Starożytność:
*
SOKRATES: samowychowanie, samokształcenie etyczne i intelektualne (cnota i wiedza są nauczane.
*człowiek nosi w sobie wiedzę prawdziwą (ale jej sobie nie uświadamia)
*życie cnotliwe prowadzi do szczęścia
*mądrze i cnotliwe postępujemy gdy kierujemy się swoim rozumem
- Metoda Sokratyczna(naprowadzająca)- polegała na podawaniu uczniom świadomości poprzez zadawanie naprowadzających pytań pobudzających ich do samodzielnego uczenia/metoda eurystyczna / poszukiwająca.
*
PLATON: psychologiczne uzasadnienie celu i funkcji wychowania - ma by ono w geście państwa i jemu też służyć.
*każdy człowiek ma prawo się uczyć
*uczenie się to NIE poznawanie nowych rzeczy, a przypominanie sobie świata idei w którym przebywała dusza przed narodzeniem
Triada platońska(dobra idealne):
*prawda *dobro *piękno
*
ARYSTOTELES: wychowanie fizyczne, moralne i intelektualne - życie dziecka
*każdy człowiek ma prawo się uczyć
*podstawowa cechą ludzkiej natury jest dualizm (człowiek posiada materialne ciało i zarazem materialną duszę czyli umysł)
*wiedza może by teoretyczna i praktyczna
*edukacja może by humanistyczna i zawodowa
(dla Arystotelesa ważniejsza była wiedza teoretyczna i edukacja humanistyczna)
*
IDEALIDTYCZNA METODYKA NAUCZANIA: bazuje głównie na aktywności ucznia, która zależna jest od jego zainteresowań i chęci. Jeśli wiedza przekazywana przez nauczyciela jest dla wychowanka atrakcyjna to nauka nie będzie dla niego wysiłkiem. Rola nauczyciela to wspieranie aktywności ucznia, a także motywowanie go do pracy. Nauczyciel musi by wzorem do naśladowania oraz musi dobrze konstruować pytania by zachęcic wychowanka do myślenia.
REALISTYCZNA METODYKA NAUCZANIA: : nauczyciel przekazuje wiedzę którą posiada swoim uczniom a uczniowie muszą ją przyswoić. Pedagog powinien mieć informacje o zainteresowaniach swoich wychowanków, aby dobierać właściwe sposoby motywowania ich do nauki - np. dyskusja, eksperyment.
*
16/17 wiek:
JAN AMOSKOMEŃSKI: (czeski pedagog- ojciec dydaktyki) ~realizm
*każde dziecko powinno chodzic do szkoły (chłopskie i pańszczyźniane)
*nurt demokratyczny
*poznanie przez zmysły, rozum, język
JAN JAKUB ROUSSEU: ~naturalizm
*ludzie rodzą się dobrzy i równi sobie
*potępiał instytucje państwa
*propagował wychowanie zgodne z naturą - domowe
*nauka i dla chłopców i dla dziewcząt - choc zróżnicowana
1773 - powstanie Komisji Edukacji Narodowej
*
PARADYGMATY
PAJDOCENTRYZM: przyjmuje się z założenia swobodny rozwój czł. dziecka, w relacjach człowiek-społeczeństwo ważniejsza jest jednostka, dziecko, jednostka jest uprzywilejowana
ZAŁOŻENIA:
*źródło rozwoju dziecka znajduje się w nim
* wychowanie powinno wydobywać z dziecka zdolności
* wychowanie/edukacja ma stwarzać dobre warunki rozwijania zdolności
*każda planowa, nauczona interwencja w edukacji blokuje indywidualność dziecka i zamyka rozwój
*pedagog akceptuje dziecko takim jakie jest, stwarza możliwości rozwoju indywidualnego, przedstawia możliwości rozwoju.
Autor tej ped:Jan Jakub Rousseau
ODMIANY:
*HUMANISTYCZNY (skierowany na dziecko) zespół założeń nadający subiektywne
znaczenie faktów występ. w życiu społecznym, kultura jest przemocą narzucona jednostka, krytyk wobec dominacji nad dzieckiem, krytyczny stosunek do organizacji społ., deskoloryzacja, edukacja to wyzyskanie człowieka spod przemocy nierównego statusu
*INTERPRETATYWNY : bada się jak jednostka zyskuje świadomość w ramach struktur społ., nie ma radykalnych zmian społ. Bo one nie gwarantują swobodnego rozwoju dziecka, wnikanie w świat dziecka, rozpoznaje jak dziecko pojmuje rzeczywistość, opisuje się edukacje w języku dziecka, pedagog umożliwia interpretowanie świata, osobista wiedza dziecka ma taka trwałość jak wiedza publiczna
DIDASKALOCENTRYZM:
*społeczeństwo jest zasadniczą kategorią konstytuującą edukację
*uczniowie to ogniwo, które przyjmuje kulturę i przekazuje z pokolenia na pokolenie
*szkoły realizują interes społeczny
*dziecko nie ma dzieciństwa, uczy się roli która będzie pełnić
* nie liczy się indywidualność dziecka, edukacja przewiduje zdobycie konkretnych umiejętności
*ważna jest wiedza publiczna
*zmiany w człowieku zachodzą pod wpływem środowiska
ODMIANY:
STRUKTURALISTYCZNA :
*istnieją obiektywne struktury w których żyje człowiek
*jednostka zajmuje konkretne miejsce w strukturze społ.
*pedagog modeluje zachowanie dziecka
*rozwój człowieka wg określonego wzoru zewnętrznego
*metody: kary, nagrody
osobowość jest odbiciem stosunków społ.
FUNKCJONALISTYCZNA: świat to byt obiektywny mający gotowe struktury które regulują życie jednostki, kultura podporządkowuje sobie jednostki, edukacja ma ukształtować w jednostce,,ststus guo?a później ma umożliwić wyjście poza ten proces, istniej stałe fazy rozwoju
1