ZESTAW PYTAŃ NA EGZAMIN USTNY
Przedmiot: Ekonomika przedsiębiorstw
Nauczyciel: mgr Rafał Gawędzki
Semestr: II
Kierunek: Technik administracji
Zestaw 1
Omów zjawisko bezrobocia na przykładzie woj. Podlaskiego
Bezrobocie jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów.
Przez pojęcie bezrobotnego można rozumieć osobę niezatrudnioną, nieprowadzącą działalności gospodarczej i niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia (w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy). Jest to szeroka definicja. Natomiast wąską stosują państwowe Urzędy Pracy (powiatowe lub wojewódzkie). Mianowicie bezrobotnym w rozumieniu przepisów Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy[1] jest osoba poszukująca zatrudnienia, która:
ukończyła 18 rok życia (pełnoletnia),
nie ukończyła 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn,
aktualnie nie uczy się na żadnym szczeblu kształcenia lub nie jest skierowana na szkolenie przez PUP,
jest zameldowana lub pozostaje w naszym kraju legalnie lub jej pobyt może zostać zalegalizowany (azyl polityczny, karta stałego lub czasowego pobytu, obywatele UE).
Długotrwałe bezrobocie to pozostawanie bez pracy przez okres co najmniej 12 miesięcy w ciągu ostatnich 24 miesięcy.
Wymień podstawowe podmioty procesu gospodarowania
każdy, niezależnie od jego formy organizacyjnej, aktywny uczestnik procesów gospodarczych, którego decyzje i działania wywołują skutki ekonomiczne. Celem ich istnienia jest prowadzenie działalności gospodarczej.
Prawo polskie za podmioty gospodarcze uważa osoby fizyczne, osoby prawne lub ułomne osoby prawne. Prowadzą one działalność gospodarczą czyli wytwórczą, w tym rolniczą, handlową lub usługową.
Podmiotami gospodarczymi (przedsiębiorcami w rozumieniu prawa) mogą być m.in. osoby fizyczne, przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie oraz spółki osobowe bądź kapitałowe.
Konsument a producent
Konsumenta okresla się jako: spożywcę, nabywcę towarów na własny użytek, użytkownika[1]. Nie istnieje uniwersalna, prawna definicja konsumenta[2] - w polskim prawie pojęcie konsumenta zostało zdefiniowane w kodeksie cywilnym jako "osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową"[3]. Na gruncie przepisów Konstytucji RP konsument jest rozumiany jako osoba nabywająca towar na własny użytek[1].
Producent - osoba lub firma produkująca towary w celu sprzedaży ich na rynku. Celem producenta jest zwykle maksymalizacja udziału jego produktów w rynku, a co za tym idzie maksymalizacja zysków.
Zestaw 2
Omów funkcje gospodarstwa domowego
ekonomiczne:
produkcyjna (wytwarzanie dóbr i usług)
konsumpcyjna (wydatkowanie dochodów oraz spożycie dóbr i usług, zaspokajające potrzeby członków gosp.domowego)
społeczne:
Gospodarka otwarta a gospodarka zamknięta
Gospodarka otwarta- uczestniczy w handlu międzynarodowym dobrami i kapitałem (tzn. importuje i eksportuje). Ważną rolę odgrywają powiązania handlowe i finansowe z zagranicą. Przykładami państw o otwartej gospodarce są Wielka Brytania, Niemcy czy Holandia. Gospodarka otwarta to nie tylko import towarów z kraju za granicę, ale także otwarcie rynku krajowego na towary z zagranicy. Ponadto w gospodarce otwartej następuje włączenie się w międzynarodowy podział pracy, czyli pełnienie przez handel zagraniczny funkcji aktywnej i realizowanie funkcji efektywnej.
Eksport netto-jest różnicą między eksportem a importem. Gdy eksport jest wyższy od importu występuje nadwyżka handlowa, i na odwrót - jeżeli eksport jest niższy od importu występuje deficyt handlowy.
Gospodarka zamknięta to gospodarka, która nie utrzymuje stosunków gospodarczych z zagranicą. W gospodarce zamkniętej produkt krajowy brutto, jest to wartość wyprodukowanych w ciągu roku oraz kupionych przez konsumentów i inwestorów dóbr finalnych, powiększona o wydatki państwa.
Nie istnieją import i eksport, a zatem nie są one uwzględniane w PKB, jak w przypadku gospodarki otwartej.
W takich warunkach PKB nie różni się wielkością od produktu narodowego brutto, PNB, i od produktu narodowego netto, PNN, liczonego czy to w cenach czynników produkcji, czy w cenach rynkowych.
Przedsiębiorstwo i jego cechy
wyodrębniona prawnie, organizacyjnie i ekonomicznie jednostka, prowadząca działalność gospodarczą. Najczęściej definiowanym celem działalności przedsiębiorstwa jest osiąganie zysku poprzez zaspokajanie potrzeb konsumentów. W jego skład mogą wchodzić mniej lub bardziej odrębne jednostki gospodarcze, nazywane zakładami. Nieco inne znaczenie ma przedsiębiorstwo w języku prawnym.
Przedsiębiorstwo posiada samodzielność ekonomiczną. Może również, lecz nie musi, posiadać osobowość prawną.
Zestaw 3
Krzywa obojętności konsumenta a mapa preferencji konsumenta
to zbiór takich kombinacji dóbr i usług, które sprawiają konsumentowi jednakowe zadowolenie, czyli dostarczają mu takiej samej użyteczności całkowitej.
Zazwyczaj zakłada się, że krzywe obojętności posiadają następujące właściwości:
są ujemnie nachylone, co ma miejsce jeżeli żadne z dóbr nie jest niepożądane,
spłaszczają się w miarę przesuwania się po nich w prawo, co ma miejsce jeżeli zachodzi prawo malejącej krańcowej stopy substytucji,
Ponieważ krzywa po prawej stronie jest bardziej pożądana od krzywej po stronie lewej (gdyż posiada wyższą użyteczność całkowitą), krzywe nie mogą się przecinać na mapie preferencji.
Mapa preferencji (z ang. preference map) albo mapa obojętności (z ang. indifference map) - zbiór nieskończonej liczby krzywych obojętności, które dostarczają konsumentowi pewnej ilości satysfakcji (użyteczności całkowitej). Przesuwając się w prawą stronę, napotykamy krzywe o coraz większej użyteczności krańcowej (stąd też krzywe te nie mogą się przecinać). Wybór krzywej jest uzależniony od posiadanych funduszy, stąd krzywe bliższe początkowi układu współrzędnego są łatwiej dostępne dla konsumenta.
Wyjaśnij pojęcie PKB a PNB
PKB to jeden z podstawowych mierników dochodu narodowego stosowanych w rachunkach narodowych. PKB opisuje zagregowaną wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie danego kraju w określonej jednostce czasu (najczęściej w ciągu roku). Kryterium geograficzne jest jedyne i rozstrzygające. Nie ma znaczenia pochodzenie kapitału, własność przedsiębiorstw itp.
PKB nominalny oblicza się według bieżącej wartości pieniądza, PKB realny natomiast według realnej wartości pieniądza, a więc „oczyszczony” z wpływu inflacji. Przeliczenie polega na podzieleniu PKB nominalnego przez indeks cen. W zestawieniach statystycznych PKB realny najczęściej przedstawiany jest w cenach stałych z wybranego roku bazowego. Czyste PKB jest wyznacznikiem wielkości gospodarki - jednak jest złą miarą zamożności społeczeństwa, ponieważ nie uwzględnia liczby ludności. Z tego powodu jako miarę dobrobytu powszechnie używa się innego wskaźnika, którym jest PKB per capita (czyli PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca).
PNB- miara wartości wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych przez obywateli danego państwa oraz przez osoby prawne z siedzibą na jego terenie niezależnie od tego, czy podmioty te działają w kraju, czy za granicą. Pomijane są dochody obcokrajowców w danym państwie.
Dobra pośrednie i dobra finalne w procesie produkcji
Dobra pośrednie to dobra częściowo przetworzone, które stanowią nakład w procesie produkcji w innych przedsiębiorstwach, gdzie są zużywane.
Dobra finalne to dobra nabyte przez ostatecznego użytkownika. Są to albo dobra konsumpcyjne zakupione przez gospodarstwa domowe, albo dobra kapitałowe (inwestycyjne); np. maszyny; nabyte przez przedsiębiorstwa.
Zestaw 4
Omów pojęcie wzrostu gospodarczego na przykładzie wybranego kraju
zwiększenie się rocznej produkcji dóbr i usług w kraju. Jeśli w kolejnym roku w całej gospodarce uda się sprzedać więcej towarów i usług niż w roku poprzednim - mamy do czynienia ze wzrostem gospodarczym. Kiedy jesteśmy w stanie więcej zarobić, źródłem wzrostu jest nasza praca. Ale jeśli w tym samym czasie, gdy wzrosły nasze zarobki, o tyle samo podniosły się ceny towarów, które kupujemy, mieliśmy do czynienia tylko ze wzrostem nominalnym. Nie możemy bowiem kupić więcej niż poprzednio. Dlatego cieszyć się można tylko z wzrostu realnego, czyli po uwzględnieniu inflacji. Wzrost gospodarczy odnosi się tylko do zmian ilościowych, przy założeniu, że podstawowe wielkości makroekonomiczne charakteryzują się długofalowym trendem.
Ekonomiści wymieniają cztery podstawowe czynniki wzrostu gospodarczego (cztery „siły napędowe” wzrostu). Są to:
Praca (w ujęciu ilościowym - podaż pracy, jak i jakościowym - dyscyplina pracy, wykształcenie, kwalifikacje, motywacja)
Zasoby naturalne (ziemia, zasoby mineralne, paliwa, jakość środowiska)
Kapitał - środki wykorzystywane w procesie produkcji
kapitał rzeczowy (maszyny, fabryki, drogi)
kapitał finansowy
kapitał ludzki
Technologia (nauka, technika, zarządzanie, przedsiębiorczość)
ROSJA
Gospodarka Rosji wzrosła w minionym roku o 4,3 proc. Wszystko za sprawą dynamicznego wzrostu produkcji rolnej, zwiększonych wydatków rosyjskich konsumentów oraz rekordowo niskiej inflacji - pisze Financial Times.
Motorem polskiego wzrostu gospodarczego był tymczasem wyjątkowo mocny wzrost inwestycji - w 2011 r. zwiększyły się o 8,7 proc. Popyt krajowy rósł o 3,8 proc., a spożycie indywidualne o 3,1 proc.
Perspektywy dla Rosji nie są jednak zbyt optymistyczne. W kraju dostrzegalne są wyraźne oznaki spowolnienia w branży przemysłowej, co sygnalizuje, że rok 2012 będzie zdecydowanie trudniejszy.
PKB a PKB per capita PKB nominalny oblicza się według bieżącej wartości pieniądza, PKB realny natomiast według realnej wartości pieniądza, a więc „oczyszczony” z wpływu inflacji. Przeliczenie polega na podzieleniu PKB nominalnego przez indeks cen. W zestawieniach statystycznych PKB realny najczęściej przedstawiany jest w cenach stałych z wybranego roku bazowego. Czyste PKB jest wyznacznikiem wielkości gospodarki - jednak jest złą miarą zamożności społeczeństwa, ponieważ nie uwzględnia liczby ludności. Z tego powodu jako miarę dobrobytu powszechnie używa się innego wskaźnika, którym jest PKB per capita (czyli PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca).
Omów cechy konsumenta
Cechy konsumenta;
-jego funkcjonowanie oparte jest na zaspakajaniu swoich potrzeb poprzez np. kupowanie potrzebnych mu towarów.
-jego zachowanie jest zorientowane na określony cel (czyli np. idzie do sklepu po określoną rzecz, a wychodzi z całymi torbami zakupów)
-ma prawo do własnego zdania na temat zamieszczonych towarów
-może sam decydowac o tym co chce kupic
-w niektórych sklepach ma prawo do tzw. ,,targowania się''
-w razie konieczności moze reklamowac uszkodzony towar wymieniając go na inny lub na równowartosc pieniężną.
Zestaw 5
Omów funkcje ekonomiczne gospodarstwa domowego
ekonomiczne:
produkcyjna (wytwarzanie dóbr i usług)
konsumpcyjna (wydatkowanie dochodów oraz spożycie dóbr i usług, zaspokajające potrzeby członków gosp.domowego)
Wartość dodana a wartość pośrednia
Wartość dodana- przyrost wartości dóbr w wyniku określonego procesu produkcji lub tworzenia usługi. Źródłem wartości dodanej jest praca. W działalności gospodarczej jest to różnica między całkowitym przychodem ze sprzedaży a całkowitymi kosztami zasobów zewnętrznych zużytych do produkcji (surowców, energii i usług zewnętrznych związanych z daną produkcją).
Omów cechy osoby bezrobotnej
ukończyła 18 rok życia (pełnoletnia),
nie ukończyła 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn,
aktualnie nie uczy się na żadnym szczeblu kształcenia lub nie jest skierowana na szkolenie przez PUP,
jest zameldowana lub pozostaje w naszym kraju legalnie lub jej pobyt może zostać zalegalizowany (azyl polityczny, karta stałego lub czasowego pobytu, obywatele UE).