I. Określ terminy wstąpienia różnych krajów Europy Środkowej, Wschodniej i Południowej

do strefy wolnego handlu UE:

1992- Polska, Czechosłowacja, Rumunia; 1993- Bułgaria, Węgry; 1995- Estonia, Litwa,

Łotwa, Słowenia; 1996- Macedonia; 1998- Cypr

II. Określ terminy wstąpienia tych krajów do unii celnej:

Z chwilą wejścia do Ue przystępuje się jednocześnie do unii celnej, czyli np.2004- Polska.

III. Na przykładzie Polski zastanów się jak silne mogły być efekty kreacji i przesunięcia

handlu po 1992 i 2004 r.

Przystąpienie kolejnych krajów do już istniejącego ugrupowania także uruchamia mechanizm

kreacji handlu, tak po stronie unii celnej, jak i po stronie nowego kraju członkowskiego

(kolejne rozszerzenia Unii Europejskiej). Nowe strumienie handlu pojawiły się również po

podpisaniu przez Polskę i Unię Europejską układu stowarzyszeniowego. W tym przypadku

efekt kreacji handlu (zwłaszcza eksportu) był silniejszy po stronie Unii i jest

odzwierciedleniem jej przewagi konkurencyjnej nad Polską.

Na przykład wejście Hiszpanii i Portugalii do Unii Europejskiej spowodowało, z jednej

strony, przesunięcie obrotów unii z tańszych krajów azjatyckich na droższe kraje wchodzące

do ugrupowania, w zakresie tekstyliów, odzieży, statków, z drugiej zaś strony, nowe kraje

członkowskie, kupujące dotąd niektóre towary w Ameryce Południowej, znalazły zastępcze

źródła zaopatrzenia na obszarze Unii Europejskiej. Podobnych skutków można się

spodziewać po wejściu krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polski, do Unii

Europejskiej. W skali całej unii przesunięcia wystąpią głównie na rynkach towarów, w

których kraje kandydujące mają przewagi komparatywne, takich jak: tekstylia, odzież, stal,

obuwie. Efekt przesunięcia w polskim handlu może polegać na zmniejszeniu wolumenu

obrotów niektórymi towarami z takimi krajami, jak: Stany Zjednoczone, Korea, kraje

Wspólnoty Niepodległych Państw (zwłaszcza Rosja), także z krajami rozwijającymi

się i najmniej rozwiniętymi.

IV. By udowodnic postawioną hipotezę można wykorzystaćnp. metode ilosciową

(statystyczną) i porównac zmiany w strukturze geograficznej importu Polski w latach 1991-

2005. Eynika z nich , ze import z krajów trzecich- spoza Unii, np. z Rosją spadł znacząco na

korzyśc krajów wchodzących w skład UE. Wyjątkiem od tej reguły są Chiny.

OECD- Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, organizacja międzynarodowa

skupiająca 30 wysoko rozwiniętych i demokratycznych państw, cele:

wspieranie państw członkowskich w osiągnięciu jak najwyższego poziomu wzrostu

gospodarczego i stopy życiowej obywateli. OECD- wydaje rezolucje, zalecenia, deklaracje-

są to nieformalne instrumenty nacisku.; Organy: rada ministerialna- zbiera się raz do roku,

komitet wykonawczy.

WTO- światowa organizacja handlu, organizacja międzynarodowa, skupia 153 kraje; cele:

liberalizacja międzynarodowego handlu dobrami i usługami, prowadzenie polityki

inwestycyjnej wspierającej handel, rozstrzyganie sporów dotyczących wymiany handlowej,

przestrzegania praw własności intelektualnej. Kraje przystępujące do WTO zobowiązane są

do dostosowania wewnętrznego ustawodawstwa do norm Światowej Organizacji Handlu oraz

udzielania koncesji handlowych podmiotom zagranicznym.główny organ- konferencja

ministerialna(odbywa się co 2 lata), składki wg wielkości udziałow w handlu.

MFW- Międzynarodowy Fundusz Walutowy- niezależna międzynarodowa organizacja w

ramach ONZ, liczy 185 członków. Dostarcza pomocy finansowej zadłużonym krajom

członkowskim, które w zamian są zobowiązane do dokonywania reform ekonomicznych i

innych działań stabilizujących. Najwyższy organ- Rada gubernatorów(ministrów finansow

bądź ich zastępców- zbiera się raz do roku).

UE:zadania: (przykładowe)

zagwarantowanie spokoju i ochrony przed zagrożeniami, rozwój gospodarek państwowych i

społeczeństw, zagwarantowanie poszanowania prawa i spraw ludności i działalność w

kierunku zabezpieczenia przyrody przed zanieczyszczeniami i przed zniszczeniem.

struktura:

System instytucjonalny Wspólnot Europejskich opiera się na pięciu głównych instytucjach:

Parlamencie Europejskim, Komisji Europejskiej, Radzie Unii Europejskiej, Trybunale

Sprawiedliwości, Europejskim Trybunale Obrachunkowym oraz organach pomocniczych:

Komitecie Regionów, Komitecie Ekonomiczno-Społecznym, Europejskim Banku Centralnym

i Europejskim Banku Inwestycyjnym. Instytucje WE realizują zadania wyznaczone WE,

kierują procesem integracji europejskiej, uchwalają prawo wspólnotowe, stawiają nowe cele

zmierzające ku pełnemu zjednoczeniu Europy.

II. Wykorzystaj koncepcje spill-over do wyjaśnienia pogłębiania i poszerzania integracji

europejskiej w ostatnich latach.

Spill over- każdy sukces integracji w sferze o mniejszym znaczeniu, powoduje serie

następnych działań integracyjnych.

Poszerzenie integracji w znaczeniu podmiotowym w ostatnich latach o kraje Europy

Srodkowowo- Wschodniej i ich pomyślne, prawidłowe zintegrowanie z pozostałymi

członkami doprowadziło do poszerzenia UE o dwa kolejne kraje- Bułgarie i Rumunię.

Poszerzenie w ujeciu przedmiotowym: przykłady: efektywna realizacja unii celnej i

jednolitego rynku europejskiego doprowadziła do rozlania się integracji na strefę

monetarną(unia gospodarcza i walutowa). W wynku integracj rozszerza się zakres

kompetencjo organów UE oraz powstają nowe- np. Europejski Bank centralny. Sukces

rozszerzenia na Stefę polityczna w 3 filarze doprowadzil do powstania nowego programu

działania- Eurojust.

Pogłębianie integracji - np. zwieszenie swobody przepływu osób, usług i kapitału zgodnie ze

spillover.

I. Na podstawie własnej wiedzy oceń, które z zasad i wartości są w praktyce realizowane, a

które są zagrożone.

UE opiera się na wielu zasadach i wartościach, które gwarantują jej utrzymanie jako ponad

narodowej organizacji. Z pewnością UE funkcjonuje, gdyz przestrzegane są takie zasady jak:

zasada państwa prawa- czyli poszanowanie wolności, demokracji, praw człowieka i

podstawowych wolności- jest do kluczowa zasada, która stanowi warunek członkostwa i

akcesji do UE.

- zasada solidarności- zobowiązuje kraje do realizacji wszesniej uzgodnionych zadan oraz

opiera się na solidarności finansowej- zgoda krajow bogatszych na status płatnika netto.

zasada integracji rynkowej- otwarte i konkurencyjne rynki, które gwarantuje swobode

transferow.

-zasada konwergencji i spójności społeczno-ekonomicznej- wspieranie harmonijnego

rozwoju gospodarczego, wysokiego stopnia konkurencyjności, zbieżności dokonan

gospodarczych

-zasada integracji z gospodarka światowa

-zasada subsydiarnoscvi- czyli pomocniczości, w sferach gdzie działania UE nie sa

wyłączne, Ue może tylko wspomagac , a nie zastępować działania szczebla narodowego.

-zasada poszanowania różnorodności- każdy kraj ma inna kulture, zgromadzil inne dorobki

cywilizacji, wszystko to należy szanowac

Problem pojawia się z takimi zasadami, jak:

-zasada niedyskryminacji(równości)- np. pracownicy z krajów, które niedawno dołączyły

do wspólnoty często są zatrudniani na gorszych warunkach, niż obywatele Państwa starej 15

-zasada jedności celu- często wstepuje powazny konflikt miedzy interesami niektórych

krajow, przykładem może być chociażby budowa gazociągu Północnego

-zasada europejskiego modelu socjalnego- ta zasada bardzo kuleje w strukturach Ue;

polityka socjalna w krajach UE jest bardzo zróznicowana, wiec nie każdy np. ma

zagwarantowany dostep do swiadczen społecznych przy przemieszczaniu Siena obszarze WE;

również jakość zycia na obszarze Wspólnoty jest bardzo zróżnicowana- i trudno będzie w

pelni ujednolicic ów standard

II. W jaki sposób można zagwarantować utrzymanie konstrukcji europejskiej w obecnej

sytuacji kryzysu i pojawiania się postulatów protekcjonizmu narodowego?

By zwalczać obecny kryzys, należy kontynuować wspólne działania w skoordynowany

sposób, w ramach wyznaczonych przez jednolity rynek i europejską unię walutową. Tylko

rynek jest motorem, który jest w stanie napedzić europejska gospodarkę, aby obronna ręką

wyszła z kryzysu.

I. Dokonaj porównania wysokości stóp oprocentowania kredytów w różnych krajach w

ostatnich latach 2008:

Finlandia- średnio 6%, Portugalia- 12%, Polska- 10%, Irlandia- 9-10%, Niemcy- od 3,99%

Czechy- od 9,99%, Polska- od 5,9%

II. Wyszukaj informacje na temat cen usług telekomunikacyjnych w Polsce w relacji do

innych krajów UE.

np. minuta połączenia w telefonii komórkowej na tzw.: „kartę” jest w Polsce zbliżona do

standardów UE; w Polsce wynosi średnio ok. 29 gr' we Francji 0,1 eurocenta, w Niemczech

nawet 5 eurocentów. Spadł także koszt połączeń roamingowych, ale nadal jest on relatywnie

wysoki w stosunku do pozostałych państw UE.

Dostęp do Internetu nie dość, ze jest w Polsce wysoce utrudniony, to w dodatku jest on

bardzo drogi. Polska jest najdroższym krajem UE pod względem opłat za usługi internetowe.

Prym wiodą tu kraje skandynawskie oraz bałtyckie- Estonia, Litwa, Łotwa- w których

Internet jest albo darmowy albo dostępny za bardzo niewielką opłatą.

I. Znajdź potwierdzenie dla przedstawionej hipotezy na podstawie jednolitego rynku dóbr:

Rynek wewnętrzny nie jest prostą sumą rynków narodowych, co oznacza, iż ma pewną

własna charakterystykę

By rynek wewnętrzny mógł być jednolity i sprawnie funkcjonować trzeba usunąć bariery

fizyczne i techniczne, trzeba mu swobód w przepływie 4 podstawowych wolności oraz

wspólnych polityk wspierających i ochronnych. Na podstawie jednolitego rynku dóbr

realizowana jest zasada swobodnego przepływu dóbr bez barier. Efektywny jednolity rynek

dóbr prawidłowo funkcjonuje, dzięki wzajemnej wymianie handlowej pomiędzy krajami

członkowskimi, która jednoczesnie prowadzi do konwergencji cenowej- przez co ceny

produktów na poszczególnych rynkach narodowych wyrównują się. Możemy wtedy mówić o

rynku wewnętrznym.

II. Poszukaj specyfiki jednolitego rynku usług. Znajdź w literaturze lub w internecie tekst tzw.

Dyrektywy Usługowej i na jej podstawie oceń stan integracji rynku usług w UE.

Europejskie przedsiębiorstwa mają prawo do korzystania ze swobody przedsiębiorczości oraz

swobody świadczenia usług w danym miejscu na terenie UE, oznacza to, że mogą otworzyć

sklep lub świadczyć inne usługi na terenie innych państw członkowskich, bez konieczności

przenoszenia swojej siedziby.

Dyrektywa o usługach: Stan integracji stale się polepsza, ale nadal występują bariery prawne i

administracyjne, które jednakże mają zostać usunięte pod koniec 2009 roku.

I. .Na podstawie struktury piramidy preferencji polityki handlowej UE oceń miejsce w tym

systemie takich krajów jak: Turcja, Stany Zjednoczone, Japonia, Norwegia

Polityka preferencyjna UE- gwarantuje krajom trzecim preferencje handlowe, przekraczające

swym zakresem uzgodnienia traktatowe. Aktualnie preferencje takie udzielone sa 128 krajom

i 22 regionom zależnym i maja głównie formę preferencji celnych.

Norwegia- należy do EOG- pozwala jej to uczestniczyć w rynku wewnętrznym UE

Turcja- unia celna

USA, Japonia- umowy, w których brak jest preferencji(gwarancje wynikające jedynie z

układów KNU)

II. Na podstawie informacji o procedurach antydumpingowych UE uruchomionych w

ostatnich latach oceń, czy miało miejsce uprzedzenie protekcyjne wobec takich krajów jak

Chiny, Japonia, Korea, czy też innych.

2008: biopaliwa z USA

truskawki mrożone z Chin

obuwie skórzane z Chin i Wietnamu

Procedury antydumpingowe najczęściej dotyczą importerów z Chin, i innych krajów z tego

regionu oraz USA.

I. Proszę zapoznać się z sytuacją gospodarczą Słowacji. W jakim stopniu sytuacja tego kraju

potwierdza przedstawioną hipotezę badawczą: Obecność w strefie Euro okazała się ważnym

elementem stabilności w okresie kryzysu finansowego.

To, iż Słowacja przystąpiła z dniem 01.01. 2009 do strefy euro, akurat w dobie kryzysu

spowodowało, że zagraniczni inwestorzy, zaczeli patrzec na nią przychylniej, jako na miejsce

potencjalnych inwestycji w regionie. Jednakże sytuacja Słowacji po pierwszym kwartale

zaskoczyła finasistów, gdyz gospodarka Słowacji skurczyła się o 5,4 %. Jest to spowodowane

słabym kursem euro do dolara oraz brakiem popytu na eksportowane towary ze Słowacji,

których głownym importerem były Niemcy znajdujące się w głębokiej recesji. Tak wiec

obecnośc w strefie Euro niezbyt pomogla Słowakom w dobie kryzysu.

II. Co oznacza stabilizacja kursu walutowego w ERM 2, dlaczego wejście do tego

mechanizmu jest warunkiem wejścia do strefy Euro?

Maksymalne dopuszczalne odchylenia kursów walut w ERM II wynoszą +/- 15% w stosunku

do kursu centralnego euro. Wejście do tego mechanizmu pozawala na stabilizacje walut

krajowych, przez co można skutecznie tworzyć unie gospodarczo- walutową( przeliczanie cen

dóbr, usług itp. stanowi mniejszy problem, nastepuje pelniejsza unifikacja

rynku wewnętrznego) i wprowadzic euro.

I. Zapoznaj się z różnymi definicjami przedsiębiorczości używanymi w literaturze

ekonomicznej. Poznaj nazwiska autorów i szkół myślenia.

Ricky Griffin:

przedsiębiorczość- proces organizowania, prowadzenia działalności gosp. oraz podejmowania

związanego z nią ryzyka; aktywna rola w zarządzaniu przedsiębiorstwem

H. Bieniok:

przedsiębiorczość- silna potrzeba osiągnięć- wytrwałość, determinacja- potrzeba

autonomii(niezależności)- umiarkowana skłonnośc do ryzyka

Schumpater:

przedsiębiorczość- reformowanie i rewolucjonizowanie wzorca produkcji poprzez

wykorzystanie nowych pomysłów

J. Lisak:

przedsiębiorczość- wyczuwanie, odkrywanie i pobudzanie potrzeb ludzkich

J. Reykowski:

przedsiębiorczość- przekształcanie rzeczywistości, wytwarzanie czegoś nowego, otwieranie

nowych możliwości

Peter Drucker:

przedsiębiorczość- podejmowanie i rozwiązywanie w sposób twórczy i nowatorski nowych

problemów

K. Jaremczuk

przedsiębiorczość- określona siła społeczno-ekonomiczna, posiadająca nie tylko wymiar

ekonomiczny, ale również osobowy, społeczny, kulturowy

M.J. Dollinger:

przedsiębiorczość- tworzenie jednostek gospodarczych w celu osiągnięcia korzyści lub

wzrostu w warunkach niepewności

A. Smith:

przedsiębiorczość- oszczędność i mobilizacja kapitału

II. Sprawdź w publikacjach GUS i Eurostat sposób prezentowania danych dotyczących

małych i średnich przedsiębiorstw:

wykresy statystyczne, tabele statystyczne pokazujące ich ogólny udział w obrotach na

wewnętrznym ryku UE, badz na rynku polskim…

I. W dokumentach UE wyszukaj dane na temat najbiedniejszych i najbogatszych regionów

Unii. Skorzystaj z bazy Inforegio

Najbogatsze regiony UE:

Londyn Wewnętrzny, Wielkie Księstwo Luxemburga, Bruksela, Hamburg

Wśród 41 regionów przekraczających poziom 125 proc. średniej 8 znajdowało się w

Niemczech, 6 w Wielkiej Brytanii, 5 w Holandii, 4 w Austrii, po 3 w Hiszpanii i we

Włoszech, 2 w Belgii i Finlandii, po jednym m.in. w Czechach, Danii, Irlandii, Grecji, Francji

i Słowacji.

Najbiedniejsze regiony: Nord-Est w Rumunii i w Severozapaden w Bułgarii

Wśród 68 regionów poniżej poziomu 75 proc. PKB na mieszkańca, 15 znajdowało się w

Polsce, po 7 w Rumunii i Republice Czeskiej, po 6 w Bułgarii, Grecji i na Węgrzech, 5 we

Włoszech, po 4 we Francji (wszystkie departamenty zamorskie) i Portugalii, 3 w Słowacji,

oraz po jednym regionie w Hiszpanii, Słowenii, Estonii, na Łotwie i Litwie.

I. Wyszukaj informacje o wysokości polskiej składki do budżetu UE w ostatnich latach.

2004- 2 159 mln EUR

2006- 9,8 mld zł

2008- 12.080.123 tys. zł

II. Ustal płatników netto do budżetu, czyli kraje, które więcej do budżetu wpłacają niż z niego

korzystają. Skorzystaj ze strony domowej Komisji Europejskiej:

Niemcy, UK, Francja, Włochy, Holandia, Szwecja, Austria, Dania, Finlandia, Cypr

I. Zapoznaj się z celami wspólnej polityki rybackiej

Głównym celem Wspólnej Polityki Rybackiej(WPRyb) jest wzmocnienie konkurencyjności

sektora rybołówstwa.Składa się ona z czterech elementów:zachowanie zasobów rybnych,

restrukturyzacja rybołówstwa i gospodarki rybnej, organizacja rynku rybnegoi produktów

pochodnych oraz umowy dotyczące rybołówstwa z krajami trzecimi.

II. Na czym polega system kwotowania mleka i jakie kwoty uzyskała Polska

Towarowa produkcja mleka w danym państwie nie może przekroczyc limitu przyznanej mu

kwoty mlecznej, by na rynku nie powstała znaczna nadwyżka. Kwoty dla Polski:

2004- 8 964 017 ton kwoty

od 2013 - 9,96 mln ton kwoty

I. W Traktacie akcesyjnym Polska otrzymała kilka okresów przejściowych. Jednym z nich

jest możliwość utrzymywania specjalnych stref ekonomicznych. Znajdź informacje dotyczące

tego okresu przejściowego.

Okres przejściowy będzie trwał maksymalnie do roku 2017, kiedy zakończy działanie 12

ostatnich specjalnych stref ekonomicznych.

Ostateczne warunki dalszego funkcjonowania SSE w Polsce przedstawiają się następująco:

- Dla małych i średnich przedsiębiorstw przewidziano okresy przejściowe odpowiednio do 31

grudnia 2010 r. i 2011 r. (w zasadzie nieograniczony pułap pomocy dla MŚP, które

rozpoczęły działalność w SSE przed 2000 r.)

- Limity dopuszczalnej pomocy publicznej dla dużych przedsiębiorstw, które uzyskały

zezwolenie na działalność w SSE do końca 1999 r. - do 75% kosztów inwestycji.

- Limity dopuszczalnej pomocy publicznej dla dużych przedsiębiorstw, które uzyskały

zezwolenie na działalność w SSE w 2000 r. - do 50% kosztów inwestycji.

- Pomoc naliczana będzie od 1.01.2001 r.

- Dozwolona pomoc publiczna dla firm motoryzacyjnych prowadzących działalność

gospodarczą w SSE - 30% kosztów inwestycji.

II. Wyszukaj w roczniku statystycznym podstawowe dane na temat struktury towarowej

polskiego handlu zagranicznego po 2004 roku/// te dane sa dla 2004… ale po wstapieniu do

UE Eksport:

maszyny i sprzęt transportowy- 39,5; pozostałe produkty przetworzone-38,9; artykuly rolne-

7,5; paliwa-6,1; wyroby chemiczne-5,1; surowce-2,8

Import:maszyny i sprzęt transportowy- 40,2; pozostałe produkty przetworzone- 32,7;

wyroby chemiczne-17, 2; artykuly rolne-4,2 ; surowce-2,6; paliwa-2,5

---