Pytania egzaminacyjne z przedmiotu: Pedagogika Specjalna

49.Wymień cele pedagogiki specjalnej wg Lipkowskiego.

-humanitarny - jednostce upośledzonej i słabszej należy zapewnić szczególne prawa do pomocy w uzyskaniu pełni rozwoju i uznania w środowisku społecznym; każdy człowiek ma prawo do normalnego trybu życia
-wychowawczy - jednostkę upośledzoną należy wszechstronnie kształcić i umożliwić jej optymalny rozwój, aby jak najlepiej mogła spełniać swoje zadania społeczne
-ekonomiczno - utylitarny - jednostkę upośledzoną należy przygotować jak najlepiej do przyszłych sytuacji w pracy zawodowej (przygotowanie do pracy i życia)
-antropologiczny - dążenie do maksymalnego usamodzielnienia jednostki upośledzonej i aktywnego jej udziału w realizowaniu zadań społecznych.

50.Jak rozumiesz interdyscyplinarny charakter pedagogiki specjalnej? Pedagogika specjalna jako nauka interdyscyplinarna - związki z:

• Medycyna - diagnoza, terapia, rokowania

• Psychologia - diagnoza psychologiczna, profil kształcenia , pomocy

• Socjologia - badanie środowiska, określenie zakresu konkretnej pomocy

• Prawem - opieka kuratorska, sądowa nad małoletnimi

51.Wymień subdyscypliny pedagogiki specjalnej i wyjaśnij czym one się zajmują?
1. oligofrenopedagogika - pedagogika dotycząca upośledzeń umysłowych

2 .surdopedagogika - pedagogika dotycząca upośledzeń słuchu i mowy

3.tyflopedagogika - pedagogika dotycząca upośledzeń wzroku

4resocjalizacyjna - pedagogika dotycząca zaburzeń w zachowaniu, na tle czynników organicznych i środowiskowych

5.terapeutyczna z rehabilitacyjną - pedagogika dotycząca kalectwa i schorzeń przewlekłych

6.praca socjalna - ma na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie

7.pedagogika korekcyjna

8.logopedia - kształtowanie właściwej mowy i jej doskonalenie, a także usuwanie wad i zaburzeń mowy

52.Wymień i omów zasady rewalidacji wg O.Lipkowskiego.
1. Zasada akceptacji - dziecko upośledzone jest traktowane jako dziecko, które z racji specyficznej sytuacji ma inne potrzeby oraz prawo do szczególnej opieki i pomocy, jako dziecko, które obarczone jest większymi trudnościami rozwojowymi.

2. Zasada pomocy - ma na celu pomóc dziecku w aktywizacji jego sił biologicznych, w usamodzielnieniu go, w przezwyciężaniu trudności rozwojowych oraz trudności wynikających z upośledzenia, ukierunkowana jest także na kształtowanieodpowiedniej atmosfery i odpowiednich warunków wychowawczych.

3. Zasada indywidualizacji - jest rozpatrywana w dwóch aspektach:
a) jako zasada zmierzająca do dostosowywania procesu nauczania do indywidualnych potrzeb dziecka,
b) jako zasadę mającą na uwadze indywidualny cel kształcenia.
4. Zasada terapii pedagogicznej - terapia pedagogiczna wspiera działania terapeutyczne lekarza, psychoterapeuty i jest terapią samodzielną stosowaną w przypadkach zaburzeń funkcjonalnych, na tle dewiacji środowiskowych i niepowodzeń szkolnych. Realizowana jest w 3 fazach:
- przygotowawczej - zmierzającej do ustalenia na podstawie badań anamnestycznych osobniczych i środowiskowych możliwie dokładnej diagnozy trudności wychowawczych;
- stosowania środków terapeutycznych przez odpowiednią organizację pracy w grupie wychowawczej, rozmowy indywidualne, terapię zabawową itp.
- Oddziaływania na środowisko wychowawcze drogą poradnictwa.
5. Zasada współpracy z rodziną (pomoc materialna, porady dotyczące sposobu postępowania z dzieckiem „specjalnej troski”).

53.Wymień i omów zasady rewalidacji wg W.Dykcika

1. zasada personalizacji - uznaje że osoba niepełnosprawna bez względu na rodzaj i stopień upośledzenia pozostaje zawsze osobą w szerokim rozumieniu.

2. zasada wczesnej diagnozy i normalizacji życia - tworzenie optymalnych warunków do rozwoju. Chodzi o wczesne rozpoznanie choroby i podjęcie odpowiednich działań.

3. zasada odpowiedzialności - odnosząca się do sfery prywatnej i publicznej, przesuwa zakres odpowiedzi wszystkich ludzi, do centrum sceny społeczno - etycznej jako możliwości jak najpełniejszego wykorzystania jego mocy, gotowości i zaufania, w poszukiwaniu wspólnej drogi współżycia.

4. zasada pomocniczości - zasada indywidualnego uczenia się i dojrzewania, jej twórczej samorealizacji i partnerskiego współdziałania. Przesuwanie uprawnień polega na zakwestionowaniu idei państwa opiekuńczego.

5. zasada poszerzenie autonomii osób wychowywanych - czyli kierowanie się ich własnymi interesami życiowymi w osiągnięciu samodzielności w zakresie rozwoju problemów poznawczych i praktycznych.

6. Zasada indywidualizacji - odwołuje się ona do potrzeby i zasady aktywu z uwzględnieniem jego indywidualnych właściwości osobowych i osobowościowych.

54.Wyjaśnij na czym polega zasada stopniowania trudności jako jedna z podstawowych zasad rewalidacji osób niewidomych?
• zaczynaj od rzeczy prostych, łatwych dla osoby, z którą pracujesz,
• ułatwiaj podopiecznemu wykonanie zadania, opanowanie danej umiejętności dzieląc ją na części składowe, kolejne kroki do jej opanowania

55.Wyjaśnij na czym polega zasada optymizmu pedagogicznego jako jedna z podstawowych zasad rewalidacji osób niewidomych.
Zasada optymizmu pedagogicznego polega na wierze we własne możliwości ucznia, dostrzeganiu najdrobniejszych sukcesów, atmosferze sympatii, pozytywnym oddziaływaniu. Dobre nastawienie ucznia do pracy wzmaga jego procesy zarówno intelektualne, jak i biologiczne, co korzystnie wpływa na efekty tej pracy. Zatem celem działań edukacyjnych i rewalidacyjnych jest wychowanie ucznia potrafiącego kierować własnym życiem, wykorzystującego w pełni swoje zdolności, posiadającego uniwersalny system wartości i biorącego aktywny udział w życiu społecznym. Uczeń powinien mieć świadomość swojej niepełnosprawności i wynikających z nich ograniczeń, mieć zapewnione poczucie bezpieczeństwa, potrafić ocenić swoje możliwości i podjąć działania sprzyjające realizacji planów i marzeń, posiadać umiejętność podejmowania decyzji, dokonywania wyborów i odpowiedzialności za swoje postępowanie, mieć rozbudowaną potrzebę zdobywania wiedzy i umiejętność korzystania z niej w życiu codziennym.

56.Kto w Polsce stworzył podstawy teoretyczne pedagogiki terapeutycznej (leczniczej)?
Podstawy teoretyczne pedagogiki terapeutycznej stworzyła w latach pięćdziesiątych J.Doroszewska (1957, 1963).
57.Wymień i scharakteryzuj 3 grupy upośledzenia wg H.Hanselmanna.

Zahamowania i zaburzenia w funkcjonowaniu aparatu :	Odpowiedni dział pedagogiki specjalnej
PERCEPCJI (zmysłów)	Pedagogika jednostek z upośledzeniami w zakresie percepcji (wzroku, słuchu)
ASOCJACJI (centralnego układu nerwowego i mózgowia)	Pedagogika jednostek z upośledzeniami centralnego układu nerwowego, endokrynologicznymi i zahamowaniami rozwoju (upośledzenie umysłowe, trudności wychowawcze na tle zaburzeń układu centralnego)
EKSPRESJI (mowy, mimiki, poruszania się i postawy)	Pedagogika jednostek z upośledzeniem aparatury ekspresji (uszkodzenia motoryczne - przewlekłe schorzenia i kalectwo, zaburzenia mowy)

58.Wymień i omów 4 drogi rewalidacji (nie było napisane KOGO więc wybrałam Grzegorzewską)
Drogi rewalidacji Wg M. Grzegorzewskiej:

1. kompensacja-to wyrównywanie braków w danej dziedzinie; prowadzi do zredukowania przeszkody utrudniającej rozwój osobowości i doprowadzenie osoby niepełnosprawnej do usamodzielnienia i adaptacji społecznej:
   -biologiczna - przejmowanie funkcji mniej sprawnego organu przez drugi
   - psychiczna - mechanizmy obronne, aby zaakceptować swoją niepełnosprawność, np. poprzez hobby, rozwój zainteresowań; mechanizmy ucieczki, np. zaprzeczenie, obwinianie innych
   - społeczna - nauczanie innego dostępnego zawodu osobę niepełnosprawna
   - samorzutna - organizm sam sobie radzi
   - zewnątrzpochodna - szukanie bodźców zastępujących potrzebne bodźce

- techniczna - noszenie okularów, aparatów słuchowych, specjalne samochody, protezy

2. korektura- poprawa korygująca wady postawy, wzroku, słuchu u osób niepełnosprawnych, trzeba również korygować obraz świata i samego siebie

3. usprawnianie- podejmowanie działań mające na celu wyćwiczenie pewnych partii mięśniowych układu ruchowego jak również organów niedomagających

4. dynamizowanie-
   Wzmacnianie dynamizmu adaptacyjnego jednostki:
   - wzbudzanie motywacji i chęci do osiągania sukcesów
   - dawanie przykładów pozytywnych
   - praca własna jednostki nad sobą, aby sama chciała się zmienić
   - przykład innych osób w podobnej sytuacji (filmy, programy)
   -ważna rola otoczenia, środowiska

5. Pedagogika kreatywności - zajmuje się ludźmi wybitnie zdolnymi (Ped. Zdolnych i Uzdolnionych) - jednostki wybitnie zdolne mają także specjalne potrzeby edukacyjne . Opiera się ona raczej na dominacji nauczania nie wychowania
   

59.Wymień i scharakteryzuj zasady ortodydaktyki wg O.Lipkowskiego
1.życzliwej pomocy - pomoc dziecku w przezwyciężaniu niewiary we własne siły, w pokonywaniu trudów pracy szkolnej, uzyskaniu lepszego samopoczucia i pewności siebie, w przyjęciu postawy czynnej wobec zadań szkolnych i obowiązków pozaszkolnych

2.kształtowanie pozytywnej atmosfery pracy - wzywanie uczniów po imieniu, nagradzanie, życzliwość

3.aktywności w nauce - aktywny udział dziecka w procesie nauczania, który ma przyczynić się do rozwoju zainteresowań, ułatwia zrozumienie treści programowych, powoduje łatwiejsze i trwalsze zapamiętywanie przekazywanych informacji

4.dominacji wychowania - oznacza wychowywanie w każdym momencie, prowadzone zajęcia przed lekcyjne, międzylekcyjne i pozalekcyjne

5.indywidualizacji - zmierza do rozwoju i wzmocnienia pozytywnych i wartościowych cech osobowości dziecka; ważna jest znajomość dziecka, jego zainteresowań, doświadczeń

6.treści kształcących - treści nauczania uwzględniają materiał konkretny, przystępny, użyteczny w życiu społecznym i przyszłej pracy zawodowej; powinny być związane z typem psychicznym dziecka np. w przypadku nadpobudliwości (treści uspokajające, łagodzące, odprężające ruch; dziecku apatycznemu, biernemu (treści pobudzające, aktywizujące, ruchowe)

60.Jakie są główne przyczyny dysfunkcji narządu wzroku?
Przyczyny według Polskiego Związku Niewidomych to:

• wady wrodzone,

• czynniki genetyczne,

• uszkodzenia okołoporodowe,

• choroby analizatora wzrokowego,

• choroby zakaźne przebiegające z wysoką temperaturą,

• zatrucia, zwłaszcza alkoholem,

• urazy różnego typu (mechaniczne, termiczne itp.),

• awitaminoza

• zmiany starcze.
  

61.Omów podział dzieci z uszkodzonym wzrokiem.(u Iwanickiego nie znalazłam nic; u siebie w psychiatrii dziecięcej tylko to:
Z medycznego punktu widzenia dzieci z uszkodzonym wzrokiem dzielimy na:
- dzieci całkowicie niewidome;
- niewidome z resztkami wzroku (szczątkowo widzące);

- dzieci słabowidzące.

Znaczna część dzieci niewidomych i słabowidzących posiada dodatkowe niepełnosprawności.

Mogą one być głuchonieme, z niepełnosprawnością intelektualną lub posiadać określone schorzenia
wewnętrzne (np. cukrzycę).

62.Wymień i omów następstwa uszkodzenia analizatora wzroku.

I.Konsekwencje fizyczno - zdrowotne

Charakterystyczna postawa ciała : lordoza szyjna, kifoza piersiowa, lordoza lędźwiowa, wysunięte do przodu ramiona, cofnięta głowa i tułów, „koguci chód”, gorsza statyka ciała.

Blindizmy- zespoły tików, odruchów obrony, póz i gestów będących reakcją na niezidentyfikowane obiekty oraz efektem braku mimitycznej kontroli własnych zachowań.

II.Konsekwencje orientacyjno - poznawcze

Znaczne ograniczenie w ruchu powoduje ograniczenie w orientacji przestrzennej. Trudności w kształtowaniu pojęć.

„Zmysł przeszkód”

1.człon zmysłowy, powstający na tle specyficznych wrażeń słuchowo - dotykowych, a także zapachowych ( kompensacji )

2.człon intelektualny polegający na zrozumieniu przeszkody

3.człon emocjonalny w postaci obawy, lęku przed grożącym niebezpieczeństwem

4.reakcja ruchowa jednostki mająca na celu uniknięcie zetknięcia się z przeszkodą przez zmianę kierunku, zwolnienie chodu, zatrzymanie się itp.

III. Konsekwencje psychospołeczne

Zaburzone poczucie własnej wartości. Trudności w pełnym uczestnictwie w życiu społecznym.

63.Dokonaj psychopedagogicznej charakterystyki dzieci całkowicie niewidomych.
Dzieci całkowicie niewidome:
- to dzieci, które nie reagują na żadne bodźce wzrokowe.

- wyjątek w tej grupie stanowią te dzieci, które zachowały tzw. poczucie świata;

- potrafią one rozróżniać dzień i noc, światło zapalone wieczorem w pomieszczeniu;

- struktura poznania u dzieci niewidomych ma głównie charakter dotykowo-słuchowy;

- w poznawaniu przedmiotów, ludzi i zjawisk dzieci te opierają się głównie na zmyśle dotyku i słuchu, ich spostrzeżenia odzwierciedlają tylko takie cechy rzeczywistości, które odbierane są przez te zmysły;

- obrazy przedmiotów, ludzi i zjawisk pozbawione są więc elementów, które rejestruje zmysł wzroku, a więc światła i barwy;

- przy wykonywaniu różnych czynności praktycznych dzieci te wykorzystują dotyk i słuch, a tylko niekiedy pozostałe zmysły;

- do samodzielnego chodzenia używają białej laski;

- z powodu braku koordynacji wzrokowo-ruchowej, mogą pojawić się zaburzenia w rozwoju motorycznym (wiele z tych dzieci ma nieprawidłowo rozwinięty aparat motoryczny, charakteryzujący się licznymi wadami postawy [kręgosłupa], znacznymi opóźnieniami w rozwoju manipulacji i lokomocji oraz mniejszą ogólną aktywnością motoryczną)

64.Wymień czynniki wpływające na funkcjonowanie uczniów z uszkodzonym wzrokiem.
- stopień ostrości wzroku;

- pole widzenia, motoryka gałek ocznych, percepcja barw, widzenie obuoczne;

- dyspozycje indywidualne danego człowieka;

- stan zdrowia, kondycja psychofizyczna (motywacyjna, koncentracja uwagi, dodatkowe zaburzenia);

- środowisko fizyczne (m.in. oświetlenie, wielkość, barwa, kształt oglądanych obiektów, kontrast i przestrzeń).

65.Wyjaśnij na czym polega pismo dotykowe systemem Braille'a.
Podstawę pisma Braille'a stanowi sześciopunkt. Z sześciu punktów uzyskuje się w zależności od konfiguracji punktów 63 znaki, służąc e do oznaczenia całego alfabetu, znaków przestankowych, cyfr, skrótów oraz znaków muzycznych. Louis Braille: stworzył prosty system pisania punktowego, a jednocześnie tak doskonały, że do dnia dzisiejszego dotrwał bez żadnych zasadniczych zmian

66.Wymień i omów zasady pracy z uczniem z uszkodzonym wzrokiem.
Nauczyciel powinien zapoznać klasę z trudnościami wzrokowymi ucznia słabo widzącego, który będzie ich kolegą, np. w oparciu o literaturę lub biografię znanych osób niepełnosprawnych, zapoznać dzieci z ich zmaganiami, z trudnościami dnia codziennego, porażkami i sukcesami itp.

• nauczyciel musi pamiętać, że realizowane treści są takie same jak w przypadku ucznia widzącego, nie dopuszczalne jest, by z powodu niepełnosprawności ucznia omijane były pewne zagadnienia czy ćwiczenia,

• korzystając z metod tyflopedagogiki, należy tak dobierać pomoce i metody, by umożliwić uczniowi poznanie całego, przewidzianego programem materiału,

• należy zapewnić dziecku miejsce w pierwszej ławce, blisko okna, tablicy i nauczyciela,

• celem lepszego odbioru wzrokowego należy zezwolić uczniowi na swobodne podchodzenie, np. do tablicy, mapy,

• omawiane przez nauczyciela modele, przedmioty, czy też ilustracje uczeń powinien dostawać do obejrzenia z bliska,

• uczeń powinien mieć możliwość korzystania z pomocy optycznych (np. lupy, lunety, folie powiększające) i nieoptycznych (np. lampy, filtry światła - barwna folia z włókna octanowego, „okienko” do czytania), z dostosowanych podręczników szkolnych (nauczyciel składa do Kuratorium Oświaty wniosek/zamówienia podpisane przez dyrektora szkoły na konkretne podręczniki dla ucznia wydrukowane bądź w brajlu, bądź zwiększoną czcionką,

• przygotowany tekst dla ucznia powinien być napisany najmniejszą czcionką jaka nie sprawia uczniowi trudności ponieważ pozwala zwiększyć tempo czytania,

• za druk powiększony uważa się 16, 18 ptk., zalecana jest czcionka bezszeryfowa (Arial, Futura, Geometric), czcionka bez cieniowania, nie stosujemy kursywy,

• na stronie powinny znajdować się max 4 ilustracje w odpowiedniej odległości od tekstu (około 12 mm), ilustracje nie powinny zawierać efektów akwarelowych, rozbarwień tonalnych, cieniowania, bogatego tła,

• margines wewnętrzny powinien zachować małą wielkość, około 2,5 cm, interlinia również nie powinna być zbyt duża, żeby nie powodować gubienia się w tekście, szeroka spacja,

• należy umożliwić uczniowi pisanie w zeszycie o powiększonym liniale, o formacie A4 i takimi przyborami, które są dla niego najkorzystniejsze (preferowane kolory ciemne, o dość grubym śladzie),

• omawiając treści w oparciu o rysunek, schemat nauczyciel powinien zawsze upewnić się, co dziecko widzi i na podstawie jego wypowiedzi zwrócić uwagę na pominięte szczegóły,

• napisy na tablicy nauczyciel powinien głośno odczytać lub prosić o ich odczytanie uczniów dobrze widzących,

• należy zezwolić uczniowi na korzystanie z książek mówionych.
  

67.Podaj klasyfikację osób z wadą słuchu.
1)Osoby niesłyszące (głuche) są to osoby z tak znaczną wadą słuchu, która uniemożliwia odbieranie mowy za pomocą słuchu, w sposób naturalny

• Niesłyszący odbiera informacje głównie drogą wzrokową

• Dużą pomocą są urządzenia wzmacniające dźwięki tzw. aparaty słuchowe

• Następstwem głuchoty jest niemożność opanowania mowy ustnej drogą naturalną tj. przez naśladownictwo słyszanej mowy z otoczenia.

2)Osoby słabosłyszące: są to osoby, u których wada słuchu pozwala na pełniejszy odbiór inf. Słownej przy stosowaniu aparatu słuchowego.

• Słyszący w odróżnieniu od niesłyszących mogą opanować mowę ustną drogą naturalną poprzez słuch

• Osoby słabosłyszące w zależności od stopnia uszkodzenia mają pewne trudności w kontaktach słownych.

Współcześnie Międzynarodowe Biuro Audio fonologii ( BIAP ) zaleca stosowania określenia „osoba z uszkodzonym słuchem”

Następne kategorie osób z upośledzeniem słuchu:

• Osoby z lekkim ubytkiem słuchu, u których badania za pomocą audiometru wykazują nieznaczne osłabienie słuchu sięgające 20-40 dB

• Z umiarkowanym ubytkiem słuchu 40-70 dB

• Ze znacznym 70-90 dB

Z głębokim przekraczającym z reguły 90 dB nie słyszą najbardziej podniesionego głosu w różnych częstotliwościach, nie potrafią rozróżnić żadnego słowa. Porozumiewanie z nimi jest możliwe między innymi przez odczytywanie mowy z ust.

68.Dokonaj psychospołecznej charakterystyki dziecka z uszkodzonym słuchem.

Rozwój ruchowy dzieci z uszkodzonym słuchem w zasadzie nie różni się od rozwoju ruchowego ucznia słyszącego

zaburzenie rozwoju ruchu występujące u tych dzieci są związane z dodatkowymi zaburzeniami

• Rozwój mowy, myślenia i procesów poznawczych

Uczniowie z uszkodzonym słuchem mają poważne problemy w zakresie rozwoju mowy

Nie odbierają w pełni informacji płynących z otoczenia przekazywanych za pomocą mowy, dźwięku - mają więc ograniczone słownictwo

69.Wyjaśnij jak przedstawia się rozwój społeczno-emocjonalny dzieci z uszkodzonym słuchem?

-uszkodzenie słuchu w zasadzie nie ma bezpośredniego wpływu na rozwój emocjonalny dziecka, dlatego też nie można mówić o określonych tendencjach w tej sferze rozwojowej

-u osób z wada słuchu mogą występować problemy czy zaburzenia emocjonalne

70.Wymień i omów główne kierunki rewalidacji osób z uszkodzonym słuchem.

-Przywracanie sprawności uszkodzonego zmysłu słuchu przez umożliwienie korzystania z posiadanych resztek słuchowych, drogą odpowiednich ćwiczeń, bądź pobudzania nerwu słuchowego i centralnego układu nerwowego przez zastosowanie wszczepu ślimakowego.

-Wyuczenie alternatywnych sposobów komunikacji

-Stymulowanie istniejącego zawężonego pola słuchowego, rozwijanie i udoskonalanie zdolności do akustycznego odbierania i różnicowania bodźców a ponadto wykształcenie zdolności do przetwarzania odbieranych dźwięków.

-Przywracanie sprawności psychicznej przez usprawnienie procesów poznawczych, zaburzonych wskutek ograniczenia percepcji bodźców słuchowych w tym mowy dźwiękowej

-Przygotowanie osób z wadą słuchu do funkcjonowania w warunkach życiowo zmienionych wskutek istniejącej wady i możliwie samodzielnego życia.

71.Wyjaśnij pojęcie daktylografii.
Mowa palcowa, opiera się na odpowiednich układach palców jednej lub obydwu rąk, każdej literze odpowiada określony ich układ, przestrzega się reguł gramatycznych.

72.Wyjaśnij co to są fonogesty?
Umowne ruchy jednej lub drugiej dłoni, wykonywane na wysokości twarzy osoby mówiącej, uzupełniają niewidoczne ruchy artykulacyjne, nie zastępują mówienia, pomagają w odczytywaniu mowy z ust nadawcy

73.Wyjaśnij co to jest alfabet palcowy?
Inaczej alfabet daktylny- system znaków literowych służący do porozumiewania się z osobami niesłyszącymi. (Każdej literze pisma odpowiada w a.p. układ palców (w niektórych systemach mowy manualnej, poszczególne układy rąk odpowiadają całym wyrazom). A.p. jest także wykorzystywany w uczeniu dzieci głuchych artykulacji mowy dźwiękowej, opanowanie a.p. traktowane jest wtedy jako etap procesu rehabilitacji mowy, pomagający w osiągnięciu prawidłowej artykulacji.)

74.Co jest podmiotem i przedmiotem niepełnosprawnych intelektualnie?
Podmiotem jest jednostka upośledzona umysłowo, przedmiotem proces jej rewalidacji obejmujący wszechstronny rozwój i przystosowanie do życia w społeczeństwie.

75.Opisz z jakimi postawami społecznymi wobec osób niepełnosprawnych spotykamy się współcześnie?
Postawa pozytywna : akceptacja, życzliwość, sympatia, uznanie, szacunek i empatia.
Postawa negatywna : odrzucenie unikanie, brak akceptacji, poniżenie, piętnowanie

76.Jakie znasz współczesne rozwiązania organizacyjne stosowane w opiece specjalnej i kształceniu osób niepełnosprawnych.
We współczesnej pedagogice specjalnej integrację rozumie się jako interdyscyplinarne, zintegrowane działanie mające na celu rewalidację jednostek odbiegających od normy. Chodzi również o stworzenie warunków dydaktycznych oraz wychowawczych w powszechnej szkole, umożliwiającej nauczanie dzieci i młodzieży, odbiegających od normy wspólnie z osobami od tej normy nie odbiegającymi. Integrację niepełnosprawnych w społeczeństwie rozumie się jako włączenie tych osób w normalne codzienne życie, przez różne formy kształcenia i przygotowania do pracy zawodowej oraz aktywny udział w życiu społecznym. Coraz częściej podkreśla się, że przygotować dziecko upośledzone do życia w społeczeństwie ludzi normalnych można tylko w ścisłym powiązaniu z tym społeczeństwem, w trakcie całego procesu kształcenia i wychowania. System integracyjny kształcenia i wychowania specjalnego polega na nauce i wychowaniu dzieci i dorosłych z odchyleniami od normy w powszechnych szkołach i placówkach oświatowych, przy uwzględnieniu ich odrębnych potrzeb i zaspokojeniu ich dodatkowymi zabiegami, służbami i świadczeniami.

77.Wyjaśnij czym jest autyzm i wymień jego charakterystyczne objawy,
Zaburzenie rozwojowe,które najczęściej ujawnia się w ciągu pierwszych trzech lat, jako rezultat zaburzenia neurologicznego które oddziałuje na funkcje pracy mózgu (jest 3 najczęściej spotykanym upośledzeniem)
Objawy definiuje się przez charakterystyczne symptomy:
1. Jakościowe zaburzenia zdolności do naprzemiennego uczestniczenia w interakcjach społecznych
2. zaburzenia w komunikacji (brak komunikacji na każdym polu komunikacji gesty czy mimika)
brak poczucia tożsamości, zaburzenia spostrzegania i czucia, potencjalna inteligencja.
3. występowanie,ograniczonych, sztywnych stereotypowych wzorców aktywnych zainteresowań zachowania (talizmany z kamyczków itp.)

78.Wyjaśnij jaka jest geneza autyzmu?
Współdziałanie czynnika swoistego osobniczego oraz czynników nieswoistych (pochodzenia zewnętrznego).

Czynnik osobniczy

• swoista nadwrażliwość psychiczna

Czynniki zewnętrzne

• wczesnego okołoporodowego obciążenia biologicznego

• genetyczne

• zanieczyszczenia środowiska

medyczne (szczepionki, antybiotyki)

79.Wymień najbardziej charakterystyczne cechy związane z chorymi na Zespół Aspergera
-Upośledzenie komunikacji słownej
-Upośledzenie komunikacji pozasłownej
-Trudności w nawiązywaniu kontaktów społecznych
-Specyficzne zainteresowania, które przyjmują nawet formę obsesji
- Nie potrafią rozpoznać emocji, ani łączyć uczuć z przeżyciami.
-Są pozbawieni możliwości interpretowania zachowań innych
-Nie wykazują empatii
-Są skupieni na sobie. To zachowanie jest identyfikowane jako egocentryczne

80.Wymień przyczyny Zespołu Aspergera
nie ma do końca wyjaśnionych przyczyn zespolu aspergera, są jedynie ich HIPOTEZY:
-jest ona spowodowana zaburzeniami funkcjonalnymi o podłożu neurologicznym
-dziedziczenie zespołu za pomocą tak zwanego genu EN2.
-gdy wiek ojca dziecka przekracza czterdzieści lat.
-Na chorobę wpływają także prawdopodobnie poważne infekcje, w tym toksoplazmoza wrodzona, urazy okołoporodowe i uszkodzenia centralnego układu nerwowego.
-dziecięce porażenie mózgowe.

81.Jakie znasz metody leczenia Zespołu Aspergera
-Terapia Holding
-Weroniki Sherborne (ruch rozwijający rozwijanie poprzez ruch świadomości własnego ciała, usprawnianie ruchowe, rozwijanie świadomości przestrzeni i działania w niej, dzielenie przestrzeni z innymi oraz nawiązywanie i poprawa wzajemnego kontaktu. )
-terapia niedyrektywna (Głównym założeniem tej formy terapii jest możliwość „przeniknięcia” do wewnętrznego świata małego pacjenta. Odbywa się ona przy udziale dziecka oraz terapeuty, który obserwuje uważnie dziecko podczas wykonywanych przez nie czynności, a następnie zaczyna je powtarzać i wykonywać w takim samym rytmie co dziecko.
-elementy terapii sensorycznej ( umiejętne uczenie dziecka funkcjonowanie w świecie, oparte o jego zwykłe, codzienne aktywności. Terapia sensoryczna nie narzuca żadnych określonych zachowań, ale pozwala dziecku na działania w swoim własnych rytmie i według własnych upodobań, co nie stanowi przymuszania do terapii i do powielania jakichkolwiek wzorców

82.Wyjaśnij, co to jest terapia „Holding”?
polega na wymuszaniu przez matkę bliskiego kontaktu fizycznego z własnym dzieckiem, a jej celem ma być zbudowanie lub odbudowanie zaburzonej więzi emocjonalnej między nimi. Właśnie owa przemoc fizyczna matki wobec dziecka jest najczęściej poddawana krytyce.
1. Konfrontacja : matka trzyma dziecko na kolanach « twarzą w twarz », dziecko powinno obejmować ją w pasie nogami, a rękami pod ramionami. Zadaniem matki jest przytrzymanie rąk dziecka przez przyciskanie ich do tułowia i uniemożliwienie mu ucieczki. Matka musi nawiązać i utrzymać z dzieckiem stały kontakt wzrokowy, w tym celu trzyma jego głowę i nakłania go do patrzenia w oczy. Może być wspomagana przez ojca lub inną bliską osobę, która siedząc z tyłu przytrzymuje ręce dziecka na jej plecach. Jest to dla niej istotne wsparcie psychiczne. Początkowo ta faza może ograniczać się do łagodnych pieszczot i przytulania, stopniowo jednak rośnie napięcie, dziecko protestuje i chce się wyzwolić.

2. Odrzucenie : dziecko autystyczne najczęściej stawia silny opór, nie chce kontaktu fizycznego ani wzrokowego. Wyrywa się, płacze, krzyczy, może kopać, drapać i pluć. Niektóre dzieci wymiotują i moczą się. Matka jest zmuszona do użycia siły i okazania swojej przewagi fizycznej. Zachęcana przez terapeutę daje upust swoim emocjom, może płakać i krzyczeć na równi z dzieckiem. Uważa się, że ta demonstracja przewagi fizycznej przez matkę powoduje, iż dziecko może poczuć się bezpiecznie i pod koniec tej fazy wycisza się i uspokaja.

3. Rozwiązanie : opór dziecka został przełamany i nie wzbrania się już ono przed kontaktem fizycznym z matką. Należy wziąć tu uwagę istotne znaczenie mechanizmów biochemicznych. W czasie walki matki z dzieckiem (faza 2) uwalniana jest adrenalina i noradrenalina, w fazie 3 uwalniane są endorfiny, które obniżają poziom lęku dziecka i wspomagają nawiązanie kontaktu z matką. Pełny kontakt matki z dzieckiem trwa około 30 minut.

83.Wyjaśnij, na czym polega terapia sensoryczna?
Terapia ta polega rozwijaniu prawidłowego odbioru i analizy bodźców dostarczanych z otoczenia poprzez zmysły zewnętrzne (wzrok, słuch, dotyk, smak, węch) oraz płynące z własnego ciała poprzez zmysły wewnętrzne (równowagi i czucia głębokiego). Jest dla dziecka bardzo atrakcyjna, gdyż ma charakter wesołej zabawy ruchowej.

84.Wymień, podobieństwa i różnice między Zespołem Aspergera a autyzmem.

Podobieństwa:

Tendencję do powtarzania pewnych czynności,

• Nieprawidłową komunikację ze światem zewnętrznym, problemy z integracją z dorosłymi i rówieśnikami,

• Brak umiejętności pozawerbalnej komunikacji,

• Trudności w zakresie inicjowania i podtrzymywania kontaktu,

• Używanie i rozumienie języka wyłącznie w sposób dosłowny,

• Brak potrzeby dzielenia się z innymi osiągnięciami oraz wzajemnego uczestniczenia w zainteresowaniach.

Różnice:

Obszary zaburzeń	Autyzm Kannera	Zespół Aspergera
Motoryka	Zwinność, gibkość, zgrabność, dobra kontrola ruchów pomimo sprawiania bycia nieobecnym	Uderzająca niezgrabność, sztywność, zła motoryczna koordynacja
Reakcje przymusowe, stereotypie	Stereotypie w większym stopniu ujawnione na obszarze motoryki: kręcenie się, przybieranie póz, tworzenie rytuałów z prostych czynności dnia codziennego, domaganie się stałości otoczenia	Pedantyczne, uporczywe rozwijanie wąskich zainteresowań dotyczących jakiejś problematyki, fascynacja problemem
Zachowania społeczne	Częstszy brak kontaktu wzrokowego w interakcjach, obsesyjne, jednostronne, udziwnione reakcje w kontaktach społecznych, np. nieadekwatny śmiech, sygnalizowanie stanu niewygody krzykiem, autoagresja	Brak wyczucia społecznych oczekiwań, wyrażony brakiem respektu czy dystansu. Kontakt również jednostronny bez uwzględnienia życzeń partnera, np.długie monologi, dygresje, wypowiedzi nie na temat, nieistotne
Mowa	Brak, opóźniona lub zmieniona, niezrozumiała echolalia	Słownik bogaty, składnia poprawna, treść wyrażana metaforycznie, neologizmy, sposób wyrażania przesadnie ścisły

Stereotypie - patologiczny objaw zaburzenia lub choroby psychicznej wyrażający się w ciągłym powtarzaniu pozornie bezsensownych słów, sylab, lub pewnego rodzaju czynności i sposobów poruszania się

---