Żywienie zwierząt wykład 8 ostatni
Siano
jest paszą bardzo wartościową
dobrze wpływa na trawienie i zdolności pobrania paszy przez zwierzęta
jest bogatym źródłem energii i białka oraz karotenów, ksantofili i tokofenoli a także witamin E, K i z grupy B
stanowi źródło składników mineralnych
Wartość pokarmowa siana łąkowego zależy od:
składu botanicznego
stadium rozwoju roślin
Siano z roślin matylkowatych odznacza się:
wyższą zawartością białka, związków mineralnych i witamin niż siano z traw
najlepsze jest siano z lucerny i koniczyny czerwonej
O jakości siana decyduje również:
zanieczyszczenia nieorganiczne ( ziemia, piasek )- dopuszczalne do 2 %
zanieczyszczenia organiczne ( np. obornik) dopuszczalny do 3 %
rośliny szkodliwe dopuszczalne do 2%
rośliny trujące- dopuszczalne do 0,2%
obce zanieczyszczenia takie jak metal, drewno i środki chemiczne są niedopuszczalne
Wartość pokarmową siana obniża:
przemiany głodowe- oddychanie więdnących roślin
czynniki mechaniczne- wykruszenie podeschniętych roślin ( zwłaszcza motylkowatych)
wypłukiwanie składników pokarmowych przez deszcz
działalność drobnoustrojów w czasie przechowywania siana
technologia zbioru
metody suszenia:
suszenie naturalne na ziemi lub na przyrządach
dosuszanie zimnym lub gorącym powietrzem
suszenie mechaniczne gorącymi gazami (susze)
Wielkość strat przy suszeniu na pokosach zależy od pogody.
pogoda |
%strat białko strawne |
% strat MJ energii netto |
Dobra Normalna zła |
24 37 50 |
34 46 56 aż do całkowitej utraty
|
Wielkość strat zależnie od ilości opadów i przewracania
Długość okresu suszenia średnio w dniach |
Opady (mm) |
Roztrząsanie, przewracanie Zagrabianie (średnio)) |
Straty % Białka strawnego |
% straty MJ energii netto |
1,5 |
- |
2,0 razy |
13,8 |
22,6 |
2,25 |
5,25 |
3,5 |
30,0 |
40,6 |
8,06 |
25,25 |
4,4 |
46 |
49,1 |
Skład chemiczny ( w% ) niektórych rodzajów słomy i plew
Rodzaj rośliny |
Sucha masa |
Białko ogólne |
Tłuszcz surowy |
Włókno surowe |
BAW |
Popiół surowy |
Słoma jęczmień |
88,0 |
3,7 |
1,7 |
37 |
40,6 |
5,0 |
Owies |
89,1 |
2,7 |
1,2 |
40,7 |
39,2 |
5,3 |
Żyto |
89,3 |
2,4 |
1,4 |
42,7 |
38,9 |
3,9 |
Pszenica |
89,1 |
2,2 |
1,4 |
39,2 |
41,8 |
4,5 |
Plewy Jęczmień |
85,8 |
3,1 |
1,5 |
30,3 |
38,5 |
12,4 |
Owies |
87,2 |
5,0 |
2,5 |
26,7 |
41,5 |
10,5 |
Pszenica |
86,0 |
4,5 |
1,7 |
30,7 |
38,2 |
10,9 |
koniczyna |
87,5 |
19,0 |
1,6 |
22,5 |
33,0 |
11,4 |
Okopowe charakterystyka ogólna
pasze węglowodanowe, energetyczne
łatwostrawne, dietetyczne, chętnie pobierane przez zwierzęta
wysoka produkcyjność
wysoka zawartość wody 70 i więcej %, co zmniejsza trwałość
zawartość białka 4-12 % ( 50% w formie związków azotowych niebiałkowych)
70-80% strawnych węglowodanów ( skrobia, cukry proste, dwucukry)
niska zawartość włókna ( 4-10% )
strawność
bydło 80-90 %
świnie 85-95%
pasza droga i pracochłonna
OKOPOWE
ziemniaki
buraki
marchew
brukiew
rzepa
topinambur
skład chemiczny wartość energetyczna 1 kg okopowych
pasza |
Sucha masa |
Popiół surowy |
Białko ogólne |
Tłuszcz surowy |
Włókno surowe |
BAW |
Przeżuwacze EN MJ |
Brukiew Buraki cukrowe Buraki pastewne Do 12,5% s.m. Pow. 12,5 % s.m. Buraki półpastewne Marchew czerwona Marchew żółta Marchew biała Topinambur Ziemniaki surowe Ziemniaki parowane
Buraki półcukrowe |
11,8
25,2
15 11,1 15,2
16,6
14,9 12,3 14,8 25,8 22,1
22,8
25 |
0,9
1,4
1,1 1,2 1,3
1,7
1,2 1,1 0,9 1,3 1,3
1,4
1,1
|
1,4
1,3
1,1 1,0 1,1
1,5
1,3 1,2 1,1 1,4 2,0
2,2
1,3 |
0,2
0,2
0,2 0,1 0,1
0,4
0,3 0,2 0,2 0,2 0,2
0,2
0,2 |
1,3
1,4
1 0,9 1,0
1,2
1,2 1,1 1,2 1,4 0,6
0,7
1,4 |
8,0
20,9
11,6 7,9 11,8
11,8
10,9 8,7 11,4 21,5 18,1
18,3
20,9 |
0,9
1,1
1,0 0,7 1,0
1,1
1,1 0,9 1,1 1,6 1,4
1,4
1,1 |
Mączka rybna. Produkuje się ją z małych ryb, nie nadających się do spożycia, z ryb niekonsumpcyjnych oraz z odpadów rybnych ( głowa, kręgosłup, skóry, łuski, wnętrzności- uzyskiwanych przy produkcji filetów), czasami zużywa się także zepsute konserwy lub ryby solone na statku. W zależności od surowca skład chemiczny mączki może być różne, szczególnie pod względem zawartości tłuszczu, białka oraz soli ( NaCl ). Przerób produktów rybnych na mączkę odbywa się w podobny sposób jak przerób produktów mięsnych.
Mączka rybna zawiera wysokowartościowe białko ( 30-70 % ) o znacznej ilości lizyny, wetioniny, histydyne i argininy. Zawartość tłuszczu w moączkach waha się od 2 do 20 %, dlatego dzielimy je na chude- do 7% tłuszczu i tłuste- powyżej 7%. Ponieważ w tłuszczu mączki rybnej jest dużo kwasów tłuszczowych nienasyconych, wpływa ona ujemnie na jakość produktów zwierzęcych, zwłaszcza słoniny, która jest miękka, mazista i ma zapch i smak rybi. W popiele mączki rybnej znajduje się dużo wapnia i fosforu w formie łatwo przyswajalnej. Zawiera ona również witaminy, zwłaszcza A i D3 oraz niektóre z grupy B. W czasie suszenia część witamin ulega zniszczeniu, część jest oddzielona tłuszczem, ale znaczna ich ilość pozostaje. Przy produkcji mączki z ryb solnych może ona zawierać dużo soli, nawet do 25 %, gdy tymczasem nie powinno być jej więcej niż 4%. Mączkę słoną można podawać zwierzętom, ale w bardzo małych ilościach.
Mączkę rybną stosuje się tak jak poprzednio omówione mączki, w żywieniu trzody chlewnej i drobiu, w mieszankach paszowych wyprodukowanych dla tych gatunków. Stanowić ona może 2 do 10% pasz treściwych dla tych zwierząt. Maksymalna ilość mączki na tucznika wynosi 0,5 kg na 100 kg wagi żywej.