NEW AGE - UWAGA NIEBEZPIECZEŃSTWO
Prezentacja multimedialna
Slajd 1: New Age - fałszywa duchowość zagrożeniem dla współczesnych chrześcijan
Slajd 2: Pytania fundamentalne
Każdy z nas nosi fundamentalne niepokoje i pytania: kim właściwie jestem? Jaki jest sens mojego życia? W jaki sposób żyć, by życia nie zmarnować? Czy świat jest poznawalny? Czy jest możliwe poznanie siebie i zrozumienie drugiego człowieka? Pytamy o absolutny grunt sensu wszystkiego, czy taki grunt w ogóle istnieje? Czym (Kim) jest, jeśli jest, Bóg? Nieokreślonym Duchem? Pytamy o to wszystko zaniepokojeni, stwierdzając, że świat materialny, który nas otacza, nie zaspokaja wszystkich naszych potrzeb i pragnień.
Odpowiedzi na te pytania człowiek od najdawniejszych czasów poszukiwał w religii, która jest zjawiskiem nieodłącznym od życia ludzkiego. Człowiek rozwija swoją aktywność religijną wszędzie, gdzie tylko się pojawi. W całej historii ludzkości nie było takiej kultury czy cywilizacji, która nie miała religii.
Slajd 3: Religia
Religia jako zasadniczy element życia ludzkiego choć zawsze istniała, to jednak stanowiła problem. Formy, w jakich wyrażała się i wyraża religijność były i są bardzo zróżnicowane. Świat współczesny staje się coraz bardziej pluralistyczny, a sytuacja religijna ulega gwałtownym przeobrażeniom. Obok nasilonej ateizacji i laicyzacji społeczeństw w Europie, obserwuje się nie tylko ożywienie wielkich religii światowych, lecz także gwałtowny rozwój sekt i nowych ruchów religijnych.
Slajd 4: Poszukiwanie alternatywy
W dzisiejszych czasach wielu ludzi traci poczucie własnej tożsamości, czuje się zawieszonymi pomiędzy pewnością a niepewnością. Nierzadko uznają oni za niegodne zaufania lub pozbawione prawdziwego autorytetu te elementy funkcjonowania społeczeństwa, które niegdyś uznawane były za centralne. Pod adresem religii chrześcijańskiej wysuwane są oskarżenia o to, że jest patriarchalna i autorytarna. Krytykuje się instytucje polityczne za to, że nie są w stanie zmienić świata na lepsze. Wielu ludzi jest zawiedzionych medycyną tradycyjną, gdyż twierdzą, że nie udaje jej się skutecznie leczyć. W obliczu tych niepewności ludzie poszukują instytucji alternatywnych, które będą stanowić odpowiedź na ich najgłębsze potrzeby. Dla wielu taką idealną alternatywą jest ruch New Age, który swoją atrakcyjność zawdzięcza głównie temu, że to, co oferuje wychodzi naprzeciw ludzkim potrzebom, które często są niezaspokojone przez oficjalne instytucje.
Slajd 5: New Age - fałszywa duchowość zagrożeniem dla współczesnych chrześcijan
Slajd 6: Moce psychiczne
Jednym z najbardziej powszechnych elementów „duchowości” New Age jest fascynacja niezwykłymi zjawiskami, w szczególności związanymi z paranormalnymi istotami. Ludzie rozpoznawani jako „medium” uważają, że ich osobowość została przejęta przez kogoś innego podczas transu - zjawiska w New Age zwanego kanałowaniem (ang. Channeling) - w czasie którego medium może stracić kontrolę nad swoim ciaem i zdolnościami. Zjawiska te, wbrew niektórym świadkom, nie pochodzą od Boga, mimo używanego języka penego miości, światła i dobra. Bardziej trafne jest odnoszenie się do tego jak do wspóczesnej formy spirytyzmu.
Slajd 7: Aniołowie
Przyjaciółmi i doradcami wywodzącymi się ze świata duchowego są również aniołowie (którzy stali się głównymi postaciami nowego przemysłu księgarskiego i malarskiego). Ci, którzy wspominają o anioach w New Age, czynią to w sposób niesystematyczny. Te duchowe istoty są często wzywane w celach „nie - religijnych”, a więc na przykad jako pomoc w relaksacji, która ma na celu podjęcie lepszej decyzji lub efektywną kontrolę swojego życia i przebiegu kariery.
Slajd 8: Łączność z niektórymi duchami
Łączność z niektórymi duchami, które nauczają poprzez poszczególnych ludzi, jest kolejnym doświadczeniem związanym z New Age przypisywanym sobie przez ludzi, którzy mówią o sobie jako o „mistykach”. Niektóre duchy natury są opisywane jako potężne energie, obecne w świecie naturalnym, jak również na „wewnętrznych poziomach”. Te wewnętrzne poziomy są dostępne czowiekowi dzięki wykorzystaniu pewnych rytuaów, narkotyków i innych technik pozwalających na wejście w odmienny stan świadomości.
Slajd 9: Dziedzina lecznictwa
Zmiana paradygmatu dokonywana przez Nową Erę jest szczególnie uderzająca w dziedzinie terapii i metod leczenia. Coraz więcej grup i praktykujących lekarzy odwołuje się obecnie do podejścia holistycznego, do medycyny łagodnej i do metod rozwoju ludzkich możliwości. Podejście holistyczne oznacza odmienne niż dotąd postępowanie, które uwzględnia interakcję psychiki, ciała i otoczenia człowieka. Dopuszcza ono niekonwencjonalne metody leczenia, takie jak: akupunkturę, jogę i alternatywne podejścia do samych narodzin, homeopatię i pracę nad ciałem, a nawet uzdrawiające zdolności czynnika psi.
W perspektywie New Age choroba i cierpienie pochodzą z działań sprzecznych z naturą; człowiek żyjący w harmonii z naturą może spodziewać się znacznie zdrowszego życia, a nawet powodzenia w sprawach materialnych.
Podkreśla się, że źródło zdrowia tkwi w nas samych i jest czymś, co możemy osiągnąć, gdy jesteśmy w kontakcie z naszą wewnętrzną energią lub też energiami płynącymi z kosmosu.
Slajd 10: Wiara w reinkarnację
Czymś powszechnym w New Age jest także wiara w reinkarnację. Reinkarnacja (również: metempsychoza, transmigracja) - to pogląd, wg którego dusza po śmierci może wcielić się w nowy byt fizyczny. Np. dusza jednego człowieka może przejść w ciało nowo narodzonego dziecka lub nawet zwierzęcia czy rośliny. Dosłownie więc reinkarnacja oznacza powtórne wcielenie. Reinkarnacja stanowi jedno z podstawowych wierzeń hinduizmu. W pewnym sensie stanowi także podstawową koncepcję w buddyzmie, jednak buddyzm łączy to z doktryną braku indywidualnej duszy (atman). Rysunek przedstawia zobrazowanie kolejnych inkarnacji.
Slajd 11: Astrologiczna koncepcja o nadchodzącej erze Wodnika
Termin „astrologia” wywodzi się od dwóch greckich słów, aster oraz logia i oznacza dosłownie „naukę o gwiazdach”. Jest to pewnego rodzaju tajemnicza wiedza, znana już w starożytności, która, opierając się na obserwacji ciał niebieskich, próbuje przewidywać przyszłość zarówno poszczególnych osób, jak i całych społeczności. Podstawowym założeniem astrologii jest przekonanie o tym, że zjawiska i ruch ciał niebieskich wpływają na losy jednostki i grup ludzkich.
Obecnie astrologia, zwłaszcza horoskopowa, cieszy się ogromną popularnością. Przyjmuje się, że losy każdego człowieka są uzależnione od układu ciał niebieskich w chwili jego narodzin. Na tej podstawie astrologowie próbują przewidywać przyszłość poszczególnym ludziom.
New Age odwołuje się do astrologii gdy mówi o nadchodzącej erze Wodnika. Fenomen New Age bywa nawet niekiedy określany jako Wiek Wodnika, który nastąpi, według starożytnych tablic astrologicznych, po Wieku Ryb, w którym obecnie żyjemy. Idea ta opiera się na prawie precesji punktów równonocy oraz na cyklicznej koncepcji dziejów. Zgodnie z tą koncepcją, wspólną wielu cywilizacjom starożytnym, następują po sobie cztery ery ludzkości: złota, srebrna, brązowa i żelazna. Obecnie żyjemy w erze Ryb, która zakończy się w roku 2160. Będzie to równocześnie koniec pełnego cyklu historii, Słońce wkroczy w okresie wiosennego zrównania dnia z nocą w zodiakalny znak Wodnika i rozpocznie się Nowa Era, era Wodnika. Ten nowy okres w historii ludzkości będzie czasem pokoju, harmonii, jedności i odnowy, w przeciwieństwie do ery Ryb, którą charakteryzują podziały, wojna, niesprawiedliwość, nienawiść, brak zaufania i bigoteria.
Slajd 12: Co to jest New Age???
Bardzo trudno jest podać jednoznaczną definicję zjawiska określanego mianem Nowej Ery. Podstawową przyczyną takiego stanu rzeczy jest fakt, iż termin New Age to kategoria wieloznaczna. Etykietą „Nowa Era” bywają opatrzone zjawiska, które na pierwszy rzut oka nie mają ze sobą wiele wspólnego. Z tego też powodu wśród badaczy New Age istnieją liczne rozbieżności co do charakteru, natury i oceny tego fenomenu.
Dlaczego trudno zdefiniować New Age:
częste używanie terminu New Age nie tyle do analizy pewnych zjawisk, ile do ich oceny
odcinanie się od tego terminu wielu autorów i postaci, które dotychczas były uważane za czołowych propagatorów tego ruchu
niejednoznaczna ocena wartości, jakie niesie ze sobą New Age, dokonywana przez autorów o podobnym światopoglądzie oraz tej samej orientacji religijnej i intelektualnej
brak definicji lub syntetycznej próby określenia tego ruchu w większości książek i artykułów poświęconych tej problematyce
niejasności terminologiczne - w stosunku do tego fenomenu stosuje się różne nazwy, których znaczenie często jest enigmatyczne bywa
niebywała wprost różnorodność zjawisk, praktyk, organizacji, osób, które są zaliczane do New Age
Slajd 13: New Age nie jest:
Slajd 14: New Age Movement - Ruch Nowej Ery
POD NAZWĄ RNE ROZUMIEMY:
przynależność do tzw. grup samopomocy oraz obecność na rynku książek, które stanowią praktyczne poradniki w rozwiązywaniu różnych ważnych życiowych problemów
pogłębienie zainteresowania własnym zdrowiem oraz wysoką jakością życia
przynależność do grup zajmujących się stosowaniem różnych praktyk okultystycznych i parapsychologicznych
fascynacja mistycyzmem, „tajemnymi” tradycjami Wschodu i Zachodu, różnymi odmianami religii orientalnych
rozbudzenie świadomości ekologicznej
specyficznie pojmowany feminizm, który domaga się poszanowania kobiecej duchowości i mądrości oraz uznania podstawowej roli kobiet w budowaniu przyszłego społeczeństwa
Slajd 15: Inne określenia Ruchu Nowej Ery
Slajd 16: Podstawowe aspekty ruchu New Age
Pomocą w opisie doktryny New Age może być omówienie niektórych aspektów tego ruchu.
Aspekt naukowy
Aspekt psychologiczny
Stosunek do religii lub duchowości
Wizja człowieka
Slajd 17: Nowy Paradygmat lub Nowa Świadomość
Ruch New Age prezentuje siebie jako system oparty na podstawach naukowych
Odkrycia wybitnych naukowców XX wieku doprowadziły do powstania nurtu określanego mianem „Nowego Paradygmatu” albo „Nowej Świadomości”.
Zmiana paradygmatu, jaka dokonała się we współczesnej nauce, stała się inspiracją dla ideologów Nowej Ery.
Slajd 19: Kryzys klasycznej nauki
Punktem wyjścia jest tutaj diagnoza o aktualnym kryzysie klasycznej nauki opartej na paradygmacie kartezjańsko - newtonowskim:
Dualistyczny
Mechanistyczny
Racjonalistyczny
Konsekwencje tego kryzysu:
postępujące wyobcowanie jednostki
choroby cywilizacyjne
niesprawiedliwość społeczna i ekonomiczna
niesprawiedliwy ład międzynarodowy
niszczenie zasobów naturalnych Ziemi
zagrożenie nuklearne
Slajd 20: Co proponują zwolennicy nowego paradygmatu?
Co proponują zwolennicy nowego paradygmatu?
Próbują zwalczać panujący w nauce dualizm promując taką wizję świata, która kładzie większy nacisk na całość niż na poszczególne części (holizm)
Odchodzą od modelu mechanistycznego, związanego z klasyczną fizyką newtonowską. Twierdzą, że wszechświat nie jest maszyną, ale jednym, wielkim, żywym organizmem, podtrzymywanym nie przez mechanikę, ale przez relacje jakościowe
Zachęcają do przekroczenia akademickiego racjonalizmu. Postulują przywrócenie dialogu pomiędzy rozumem i prądami irracjonalnymi, włączenie w obręb nauki poznania nienaukowego
Slajd 21: New Age i psychologia
Kolejnym filarem, na którym opiera się New Age jest psychologia
Centralna pozycja psychologii we współczesnym społeczeństwie
Aspekt psychologiczny w New Age
Psychologia transpersonalna
Slajd 22: Aspekt psychologiczny w New Age
Aspekt psychologiczny w New Age uwidacznia się, gdy jest mowa o:
dążeniu do rozszerzenia świadomości
dążeniu do doświadczenia samorealizacji czy oświecenia
wywoływaniu zmienionych stanów świadomości
praktyce zwanej channeling
Slajd 23: Psychologia transpersonalna
Związek psychologii transpersonalnej z New Age
Radykalna krytyka psychologii zachodniej i własne propozycje poprawy tego stanu rzeczy
Psychologia transpersonalna stawia sobie za cel poszerzenie obszaru dociekań psychologicznych, tak aby uwzględnić badania nad optymalnym zdrowiem psychicznym oraz wysoką jakością życia
Uznaje ona możliwość doświadczania szerokiego zakresu stanów świadomości. W niektórych z nich tożsamość może wykroczyć poza zwykłe ograniczenia ego i osobowości
Źródłem informacji dla transpersonalistów są różne techniki poszerzania świadomości, takie jak joga, zen, szamańskie praktyki ekstatyczne oraz wszelkie odmiany kontemplacji i medytacji
Slajd 25 Cztery stanowiska
Różne są poglądy zwolenników New Age nt. stosunku do religii:
Niektórzy przedstawiciele ruchu Nowej Ery, jak na przykład A. Bailey, widzą w nim początek nowej religii o charakterze autosoterycznym. Stwierdzają oni, że Nowa Era rozpocznie się wraz z drugim przyjściem Chrystusa kosmicznego i Chrystusa nowej religii światowej
Inni zwolennicy tego ruchu jednak niechętnie przedstawiają New Age jako religię, gdyż termin ten zbyt mocno kojarzy się z instytucją, doktryną i dogmatami. Tymczasem dla wodnikowego śmiałka samym centrum doświadczenia duchowego jest wiedza bez doktryny
Odnośnie do religii najczęściej wśród zwolenników New Age można spotkać się z poglądem, zgodnie z którym właściwie obojętne jest jaką religię się praktykuje, gdyż każda z nich może posłużyć jako „pomocniczy wehikuł” w rozwoju duchowym. Najczęściej praktykowane religie, to buddyzm, taoizm i hinduizm
Można się także spotkać u niektórych przedstawicieli New Age z poglądem, zgodnie z którym warunkiem koniecznym do osiągnięcia zbawienia czy też wyzwolenia jest brak przynależności do określonego Kościoła czy grupy wyznaniowej
Slajd 26: Nowa duchowość
Wielu autorów opisuje aspekt religijny ruchu Nowej Ery posługując sią określeniem „nowa duchowość” a unikając terminu „religia”. Duchowość New Age bywa określana jako duchowość ezoteryczna i odnosi się do „wewnętrznego doświadczenia harmonii i jedności z całą rzeczywistością, które to doświadczenie uzdrawia tkwiące w każdym, człowieku poczucie niedoskonałości i skończoności”.
Slajd 27: Wizja człowieka w New Age
Pogląd na człowieka w New Age zaczerpnięty jest z ezoteryzmu (teoretyczna strona okultyzmu).
Człowiek jako mikrokosmos
Trzy zasady w człowieku: fizyczna, astralna i duchowa
Slajd 28: Ciało fizyczne
W tym systemie myślowym, jakim jest New Age, człowiek zostaje sprowadzony do wyłącznie niematerialnego wymiaru. Ciało fizyczne jest tylko szatą, powłoką wykorzystywaną przez człowieka, który jest więźniem swego ciała. Tę powłokę, jaką jest ciało, człowiek wielokrotnie zmienia w ciągu kolejnych wcieleń. Ciało fizyczne nie jest częścią ontologicznej natury człowieka, którego istota jest z natury boska.
Slajd 29: Ciało astralne
O ile ciało fizyczne jest szatą materialną dla człowieka, który jest duchem, o tyle ciało eteryczne jest jakby szatą na wpół materialną, która łączy ciało fizyczne z duchem. Ciało to utrzymuje jedność ciała fizycznego i trwałość jego kształtu poprzez ponawiające się odradzanie tkanek. Niektórzy utrzymują nawet, iż ciało astralne istnieje także w kryształach i roślinach.
Slajd 30: Duch
Najbardziej podstawową zasadą w człowieku jest duch. Człowiek jest istotnie duchem (zasada boskiej nieśmiertelności), który ma duszę (subtelną, aby mogła łączyć ducha z ciałem) oraz ciało (uczynione z nietrwałej materii)
W tym kontekście wielu zwolenników New Age odwołuje się do spirytystycznej doktryny opracowanej przez A. Kardeca. Zgodnie z tą doktryną duch, który jest przebywającą w nas istotą niezależną od materii, przyobleka się tymczasowo w materię - szatę przemijającą, a po jej odłożeniu, czyli po śmierci, „ustaje niewola, a nastaje swoboda ducha” (hierarchia oczyszczenia)
Slajd 31:
Teoria reinkarnacji
Slajd 32: Przyczyna atrakcyjności teorii reinkarnacji na Zachodzie:
Potrzeby poznawcze (deja vu, prekognicja, seanse spirytystyczne, trudne pytania życiowe)
Potrzeba spokoju
Potrzeba bezpieczeństwa
Slajd 33: Reinkarnacja
w New Age
Reinkarnacja u
A. Kardeca - duchy błądzące
Różnice w pojmowaniu reinkarnacji pomiędzy New Age a wielkimi religiami Wschodu - karma vs naiwny optymizm
Slajd 34: Niebezpieczeństwa i zagrożenia wynikające z przyjęcia teorii reinkarnacji:
uproszczone odpowiedzi na pytania trudne
błędny światopogląd, prowadzący do niewłaściwych postaw etycznych
Przekonanie o reinkarnacji może prowadzić także do apatii i poddania się biegowi zdarzeń bez aktywnego kształtowania zarówno siebie, jak i swego otoczenia
Slajd 35: Próba definicji New Age
Kardynał G. Danneels definiuje New Age w sposób obrazowy, odwołując się do jego źródeł. Stwierdza, że ruch ten jest „mgławicą, która zawiera ezoteryzm i okultyzm, coś z myśli mitycznej i magicznej na temat tajemnic życia, oraz szczyptę chrześcijaństwa, a to wszystko zmieszane z ideami wywodzącymi się z astrofizyki”
Do podobnych źródeł odwołuje się w swojej definicji J. Vernette. Dla niego „Nowa Era jest zbiorem pozornie różnych praktyk, które łączy jednak wizja całościowej (holistycznej) humanizacji. (...) Definicją Nowej Ery jest - według jej inicjatorów - nowy paradygmat, czyli nowy sposób widzenia rzeczy. Ten nowy sposób widzenia jest blisko spokrewniony z ezoteryzmem i okultyzmem”
Podobną definicję podaje S. Rouvillois, dla którego New Age jest „ruchem stanowiącym zbiór pewnych myśli i praktyk. Jest prądem umysłowym, który odwołuje się zarówno do religii Wschodu, jak i ezoteryzmu czy gnozy, a zarazem upowszechnia nową wizję, jeśli chodzi o pojmowanie pracy, przedsiębiorstwa, ekologii i polityki, a także nowe ujęcie edukacji, medycyny i duchowości”
Zwięzłą, treściwą i spoistą definicję omawianego zjawiska podaje M. Pacwa. Według niego New Age Movement (Ruch Nowej Ery) to „eklektyczny ruch o luźnej strukturze oparty na doświadczeniu monizmu, który prowadzi ludzi do wiary w panteizm, z tendencją do ugruntowania millenijnego poglądu na historię”
W bardzo ciekawy sposób opisuje czym jest New Age M. Introvigne, posługując się obrazem różnych networks. Każdy taki network gromadzi w sposób luźny osoby i grupy osób połączonych wspólnym zainteresowaniem. „Wystarczy kilka wspólnych idei (przekonanie o nadejściu nowej ery, holistyczna wizja świata skierowana ku panteizmowi, reinkarnacja), aby te networks - zachowując własną niezależność - stanowiły część większych metanetworks. Z takiego punktu widzenia, New Age byłby właśnie takim metanetwork”
B. Dobroczyński: Niska Nowa Era - Wysoka Nowa Era
Slajd 36: Jak ludzie New Age
patrzą
na
chrześcijaństwo
Slajd 37: 1. Względna obojętność
To co należy do chrześcijaństwa
automatycznie przestaje być przedmiotem
zainteresowania. Trzeba go unikać wszędzie,
gdzie to tylko możliwe, żeby nie wywołać
niepotrzebnego zagrożenia i nie sprowadzić
kłopotów.
Slajd 38: 2. Spolegliwa tolerancja
i spoglądanie z góry
Zgodnie z hasłem „wszystkie ścieżki ostatecznie
prowadzą do tego samego miejsca”, trzeba uznać
względną ważność chrześcijaństwa. Członkowie
New Age są przekonani, że to oni zdobyli wyższe
partie duchowej góry, widzą dalej i szerzej niż ci,
którzy daleko w dole kroczą po innych ścieżkach.
Z tego orlego gniazda spoglądają w dół na te mniej
rozwinięte ścieżki, na których z pewnością znajdują
się ortodoksyjni chrześcijanie.
Slajd 39: 3. Wahanie między łagodnym rozdrażnieniem
a gwałtowną irytacją
„Członkowie New Age sami czasem dziwią
się swojej wzburzonej reakcji na proste
świadectwo o Chrystusie, który umarł za
grzechy ludzkości(...) Jest bowiem coś
w ziarnie Dobrej Nowiny, co sprzeciwia się
ziarnu New Age”
Slajd 40: 4. Świadome i aktywne sprzeciwianie się chrześcijaństwu
Do grupy osób sprzeciwiających się
chrześcijaństwu należy wyraźna mniejszość
spektrum New Age w większości składająca
się z czarownic, szamanów, satanistów,
aktywnych feministek, którzy żywią urazę do
chrześcijaństwa podsycaną przez szatana.
Slajd 41: Oficjalne stanowisko Kościoła na temat New Age
Slajd 42: Dokument Papieskiej Rady do Spraw Dialogu Międzyreligijnego
Chrystus czy Wodnik Dlaczego teraz
Chrześcijańska refleksja na temat New Age „Jezus Chrystus dawcą wody żywej”