WYKŁAD 7 - 23.11.09r
Wykorzystanie metod waloryzacji dla celów inwestycyjnych (metoda szacowania strat w środowisku) na przykładzie jamalskiego gazociągu tranzytowego (nie naruszał obszarów chronionych w wyjątkiem Pszczewskiego Parku Krajobrazowego).
Parametry techniczne:
Całkowity koszt - kilkadziesiąt miliardów
Całkowita długość - ok. 4 tys km
Na terenie PL - 365 km
Inwestor w PL - EuRoPol GAZ
Pierwotne plany 2 rury równoległe 1400mm; przepustowość planowana 67 mld m3/ rok
PL w umowie ma prawo do zakupu 14 mld m3/ rok. Za tranzyt przez PL opłaty w postaci poboru gazu.
Wpływ projektowanego gazociągu tranzytowego na walory przyrodnicze Pszczewskiego PK:
- głębokie położenie ryry >1m
- śr rury 1,8m
- na terenach leśnych - 45-metrowy pas technologiczny (bez zdejmowania humusu)
- tereny nieleśne - 45m pas (humus zdjęty)
Jak oszacować straty?
Ilość emisji spalin
Ugnieciona ziemia
Wykop
Pryzmy ziemi
Hałas
Sprawdzanie szczelności urządzenia (tłok wprowadza wodę do rury - przepływa przez nią - jak po drodze wycieka = nieszczelne) jednak odbiornikiem wody po przepływie przepływie przez rurę byłaby Odra (woda zanieczyszczona).
Innym problemem były cenne zadrzewienia na niekt obszarach PL gdzie miał iść rurociąg - wysokie opłaty za wycinkę (420 drzew)
Opłata za wycinkę drew obowiązująca od 1.01.2010 r.
Obwieszczenie z 23.10.2009
Kwoty:
Usunięcie 1m2 krzewów - 228,99zł
Zniszczenie 1m2 terenów zieleni: trawnik 52, 66 zł
kwietnik 452, 26 zł
Dla drzew (stawka za cm, zmieniana co roku, na wysokości pierśnicy czyli 130cm nad ziemią, zależna od gatunku):
Np. Topola 12, 39 zł/ cm
Daglezja >30 zł/ cm
Dąb 81, 95 zł/ cm
Dodatkowo istnieją przeliczniki korygujące (mnożniki) zależne od pierśnicy, np. obwód 51-100cm 2,37; dla dębu ok. 11200 zł (160*70cm)
Nie ma zwolnień z tej opłaty!!!
Na obszarach chronionych opłata jest nawet wyższa!
KARA 300% opłaty!!!
Urząd Gminy/ Miasta nadzoruje te opłaty.
Osoby prywatne, jak zgłoszą to nie płacą.
Firmom opłaca się zapłacić, wyszukać furtki, niż płacić komuś by pilnował.
A gminy bbb pilnują takich działań, bo mają z tego dużą kasę.
Opłatom nie podlegają tereny szkółkarskie, ale muszą być to tereny rolne nie leśne z przeznaczeniem na plantację drzew.
Aby ominąć opłatę można dokonać notarialnego użyczenia mienia osobie prywatnej.
Opłatom nie podlegają: drzewa owocowe, drzewa poniżej 5 lat (samosiewy).
Jeśli drzewo zamiast być usunięte zostaje przesadzone, musi być pielęgnowane i PRZEŻYĆ 3 lata, inaczej czeka nas opłata.
Dlatego podobnie koncepcja gazociągu jamalskiego nie wejdzie w życie.
Istnieją inne koncepcje przebiegu rurociągów przez PL (np. po dnie Bałtyku)
WALORYZACJA PRZYRODNICZA OBSZARÓW ZALEWOWYCH ODRY
Atlas Odry 2000 -> inicjatywa PL, Niemiec i Czech;
Oraz powstał Komitet Odry z siedzibą we Wrocławiu.
Obszar zalewowy - umownie przyjęte granice zasięgu tzw. wód 1% (z prawdopodobieństwem wystąpienia raz na 100 lat)
Metody waloryzacji
Podstawa:
Wybrane typy środowisk w obszarze zalewowym (pierwotnie nr 1-12, później uzupełnione do 15)
Wyróżnienie środowisk leśnych
Udział obecnego obszaru zalewowego w naturalnym obszarze zalewowym
Elementy uzupełniające:
Występowanie bioindykatorów (ryby, ptaki, rośliny)
Rozmieszczenie starorzeczy
Możliwość migracji ryb w rzece (przeprawka - schody po obu str przeprawy, żeby ryby mogły się przemieszczać
Jakie przyjęto typy środowisk (biotopów)
Kody (pierwotnie 01-12):
01 - lasy łęgowe topolowo-wierzbowe (91E0- Natura 2000)
02 - lasy łęgowe dębowo-wiązowe i wiązowo jesionowe (91F0)
03 - lasy o cechach przejściowych pomiędzy łęgami wiązowymi i mezofilowyi lasami liściastymi
04 - mieszane lasy dębowo-grabowe, grądy
05 - lasy olszowo-jesionowe
06 - olsy
07 - szuwary trzcinowe i wielkoturzycowe
08 - łąki z mozgą trzcinowatą
09 - bogate gatunkowo łąki wilgotne i zalewowe (6440)
10 - łąki świeże, wilgotne i podmokłe, pastwiska
11 - roślinność pionierska na piaskach
12 - starorzecza
Następnie uzupełniono o 3 dod kody:
13 - monokultury leśne (najczęściej iglaste, sztucznie nasadzone)
14 - zalane wyrobiska (wykwit działalności człowieka)
15 - inne zbiorniki sztuczne
Jakie przyjęto kryteria:
(A) Powierzchniowy udział wybranych typów środowisk
(B) Powierzchniowy udział lasów -`'-
(C) Powierz. Udział obecnego obszary zalewowego w naturalnym obszarze zalewowym
Ad 1.
określenie |
udział % |
punkty |
b. niski |
<10 |
0 |
niski |
10-30 |
1 |
wysoki |
31-50 |
2 |
b. wysoki |
>50 |
3 |
I Etap waloryzacji stanu ekologicznego odcinków doliny Odry w mezoregionach
Sumowanie wartości uzyskanych dla części 1(A) i 2(B)
II Etap waloryzacji
Optymalizacja oceny ogólnej przez uwzględnienie bioindykatorów i wartości 3 (C)
Ocena ogólna końcowa: zła/ zadowalająca/ dobra (skala zbyt wąska!)
Metoda kartowania bioindykatorów
Bioindykatory (biowskaźniki) - charakterystyczne gatunki roślin i zwierząt
Kryteria wyboru:
Rodzime
Łatwe do oznaczenia
Char. dla określonych zbiorowisk łęgowych doliny
Wskazujące na pozom antropogenizacji
Rośliny- 10 gat.: topola czarna, olsza szara;
Kotewka orzech wodny (tylko b.czyste wody, chroniona)
Ryby- 8 gat: sum, miętus
Ptaki- 14 gat: bąk, czapla siwa, jaskółka brzegówka
Wyniki - bilans powierzchni w dolinie
biotop |
pow. w obrębie naturalnego obszaru zalewowego (ha) |
łęgi topolowo - wierzbowe |
6224 |
… |
… |
razem szuwar i łąk |
58281 |
ogółem obszar zalewowy |
364281 |
Z około 3640 km2 (cały badany obszar doliny) jest:
2750 km2 (76%) wykorzystywanych jest do celów rolniczych, z czego 660 km2 (24% lub ok. 18% całego obszaru) jako użytki zielone
550 km2 (ok. 14%) pow lasów z czego 30% to lasy iglaste, a 70% mieszane
Reszta dzieli się na:
180km2 (ok. 5%) terenów podmokłych i powierzchni akwenów (łącznie z lustrem wody) jak i
180km2 pow zabudowanej i gospodarczej
Przy czym z ostatnich danych dotyczących pow.nie można…
Wyniki:
Porównanie z „czarnymi listami” w poszczególnych krajach pozwala stwierdzić, że spośród użytych w Atlasie 10 gat. Wskaźnikowych roślin, 8 gat. ryb i 14 gat. ptaków, zagrożonych jest:
Czechy: 3 gat. roślin, 3 ryb, 11 ptaków
PL: 2 roślin, 3 ryb, 2 ptaków
Niemcy: 6 roślin, 5 ryb, 8 ptaków