BANKOWOŚĆ
( wykład 1 dnia 12.10.2008)
Literatura:
Małgorzata Zalewska „ Współczesna bankowość”
Jaworski (Zawadzka) „ Bankowość podręcznik akademicki”
Ewa Bogacka Kisiel „Usługi i procedury bankowe”
Zbigniew Dobosiewicz „Podstawy bankowości”
Musimy znać:
-3 ustawy prawa bankowego z roku 97
-Ustawa o Narodowym Banku Polskim z roku 97
-Ustawa o bankowym Funduszu Gwarancyjnym z roku 94
.
Wyróżniamy 2 rodzaje systemu bankowego:
- system jednoszczeblowy obowiązywał do roku 89
- system dwuszczeblowy obowiązuje teraz
Obecnie na jednoszczeblowym jest Bank Centralny - prowadzi politykę monetarna państwa
A na dwuszczeblowym są banki komercyjne - które prowadza politykę monetarną państwa, obsługują ludność.
Def. BANK
BANK - osoba prawna utworzona zgodnie z przepisami ustawy działającej na podstawie zezwolenia uprawniającego do wykonywania czynności bankowych obciążających środki pieniężne pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
Prawo bankowe mówi o dwóch rodzajach banku:
Bank krajowy
Bank zagraniczny
BANK KRAJOWY - jest to bank który ma siedzibę na terytorium RP i wykonuje swoje czynności.
BANK ZAGRANICZNY - jest to bank który ma siedzibę na terytorium kraju nie będącego członkiem Unii Europejskiej.
Te banki które są w Unii europejskiej są instrumentem bankowym.
INSTYTUCJE KREDYTOWE podmiot mający siedzibę poza granica RP na terytorium jednego z państw członkowskim Unii Europejskiej prowadzących we własnym imieniu i na własny rachunek na podstawie zezwoleń właściwych władz nadzorczych działalność która polega na przyjmowaniu depozytów lub innych środków powierzonych pod jakim kolwiek tytułem zwrotnym i udzielaniu kredytów lub na wydaniu pieniądza elektronicznego.
Instytucje kredytowe jest w Polsce ok. 60 banków, 65 skoków.
INTYTUCJA FINANSOWA - podmiot nie będący ani instrumentem kredytowym którego podstawowa działalność będąca źródłem większości przychodów polega na wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie określonym w ustawie prawa bankowego.
Czynności instrumentów finansowych:
Nabywanie i zbywanie udziałów i akcji
Udzielanie pożyczek ze środków własnych
Udostępnianie składników majątku trwałego na podstawie umowy lizinguj
Świadczenie usług w zakresie nabywania i zbywania wierzytelności
Świadczenie usług związanych z transferem środków pieniężnych
Udzielanie gwarancji i poręczeń
Emitowanie instrumentów płatniczych
Usługi dworactwa finansowego
Usługi brokerskie
Emisja papierów na zlecenie
May trzy rodzaje banku jeżeli chodzi o rodzaj prawa bakowego:
- banki prawne
- banki państwowe
- banki spółdzielcze
Banki prywatne sa wszystkie, czyli spółki akcje 6,7
Bank Spółdzielczy ponad 550 banków.
Instytucje kredytowe
odziały zagraniczne
inst. kredytowych banki banki SKOK
(12 oddziałów) komercyjne spółdzielcze
bank bank bank
uniwersalny hipoteczny samochodowy
3 banki 10 banków
PKO są
ING b.hip.
BRE b.hip.
Cechy banku uniwersalnego:
wszystkie usługi w jednym banku
dopasowują lepiej i szybciej ofertę do klienta
bardziej elastyczna polityka cenowa
leprze doradztwo dla klienta
skuteczne gromadzenie zasobów pieniężnych (sprawniejsze dostarczanie ich transformacje)
skuteczniejsze skłanianie do oszczędzania dzięki szerokiemu wachlarzowi instrumentów finansowych.
Def. SYSTEM BANKOWY
Jest to całokształt instytucji bankowych a także norm określających wzajemne powiązania i skutki z otoczeniem.
W ramach systemu bankowego podmioty nie bankowe, w ramach które jest - bankowy fundusz gwarancyjny to:
Krajowa Izba Rozliczeniowa
działa Komisja Nadzoru Bankowego
Centrum Rozliczeniowe Kart Płatniczych
Agencja Reitingowa FITCH
Związek Banków Polskich
Biuro Informacji Kredytowej
Biuro Informacji Gospodarczej
Funkcje systemu bankowego
stworzenie warunków do transformacji środków inwestowania co do terminu ryzyka i wielkości
stworzenie mechanizmu gromadzenia środków oraz ich inwestowania w różnych przedsięwzięciach
zapewnianie możliwości dokonywania płatności między podmiotami transfer w czasie i ponad granicami
zapewnianie informacji cenowych co stwarza możliwość podejmowania decyzji przez podmioty gospodarujące
stwarza możliwość efektywnego zarządzania ryzykiem bankowym
Podstawy prawne tworzenia banku
Tworzymy spółkę akcyjną
fundusz założycielki który wynosi co najmniej 5 mil. Euro
co najmniej 3 założycieli ( jeżeli bank spółdzielczy to co najmniej 10 założycieli a kapitał ponad 500 tys. euro )
jak ma kapitał własny na poziomie 5 mil. Euro to w całym kraju a jeżeli 5 tys. i mil. To muszą być w b. zrzeszającym
odpowiednie pomieszczenia i urządzenia które zapewniają przechowywanie wartości
musi być zgoda Komisji Nadzoru Bankowego , musi być plan finansowy i plan działania banku na co najmniej 3 lata
organy banku komercyjnego:
Zarząd musi być 3 osobowy , 2 osoby z 3 muszą mieć doświadczenie i wykształcenie w bankowości i musi być zgoda Komisji Nadzoru Bankowego ( nie jest powiedziane że musi być prezes)
Rada Nadzorcza co najmniej 5 osób
zarząd powoływany przez rade Nadzorczą a Rada Nadzorcza powoływana jest Walne Zgromadzenie akcjonariuszy. Do Komisji Nadzoru Bankowego musi wpłynąć wniosek o utworzenie banku musi mieć następujące elementy:
określenie nazwy i siedziby banku
określenie czynności do których wykorzystywany czynności bank będzie upoważniony
dane dotyczące założycieli i osób przewidzianych do objęcia stanowisk w zarządzie
projekt status banku
program działalności i plan finansowy na co najmniej 3 lata
opinie właściwych władz nadzorujących w kraju wnioskodawcy jeżeli założycielem będzie bank zagraniczny ( poza UE)
Co zawierać powinien status:
firmę która powinna wyodrębnione słowo bank i odróżni go od nazw innych banków funkcjonujących na rynku
siedzibę przedmiot działania i zakres działania banku
organy i ich kompetencje ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji zarządu
zasady funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej
fundusze własne i zasady gospodarek finansowych
Bank tworzą co najmniej 3 osoby, jeżeli bank będzie tworzony przez inne instrumenty to może być przez 1 założyciela kiedy bank tworzy bank.
Czyności jakie banki komercyjne wykonują:
czynności systemu strikto - to czynności które wykonują w Polsce tylko bank zaliczamy:
- udzielanie kredytów bankowych
- udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych
- otwieranie i prowadzenie akredytywy
- przyjmowanie wkładów wpłat na każde żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu i prowadzenie rachunku tych wkładów
- prowadzenie innych rachunków bankowych emisja bankowych papierów wartościowych
- prowadzenie w banku rozliczeń pieniężnych
- wydawanie pieniądza elektronicznego
II. Czyności sensu LARGO - to czynności które są czynnościami bankowymi pod warunkiem że bank je wykonuje jeżeli nie to nie jest.
-udzielanie pożyczek pieniężnych
-udzielanie i potwierdzanie poręczeń
-oregacje czekowe i wekslowe
-wydawanie kart płatniczych i dokonywania przy ich użyciu
-nabywaniei zbywanie wierzytelności pienieżnych
-terminowe operacje finasowe
-przechowywanie przedmiotu i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych
-wykonywanie czynności zleconych związanych z emisją papierów wartościowych
-pełnomocnictwo w dokonywaniu przekazów pienieżnych oraz rozliczeń w obrocie dywizowym
-prowadzenie skupu sprzedaży wartości dywizowych
BANK CENTRALNY
FUNKCJE :
Bank emisyjny
Bank banków
Bank państwa
BANK EMISYJNY- emituje pieniądz gotówkowy i bezgotówkowy, banknot, bilon jest prawbyn środniem płatniczym w kraju ma zdolność do regulowania płatności płatniczych w kraju.
BANK BANKÓW- obsługuje rachunek bankowy, dba o stabilność sektora banków nadzoruje płatności sektora banku, oddziaływuje na potęcjał kredytowy banków komercyjnych, (rezerwe można obnizyć lub podwyrzszyć potęcjał kredytowy, obniżenie rezerwypodniesienie potęcjału kredytowego i odwrotnie), dbanie o cyrkulacje banku kredytowego
BANK PAŃSTWA- obsługuje rachunki rządu, obsługuje kasę budżetową państwa, dbanie o stabilność waluty krajowej, zarządzaniedywizam, obsługa założenia krajowego i zagranicznego.
Zadaniami NBP:
organizowanie rozliczeń bankowych
prowadzenie działalności dywizowej w granicach okleślonych ustawami
prowadza gospodarke rezerwami dywizowymi
prowadzenie bankowej obsługi budrzetu państwa
regulowanie płynności w banku oraz refinansowanie
kształtowanie warunków niezbednych do rozwoju systemu bankowego
opracowanie statystyki pienieżnej i bankowej, bilansu płatniczego oraz miedzynarodowej pozycji inwestycyjnej
Organy NBP
Prezes NBP
Rada Polityki Pieniężniej
Zarząd NBP
PREZES NBP wybierany jest na kadencje 6 letnią i ta sama osoba nie może być dłużej prezesem jak 2 kadecje. Prezesa powołuje Sejm, przezes musi być osoba wykształcona i musi mieć posiadać znajomość bankowości i finasów.
Będc Prezesem NBP trzeba zrezygnować z partii. Czy można Prezesa odwołać?? Nie nie można prezesa odwołać dopiero po 6 latach ale sam może zrezygnować. (można go odwołać ale nie ale wtedy kiedy będzie mu dokuczać choroba tak ze nie da mu pracować albo za przestępstwa)
Zadania Prezesa NBP:
Jest przełożony wszytskich pracowników NBP
Przewodniczący Rady Polityki Pieniężnej
Przewodniczący Zarządowi NBP i reprezentuje Polske na zewnącz (Miedzynarodowa Organizacja Państwa)
Rada Polityki Pieniężnej składa się z 10osób przewodniczący i 9 członków w równych ilościach powoływanych przez Sejm Senat i Prezydenta. 6 lat trwa kadencja nie może być 2. Nie może odwołać Rady Członków Prezesa nie może wykonywać innej pracy, ale może być doradcą może wykładć na uczelni, pisać książke itp.
Zadania Rady Polityki Pieniężnej:
ustala wysokość stup procentowych NBP
ustala stopy rezerw obowiązkowych w banku i wysokość jej oprocentowania
określa górne garnice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów zagranicznych instytucji bankowych i finansowych
zatwierdza plan finasowy NBP i sprawozdanie z działalności NBP
przyjmuje roczne sprawozdania finansowe NBP
ustala zasady operacji otwartego rynku
Zarząd NBP: wskaład wchodzi prezes jako przewodniczący od 6-8 członków zarząd w tych 2 wiceprezesów również na okres 6 lat i tylko raz mogą być członkami a powołuje ich prezydent na wniosek prezesa.
Zadania Zarządu:
realizuje zadania z zakresu polityki pienieżnej również polityki kursowej
nadzoruje operacje otwartego rynku
ocenia funkcjonowanie systemu bankowego
uchwala plan działalności i plan finansowy NBP
uchwala prowizje opłatay bankowe stosowane przez NBP oraz ustala ich wysokości
określa zasady gospodarki zasobami fundusz NBP
określa zasady polityki kadrowej i płacowej NBP
uchwala roczne sprawozdania rocznej działalności NBP
opracowije bilans obrót płatniczy państwa z za granicą.