każde B jest A np. Każda róża jest kwiatem ale nie każdy kwiat jest różą. Stosunek nadrzędności nie każde A jest B ale każde B jest A np. Nie każdy ptak jest wróblem, ale każdy wróbel jest ptakiem. Stosunek krzyżowania się nie każde A jest B , nie każde B jest A, ale są takie A które są B np. Nie każde dzikie zwierze jest kotem ale nie każdy kot jest dzikim zwierzęciem.AB - ale zdarzają się dzikie koty np. ryś Stosunek wykluczania się nie ma takiego A które jest B i nie ma takiego B które jest A np. Nie ma takiego psa, który byłby kotem, nie ma takiego kota, który byłby psem.
Ze wzg. na:	Rodzaje nazw	Def.		Przykłady
Ilość wyrazów	Proste	- tylko 1 wyraz;może nie być rzeczow.		Krzesło,student,chory,ten
		złożone	Więcej niż 1 wyraz		Student,który mieszka w Poznaniu Student pierwszego roku
	Charakter, do czego się odnoszą	konkretne	Są to rzeczy,osoby,coś co sobie wyobrażamy jako rzecz lub osobę (obiekty materialne)		Stół,sędzia,nimfa,kwiat paproci,książka,człowiek,Adam Mickiewicz,Smok Wawelski,uczciwy i inteligenty polityk
		abstrakcyjne	Nie są konkretne, nazwy uczuć, zdarzeń, relacji,właściwości		Białość,braterstwo,płacz,kradzież,cisza,miłość,uczciwość, Hałas,polityka,mecz piłkarski,liczba parzysta,trzynaście, Trójkąt,złość,wiarygodność
	Sposób wskazywania desygnatów	indywidualne	dot. konkret. poszczeg. przedmiotów, nie przypisują właściwości wyróżniających, nadawane przedmiot. wyobrażonym, rzeczywistym;imiona własne, nazwiska, nazwy geogr. statków		Adam Mickiewicz,Warszawa,Giewont,ta książka, którą trzymam w ręce,Karol Kaczmarek,Andrzej Kmicic
		generalne	Odnoszą się do przedmiotów mających określony zespół cech		Budynek,fotel,gasnica,krzesło,poeta romantyczny,stolica Polski,naukowiec,samochód,miasto,szczyt w Tatrach
Struktury desygnatów	zbiorowe	Nazwy których desygnatami są przedmioty traktowane jako agregaty (zbiory) złożone z poszczególnych rzeczy		Las-agregat drzew; biblioteka-agregat książek, stado-agregat zwierząt, warsztat samochodowy
Na liczbę desygnatów	ogólne	Więcej niż 1 desygnat		Szafa,koń,babka Adama Mickiewicza,poseł na sejm,medalista olimpijski, stolik, plecak
		jednostkowe	Tylko 1 desygnat		naturalny księżyc naszej planety,najdłuższa rzeka w Polsce,matka Adama Mickiewicza,moja mama
		puste	Brak desygnatu,bezprzedmiotowe		Błękitny kwiat róży, błękitny migdał, stupiętrowy dom w Poznaniu, syn bezdzietnej matki, krasnoludek, uczciwy złodziej
	Ostrość zakresu nazwy	ostre	Dot. Nazw wyraźnych, intuicyjnych		Tautologia KRZ, minister rząd RP, napój o zawartości alkoholu powyżej 4,5%
		nieostre	Nie ma granicy która dzieli przed. Będące ich desy, od przed. Nie będących		Piękna kobieta, ciekawa kobieta,ciekawa książka, geniusz,nudny wykładowca, tłum, pornografia

---