Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Rok akademicki 2010/2011

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

SYLABUS PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu:

KORPORACJE TRANSNARODOWE

Kod przedmiotu USOS (wypełnia Dziekanat):

Tytuł/ stopień naukowy, imię i nazwisko prowadzącego:

Prof. UAM dr hab. Maciej Walkowski

Poziom kształcenia:

Kierunek:

Stosunki międzynarodowe

Specjalność:

Gospodarka światowa i biznes międzynarodowy;

Rok studiów:

Rok …

Liczba punktów ECTS:

Liczba godzin:

Wykład -

Ćwiczenia -

Konwersatorium - 0

Seminarium - 0

Rodzaj przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, specjalnościowy, fakultatywny):

Metody nauczania:

Wykład problemowy, konwersatoryjny, z użyciem multimediów - szczególnie filmów dokumentalnych i portali internetowych..

Sposób zaliczenia:

KONTROLA OBECNOŚCI, EGZAMIN PISEMNY.

CELE KSZTAŁCENIA

Przekazanie wiedzy nt. celów, zasad i istoty działania koncernów międzynarodowych jako współcześnie jednych z najważniejszych podmiotów gospodarczych w świecie.

Wyrabianie wrażliwości na problem tzw. CSR w działaniach koncernów międzynarodowych, czyli społecznej odpowiedzialności biznesu.

Kształtowanie praktycznych umiejętności związanych z zatrudnieniem i pracą w korporacjach - kwestie modeli zarządzania, płac, wymagań zawodowych oraz świadczeń pozapłacowych ( tzw. employee benefis).

Rozpoznanie i eksplikacja najważniejszych dylematów związanych z zaletami i wadami tzw. korporacjonizmu międzynarodowego.

Kształtowanie umiejętności korzystania ze źródeł literaturowych, multimediów i pisania samodzielnych prac naukowych, w tym esejów naukowych.

Efekty kształcenia - WIEDZA

Prezentuje i ocenia profil działania największych globalnych korporacji w świecie - „ case studies” w oparciu o filmy, slajdy, nagrania, broszury i inne pomoce naukowe

Rozpoznaje główne zalety i zagrożenia związane z tzw. korporacjonizmem, wskazując na możliwości ich rozwiązania.

  • Prezentuje, prognozuje i ocenia stanowisko firm globalnych względem takich aspektów jak: zasady awansu i wynagrodzeń, CSR : ochrona środowiska, społeczność lokalna, patronat, mecenat, sponsoring, kwestowanie (fund rising), działalność charytatywna etc.

  • Rozwija kreatywne myślenie, dokonując ocen i prognoz związanych z tematyką przedmiotu.

  • Potrafi sprawnie formułować opinie i inicjować dyskusję na omawiane tematy.

  • Rozwija swe zainteresowania badawcze, korzystając z prezentowanych analiz, dyskusji panelowych, emitowanych filmów, slajdów, portali internetowych etc..

  • Rozróżnia specyfikę pracy w małej firmie rodzinnej oraz sektorze MSP od zatrudnienia w wielkim koncernie globalnym.

Efekty kształcenia - UMIEJĘTNOŚCI

Pojmuje istotę i działań w korporacji w świecie, specyfikę pracy w nich oraz motywy i cele zaangażowania społecznego ( CSR).

Umie interpretować i oceniać zarówno główne zalety jak i wady ekspansji międzynarodowej KTN - ów oraz specyfikę pracy w nich.

Posiada zdolność interpretowania współczesnych uwarunkowań biznesowych w świecie niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej na skalę krajową i międzynarodową.

Potrafi posługiwać się podstawową siatką pojęciową związaną z materią prowadzonego przedmiotu ( włącznie z wieloma zwrotami slangowymi tzw. „corpo-language” stosowanymi w rzeczywistości korporacyjnej)

Rozwija kreatywne myślenie, dokonując ocen i prognoz związanych z problematyką przedmiotu, potrafiąc sprawnie formułować opinie i inicjować dyskusję na omawiane tematy. Nabywa umiejętności merytorycznej dyskusji, sporu, polemiki publicznej.

Efekty kształcenia - INNE KOMPETENCJE (PERSONALNE I SPOŁECZNE)

STUDENT:

Pojmuje zalety i wady pracy w korporacjach, zna ich ogólne wymagania, zasady rekrutacji, awansu, wynagrodzeń, kar etc.

Zyskuje wrażliwość na podstawowe zagrożenia rozwojowe związane z korporacjonizmem, potrafiąc je identyfikować i oceniać.

Rozpoznaje zasady „ścieżki kariery” w ramach rozwoju zawodowego jak i pozazawodowego stwarzanego abiturientowi przez korporację.

Zdobywa zdolność precyzyjnego i przejrzystego formułowania swych myśli i poglądów oraz praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy w sferze działalności gospodarczej.

Może wzmocnić swą aktywność polityczną i społeczną poprzez wiedzę zdobytą na temat celów i zasad ekspansji korporacji w świecie ( NGO's, władze municypalne i krajowe, instytucje i organizacje międzynarodowe)

TREŚCI KSZTAŁCENIA

NR

TEMAT ZAJĘĆ

ZAKRES PREZENTOWANYCH TREŚCI

1.

Teoria korporacjonizmu.

Teoria procesu globalizacji korporacyjnej (tzw. korporacjonizmu międzynarodowego).

2.

Podstawowe pojęcia i terminy.

Korporacje wielonarodowe, ponadnarodowe czy transnarodowe? - dylematy pojęciowe.

3.

Definicje.

Definicje, typologie i cechy korporacji transnarodowych ( KTN- ów).

4.

Motywy ekspansji KTN.

Znaczenie i rozwój korporacyjnych filii zagranicznych. Motywy i kierunki ekspansji KTN-ów w świecie.

5.

Pojęcia uzupełniające.

Pojęcia i definicje uzupełniające: internacjonalizacja, inwestycje portfelowe, bezpośrednie inwestycje zagraniczne(FDI), franchising, piggy-back, fuzje i przejęcia (M&A).

6.

Znaczenie KTN w świecie.

Potencjał i znaczenie korporacji we współczesnej gospodarce światowej: sfera produkcji, usług, handlu, nowoczesnych technologii.

7.

Istota delokalizacji. M-nar. handel usługami.

Delokalizacja w działaniach korporacji jako efekt procesu globalizacji. Pojęcia outsourcingu i offshoringu.

8.

KTN a innowacje.

Korporacyjny transfer wiedzy i technologii - tzw. technoglobalizm.

9.

Modele zarządzania korporacyjnego.

Amerykański, japoński i niemiecki model zarządzania KTN - analiza porównawcza.

10.

Praca w korporacji.

Metody zatrudnienia, style pracy, finansowe i pozapłacowy system motywowania w korporacjach.

11.

Zalety i wady korporacjonizmu.

Efekty działalności korporacji w świecie: szczegółowa analiza pozytywnych i negatywnych skutków, szans oraz zagrożeń w sferze gospodarczej, finansowej, społeczno-kulturowej, środowiskowej oraz w odniesieniu do zagadnienia suwerenności państwa. ( analiza typu SWOT ).

12.

Istota CSR

KTN a tzw. społeczna odpowiedzialność biznesu ( CSR)

13.

Studium przypadku.

Diagnoza działań wybranych korporacji w świecie - case studies.

14.

KTN - prognozy rozwoju.

Perspektywy rozwoju procesu globalizacji korporacyjnej. Dalsze scenariusze dotyczące roli i znaczenia korporacji w XXI wieku.

15.

KTN w produkcjach filmowych - dokumenty.

Prezentacja filmów obrazujących różne wymiary współczesnego korporacjonizmu. Dyskusja.

Zalecana literatura:

I. Literatura podstawowa

1. A. Jarczewska-Romaniuk, Korporacje w procesie globalizacji, Sprawy Międzynarodowe, 2003, nr 1.

2. A. Jarczewska-Romaniuk, Przedsiębiorstwa międzynarodowe, Bydgoszcz - Warszawa 2004 rok

3. A. Zorska, Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, PWN, Warszawa 1998 rok

4. A. Zorska, Korporacje transnarodowe. Przemiany, oddziaływania, wyzwania, PWE, Warszawa 2007 rok

5. B. Liberska (red.), Globalizacja: mechanizmy i wyzwania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002 rok

II. Literatura uzupełniająca

B. Mucha-Leszko (red.), Gospodarka światowa. Handel zagraniczny i marketing, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003 rok

C. Grece, M. Greffrath, H. Schumann, Czego chcą krytycy globalizacji. ATTAC, Kraków 2004 rok.

D. Karnowska, M. Szatlach, Globalizacja - pomiędzy polityką a ekonomią, Toruń 2006 rok

D. S. Landes, Bogactwo i nędza narodów, Warszawa 2000 rok

E. Haliżak, R. Kuźniar, J. Symonides (red.), Globalizacja a stosunki międzynarodowe, Bydgoszcz - Warszawa 2004 rok

E. Jantoń-Drozdowska, Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Wydanie I, Poznań 2004 rok

K. Marzęda, Proces globalizacji korporacyjnej, Bydgoszcz - Warszawa - Lublin 2007 rok.

E. Luttwak, Turbokapitalizm. Zwycięzcy i przegrani światowej gospodarki, Wrocław 2000 rok

E. Oziewicz (red.), Przemiany we współczesnej gospodarce światowej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2006 rok

E. Urbańczyk (red.), Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa w warunkach globalizacji, Szczecin 2001 rok

G. Kołodko, Globalizacja, marginalizacja, rozwój, Warszawa 2003 rok

http://globaleconomy.pl

http://www.wto.org

J. E. Stiglitz, Globalizacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004 rok

J. Głuchowski, Międzynarodowe stosunki finansowe, PWE, Warszawa 1997 rok

J. Klich (red.), Globalizacja, Kraków 2001 rok

J. Kotyński, Globalizacja i integracja europejska. Szanse i zagrożenia dla polskiej gospodarki, Warszawa 2005 rok

J. Rymarczyk, Handel zagraniczny. Organizacja i technika, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002 rok

J. Rymarczyk, Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Warszawa 2006 rok

J. Skodlarski, R. Matera, Gospodarka światowa. Geneza i rozwój, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004 rok.

J. Sołdaczuk, Współczesna gospodarka światowa. Struktura, mechanizm, tendencje, Warszawa 1987 rok.

K. Piórko, „Władza” korporacji transnarodowych w stosunkach międzynarodowych, Toruń 2008 rok

K. Rybiński, Globalizacja w trzech odsłonach, Warszawa 2007 rok

M. Czerny, Globalizacja a rozwój: wybrane zagadnienia geografii społeczno-gospodarczej świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 rok

M. Dobroczyński, Zmienność i stabilność w gospodarce międzynarodowej, Toruń 2003 rok.

M. Pietraś (red.), Oblicza procesów globalizacji, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2002 rok.

P. Bożyk, J. Misala, M. Puławski, Międzynarodowe stosunki ekonomiczne, PWE, Warszawa 2002 rok

P. Bożyk, Międzynarodowe stosunki ekonomiczne: teoria i polityka, Warszawa 2008 rok

S. Flejterski, P. T. Wahl, Ekonomia globalna. Synteza, Warszawa 2003 rok.

T. L. Friedman, Lexus i drzewo oliwne: zrozumieć globalizację, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2001 rok

T. Nace, Giganci Ameryki. Współczesne korporacje a demokracja, Warszawa 2004 rok

T. Rynarzewski, A. Zielińska-Głębocka, Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006 rok

W. Anioł, Geneza i rozwój procesów globalizacji, Warszawa 1989 rok.

W. Anioł, Paradoksy globalizacji, Warszawa 2002 rok

W. Malendowski (red.), Wpływ globalizacji na procesy rozwojowe współczesnego świata. Istota - uwarunkowania - tendencje, WN INPiD UAM, Poznań 2004 rok

W. Misiak, Globalizacja. Więcej niż podręcznik, Warszawa 2007 rok

W. Szymański, Globalizacja - wyzwania i zagrożenia, Wydawnictwo Diffin, Warszawa 2001 rok

W. Szymański, Interesy i sprzeczności globalizacji. Wprowadzenie do ekonomii ery globalizacji, Warszawa 2004 rok.

www.fairtrade.org.pl

www.sprawiedliwyhandel.pl

www.citylajf.pl

Z. Bauman, Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2000 rok.

8