Asellus aquaticus, żyjący w wodach średnio zanieczyszczonych, jest łatwo rozpoznawalny dzięki następującym cechom morfologicznym (wymień tylko dwie):
Dwugałęziowa para odnóży na odwłoku
Dwie pary czułków przy czym I para czułków jest znacznie krótsza od II pary czułków
Podaj trzy wady stosowania makrofauny wodnej w biologicznej ocenie jakości wód powierzchniowych:
1. dryfowanie wielu form, wiele gatunków dryfuje (szczególnie nocą) w dół cieku i może być przez to odławiana w miejscach, gdzie nie mogłyby żyć,
2. brak dobrych kluczy do oznaczania niektórych grup
3. nieobecność w próbach może być związana z cyklem życiowym
4. trudny jakościowy pobór prób
Grupami organizmów wskaźnikowych dla wód bardzo silnie zanieczyszczonych są m.in. (podaj dwa przykłady, wpisując przynajmniej nazwy łacińskie):
TYP GROMADA RODZINA
Annelida(pierścienice) Oligochaeta(skąposzczety) Tubificidae(rurecznikowate)
Arthropoda(stawonogi) Insecta(owady) Chironomidae(ochotkowate)
Przystosowaniem larw Baetidae (Ephemeroptera) do życia w ciekach o szybkim przepływie wody jest:
Opływowy kształt ciała, mała głowa, szerszy tułów węższy odwłok, stoją głową do góry w miejscach występowania dużego natężenia przepływu
W górnych odcinkach czystych górskich potoków najliczniej występują przedstawiciele następujących dwóch grup troficznych (podaj nazwy tych grup i po jednym przykładzie rodziny należącej do każdej z nich):
1. - rozdrabniacze
* widelnice - Plecoptera
* muchówki - Diptera
2. -drapieżnicy
* muchówki - Diptera - Athericidae
Przykładem bezkręgowców bentosowych, które zdobywają pokarm filtrując, są m.in. larwy muchówek (Diptera) z rodziny (podaj nazwę łacińską):
Simuliidae
Larwy chruścików(Trichoptera) można odróżnić od innych rzędów owadów wodnych po następujących cechach budowy ciała (podaj dwie):
1. odwłok zakończony parą parapodiów na każdym chitynowy pazurek
2. budowanie domków u części zwierząt
Do typowych zdrapywaczy peryfitonu należą larwy jętek (Ephemeroptera) z rodziny (podaj nazwę łacińską):
Heptageniidae
Larwy ważek z podrzędu Zygoptera różnią się od larw ważek z podrzędu Anisoptera (podaj dwie najważniejsze cechy):
Zygoptera - koniec odwłoka z 3 długimi listkowatymi skrzelotchawkami,
Anisoptera - koniec odwłoka z 3 krótkimi ostrymi wyrostkami tworzącymi piramidę analną, która otacza otwór prowadzący do jelita
2. Zygoptera - larwy smukłe o wydłużonym odwłoku,
Anisoptera - larwy krępe i większe
Które z wymienionych niżej organizmów są drapieżnikami (podkreśl wybrany organizm):
Asellus aquaticus <detrytusożerca>, larwy Rhyacophilidae, Thedoxus fluviatilis<zdrapywacze peryfitonu>, larwy Megaloptera, larwy Belepharicercidae <zdrapywacze peryfitonu>
Jaka cecha związana z cyklem życiowym, łączy następujące rzędy owadów wodnych:
Muchówki (Diptera), wielkoskrzydłe(Megaloptera), chruściki (Trichoptera)?
Przeobrażenie zupełne
Wymień dwa ślimaki należące do podgromady Prospbranchia (podaj nazwy łacińskie i jeśli znasz - polskie)
1. Viviparidae - Viviparus viviparous (żyworódka pospolita)
2. Neritidae - Theodoxus fluviatilis (rozdepka rzeczna)
Jaki rodzaj dna zamieszkują larwy jętek z rodziny Ephemeridae (Ephemeroptera):
Muliste i piaszczyste dno rzek potoków lub rzadziej jezior <ryją w nim tunele>
Która cecha nie pasuje do larw wodnych pluskwiaków (Heteroptera) (podkreśl):
Widoczne zawiązki skrzydeł
Narządy gębowe gryzące <kłująco - ssące>
W większości drapieżny tryb życia
Oddychanie powietrzem atmosferycznym
Najlepszymi wskaźnikami dla wód czystych i naturalnych są następujące rzędy owadów (wymień trzy, podaj nazwy polskie i łacińskie):
1.Plecoptera <widelnice>
2.Ephemenoptera <jętki>
3.Trichoptera <chruściki>
Jakie powody sprawiają, że Dreissena polymorpha jest małżem odnoszącym największy sukces w różnego rodzaju środowiskach wodnych?
1.Larwy odporne na zanieczyszczenia, eutrofizację, zasolenie, wysokie temperatury
2.larwa weliger występująca w stadium rozwojowym może być przenoszona na duże odległości
3. naturalne wyrostki służące do przyczepiania się do twardego podłoża, (wytwarzanie bisiora)
Podaj pozycję systematyczną Tubifera sp. , taksonu powszechnie występującego w wodach silnie zanieczyszczonych (nazwy co najmniej łacińskie):
TYP: Arthropoda(staonogi)
GROMADA: Insecta(owady)
RZĄD: Diptera (muchówki)
RODZINA: Syrphidae (bzygowate)
Co to jest makrofauna wodna?
Wyjaśnij pojęcie: widoczna gołym okiem, maktrobezkręgowce denne
Opisz siedlisko życia: osady denne zbiorników wodnych, mulaste dno,
Podaj wielkości organizmów: długość 2-4 mm i więcej, średnica ciała 0,5-1 mm
Wymień grupę dominującą w zgrupowaniu: (Chironomidae, Oligochaeta, Trichoptera)
Na czterech stanowiskach wzdłuż biegu rzeki badano rozmieszczenie następujących taksonów:
Chironomidae (czerwone larwy) muchówki, górny bieg rzeki, Ephemeroptera(jętki) dolny, środkowy bieg rzeki, Tubifex tubifex, Plecoptera (widelnice) górny bieg rzeki, Asellus aquaticus. Wyniki dla każdego stanowiska zestawiono w prostokątach, gdzie każdy z wymienionych taksonów oznaczony został literą. Do każdej litery dopasuj odpowiedni takson:
A. Ephemeroptera
B. Plecoptera
C. Tubifex tubifex
D. Chironomidae (czerwone larwy) …………………
E. Asellus aquaticus ……………………..
………………….
………………
… … … … ….
… … …
… … …
… … … … …
. . . . . . .
. . . . . . .
. . .
Co indeksy biotyczne mają wspólnego z systemem saprobów?
Są to metody oceny jakości wód opierające się na obecności określonych organizmów żywych, które pełnią rolę wskaźników biologicznych.
Dlaczego i jak zmienia się tempo mineralizacji materii organicznej w zanieczyszczonej rzece następują po całkowitym zużyciu tlenu w osadach i przydennej warstwie wody?
Zwiększona temperatura może na przykład spowodować wzrost tempa mineralizacji materii organicznej z towarzyszącym temu silniejszym uwalnianiem azotu i fosforu.
W jakich warunkach rzeki wyraźnie obciążone materią organiczną mogą być zamieszkane przez niektóre jętki z rodziny Heptageniidae
Heptageniidae to jętki prądolubne. Dla większości (Rhithrogena, Ecdyonurus i Epeorus) naturalnym podłożem są kamienie i żwir. Niektóre (Heptagenia) doskonale radzą sobie na podłożu roślinnym, znosząc przy tym nawet spore zanieczyszczenia.
Kiedy w rzece zanieczyszczonej materia organiczną może spaść stężenie jonów azotanowych?
mogą spaść poniżej poziomu wyjściowego, jeżeli powstaną warunki beztlenowe to proces denitryfikacji jest bardzo wydajny energetycznie; kiedy warunki się poprawiają spada proces denitryfikacji co powoduje wzrost jonów NH4
W jakim celu wprowadzono wartość wskaźnikową gatunku (oznaczoną w systemie saprobów symbolem G)?
G to jakość wskaźnikowa gatunku, wskazuje na wrażliwość gatunku i określa czy gatunek jest dobrym czy słabym wskaźnikiem.
G zalezy od zakresu tolerencji na dany czynnik danego gatunku czyli od jego wrażliwości.
Czy w dokonywanej metodami biologicznymi ocenie stopnia odkształcenia biocenozy rzecznej zawsze bierzemy pod uwagę wrażliwość gatunków na zanieczyszczenia?
Tak.
DDDD DDDDDDDDDDDDDDDD
A B A
B A
B A A
A B B
A A
A B A
B A B
D C E
C D C
D E C
C D D
E D C
C D
D C D
E A E
A E A
E A A
A E A
A E
E A E