OGÓREK
Wartość odżywcza:
Woda - 96%
Białko 0,3
Tłuszcze - 0-16
Cukry - 1,12
Wit. C 1,4
Nasiona ogórka są bezbielmowe , zdolność kiełkowania, żywotność nasion ok. 6 lat
- system korzeniowy palowy, korzenie boczne do 25 cm
- do 5 - 6 liścia pęd ogórka jest w stanie utrzymać się pionowo, później wymagane jest prowadzenie
- od 3 liścia ogórek wypuszcza wąsy czepne, w kątach liści pędy boczne, liście i kwiaty
- jednopienna, rozdzielnopłciowa, więcej jest kwiatów męskich niż żeńskich, w uprawie dominują jednak kwiaty żeńskie
- długość dnia wpływa na tworzenie większej ilości kwiatów żeńskich
- kwiaty chętnie zapylane przez pszczoły
- tępo rozrastania się owoców zależy od częstotliwości zbioru
- owoc od kwitnienia do zbioru - kilka dni do 10 dni, zbieramy w fazie dojrzałości użytkowej
WYMAGANIA TERMICZNE
Kiełkowanie - 25 - 28
Od wzejścia - 22 - 25 / 18 - 20 noc
Po posadzeniu na miejsce stałe - 26 - 30 dzień/ 20 - 25 noc
W dobrych warunkach świetlnych
W złych warunkach - 18 - 20
Minimum rozwojowe - 12 dzień/ 16 noc
Różnica temperatur między dniem a nocą = 8
Temperatura podłoża , progowa 17/18
Ok. 12 - susza fizjologiczna
Temp.optymalna - 24 - 26
Temp.krytyczna - 35
I/III - VII - cykl wiosenny
Zbyt duże wahania temperatur zniekształcenia owoców
- od siewu do kwitnienia upływa ok. 1 miesiąc
- po posadzeniu rozsady po 2 - 3 miesiącach wchodzi w owocowanie
-
ŚWIATŁO
Punkt kompensacji - 6 - 8 W/m2
Intensywność optymalna - 60 - 90 W/m2
Roślina fotoperiodycznie obojętna, chociaż najszybciej wkracza w kwitnienie i owocowanie przy 14h dniu,
WODA
Wilgotność powietrza zależna od sezonu uprawy 70 - 85 %
Wilgotność podłoża 85 - 95 %
Przyczyny zrzucania zawiązków owoców:
- za dużo zawiązków na roślinie
- za dużo wody lub jej brak
Ogórek dobrze reaguje kiedy podwyższy się CO2, podwyższenie plonu
WYMAGANIA POKARMOWE I NAWOZOWE
Na 1 kg plonu rośliny zużywają:
N - 1,5 - 2,5
P - 0,4 - 0,7
K - 2,9 - 5,5
Mg - 0,3
Ca - 1,8 g
Nawozowe mg/dm3
Metoda tradycyjna
N - 250 - 300, 300 - 500
P - 250 - 400
K - 400 - 600
Mg - 150 - 200
pH - 6,3 - 6,5
Hydroponiczna
N - 150 - 220
P - 50 - 70
K - 300 - 400
Mg - 40 - 90
Ca - 170 - 190
pH - 5,8 - 6,2 w matach 6,3 - 6,8
EC - 2,2 - 2,7 w matach - 3,0 - 3,5
Niedobór N
- zahamowanie wzrostu, chloroza liści, niedorozwój liści, zmniejszenie wiązania owoców, opadanie zawiązków, na owocach długich, skórka ma przejaśnienia , zwężenie ogórka na dole.
Niedobór P
- na początku barwa liści jest matowa, brunatno-szaro-zielona, pojawiają się na starych liściach
Niedobór K
Chlorozy na liściach, brzegi liści zasychają, początkowo ciemnomorska barwa liści, plamy wchodzą między nerwy, u odmian krótkich tworzy się owoc w kształcie butelki
Niedobór Mg
Marmurkowa zieleń liści, chloro tyczne plamki, plamki są nieregularne, brzegi są zawsze zielone
Niedobór Ca
Zasychanie brzegów liści, liście się zwijają
Niedobór Mn
Na młodych liściach, lekkie przejaśnienia, cętki na blaszce liściowej, na spodniej stronie liści, nerwy mogą mieć chropowatą powierzchnię, potem - mar kurowate liście
Niedobór B
Młode liście, zahamowany wzrost pędu wierzchołkowego, tkanka łączna gąbczasta, spękanie owocu, pędy są kruche
PRODUKCJA ROZSADY
Wysoka temp 20 - 25 , może kiełkować nawet w ciągu doby, wysiewamy w zależności od technologii
Tradycyjne - bezpośrednio do doniczek, cylindrów, wypełnionych do 2/3 wysokości
ODPADA PIKOWANIE! - system korzeniowy jest bardzo wrażliwy,
- kiedy roślina zrówna się wysokością z doniczką, obsypujemy podłożem - stabilizacja
- kiedy wsadzamy nasiona do wełny, sadzimy z kostki z wełny
- wczesna produkcja rozsady - doświetlanie
- w dobrych warunkach świetlnych - rozsada rośnie miesiąc
- rozsada szczepiona 1-2 tyg dłużej
- podkładka Dynia figo listna (lepszy system korzeniowy)
Lepszy plon, bardziej tolerancyjna na wahania temperatur podłoża, polecana rozsada szczepiona, ggdzie występują patogeny glebowe
-szczepienie w boczną szparę ( liścienie ogórka zawsze muszą być na górze )
- sadzenie - ogórek o ow.krótkich - 2 szt/m2, o ow.długich - 1,5 szt/m2
METODY UPRAWY
Rzadko w polu, ale jeśli już w polu to na podkładzie grzejnym
Uprawa hydroponiczna
Uprawa na wełnie mineralnej - hydroponika
Rozsadę wysadzamy na miejsce stałe, kiedy jest 4-5 liści, zabiegi pielęgnacyjne są te same, niezależnie od uprawy
Prowadzenie ogórka na wysoki drut, opuszczamy tak jak pomidora, prowadzimy na 1 pęd, wszystkie inne pędy są usuwane, można i należy skracać pęd boczny I rzędu, za 2 liściem lub 2 zawiązkiem
2 pędy boczne drugiego rzędu możemy zostawić i mieć wtedy 5 owoców w węźle
Można pęd przewiesić przez drut, do 2/3 całej długości
Forma parasola, na wierzchołku pozwolić rosnąć 2 pędom i przewiesić przez drut z jednej i drugiej strony
- żeby ogórek lepiej rósł należy pierwsze 5 - 6 węzłów - usunąć zawiązki owoców , zostają tylko liście na pędzie głównym
Odmiany różnią się tym: długość owocu, partenokarpia, wczesność, kształt, gorczyczka owoców, jędrność, kolor miąższu, tolerancyjność na choroby
Odmiana musi być wysokoproduktywna, musi dać dużo owoców w stosunku do masy zielonej, dlatego ogranicza się wzrost pędów bocznych
O plonie decydować może: metoda uprawy, warunki uprawy, sposób prowadzenia, sposób i termin sadzenia.
- należy pamiętać aby sukcesywnie usuwać przeasymilowane liście, wycinamy puste pędy boczne, te po zbiorze owoców
NA SŁOMIE
- układamy nasiona na mokrej bibule, zaprawiamy, 1 doba 26 - 28 żeby wykiełkowały
- podkiełkowanie wysadzamy do cylindrów/doniczek
- podłoże 20 , podlewamy często ale nie obficie, przykrywamy
- od wysiewu do rozsady 5 tygodni (szczepionej) , dynia szybciej rośnie, ale dłużej kiełkuje
- po 1 tygodniu ścinamy dynię, po 2 tygodniach podcinamy system korzeniowy ogórka, pod miejscem szczepienia
Nawozimy nawilżamy słomę,
Na tonę słomy - 8,5 kg saletry amonowej, 3,5 kg superfosfat x3, nawilżamy i po 2 dniach dodajemy 20 kg Ca
Nawożenie wpływa na zagrzewanie podłoża po 4 - 5 dniach do 45 - 56 , jeśli temperatura spada, zasypujemy słomę podłożem.
Szkodliwe ziemiórki, fuzaryjne więdnięcie
PĘDZENIE
RABARBAR - wieloletnia
Do pędzenia nadają siię 2-3 letnie karpy
Przerwanie spoczynku fizjologicznego następuje w temp 4,4 - 9,4 ( najintensywniej przebiega w przedziale temp 2,2 - 6,6)
- niedostateczne przechodzenie karp traktuje się kwasem giberelinowym 25 - 100mg na roślinę
- w sezonie można przeprowadzać pędzenie jednorazowo lub dwukrotnie
- optymalna temperatura pędzenia rabarbaru - 13 - 16, w mniejszej temperaturze rośnie zbyt wolno(chociaż zabarwienie jest lepsze), w wyższej temperaturze następuje zbyt szybkie wyczerpywanie się składników zgromadzonych w karpach
- pędzenie powinno się odbywać w ciemności, albo przy ograniczonym dostępie światła
- na 1m2 mieści się 8 - 12 karp, 3 letnich, lub 18 karp 2 letnich
- zbiór rozpoczyna się po 4 - 5 tyg, gdy ogonki liściowe osiągną długość 20 cm, zbiera się je 2 x w tygodniu
- okres zbiorów trwa 6-8 tyg, zbiór należy zakończyć, gdy grubość ogonków nie przekracza 1-1,5 cm
- średni plon 10 - 12 kg z m2 , odmiany przydatne do pędzenia - Wczesny Hosera, Karpow lipskiego, Wiśniowy Przodownik Europy
SZPARAG - wieloletnia
- szparag nie zapada w spoczynek fizjologiczny , czynnikiem decydującym o rozpoczęciu i szybkości wzrostu wypustek jest temperatura
- wzrost pączków znajdujących się w karpach zaczyna się w temperaturze 10, do uzyskania białych wypustek, pędzenie musi odbywać się bez światła
- są 2 metody pędzenia szparagów - do podłoża i hydroponiczna
- do pędzenia używa się 2 - 2,5 letnich karp, na obsadzenie 1000 m2 trzeba 20 - 40 kg karp
- długość okresu od rozpoczęcia pędzenia karp do pierwszego zbioru należy od temperatury
- w temperaturze 21 - 25 wypustki gotowe są do zbioru po 2 - 3 tygodniach
- optymalna temperatura powietrza i podłoża 25 , a min 23
- pędzenie można przeprowadzić w kontenerach , w przepływającej wodzie, i w kontenerach wypełnionych stałym podłożem, na zagonach, w szklarni,
- przykrycie pędzonych karp warstwą ziemi wpływa na uzyskanie grubych wypustek
- zbiory przeprowadza się przez około 6 tygodni , z jednej karpy można uzyskać ok. 200g wypustek, o średnicy 8-9mm, i średniej masie 11-12g
CYKORIA SAŁATOWA
Produkcja cykorii składa się z 2 etapów:
Produkcja korzeni w polu
Pędzenie korzeni w pomieszczeniach zacienionych(pod osłonami)
- technologia produkcji korzeni cykorii,
Siew nasion p.V - p.VI, min temperatura gleby 12, uprawa na płask lub na redlinach,
- optymalna temperatura wzrostu 15 - 20
- zbiór najpóźniej przed mrozami (X/XI), średnica korzeni do pędzenia 3-6 cm, sortowanie korzeni, schłodzenie korzeni tuż po zbiorze (-1)
- odmiany - Liber, Monitor, Totem, Blinker,
Przechowywanie korzeni
Cel- opóźnienie procesu starzenia, aby przedłużyć okres pędzenia, optymalna temperatura przechowywania korzeni w zależności od pędzenia
4-5 - dla odmian najwcześniejszych
0-2 - dla odmian pędzonych od XII
-1 - (-2) - dla odmian najpóźniejszych , przydatnych do pędzenia wczesnowiosennego
Korzenie pędzone zbyt wcześnie - spadek plonu, główki luźne i otwarte, pędzone zbyt późno - główki za duże, bardzo długi rdzeń
Korzeń niedojrzały - płaskie ramiona, niewyraźna szyjka, słabo zaznaczony rdzeń łodygi
Początek dojrzewania - ramiona nieco wyraźniejsze, słabo zaznaczona szyjka, powiększający się rdzeń łodygi - najlepsza forma
Korzeń dojrzały - wyraźnie zaznaczona szyjka, korzenie i rdzeń łodygi
Korzeń przejrzały - masywna szyjka korzeniowa, długi i duży rdzeń
- ukorzenianie cykorii trwa 7 - 10 dni ( temp podłoża 12- 14)
- po ukorzenieniu podnosi się temp powietrza i rozpoczyna ogrzewanie zagonów
Temperatura w trakcie pędzenia:
- powietrza 16 - 17
- podłoża o 4 - 5 wyższa od temp powietrza
Temperatura podłoża zależy od : wczesności odmiany, terminu pędzenia, stopniu dojrzałości korzenia
- 20 - 24 - wczesne , termin pędzenia IX - XI
- 18 - 20 - średnio wczesne XI - XII
- 17 - 18 późne
- zbyt niska temperatura powietrza w stosunku do temperatury podłoża, tworzenie się główek otwartych
- zbyt wysoka temperatura powietrza , więcej niż 20 , - szybki wzrost , tworzenie się luźnych główek
- luźne główki to również wpływ niedostatecznie dojrzałych korzeni , przy ich pędzeniu należy utrzymać wyższą temperaturę podłoża
- jeśli pędzimy bez okrywy , to musi być wysoka wilgotność powietrza
Przedplony - zboża, buraki, kukurydza, niewskazane - sałata, endywia, marchew
- rośliny z pędami kwiatostanowymi nie nadają się do pędzenia,
Wilg powietrza 95 - 98%, w hydroponice, temp wody wyższa od temp powietrza
SAŁATA - tu będzie chaos, bo ona to z głowy mówiła;/
Odmiany botaniczne
Sałata głowiasta ( masłowa, krucha, batavia - pośrednia)
Sałata łodygowa
Sałata liściowa, rozetowa
Sałata nie ma zbyt dużych wymagań termicznych i świetlnych
- może stanowić przedplon , albo poplon
- więcej Wit C ma sałata liściowa niż głowiasta
WARUNKI KLIMATYCZNE
- optymalna temp do uprawy sałaty, zależy od odmiany, warunków świetlnych, zawartości CO2,
- niska temperatura w fazie siewek - niższa niż w fazie późniejszej
- zbyt wysoka temperatura w uprawie prowadzi do tego, że sałata głowiasta tworzy luźne i miękkie główki
- im gorsze warunki świetlne tym niższa temperatura, w złych warunkach świetlnych temp ok. 6 - 7
- optymalna temp do uprawy sałaty 15 - 21 ,
- powyżej 21 niektóre odmiany mogą nie wzejść,
- odmiany upraw wiosennych lepiej znoszą wyższe temperatury , ale w wysokich temperaturach słabo kiełkują i wybijają w pędy kwiatostanowe
|
Dzień |
Noc |
Siew - wschód |
15 |
15 |
Wschód - sadzenie |
13 - 15 |
10 - 13 |
Wytwarzanie główki |
10 - 15 |
7-10 |
Opóźniony zbiór |
8-10 |
2,5 |
- dobrze znosi spadek temperatury nawet do 0
- niższa temp od optymalnej, zwalnia proces wzrostu , liście stają się grube, twarde, sałata traci na jakości
ŚWIATŁO
- najważniejszy czynnik warunkujący wzrost i rozwój sałaty
- najbardziej wzrasta w czasie produkcji rozsady , XI - I - należy doświetlać
- dobre warunki , wówczas sałata rośnie 4 - 5 tygodni , w złych warunkach świetlnych sama produkcja rozsady może się rozciągnąć do 3 miesięcy
- przy długim dniu i wysokiej temperaturze sałata wybija w pędy kwiatostanowe,
- im wcześniejsze odmiany tym szybciej wybijają w pęd kwiatostanowy, przy długim dniu
- ważne jest by zapewnić dużą ilość CO2, zwiększa to plon , należy jednak pamiętać, że przy zwiększaniu co2 w atmosferze musi być zachowana optymalna temperatura
WODA
Sałata posiada niezbyt głęboki system korzeniowy, sałata nie ma dużych wymagań co do wilgotności, dobrze jest by zwiększyć wilgotność pod koniec wiązania główek
TERMINY UPRAW SAŁATY
|
Siew |
Sadzenie |
Zbiór |
|
wiosenna |
Pocz. I 15 I 1II |
Poł. II 1 III 20 III |
k. III p. IV - poł. IV k.IV - p.V |
|
jesienna |
1 VIII 15 VIII 30 VIII 15 IX |
1 IX 15 IX p. X k.X |
Poł. X k. X - p.XI p. XII p. I |
|
zimowa |
1 X 1 XI p. XII k. XII |
Poł XI P. I Poł I k. I - p. II |
k.I - p. II k. II - poł III Poł II - p. III p. III - poł III |
|
- roślina dnia długiego
- odmiany uprawiane jesienią, zimą rosną co najmniej 7 - 12h światła
- najlepiej 9 - 11 h dnia
- odmiany wiosenne 12 - 14h
- jeśli przekroczymy zdolność przystosowawczą odmian do długości dnia pęd kwiatostanowy
Odmiany do uprawy w szklarni - Atena I - II , Anielka, Awia, Rapsody, tunele foliowe - MARTA :P
Przygotowanie rozsady
Przed siewem należy lekko schłodzić nasiona, zwilżyć, najlepiej na parę dni włożyć do lodówki
- nasiona dobrze przygotowane są wsadzane do torfowych doniczek, należy stosować środki grzybobójcze
NAWOŻENIE
W uprawie tradycyjnej należy nawozić tylko N,
Niedobór N - nie zawiązują główki
Nadmiar N - wytwarzają się azotany…
Wymagania pokarmowe na 1 kg liści
N - 2,3
P - 0,3
K - 3,3
Ca - 0,7
Mg - 0,2
Nawozowe mg/dm3
Tradycyjna |
Hydroponiczna |
N - 100 - 150 , III - XI - do 300 |
N - 140 170 |
P - 200 - 300 |
P - 40 - 70 |
K - 300 - 450 |
K 300 - 400 |
Ca - 2000- 2500 |
Ca - 150 - 190 |
Mg - 150 - 200 |
Mg - 40 - 50 |
Ph 6,5, nie może spadać poniżej 6 |
Ph - 5,6 - 5,8 |
|
EC - 2 - 2,5 |
Sałata jest wrażliwa na zasolenie, zimą należy dawać mniej pożywki
Zbiór zależny jest od odmian botanicznych.
Liściową zbieramy w godzinach rannych, żeby liście nie więdły
Krucha - może być zbierana w południe, trudna w przechowaniu
Sałatę ścinamy tak, żeby nie rozwalić całej główki, usuwamy dolne liście, jeśli są brzydkie, podgniłe, i szybko po zbiorze schładzamy do 0 - (-1) wilgotność 90 - 95 %, co pozwala na 2 - 3 dni w dobrej kondycji
Choroby
Najgroźniejsza - zaburzenia fizjologiczne
TIPBURN - niewłaściwa gospodarka Ca, spowodowana niewłaściwymi zaburzeniami w gospodarce wodnej
Hamowanie tipburn - wysoka wilgotność nocą
Choroby grzybowe , zgnilizna Twardzikowa, szklistość liści (glassines) , dzięki dużej wilgotności powietrza i dużej ilości wody w podłożu i niskie zasolenie, woda poprzez parcie korzeniowe dostaje się do przestworów międzykomórkowych
Szara pleśń - groźna dla siewek
Wciornastki