Orzeczenie sądowe - władcza i decyzyjna czynność procesowa dokonywana przez sąd w postępowaniu.
Charakter oreczeń :
- deklaratoryjne nie stwarza niczego nowego, ale tylko potwierdza istniejący stan prawny
- konstytutywne fakty prawne, powodują powstanie zmiane czyiś praw lub obowiązków.
Skutki prawne - wszystkie następstwa prawne, jakie przepisy prawa wiążą z faktami prawnymi czyli następstwa, które powinny nastąpić gdy zaistnieje fakt prawny polegające na zmianie, wygaśnięciu lub powstaniu stosunku prawnego.
Ius cogens - przepis prawa bezwzględnie obowiązujący
Ius dispositivum - przepis prawny względnie obowiązujący, który może być w konkretnym
przypadku wyłączony lub zmodyfikowany w zależności od woli stron stosunku prawnego.
Klauzula generalna - przepis, który przez użycie np. ogólnych pojęć, podlegających ocenie organu stosującego prawo, ma na celu osiągnięcie elastyczności w stosowaniu prawa.
Kompetencje - określenie uprawnień i obowiązków.
Stosunek prawny - więź między co najmniej dwoma podmiotami prawa.
Podmiot prawa -> treść -> przedmiot stosunku
Sankcje - ujemne skutki prawne polegające na zastosowaniu represji w postaci przymusu państwowego jakie powinny nastąpić jeżeli adresat prawa nie dostosuje się do nakazu czy zakazu przepisu prawa.
Sankcje represyjne - są złem, przykrościami, dolegliwościami tytułem odpłaty za zachowanie niezgodne z prawem.
Kary - grzywna, ogrnicznenie wolności, pozbawienie wolności, kara 25 lat pozbawienia wolności, kara dożywotniego pozbawienia wolności.
Środki karne - zkaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, zakaz zajmowania określonego stanowiska, zakaz wykonywania określonego zawodu, przepadek przedmiotu, nakaz naprawienia wyrządzonej szkody, świadczenia pieniężne, podanie wyroku do wiadomości publicznej.
Sankcje bezwzględnie oznaczone - ściśle określają wymiar kary np. kto dopuszcza się prześladowań na tle rasowym podlega karze 25 lat pozbawnienia wolności
Sanckje względnie oznaczone - określają rodzaj kary i wyznaczają jej granice, kto dopuszcza się czynnej napaści na Prezydenta RP podlega karze pozbawienia wolnosci od lat 3 do lat 15
Są jeszcze sankcje alternatywnie oznaczone ale nie wiem czy o tym mowil - pozostawiaja ocenia sądu wbór kar jakie przewiduje dany przepis np. jeżeli ktos niszczy lub zniewaza symbol panstwowy podlega karze grzywny lub karze pozbawienia wolnosci od miesiaca do roku .
Sankcja egzekucyjna - zmusza adresata do wykonania tego obowiązku którego adresat nie wypełnił dobrowolnie np. jeżeli przez trzy rozprawy nie stawisz się przed sądem to przyjadą po ciebie i cię doprowadzą przymusowo ;p
Nieważność - polaga na tym że dana czynność będąca konsekwencją zachowania niezgodnego z prawem nie rodzi skutków prawnych np. będąc pod wpływem alkoholu czyli w stanie wyłaczającym swiadomość podpisanie jakiejkolwiek umowy będzie nieważne.
Taka nieważność może być ex lege czyli z mocy prawa lub do jej unieważnienia potrzebne będzie wszczęcie odpowiedniego postępowania.
Budowa normy prawnej
Norma prawna sklada się z hipotezy, dyspozycji i sankcji.
Hipoteza - wskazanie adresata prawa czyli kogo tyczy się dany przepis
Dyspozycja - wslazanie zachowania zakazanego nakazanego lub dozwolonego
Sankcja - wyżej opisana nie będę się powtarzał ;p
Budowa aktów prawnych
część nieartykułowana
Określenie rodzaju aktu prawnego
Data uchwalenia
Nazwa i tytuł aktu
Preambuła inaczej arenga (w przypadku ustawy zasadniczej - KONSTYTUCJI !!)
Część artykułowana
Przepisy ogólne - zakres stosunków społecznych normowanych przez akt
Przepisy szczegółowe - konkretne normy regulujące stosunki społeczne
Przepisy przejściowe i dostosowujące - regulacja wpływu nowego prawa na obowiązujące już normy
Przepisy końcowe - przepisy dotyczące terminu wejścia aktu w życie (vacatio legis) i wygaśnięcia mocy prawnej
Podpis wytwórcy
Dziennik ustaw - źródło poznania obowiązującego prawa w Polsce. W dzienniku ustaw ogła się:
rozporządzenia z mocą ustawy wydane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
rozporządzenia wydane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Radę Ministrów, Prezesa Rady Ministrów, ministrów kierujących działami administracji rządowej, przewodniczących określonych w ustawach komitetów - będących członkami Rady Ministrów, oraz Krajową Radę Radiofonii i Telewizji,
teksty jednolite aktów określonych w pkt 1-4,
umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie oraz oświadczenia rządowe w sprawie mocy obowiązującej tych umów,
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów normatywnych ogłoszonych w Dzienniku Ustaw,
uchwały Rady Ministrów uchylające rozporządzenia ministra,
akty prawne dotyczące stanu wojny i zawarcia pokoju,
akty prawne dotyczące referendum zatwierdzającego zmianę Konstytucji i referendum ogólnokrajowego,
akty prawne dotyczące skrócenia kadencji Sejmu,
akty prawne dotyczące wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
akty prawne dotyczące powszechnej lub częściowej mobilizacji i użycia Sił Zbrojnych do obrony Rzeczypospolitej Polskiej,
akty prawne dotyczące stanu wojennego,
akty prawne dotyczące stanu wyjątkowego,
akty prawne dotyczące stanu klęski żywiołowej,
uchwały Sądu Najwyższego w sprawie stwierdzenia ważności wyboru Prezydenta RP, wyborów do Sejmu i Senatu oraz ważności referendum zatwierdzającego zmianę Konstytucji i referendum ogólnokrajowego,
obwieszczenia w sprawie sprostowania błędów,
inne akty prawne, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią.
Monitor polski - coś jak dziennik ustaw tylko że w nim ogłasza się akty prawne wewnętrznie obowiązujące wydawane przez naczelne organy władzy państwowej.
zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wydane na podstawie ustawy,
uchwały Rady Ministrów i zarządzenia Prezesa Rady Ministrów, wydane na podstawie ustawy,
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów normatywnych ogłoszonych w Monitorze Polskim lub aktów normatywnych, które nie były ogłoszone,
regulaminy Sejmu, Senatu i Zgromadzenia Narodowego,
decyzje Sejmu i Senatu dotyczące powoływania lub odwoływania na określone w Konstytucji i ustawach stanowiska państwowe,
akty urzędowe Prezydenta dotyczące:
a) zwoływania pierwszego posiedzenia nowo wybranych Sejmu i Senatu,
b) skracania kadencji Sejmu,
c) zrzeczenia się urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
d) desygnowania i powoływania Prezesa Rady Ministrów oraz Rady Ministrów,
e) przyjmowania dymisji Rady Ministrów i powierzania jej tymczasowego pełnienia obowiązków,
f) dokonywania zmian w składzie Rady Ministrów na wniosek Prezesa Rady Ministrów,
g) odwoływania ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności,
h) powoływania lub odwoływania na określone w Konstytucji i ustawach stanowiska państwowe,
i) powoływania sędziów,
j) nadawania tytułu naukowego profesora,
k) mianowania na stopień generała i równorzędny,
l) nadawania statutu Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Gałęzie prawa
Prawo cywilne - regulacja stosunków cywilno prawnych miedzi podmiotami prawa prywatnego a także sytuację prawną osób i rzeczy jako podmiotów i przedmiotów stosunków cywilnoprawnych oraz treść stosunków prawnych, na którą składają się uprawnienia i obowiązki podmiotów tych stosunków.
Prawo karne - zespół przepisów prawnych normujących kwestie odpowiedzialności karnej człowieka za czyny zabronione pod groźbą kary kryminalnej.
Prawo administracyjne - Prawo administracyjne reguluje stosunki prawne, jakie powstają pomiędzy rożnymi podmiotami a organami administracji państwowej i samorządu terytorialnego, obejmuje ono również normy prawne określające zasady organizacji działania tych organów oraz wykonywane przez nie czynności.
Te trzy są najważniejsze opróc nich jest jeszcze prawo finansowe, wekslowe i czekow, prawo handlowe, prawo miedzynarodowe prywatne i państwowe.
Procedura ustawodawcza - w drugim załączniku przysyłam odgrzebany w czaluściach mojego dysku krotki opis i schemat procedury.
Prawo zwyczajowe - to normy prawne trwale i jednolicie wykonywane w przekonaniu, że są obowiązującym prawem. Prawo zwyczajowe nie pochodzi od żadnej instytucji, lecz zostaje wykształcone przez społeczeństwo w toku historii.
Reguły kolizyjne
Akt wyższego rzędu uchywa akt niższego rzędu
Lex superior derogat legi imperiori
Akt późniejszy uchyla akt wcześniejszy
Lex pesterior derogat legi priori
Przepisy szczególne uchylają przepisy ogólne
Lex specialis derogat legi generali
Zgodnie z Dz. U. 1994 r. Nr 24 poz. 83 Ustawa o prawach autorskich i pokrewnych zastrzegam sobie zakaz kopiowania rozpowszechniania i wykorzystywania w celach zarobkowych moich wyżej opracowanych wypocin.