handlowe-prominska, 18.10.2007, Postępowanie upadłościowe


Postępowanie upadłościowe (wykład z dn. 18.10.2007r.)

Istota upadłości

Upadłość można inaczej nazwać egzekucją uniwersalną w przeciwieństwie do egzekucji syngularnej, kiedy 1 wierzyciel występuje przeciwko dłużnikowi, na podstawie tytułu zaspokaja się z jego majątku.

W wypadku przedsiębiorców najczęstszą sytuacją jest ta kiedy przedsiębiorca nie ma tylko jednego wierzyciela, ale ma tych wierzycieli liczną grupę, a do tego wierzytelności tych wierzycieli wykazują daleko idąca różnorodność. W tej sytuacji chodzi o to, aby z majątku dłużnika mogli uzyskać zaspokojenie wszyscy wierzycieli i to w sposób jak najpełniejszy, ażeby taki cel osiągnąć, koniecznym jest stworzenie szczególnej procedury, w której nie mamy do czynienia z pojedynczymi egzekucjami pojedynczych wierzytelności, tylko mamy do czynienia z postępowaniem, w którym po jednej stronie występuje wielość wierzyciel, czyli oni wspólnie dochodzą zaspokojenia z majątku jednego dłużnika i ta zasada właśnie uniwersalizmu przy postępowaniu upadłościowym ma swój wyraz w art. 1 ustawy .

→Art. 1 Ustawa reguluje zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami.

Takie postępowanie ma na celu oczywiście to, aby ochrona wierzycieli była najpełniejsza, czyli żeby mogli w największym stopniu zaspokoić się na majątku dłużnika, ale jednocześnie, aby nie było pomiędzy nimi wyścigu a ponadto, aby ich prawa były w miarę równe w stosunku do majątku dłużnika.

Wobec czego ma miejsce zawsze w przypadku upadłości zasada równości wobec wierzyciel, która polega, że mają oni w zasadzie równy dostęp do majątku dłużnika z tym tylko, że najczęściej wierzyciele są podzieleni na dwie kategorie zwykłych i uprzywilejowanych wierzycieli, i ta równość dotyczy tylko tych którzy są objęci tą samą grupą.

Wiadomo, że wierzyciele uprzywilejowani mają lepszą pozycję niż zwykli, ale w ramach tych zwykłych i uprzywilejowanych panuje zasada równości.

A zatem możemy powiedzieć o trzech regułach rządzących istotą upadłości

  1. Egzekucja uniwersalna - a więc wspólne dochodzenie przez wielu wierzycieli wierzytelności względem jednego dłużnika,

  2. Zasada optymalizacji - tzn. celem upadłości jest to, aby wierzyciele doznali zaspokojenia w największym stopniu,

  3. Zasada równości wierzycieli - z zastrzeżeniem, że ta równość dotyczy grup i w ramach tych grup, pomiędzy wierzycielami zakwalifikowanymi do tej grupy, która jest uwzględniona.

!!! Upadłość jest postępowaniem sądowym i jest postępowaniem wnioskowym tzn., że z urzędu prowadzić upadłości nie wolno, tzn. że zawsze musi być w tym zakresie wniosek.

Wedle tych reguł upadłość jest regulowana prawie we wszystkich systemach prawnych.

W naszym prawie obecnie obowiązującą ustawą jest ustawa z 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze, która to ustawa zastąpiła obowiązujące wcześniej dwa rozporządzenia Prezydenta RP z 1934 roku:

Te rozporządzenia zostały uchylone i w ich miejsce weszła ustawa prawo upadłościowe i naprawcze .

Jeżeli chcielibyśmy dokonać takiego porównania zakresu regulacji tej obecnej ustawy i przepisów poprzedniej ustawy to trzeba stwierdzić, że obecne uregulowanie jest bardziej szczegółowe i zawiera instytucje, które temu prawu przedwojennemu nie były znane. Łączy się to oczywiście z tym, że obecna ustawa jest dostosowana do standardów europejskich jak i do nowoczesnych rozwiązań prawnych innych państw.

Przede wszystkim należy zapamiętać, że w przeciwieństwie do wcześniej obowiązującego prawa obecna ustawa przewiduje dwa rodzaje upadłości

  1. Upadłość likwidacyjna

  2. Upadłość układowa

1. Upadłość likwidacyjna - możemy nazwać typową upadłością, która odpowiada, co do zasady tej upadłości którą regulowało rozporządzenie Prawo upadłościowe z 1934 roku. Jak sama nazwa wskazuje, upadłość likwidacyjna polega co do zasady na tym, że powoduje likwidację majątku upadłego poprzez spieniężenie wszystkich składników tego majątku i obrócenie uzyskanych z tego tytułu środków na zaspokojenie wierzycieli. W wypadku upadłości likwidacyjnej, upadły dłużnik zaprzestaje prowadzenia swojej działalności a po zakończeniu postępowania upadłościowego oczywiście ulega wykreśleniu z rejestru, traci swój byt prawnym. Tak rozumiana upadłość jest klasyczna, typowa i ona była regulowana taka samo w 34 roku.

2. Upadłość układowa - upadłość z możliwością zawarcia układu. Historycznie można powiedzieć , że w upadłości układowej są zawarte pewne elementy postępowania układowego z 34 roku, ale oczywiście nie jest to odwzorowanie tamtego rozporządzenie. Istotą tej upadłość jest to, że upadły kontynuuje działalność gospodarczą i realizuje zawarty z wierzycielami układ, który ustala zasady zaspokojenia wierzycieli. Utrzymanie tej działalności przez upadłego jest źródłem możliwości przewidzianego w układzie trybu kolejności i wysokości zaspokojenia wierzycieli.

Różnice pomiędzy tymi dwoma rodzajami upadłości .

  1. Pierwsza różnica dotyczy następstw po zakończeniu postępowania upadłościowego. W przypadku zakończenia upadłości likwidacyjnej upadły traci swój byt i jest wykreślony z rejestru, natomiast w przypadku upadłości układowej po zakończeniu upadłości, jeżeli oczywiście układ będzie należycie zrealizowany ( wierzyciele zostaną zaspokojeni zgodnie z regułami), jemu przywraca się pełnie możliwości niezakłóconego, pełnego prowadzenia swojej działalności gospodarczej. On nigdy nie traci bytu prawnego.

  1. Druga różnica dotyczy skutków postanowienia o ogłoszeniu upadłości( skutki kiedy następują z momentem kiedy sąd postanawia rozpocząć to postępowanie upadłościowe). Na czas pomiędzy data tego postanowienia a zakończeniem tego postępowania upadłościowego. Te skutki występują zwłaszcza, co do majątku upadłego i zobowiązań upadłego.

  1. Trzecia różnica dotyczy zdolności upadłościowej czyli zdolności do tego aby była ogłoszona albo jedna albo druga upadłość. Mamy tutaj art. 14 i art. 15 prawa upadłościowego .

Art. 15 upadłość likwidacyjna może być ogłoszona wtedy gdy jest brak podstaw do ogłoszenia upadłości układowej.

Ustawodawca w pierwszej kolejności optuje za upadłością układowa, tzn. żeby przedsiębiorca mógł jednak swoją działalność prowadzić i zaspokoić swoich wierzycieli zgodnie z układem. Natomiast jeżeli nie ma podstaw do tego, żeby właśnie taką upadłość układową ogłosić to ogłasza upadłość likwidacyjna.

Kiedy może gołości upadłość układową ?

Na ten temat mówi art. 14- Jeżeli zostanie uprawdopodobnione że w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu niż zostaliby zaspokojeni po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację ogłasza się upadłość dłużnika z możliwością zawarcia układu.

Utrzymanie jego działalności uprawdopodabnia szanse że wraz z działalnością i osiąganiem jakiś tam dochodów wierzyciele będą zaspokajani w większym stopniu niż gdyby tylko zlikwidować to co upadły ma. Jednakże ten art. 14 ust 2 wyraźnie wskazuje kiedy nie wolno ogłosić upadłości układowej.

Art. 14 ustp 2 Postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu nie prowadzi się, gdy z uwagi na dotychczas niedobre zachowanie się dłużnika nie ma pewności, że układ będzie wykonany.

A zatem jeżeli np. wobec dłużnika już raz było prowadzone postępowanie układowe lub były inne postępowania nawet miedzy poszczególnymi wierzycielami a dłużnikiem, a nie zostały one dokonane przez dłużnika to dłużnik przestaje być wiarygodny i w związku z powyższym nie może być w stosunku do niego ogłoszona upadłość układowa a jedynie wtedy trzeba ogłosić upadłość likwidacyjną.

Oczywiście jest dopuszczalna zmiana rodzaju upadłości z jednej na druga w obie strony i zezwalają na to przepisy artykułów 16 i 17:

Art. 16 stanowi, że sąd może zmienić postanowienie o ogłoszeniu upadłości likwidacyjnej na upadłość układową, jeżeli podstawy przeprowadzenia takiego postępowania układowego ujawniły się dopiero w toku postępowania upadłościowego .

A wiec pojawiły się jakieś szanse na działalność, z której dochód w większym stopniu zapewni zaspokojenie wierzycieli niż zlikwidowanie majątku aktualnego dłużnika.

Art. 17- Sąd może zmienić postanowienie o ogłoszeniu upadłości układowej na upadłość likwidacyjną, jeżeli podstawy przeprowadzenia postępowania ujawniły się dopiero w jego toku.

A zatem wybór tego rodzaju prowadzonej upadłości nie jest wyborem ostatecznym w tym sensie, że może zmiana warunków dotyczących zwłaszcza upadłego, jego kondycji może uzasadniać zmianę upadłości likwidacyjnej na układową i układowej na likwidacyjną.

Pojęcie zdolności upadłościowej ( kto może być upadłym dłużnikiem )

Co do zasady upaść mogą przedsiębiorcy , bo to ich szczególna pozycja powoduje różność wierzycieli i różnorodność wierzytelności.

Przedsiębiorca to jest ten który ma zdolność upadłościową i to obojętnie czy jest nim osoba fizyczna, prawna, osoba prawna ułomna. Pod tym względem art. 5ustawy prawo upadł i naprawcze przyjmuje rozumienie przedsiębiorcy takie jak już znamy na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, choć prawo upadłościowe wyprzedza ustawę o swobodzie bo jest z 2003 roku a ustawa o swobodzie z 2004 roku.

Niemniej art. 5 ust stanowi, ze przedsiębiorcą w rozumieniu stawy jest osoba fizyczna, prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawna, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Ta definicja jest najbliższa definicji z art. 431 KC. Te podmioty które są przedsiębiorcami i w rozumieniu prawa publicznego i KC mają zdolność upadłościową. Ale w z zakres tej zdolności upadłościowej z mocy ustawy został jeszcze rozszerzony na podmioty które przedsiębiorcami nie są.

I w art. 5 ust 3 mamy enumeratywnie wyszczególnienie podmiotów, które nie są przedsiębiorcami niemniej jednak jest im przyznana zdolności upadłościowa:

  1. spółki z.o.o i akcyjne , które nie prowadzą działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisami spółek handlowych zarówno spółka z o.o. jak i akcyjna mogą być utworzone w każdym celu prawnie dozwolonym. A wiec teoretycznie spółki kapitałowe nie muszą być tworzone tylko po to aby prowadzić działalność zarobkową, a zatem jeżeli nie muszą prowadzić działalności zarobkowej to nie mogą być uznane za przedsiębiorców. Choć są spółkami kapitałowymi to raczej z natury rzeczy ten status przedsiębiorcy jest im przypisywany. W prawie upadłościowym z mocy art. 5 ustęp 3pkt.1 pomimo, że te spółki nie prowadzą działalności zarobkowej to jednak są uznane za mające zdolność upadłościową;

  1. wspólnicy spółek handlowych ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swym majątkiem.

Spółki handlowe są osobami prawnymi ułomnymi, wobec czego są podmiotami, a więc status przedsiębiorcy łączy się z nimi jako spółkami, one mają własny majątek niezależny od majątku osobistego wspólników, ale ponieważ za zobowiązania spółek osobowych odpowiedzialność ponosi nie tylko spółka jako podmiot ale również wspólnicy solidarnie ze sobą i z tą spółka stąd też w art.5ust.3 pkt 2 ci wspólnicy, którzy ponoszą odpowiedzialność nieograniczoną za zobowiązania spółki mają również zdolność upadłościową a więc również oni mogą upadać pomimo, że nie oni są przedsiębiorcami

  1. partnerzy spółki partnerskiej.

Spółka partnerska jest spółką osobową, ona jest podmiotem i ona jest przedsiębiorcą. Jej partnerzy przedsiębiorcami nie są, oni tam tylko wykonują wolny zawód w ramach spółki, natomiast odpowiadają za zobowiązania i im przyznano również zdolność upadłościową

  1. oddziały banków zagranicznych w rozumieniu przepisów prawa bankowego.

Oni są traktowani tak jakby przedsiębiorcy i przyznano im zdolność upadłościowa.

A zatem poza przedsiębiorcami w tym ogólnym rozumieniu mamy jeszcze te cztery kategorie podmiotów, którym przyznaje się zdolność upadłościową.

Oddzielną kategorią jest wyłączenie spod zdolności upadłościowej- art.6 ustawy wskazuje 6 podmiotów wobec których nie można ogłosić upadłości. Te sześć podmiotów właściwie nie ma wspólnego mianownika bo niektóre z nich są przedsiębiorcami a niektóre nie są, natomiast to co niewątpliwe uzasadnia wyłączenie ich spod zdolności upadłościowej to są racje wyższe o charakterze społecznym.

Podmioty wobec których nie można ogłosić upadłości to:

1. Skarb Państwa - jest personifikowany w stosunkach cywilno prawnych państwa;

2. jednostki samorządu terytorialnego - wspólnota utworzona po to by reprezentować interesy i dbać o interesy tejże wspólnoty i ona upaść nie może

3.publiczne samodzielne zakłady opieki zdrowotnej - one upaść nie mogą. Obecnie te zakłady są zadłużone ale upadłości w stosunku do nich ogłosić nie można. Można je tylko likwidować na ogólnych zasadach, ale oczywiście nie można również tego uczynić bo przeczą temu względy słusznościowe, społeczne, cywilizacyjne;

4. w stosunku do instytucji i osób prawnych utworzonych w drodze ustawy np. Polska Akademia Nauki, Akademia Umiejętności, Instytut Naukowo - Badawczy

5. wobec osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne, czyli rolnika uznajemy za przedsiębiorcę ale w stosunku do niego nie możemy ogłosić upadłości;

6. Uczelnie

To wyliczenie w art.6 teoretycznie budzi wątpliwości, bo w niektórym zakresie jest zbędne a w niektórym trochę przewrotne. Jeżeli uznamy ogólną regułę, że tylko przedsiębiorca może być postawiony w stan upadłości to oczywiste jest, że za zbędne należy uznać wskazanie Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego bo one nie są przedsiębiorcami. Z mocy art. 5 one nie mają zdolności upadłościowej. Z kolei oddzielono tu także instytucje i osoby prawne utworzone z mocy ustawy od uczelni, a przecież Uczelnie Wyższe są również utworzone na mocy ustaw, a wiec takie wyjęcie uczelni do oddzielnej kategorii, w sytuacji kiedy w tym punkcie mamy ogólną kategorie instytucje i osoby prawne utworzone na podstawie ustawy. Te zastrzeżenia mają charakter czysto dogmatyczny.

Przesłanki ogłoszeni upadłości (podstawy upadłości).

Te przesłanki co do zasady nie uległy zmianie co do rozporządzenia z 1934 roku aczkolwiek są trochę bardziej doprecyzowane. To co bezwzględnie jest wspólne dla tamtego rozporządzenia obecnej ustawy to to, że podstawą ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność dłużnika, wyraźnie to wynik z art. 10 , który mówi:

Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnik, który stał się niewypłacalny. Ta niewypłacalność przejawia się w dwóch stanach :

  1. stan zaprzestania płacenia długów mówiło tak rozporządzenie z 34 roku, natomiast obecnie mówi się że ten stan ma polegać na niewykonywaniu swoich wymagalnych zobowiązań.

  2. Stan nadmiernego zadłużenia, który występuje wtedy gdy zobowiązanie przekracza wartość majątku i można już o tej przesłance mówić wtedy gdy zobowiązanie przekracza wartość choć dłużnik nadal wykonuje na bieżąco swoje zobowiązania

Te dwa stany są przejawami tego ogólnego pojęcia niewypłacalność. Przyczyna niewypłacalność w tym pierwszym rozumieniu, czyli niewykonywanie swoich zobowiązań wymagalnych, ta podstawa dotyczy wszystkich posiadających zdolność upadłościową, czyli każdy kto może być w stanie upadłości może się na ten stan powołać .

Natomiast ten drugi stan nadmiernego zadłużenia- choćby były realizowane bieżące zobowiązania to jest przesłanka na którą może się powołać tylko osoba prawna i osoba prawna ułomna, czyli osoba fizyczna na ten stan powołać się nie może, ona może być upadłą dopiero w momencie gdy zaprzestanie wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań.

To pojęcie niewypłacalności tych dwóch stanów wynika z:

→Art.11 ust.1- Dłużnik jest niewypłacalny jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań

Ust. 2- Dłużnika będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nie mającą osobowości prawnej , której odrębna ustawa przyznaje osobowość prawną uważa się za niewypłacalnego także wtedy gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku nawet wówczas gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje.

Te definicje ustawowe wymagają doprecyzowania. Możliwość doprecyzowania tych dwóch stanów tego niewykonywania swoich wymagalnych zobowiązań i stan nadmiernego zadłużenia możemy je doprecyzować.

Po pierwsze dzięki art. 12 ustawy a po drugie dzięki utrwalonej wykładni pojęcia niewypłacalności na gruncie rozporządzenia z 34 roku, bo te pojęcia były doprecyzowane w nauce, orzecznictwie i ten dorobek powinien być wykorzystany przy dzisiejszym analizowaniu tych pojęć.

Zacznijmy od tego co ustawodawca nam sam dopowiada w art.12, który jest zbudowany negatywnie.

→Art. 12.ust.1- Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza 3 miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10 % wartości bilansowej przedsiębiorstw dłużnika.

Ust. 2- Przepisu ust 1 nie stosuje się jeżeli niewykonani zobowiązań ma charakter uchwały albo gdy oddalenie wniosku może spowodować pokrzywdzenie wierzycieli.

Mając na uwadze ten przepis art. 12 jak również historyczne doświadczenie możemy powiedzieć , że stan niewypłacalności polegający na niewykonywaniu sporów wymagalnych zobowiązań musi być trwały. Tutaj ta granica 3 miesięcy jest taką cenzura minimum. Jeżeli nie przekracza 3 miesięcy to jeszcze o trwałości nie może być mowy, jest to stan przemijający natomiast po tych 3 miesiącach jeżeli ten stan trwa nadal to nie możemy powiedzieć, że jest przemijający, a zatem ten stan zaprzestania płacenia długów musi charakteryzować się trwałością. Rozporządzenie z 34 mówi trwale i uporczywie uchyla się.

Natomiast gdy chodzi o tą drugą podstawę, ten stan nadmiernego zadłużenia to i tutaj należy przyjmować że to 10 % wartości finansuje przedsiębiorstwo dłużnika, jest pewnym progiem powyżej którego nie powinniśmy mieć wątpliwości, że pasywa przekroczyły aktywa w sposób grożący wierzycielom i nawet jeżeli dłużnik spłaca swoje bieżące zobowiązania to można przyjąć, że jest to takie miarkowanie swojej zdolności i nie wolno się na to zgodzić bo on może pogłębiać stan swojej niewypłacalności, mówiąc kolokwialnie mydli on oczy, że bieżące rachunki płaci ,zatem czujność wierzycieli jest osłabiona a on może tymczasem dokonywać rozporządzeń swoim majątkiem albo zaciągać nowe zobowiązania które pogłębiają stan jego niewypłacalności.

To wszystko musi mieć na uwadze sąd gdy o upadłości orzeka. Właśnie to że oddalenie wniosku może nastąpić a nie musi to świadczy o tym że sąd ma dogłębnie rozważyć, czy stan zaprzestania płacenia długów jest trwały i czy ta przewyżka pasywów nad aktywami jest grożąca wierzycielami, nie ma charakteru przejściowego.

Jest jedna sytuacja kiedy sąd oddala wniosek o ogłoszenia upadłości, nie może ale oddala. Otóż używając terminu nieprawnego można powiedzieć, że tak jest w przypadku bankruta, bo bankrut to nic innego niż upadły w świetle prawa.

Art. 13 ust 2- Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania,

czyli nie ma tylu aktywów, żeby zapłacić koszty postępowania i w takiej sytuacji odmawia się ogłoszenia upadłości z mocy ustawy, tutaj nie ma żadnej uznaniowości ze strony sądu.

.

Legitymacja tzn. wskazanie osób , które są uprawnione do złożenia wniosku

Zasadą jest, że legitymacje do ogłoszenia upadłości mają:

1 ) Każdy z wierzycieli

Zgodnie z art. 20 prawa upadłościowego jest to prawo wierzycieli i każdy z nich może wystąpić o ogłoszenie upadłości.

Zgodnie z art. 24 musi on uprawdopodobnić swoją wierzytelność a ponadto jeżeli wnosi o ogłoszenie upadłości układowej to musi dołączyć wstępne propozycje układowe.

Czyli każdy z wierzycieli, nie ma terminu kiedy musi to zrobić, działa przeciw własnym interesom, wiec jak tylko się o dowie o podstawie ogłoszenia upadł ości to może z tym wnioskiem wystąpić, musi tylko uprawdopodobnić swoją wierzytelność a jeżeli żąda upadłości układowej to musi przedstawić swoje propozycje wstępne układowe

2)dłużnik z tym tylko, że dla dłużnika to jest zarówno prawo jak i obowiązek bo zgodnie z art. 20 ust 1 wynika , że jest to jego uprawnienie.

Ustawodawca mówi, że wniosek o ogłoszenia upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli.

Obowiązek zaś wynika z art. 21 zgodnie z jego brzmieniem dłużnik ma obowiązek zgłoszenia wniosku nie później niż w terminie 2 tygodni od ujawnienia niewypłacalności,

czyli od ziszczenia się tych stanów o których była mowa wcześniej. Jeżeli dłużnikiem jest osoba fizyczna to ona oczywiście działa osobiście i dokonuje złożenia wniosku. Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna lub osoba prawna ułomna to ta powinność złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spoczywa na każdym kto ma prawo reprezentować osobę prawna lub osobę prawną ułomną.

A zatem każdy członek zarządu w przypadku osób prawnych korporacyjnych, dyrektor przedsiębiorstwa państwowego w przypadku przedsiębiorstwa państwowego, członkowie zarządu w przypadku spółdzielni. Natomiast w przypadku osób prawnych ułomnych te które zgodnie z przepisami regulującymi wskazują na tę osobą fizyczną, która ma prawo reprezentować osobę prawna ułomna.

Dlaczego to jest tak ważne ?

Na tych właśnie osobach fizycznych , które działają za osoby prawne i osoby prawne ułomne, na nich ciąży odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną na skutek nie złożenia wniosku w terminie tych dwóch tygodni. Oni ponoszą odpowiedzialność odszkodowawczą za szkodę będąca następstwem uchybienia terminu, a ta szkoda polegać może na pogłębieniu się stanu niewypłacalności dłużnika. Gdyby był wniosek w terminie złożony dłużnik nie zaciągnąłby jakiś jeszcze zobowiązań, nie dokonałby rozporządzeń jakimś składnikiem majątku, nie obciążyłby swojego majątku, sytuacja wobec czego wierzycieli byłaby lepsza. Należy pamiętać , że na dłużniku ciąży obowiązek a nie tylko możliwość złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

To są główni legitymowania, ale niezależnie od tego art. 20 par 2 przewiduje 7siedem podmiotów, które są uprawnione, nie mają obowiązku, do złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości:

1 wniosek mogą złożyć w stosunku do spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo - akcyjnej każdy ze wspólników odpowiadający za zobowiązanie spółki bez ograniczenia. Jeżeli spółka jest dłużnikiem to w takiej sytuacji jako spółka, jeżeli ten dłużnik chce złożyć wniosek, to wtedy zgodnie z art. 21 składa za nią wniosek każdy, kto ma prawo reprezentacji spółki. Tutaj w art. 20 par 2 pkt 1 legitymacja jest nadto przyznana każdemu, kto ponosi nieograniczona odpowiedzialność za zobowiązania, to mogą być inne kategorie wspólników. Np. w spółce jawnej nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania ponoszą wszyscy wspólnicy, czyli każdy wspólnik solidarnie z innymi i spółką, a np. uprawnionym do reprezentacji może być jeden, owszem, mogą być wszyscy. Ale jeśli jeden to kto inny będzie miał tylko prawo zgłoszenia wniosku o upadłość spółki .

Należy wyraźnie podkreślić różnice między art. 20 par 2, który przyznaje prawo do wystąpienia z wnioskiem, potem art. 21 który reguluje kwestie tego kto ma obowiązek za upadłego dłużnika będącego osoba prawną lub osoba prawna ułomna złożyć wniosek a w braku takiego działania lub przekroczenia terminu jest odpowiedzialny za szkodę jaka z tego tytułu wynika.

Wniosek

Wniosek jest kierowany do sądu , postępowanie jest sądowe, te sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd upadłościowy w składzie 3 sędziów zawodowych i sądem tym jest sąd rejonowy gospodarczy . Właściwym sądem upadłościowym jest ten na którego okręgu znajduje się Zakład Główny Przedsiębiorstwa dłużnika. Nieraz zakład główny przedsiębiorstwa dłużnika pokrywa się z siedzibą dłużnika , ale tak być nie musi. Właściwość sadu określona jest wg położenia Zakładu Głównego. Sąd nadzoruje postępowanie upadłościowe ale głównymi aktorami w tym postępowaniu poza dłużnikiem i wierzycielami są również sędzia komisarz , syndyk masy upadłości, nadzorca i zarządca. Te osoby pojawiają się na różnych etapach w zależności od tego czy mamy do czynienia z upadłością likwidacyjną czy układową.

Skutki postanowienia o ogłoszeniu upadłości ( skutki ogłoszenia UPADŁOŚCI )

Te skutki powstają z data postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Można je w najogólniejszym zakresie można je podzielić na skutki co do :

  1. Co osoby upadłego

  2. Co do majtku upadłego

  3. Co zobowiązań upadłego

Istnieją różnice w skutkach w tych trzech kategoriach w zależności od tego czy mamy do czynienia z upadłością układową czy likwidacyjną My będziemy omawiać je wedle kryterium podanego wyżej , akcentując niektóre różnice.

  1. co osoby dłużnika upadłego art.57 i 58

Jeśli chodzi o upadłość likwidacyjną to na dłużniku z dniem ogłoszenia upadłości ciążą trzy obowiązki

Natomiast w przypadku upadłości układowej te obowiązki są prawie takie same :

Nie ma tu obowiązku wskazania i wydania całego majątku wraz z dokumentami, bo ta upadłość układowa łączy się z tym , że nie zostaje zlikwidowana działalność prowadzona przez dłużnika. Tutaj w miejsce wydania majątku z dokumentami wchodzi obowiązek umożliwienia zapoznania się przez nadzorcę z przedsiębiorstwem prowadzonym przez upadłego. Natomiast inne obowiązki mogą być nałożone przez sędziego komisarza

  1. co do majątku upadłego

Upadłość likwidacyjna:

Majątek upadłego staje się ex lege masą upadłości i w jej skład wchodzi majątek, który dłużnik miał w dacie postanowienia o ogłoszeniu upadłości, oraz majątek nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego. Art. 61 i 62 -one ten skutek ustanawiają. Przepisy od art. 63 do 67 wskazują enumeratywnie mienie nie wchodzące do masy ( nie trzeba się ich uczyć, tylko trzeba wiedzieć, że takie są).

Art. 70 do 74 mówią o wyłączeniach z masy ( też trzeba wiedzieć ale nie trzeba się uczyć)

Upadłość układowa

W tym wypadku pierwszy skutek jest ten sam.

Jeśli chodzi o prawo zarządu to dłużnik może być pozbawiony zarządu, albo w całości albo w części (tutaj nie ma tego skutku ex lege)i odpowiednio do tego może traci prawo korzystania albo rozporządzania tutaj nie ma tego skutku ex lege. Jeżeli upadłego nie pozbawi się prawa zarządu w całości lub w części to z mocy art. 76 zarząd może być sprawowany przez upadłego tyle, że pod nadzorem nadzorcy sądowego. Natomiast jeżeli zostanie pozbawiony prawa zarządu to wówczas zarząd sprawuje zarządca ustanowiony przez sąd

8


Wyszukiwarka