AEF - to system badań i ocen zdarzeń gospodarczych zachodzących, mających przede wszystkim określić czy dane zdarzenia zaistniały bądź będą realizowane zgodnie z zasadą racjonalnego gospodarowania.
CELE AEF:
1.Wykrycie struktury badanej całości.
2.Identyfikacja związków i zależności występujących między elementami strukturalnymi oraz między każdym elementem a całością.
3.Poznanie mechanizmu funkcjonowania badanej całości, zmian jakie w niej zachodzą, określenie czynników oddziaływujących na tę całość oraz siły kierunku i natężenia wpływu poszczególnych czynników na stwierdzone zmiany.
ZADANIA AEF:
1.Ocena poziomu całkowitej i cząstkowej efektywności gospodarowania oraz sytuacji przedsiębiorstwa.
2.Wykrycie zakłóceń oraz rezerw, wskazanie kierunków oraz możliwości poprawy sytuacji przedsiębiorstwa.
3.Przygotowanie podstaw do podejmowania racjonalnych decyzji przez kierownictwo przedsiębiorstwa.
4.Ocena pozycji przedsiębiorstwa w otoczeniu.
5.Umożliwienie ustalenia prognozy rozwoju poszczególnych zjawisk ekonomicznych.
RODZAJE AEF:
1.Przedmiotowe: a) makroekonomiczna, b) mikroekonomiczna
2.Horyzont czasu: a) retrospektywna, b) operatywna, c) antycypacyjna.
AEF MUSI SPEŁNIAĆ WARUNKI: operatywność, konkretność, elastyczność i dynamiki
ETAPY BADAŃ METODYCZNYCH ( ANALITYCZNYCH ):
1.Dokładne zdefiniowanie badanego zjawiska.
2.Wybór kryterium oceny badanego zjawiska
3.Wybór adekwatnej miary
4.Ustalenie jednostki odniesienia ( bazy ).
5.Ustalenie odchyleń cząstkowych stanów rzeczywistych od postulowanych.
6.Postawienie wstępnej hipotezy, sformułowanie modelu i przeprowadzenie analizy przyczynowo skutkowej.
7.Postawienie diagnozy ekonomicznej.
8.Ustalenie działań racjonalizujących przedmiot badań.
MODEL: jest układem założeń przyjmowanych w trakcie rozpatrywania jakiegoś problemu, mającym na celu jego uproszczenia i łatwiejszego rozwiązania. Stanowi hipotetyczną konstrukcję, która jest uproszczonym obrazem fragmentu badanej rzeczywistości zawierającym tylko elementy istotne z danego punktu widzenia lub danego etapu badań: a) fizyczne, b) schematyczne, c) matematyczne.
METODY DETERMINISTYCZNE: podstawą stosowania ich jest stwierdzenie, że każde badane zjawisko da się przedstawić liczbowo, może być w postaci związku funkcyjnego ( suma, potęga, różnica, iloraz, iloczyn ). Nie uwzględniają czynnika losowego. Dzielimy je na metody :
1.Służące do ustalenia wpływów indywidualnych ( metoda kolejnych podstawień, metoda reszty, metoda współczynników )
2.Służące do ustalenia wpływów indywidualnych i łącznych ( metoda różnic cząstkowych i wskaźników procentowych )
3.Służące do ustalenia wpływów indywidualnych skorygowanych wpływami łącznymi ( metody funkcyjne, podstawień krzyżowych, metoda Beckera ).
METODY STOCHASTYCZNE: uwzględniają także czynnik losowy, zaliczamy do nich:
-metody ekonometryczne
-metody taksonomiczne
-metody addytywne
-metody dyskryminacyjne
OGÓLNY PODZIAŁ METOD: 1.Ilościowe, 2.Jakościowe
METODA KOLEJNYCH PODSTAWIEŃ: służy do liczbowego określenia wpływu poszczególnych czynników na wielkość badanego zjawiska, tylko wtedy, gdy współzależności mają charakter związku funkcyjnego wyrażonego w formie iloczynu, ilorazu lub sumy.
METODA RESZTY: pozwala na obliczenie wpływu poszczególnych czynników na badane zjawisko, przy czym wpływ ostatniego czynnika jest resztą, czyli różnicą między odchyleniem globalnym a sumą wpływów innych przyjętych do badań czynników.
METODA RÓŻNIC CZĄSTKOWYCH: polega na jednoczesnym wyodrębnianiu cząstkowych odchyleń wyrażających łączny wpływ czynników oraz traktowaniu ich jako odrębnych elementów badania analitycznego.
BEP- pkt. w którym realizowane przychody ze sprzedaży dokładnie pokrywają koszty.
MAKSYMALNA KWOTA ZYSKU może być otrzymana: dzięki największej możliwej wielkości sprzedaży i minimalizacji kosztów.
NPV - wskaźnik wartości zaktualizowanej netto, wyraża bieżącą wartość związanych z przedsięwzięciem rozwojowym wpływów i wydatków pieniężnych oraz określa sumę zdyskontowanych dla każdego roku oddzielnie przepływów netto będących różnicą między strumieniem wpływów i wydatków w całym okresie objętym rachunkiem.
r - stopa dyskontowa, wymagana stopa zwrotu, która równa się zazwyczaj kosztom kapitału dla konkretnego przedsięwzięcia
NPV=0 - stopa zysku jest równa kosztom kapitałowym, przedsięwzięcie może być przyjęte w skrajnych przypadkach
NPF>0 - stopa zysku jest wyższa niż koszty, należy przyjąć przedsięwzięcie
NPV<0 - stopa zysku z danej inwestycji jest niższa niż koszty kapitałowe i przedsięwzięcie należy odrzucić
IRR - oznacza stopę dyskontową r, przy której NPV=0 ( wskaźnik wewnętrznej stopy zwrotu )
r =k - wewnętrzna stopa zwrotu jest równa kosztom kapitałowym, przedsięwzięcie jest neutralne, generuje zerowe dochody
r >k -przedsięwzięcie jest źródłem nadwyżki finansowej przedsiębiorstwa i należy przyjąć je do realizacji
r <k - przy danych kosztach kapitałowych przedsięwzięcie pochłania jedynie środki pieniężne, projekt nie kreuje nadwyżki
^ - margines bezpieczeństwa mówiący nam o ile może się zmienić na rynku stopa dyskontowa nie powodując strat dla przedsiębiorstwa z tytułu danego przedsięwzięcia.
INWESTOWANIE - jest to działalność gospodarcza polegająca na lokowaniu kapitału, mająca na celu poprawę efektywności działania, wzmocnienie pozycji rynkowej, poprawę wyników finansowych przedsiębiorstwa w krótkim i długim okresie czasu.
INWESTYCJE- są to celowo wydatkowane środki pieniężne przedsiębiorstwa skierowane na osiągnięcie dochodu w przyszłości.
DZIELIMY JE NA:
I. Dywersyfikujące produkt firmy
II. Adaptacyjne
III. Racjonalizacyjne
1.Odtworzeniowe
2.Modernizacyjne
3.Innowacyjne
4.Rozwojowe
5.Strategiczne
6.Dotyczące ustroju społecznego
7.Dotyczące interesu publicznego
DECYZJE ROZWOJOWE:
1.Służące akceptacji lub odrzuceniu konkretnego projektu inwestycyjnego.
2.Służące klasyfikacji ( względna ocena opłacalności ).
3.Odnoszące się do programowania ( wybór najkorzystniejszego programu rozwoju firmy ).
OKRES ZWROTU NAKŁADU: jest czasem niezbędnym do odzyskania początkowego nakładu na realizację przedsięwzięcia po przez osiągane dzięki niemu zyski.
WSKAŹNIK BEZPIECZEŃSTWA: obrazuje nam wrażliwość przedsiębiorstwa na spadek popytu zgłaszanego przez rynek na jego wyroby