filozofowie przyrody - interesowali się przyrodą i zjawiskami, jakie w niej zachodzą; przyjmowali za pewnik, że coś musiało istnieć od zawsze; musi istnieć pierwotna materia, będąca zasadą wszelkich zmian; podstawy wszystkich późniejszych nauk biologicznych, pierwszy krok w kierunku naukowego myślenia TALES Z MILETU-duzo podrozowal,mowi sie ze wyliczyl wysokosc jednej z piramid mierzac jej cien w momencie kiedy jego cien byl rowny jego wzrostowi ,przepowiedzial zacmienie slonca w 585r.p.n.e.Przypisano mu takie odkrycia jak: 1.o przepolowieniu kola przez srednice2.dwa katy przy podst trojkata rownoram.sa rowne3.jezeli dwie linie proste przecinaja sie,przeciwlegle katy sa rowne4.kat wpisany w polkole jest katem prostym5.trojkat jest okreslony jesli dana jest jego podst.i katy przy podst. Stworzyl ogolna zasade z ktorej powstala wszelka natura,nosila miano arche.Wg niego arche to woda,ktora jest przyczyna wszelkiego zycia. Ziemia plywa na wodach oceanu.Woda odgrywala role wszelkiej subst.nadajacej zywotnosc wszelkiej materii.Tales nie uznawal bogow mitologicznych.Jego interpretacja swiata byla swiecka:np.sztormow na morzu nie powodowal Posejdon tylko poprostu wiatr. Anaksamander pochodził z Miletu. Uwazal ze nasz swiat jest jednym z wielu,ktore powstaja i gina w tym co nazwal bezkresem.Wydaje sie jasne ze nie chodzilo mu o konkretny rodzaj materii.Byc może uwazal ze to z czego wszystko jest stworzone musi roznic sie od wszystkiego,co tworzy.Pierwotna materia wiec nie mogla byc np woda,lecz cos nieokreslonego czyli bezkres. Anaksymenes arche=powietrze.Skad wziela sie woda?Uwazal ze jest to zageszczone powietrze,bo kiedy powietrze gestnieje zmienia sie w wode i pada deszcz.kiedy woda zagestnieje jeszcze bardziej zamienia sie w ziemie.Byc moze widzial jak ziemia i piasek wylaniaja sie z topniejacego lodu.Ogien to rozrzedzone powietrze.Co za tym idzie ziemia,ogien i woda powstaly z powietrza.Podzielal poglad Talesa ze musi istniec jeden rodzaj materii bedacy przyczyna zmian w przyrodzie-dla anaksymenesa bylo to powietrze. PARMENIDES-(ok.540-480r.p.n.e)Centralnym pojęciem parmenidejskiej refleksji jest byt:po raz pierwszy w greckiej filozofii analizowany tak systematycznie i szczegółowo.Po pierwsze,Byt utożsamiany jest więc z Prawdą:tylko to,co jest, jest prawdziwe.Wszystko,co istnieje,istnieje od zawsze.„Nic nie może powstać z tego,czego nie ma,a to co jest,nie może przestać być”.Żadna prawdziwa zmiana nie jest możliwa.Zmysły dają nam fałszywy obraz świata,który nie zgadza się z ludzkim rozumem ->racjonalizm(źródłem poznania świata jest ludzki rozum). HERAKLIT-(ok.540-480r.p.n.e)Pochodzil z Efezu.Najbardziej charakterystyczną cechą przyrody jest jej ciągła zmienność.„Wszystko płynie”, „nie można dwa razy wejść do tej samej rzeki”(ja jestem inny i rzeka jest inna).Świat pełen jest przeciwieństw (choroba-zdrowie)Dobro i zło konieczne jest dla dopełnienia całości-gdyby nie ciągła walka przeciwieństw,świat przestałby istnieć
|
PLATON - uczeń Sokratesa, założyciel Akademii Platońskiej, zajmował się zależnością między tym co wieczne i niezmienne, a tym co „płynie"; dla niego staje się to jedną i tą samą sprawą, usiłuje on pochwycić „rzeczywistość', która jest wieczna i niezmienna; Platon uważał, że wszystko czego możemy dotknąć w przyrodzie płynie; wieczne i niezmienne są duchowe czy abstrakcyjne obrazy, wzorce według których wszystko Jest stworzone; istnieje ograniczona liczba form, które są ponad lub kryją się za wszystkim, co widzimy wokół nas, formy te Platon nazwał ideami; Platon uważał, że poza światem zmysłowym istnieje odrębna rzeczywistość, nazwał ją światem idei, to właśnie znajdują się wieczne i niezmienne wzorce, kryjące się za zjawiskami, które napotykamy w przyrodzie, ten godny uwagi pogląd nazywamy platońską teorią idei; o tym co postrzegamy zmysłami, możemy mieć jedynie złudne pojęcie, pewną wiedzę natomiast możemy osiągnąć o tym co postrzegamy rozumem; Platon uważał, że dusza istniała, zanim jeszcze zamieszkała w ciele, przebywała wtedy w świecie idei, kiedy dusza budzi się w ludzkim ciele zapomina o doskonałych ideach, jednak z czasem, gdy człowiek doświadcza form występujących w przyrodzie w duszy zaczyna kiełkować nieśmiałe wspomnienie, tym samym rodzi się tęsknota za powrotem do właściwej siedziby duszy, tęsknotę tę nazywa eros. od tej chwili ciało i wszystko co zmysłowe wydaje się niedoskonałe i nieistotne; wszystkie zjawiska w przyrodzie są tylko cieniami wiecznych form, czyli idei; państwem według Platona powinni rządzić filozofowie, państwo podobnie jak człowiek powinno się składać z trzech członów: głowy - mądrość- władcy, pierś - męstwo - strażnicy. Podbrzusze - umiar - wytwórcy, Jeżeli wszystkie trzy części działają jako całość mamy do czynienia z państwem (człowiekiem) sprawiedliwym, decydującym czynnikiem wpływającym na stworzenie dobrego państwa to fakt, że będzie ono rządzone rozumem - racjonalizm. ARYSTOTELES - był uczniem Akademii Platońskiej przez dwadzieścia lat, stworzył profesjonalny język, którym nauka posługuje się do dzisiaj i jest to największy wkład do kultury europejskiej, był wielkim systematykiem, który uporządkował wszelkie pojęcia z różnych dziedzin wiedzy; twierdził, że w świadomości nie istnieje nic, czego przedtem nie doświadczyliśmy zmysłami; dzięki rozumowi posiadamy zdolność porządkowania wrażeń zmysłowych w rozmaite grupy i klasy, według Arystotelesa, każda zmiana w przyrodzie jest przekształceniem z „możliwości" w „rzeczywistość", w każdej rzeczy w przyrodzie istnieje możliwość realizacji, czy osiągnięcia określonej formy; w przyrodzie istnieje kilka przyczyn, wymienia je cztery np. dlaczego pada deszcz? Przyczyna materialna - para wodna znalazła się w tym miejscu, gdzie powietrze było chłodne, przyczyna sprawcza - para wodna ochładza się, przyczyna formalna - formą lub naturą wody jest spadanie na ziemię, przyczyna celowa - zwierzęta i rośliny potrzebują wody, aby rosnąć; dzięki swojemu zamiłowaniu do systematyki zrodziła się u niego umiejętność logicznego myślenia, porządkując świat wskazuje na fakt, że rzeczy w przyrodzie można podzielić na dwie grupy: rzeczy nieożywione i rzeczy ożywione, rzeczy ożywione można zaś podzielić: żywe rośliny oraz żywe istoty, wreszcie żywe istoty można podzielić na zwierzęta i ludzi, Arystoteles uważał, że istnieją trzy formy szczęścia, pierwszą formą szczęścia jest życie wśród namiętności i przyjemności, drugą życie wolnego, odpowiedzialnego obywatela, trzecią życie badacza i filozofa; aby człowiek był szczęśliwy, muszą być spełnione te trzy warunki jednocześnie.
|
ŚW TOMASZ Z AKWINUmożna o nim powiedzieć, że „schrystianizował" Arystotelesa, starał się połączyć filozofię Arystotelesa z chrześcijaństwem, uważał, że pomiędzy tym co mówi nam rozum, a tym co mówi chrześcijańskie objawienie nie ma wcale sprzeczności, obiema tymi drogami można dojść do prawdy, ale pewniejsza jest droga wiary; uważał, że na podstawie filozofii Arystokratesa można udowodnić istnienie Boga; uważał, że posługując się rozumem także możemy stwierdzić, że wszystko co nas otacza musi mieć pierwszą przyczynę, według Tomasza egzystencja osiąga coraz wyższy stopień, od roślin i zwierząt do ludzi, od ludzi do aniołów i od aniołów do Boga. Św. Augustyn (354 - 430) Dzieła: „Wyznania” , „Państwo Boże przez pewien czas był manichejczykiem, to jedna z sekt głosząca na wpół religijną, na wpół filozoficzną naukę o zbawieniu, przyjmowali oni, że świat podzielony jest na dobro i na zło, światłość i ciemność, ducha i materię, później Augustyn zainteresował się neoplatonizmem; Augustyn uważał, że zanim Bóg stworzył świat, idee istniały już w jego umyśle, dzięki czemu udało mu się połączyć filozofię Platona z religią chrześcijańską; podobnie jak Platon uważał, że zło to „brak Boga", złu winne jest ludzkie nieposłuszeństwo, człowiek jest istotą duchową posiada materialne ciało, ale posiada także duszę, która może poznać Boga; na zmartwychwstanie zasługują nieliczni wybrani, którzy swoim życiem zasłużyli na zbawienie; jednak i tak zostało to wcześniej z góry określone; Augustyn opierając się na nauce Biblii podzielił w ten sposób ludzi na dwie grupy: jedni będą zbawieni, drudzy skazani na wieczne zatracenie; PASCAL Blaise (ur. 19 czerwca 1623 w Clermont-Ferrand, zm. 19 sierpnia 1662 w Paryżu) - francuski filozof, matematyk, pisarz i fizyk. Tematem jego badań były prawdopodobieństwo, próżnia, ciśnienie atmosferyczne, oraz apologetyka, teodycea i fideizm. Na jego cześć nazwano jednostkę ciśnienia paskal oraz język programowania Pascal. W filozofii Pascal był następcą Kartezjusza i wyznawcą idei św. Augustyna. Krytykował panteizm i monizm. Uważał, że świat to nie tylko zasady poznawania; jest coś co wyrasta poza możliwości poznania. Proponował rozróżniać pojmowanie, które się odnosi do "serca", rozumianego jako poznanie intuicyjne (coeur) obok rozumowania, które się odnosi do umysłu. Głosił, że są prawdy, które uzasadnia serce, a nie uzasadnia rozum i że umysł orientujący się według serca jest umysłem subtelnym (esprit de finesse). Zarówno rozum, jak i pojmowanie są skazane na samoograniczanie się, bo nie możemy się obejść ani bez ścisłych definicji odkrywanych przez rozum, ani bez zasad odkrywanych przez serce.Najważniejszą decyzją serca było przyjęcie wiary. Decyzję tę opisuje jako zakład, zwany później „zakładem Pascala”. Podejmując decyzję o istnieniu Boga człowiek ma do wygrania - przyjmując jego istnienie - nieskończoność; jeśli Bóg nie istnieje człowiek ma i tak do dyspozycji marną skończoność. Zapoczątkował w ten sposób nowy kierunek w filozofii - fideizm.
|
OŚWIECENIE ANGIELSKIE 1.Berkeley George (1685 -1735), filozof irlandzki. Duchowny anglikański. W latach 1700-1707 studiował w Dublinie. Od 1709 pełnił różne funkcje kościelne w Dublinie i Londynie. 1729-1731 prowadził działalność misyjną w Ameryce Północnej. Od 1734 biskup Cloyn (Irlandia). Przedstawiciel brytyjskiego empiryzmu. Zwolennik nominalizmu: zaprzeczał istnieniu jakichkolwiek abstrakcji w umyśle i poza nim, terminy ogólne uważał wyłącznie za słowa. Jego poglądy ontologiczne określa się mianem solipsyzmu (lub idealizmu subiektywnego). Wyciągając radykalne wnioski z własnej tezy głoszącej, że istnieje tylko to, czego się doświadcza, sformułował twierdzenie: esse est percipi (z łacińskiego - "istnieć to być postrzeganym"). Zaprzeczał istnieniu materii, która nie stanowiąc bezpośredniej treści doświadczenia gwarantowałaby postrzeganym przedmiotom bytową niezależność. Rzeczy były dlań tylko ideami (postrzeżeniami), trwałość zaś i jedność zapewniało im i reszcie świata ciągłe postrzeganie wszystkiego przez Boga. Ważną składową filozofii Berkeleya był spirytualizm. Przyjmował istnienie czynnych duchów-umysłów - nosicieli idei. W późniejszym okresie zmodyfikował swoje poglądy pod wpływem filozofii Platona. Poza filozofią zajmował się m.in. optyką. Ważniejsze pisma: A New Theory of Vision (1709), Traktat o zasadach poznania ludzkiego (1710, wydanie polskie 1890, nowy przekład 1956), 2.David Hume 1715 - 1776 Doświadczenie dostarcza nam wrażeń, które potem umysł kopiuje w postaci idei. Wiedza zawarta w ideach występuje wtedy, gdy wypowiada informacje zawarte w treści wrażeń i poza nie wykracza. Są dwa przedmioty badania: 1.fakty 2.stosunki między ideami (związki asocjacyjne) Twierdzenia dotyczące faktów nie są konieczne ani oczywiste. Ich przeciwieństwo jest możliwe i twierdzeń o nich nie można dowodzić intuicyjnie. Wiedza o stosunkach między ideami występująca np. w matematyce i logice jest znajdowana przez umysł niezależnie od doświadczenia; jest ona pewna, niezależna, może być dowiedziona, a jej przeciwieństwo nie jest możliwe. Zasługą Hume'a było podtrzymanie stanowiska empiryzmu, że wiedza o rzeczywistości pochodzi wyłącznie z doświadczenia, a zarazem zapytanie się, co tak naprawdę z doświadczenia możemy wiedzieć. W szczególności zapytał się, czy podstawowe dla dotychczasowego empiryzmu pojęcia koniecznego związku przyczynowego, siły i substancji mają empiryczne uzasadnienie.Hume podjął również problem wolności - w szczególności w kontekście utrwalonego w tradycji sporu determinizmu z indeterminizmem oraz sporu o istnienie wolnej woli.Następnie Hume pokazał, że spór determinizmu z indeterminizmem, a także spór o istnienie wolnej woli są empirycznie nierozstrzygalne - zatem rozpatrywanie problemu wolności powinno być od tych sporów uniezależnione. Wolność to po prostu możność działania zgodnie ze swoją wolą (bez rozstrzygania, czy wola sama w sobie jest wolna, czy nie).Hume podważył (a przynajmniej tak sądził) możliwość naukowo uprawianej teologii. Według niego nie można dowieść istnienia Boga, gdyż dowody takie opierają się na nieempirycznych pojęciach substancji i koniecznego związku przyczynowego - w szczególności dowód ontologiczny na istnienie Boga wychodził od pojęcia substancji (najdoskonalszej), a dowody kosmologiczne bazowały na koniecznym związku przyczynowym. Równocześnie Hume podważał możliwość naukowego - empirycznego dowiedzenia prawdziwości ateizmu, materializmu itd.
|
3.Locke John (1632-1704), filozof angielski, czołowy przedstawiciel empiryzmu genetycznego. Pionier liberalizmu. Zaproponował zastąpienie metafizycznego programu filozofii przez epistemologiczny. Za podstawowe zadanie filozofii uznał badanie poznania, jego pochodzenia, pewności i zakresu. Przesuwając przedmiot filozofii z problematyki bytu (ontologii) na teorię poznania, określając nowe zadania filozofii, określił jej metodę, która powinna być: 1) psychologiczna, badająca nie stosunek pojęć do poznanych przedmiotów, lecz same pojęcia w takiej postaci, w jakiej znajdują się w umyśle ludzkim. 2) genetyczna, określająca naturę pojęć na podstawie ich pochodzenia. 3) analityczna, zakładająca, że dla zrozumienia pojęć wystarczy odnaleźć ich proste składniki. Przyjął, że wiedza pochodzi wyłącznie z doświadczenia. Nie ma bowiem idei wrodzonych, a umysł jest niezapisaną tablicą (tabula rasa) i zostaje zapisany dopiero przez doświadczenie. Twierdził też, że nie ma nic w umyśle, czego nie było wcześniej w zamyśle (Nihil est in intellectu, quin prius fuerit in sensu). Doświadczenie wg Locke'go nabywamy na dwóch drogach: 1) doświadczając rzeczy zewnętrznych (postrzeżenia) i 2) doświadczając samych siebie (refleksje). Powracając do platonowskiego pojęcia idei twierdził, że znamy tylko idee, a nie rzeczy. Głównym dziełem filozoficznym Locke'go są: Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego (1690), a także wydane pośmiertnie: The Conduct of the Understanding (1706). Punktem wyjścia dla nowoczesnego liberalizmu stała się Epistola de tolerantia (1689), uzupełniona potem przez trzy dalsze listy o tolerancji. W dziedzinie filozofii społecznej ważną rolę odegrały: Two Treatises of Government (1690). W zakresie pedagogiki: Myśli o wychowaniu (1693). W filozofii religii: The Reasonableness of Christianity... (1695). W swoich poglądach ekonomicznych opowiadał się za wolnością gospodarczą. Twórca dość prymitywnej teorii ilościowej pieniądza. Do bardziej znanych jego prac należą: Some Considerations on the Consequences of the Lowering Interest (1691), Further Considerations Concerning Raising the Value Relating to Money (1695); OŚWIECENIE FRANCUSKIE 1.Voltaire (Wolter) reprezentował tzw. "wojujący humanizm" i racjonalizm XVIII wieku.Inspirował się poglądami Johna Locke'a, rzecznika liberalizmu (umowa społeczna nie likwiduje praw naturalnych jednostki).Poznanie kształtuje się przez doświadczenie; wszystko poza tym jest hipotezą.Człowiek jako istota rozumna musi sam dążyć do kształtowania własnego losu i rozwoju dzięki wiedzy, technice, sztuce i dobremu ustrojowi społecznemu. Sprawiedliwość jest wartością uniwersalną, ponadkulturową. Tzw. "cnota" (franc. vertu), czyli skłonność do czynienia dobra sobie i innym, wynika z potrzeb uczuciowych i z interesu społecznego. 2.Jean-Jacques Rousseau Zdaniem Rousseau literatura, nauka, sztuka nie prowadzą człowieka ku dobru - Rousseau odrzucał teorię postępu - gdyż rozwój umysłowy prowadzi do degradacji moralnej przez stłumienie naturalnych instynktów, które czyniły człowieka dobrym.koncepcja Rousseau jest stosunkowo prosta: nauka daje ludziom dobrobyt, który przeistacza się w zbytek, ten w rozprężenie, a to ostatnie w upadek. Wszystkie nauki to wynik zabobonu lub pychy: astronomia - dziecko zabobonu rozumu; retoryka i etyka - dzieci pychy rozumu; wynika z tego, że nauki są rozwinięciem przywar naszego rozumu. Człowiek z natury rodzi się dobry, ale ma w sobie zarodki zła (rozum), które nauka rozwija, dając im prymat nad instynktami. |
Friedrich Wilhelm Nietzsche (ur. 15 października 1844 w Röcken w okolicach Naumburga, zm. 25 sierpnia 1900 w Weimarze) - niemiecki filozof, filolog klasyczny, pisarz i poeta[1]. Punkt orientacyjny topografii filozofii nietzscheańskiej stanowi antychrześcijaństwo, radykalna krytyka współczesnej zachodniej kultury oraz sentyment i postulat powrotu do wartości obecnych w antycznej kulturze greckiej[2]. Nietzsche był przeciwny filozofii akademickiej, wykładanej .W swoich dziełach powracał wielokrotnie do kilku fundamentalnych zagadnień, za każdym razem dokonując ich pogłębionej analizy i spoglądając na nie z różnych punktów widzenia. Jednocześnie jego filozofia pełna jest wieloznaczności i podatna na rozmaitość odczytań - takie działanie Nietzschego było głęboko zamierzone, bo fakty nie istnieją, tylko interpretacje. WIELKIE SYSTEMY FILOZOFICZNE Kartezjusz 1596 - 1650 Dzieła:-„Rozprawa o metodzie” -„Medytacje o pierwszej filozofii”„Zmysły nie są źródłem poznania” Kartezjusz chciał wypracować filozofię jako naukę uniwersalną budowaną samoświadomie od samego początku i z poczuciem osobistej odpowiedzialności za każdy jej etap. Jej korzeniem miała być metafizyka, pniem - fizyka, a gałęziami pozostałe dyscypliny naukowe; miało to gwarantować jej apodyktyczną pewność. Kartezjusz zaczął od wątpienia po to, aby móc zawiesić ważność dotychczasowej filozofii, nauki, myślenia potocznego, tradycji itd. Wysunął on tedy Trzy Argumenty Sceptyczne: 1.zmysły są zawodne2.nie ma dostatecznie wyraźnej granicy między jawą, a snem3.jesteśmy być może we władzy Ducha Kusiciela, który umyślnie wprowadza nas w błąd.Argument 1 i 2 - Kartezjusz chciał znaleźć pewność przez usunięcie wszelkich wątpliwości. Po wysunięciu dwóch pierwszych argumentów uznał, że zawieszeniu ulega ważność wszelkiej wiedzy za wyjątkiem logiki i matematyki. Argument 3 - Gdyby poprzestał na tych dwóch argumentach, Kartezjanizm stałby się czymś podobnym do XIX-wiecznej odmiany pozytywizmu - logicyzmu, albo matematyzmu; jednak wysuwając trzeci argument który, jak sądził, pozwala zawiesić również ważność twierdzeń logiki i matematyki, wyszedł poza pozytywizm antycypując XX-wieczną filozofię husserlowską. Kartezjański sceptycyzm miał charakter metodyczny, tzn. wątpienie było środkiem, który miał prowadzić do osiągnięcia wiedzy pewnej, podczas gdy sceptycyzm klasyczny zmierzał do pokazania niemożliwości poznania prawdy, osiągnięcia pewności itd.„Pozostało mi tylko wątpienie, ale wątpiąc myślę”; „aby myśleć muszę być”; „ale kim jestem?” np. „czy jestem istotą cielesną?”; „nie ma pewności, że jestem istotą cielesną, że istnieją inni ludzie, świat zewnętrzny itd.”; „jedyną prawdą pewną jest to, że myśląc mam gwarancję istnienia jako substancja myśląca”. Spinoza 1632 - 1677„Wszechświat nie może istnieć poza Bogiem - tylko w Bogu” Spinoza położył nacisk na pewność wiedzy oraz na integralność i pandeterminizm świata. Wyszedł on od kartezjańskiej definicji substancji, zgodnie z którą substancja jest tym, co istnieje samo przez się i samo przez się może być pojęte. Wyprowadził on z tego dwa wnioski:1 Wniosek o tożsamości bytu i myślenia (miało to objaśniać poznawalność bytu) 2Wniosek, że substancja jest bytem koniecznie istniejącym (istnieje sama z siebie)Z tych twierdzeń Spinoza wyprowadził na drodze dedukcji - na wzór geometrii - że aby zapewnić pewność całej wiedzy na temat bytu, jego zdaniem byt istniejący musi być wieczny, prosty, nieskończony, niepodzielny, doskonały, jedyny; np. musi być wieczny, gdyż inaczej poza czasem swojego występowania dawałby się pojąć jako nieistniejący, a to jest sprzeczne z jego teorią bytu jako koniecznie istniejącego.Wynika zatem wniosek, że wszystkim co istnieje jest jedna substancja, która posiada nieskończenie wiele atrybutów wyrażających jej doskonałość. Człowiekowi znane są dwa atrybuty - rozciągłość i myślenie. Bóg i przyroda są tym samym - substancją. Bóg nie działa z wolności woli, gdyż wola nie należy do natury Boga, lecz wynika z konieczności boskiej natury. Rzeczy nie mogłyby być uformowane w żaden inny sposób, ani w żadnym innym porządku niż są; wynikły bowiem w sposób konieczny z niezmiennej natury Boga. Powiązanie rzeczy są takie same jak powiązanie idei.Gottfried Wilhelm Leibniz, znany także pod nazwiskiem Leibnitz (ur. 1 lipca 1646 w Lipsku, zm. 14 listopada 1716 w Hanowerze) - niemiecki filozof, matematyk, prawnik, inżynier-mechanik, fizyk i dyplomata. W przeciwieństwie do Spinozy, u którego jednostka rozpływa się w jednej boskiej substancji, ogarniającej cały świat, Leibniz jest przeniknięty poczuciem odrębności i wartości jednostki. Świat jest dla niego zbiorowiskiem „monad”, to jest indywidualnych jednostek siły.Teoria poznania - nowa teoria prawdy i przyczyna konieczna Dana wypowiedź jest prawdziwa (adekwatna), jeśli w podmiocie (obiekcie) tego zdania jest zawarte jego orzeczenie (jakaś cecha lub zdarzenie związane z obiektem). Leibniz nazwał tę zasadę regułą koniecznej przyczyny prawdy. Zdaniem Leibniza odrzucenie reguły koniecznej przyczyny prawdy prowadzi do nieuniknionych sprzeczności logicznych. Konsekwencje teorii monad Dla Leibniza to rozumowanie było swoistym dowodem na istnienie Boga. Skoro monady są tak ze sobą świetnie skoordynowane, że u każdej z nich wywołuje to wrażenie ciągłości i logiczności wszelkich zdarzeń, to nie może to być przypadkowe i ktoś to musiał celowo uczynić. Tym kimś jest oczywiście nikt inny jak tylko Bóg. Bóg oczywiście też jest monadą - ale monadą szczególną - będącą ostateczną przyczyną celem istnienia pozostałych monad.
|