Budowa atmosfery: troposfera, stratosfera, mezosfera, termosfera. Skład: azot (78), tlen (21), argon, neon, hel, metan, krypton, wodór (1). troposfera - znajduje się najbliżej pow ziemi, sięga ok 7 km wys nad biegunami i ok 17 km nad równikiem. Te różnice powoduje temp. Pow. a przede wszystkim zasięg ruchów konwekcyjnych oraz możliwość powstawania chmur. Ruchy pionowe są szczególnie intensywne w pasie okołobiegunowym tzn na obszarze najsilniejszego nagrzania pow. ziemi oraz na obszarze wyżów zwrotnikowych. Im wyższa warstwa troposfery tum niższa temp. Średnia temp atmosfery przy pow ziemi wynosi +15*C, a na górnej granicy troposfery ok -50*C. Górne warstwy troposfery w szerokościach równikowych maja temp jeszcze niższa, bo ok -80*C. W troposferze zawarta jest prawie cala para wodna planety. Zachodzą w niej procesy kształtujące pogodę i klimat. Warstwa przejściowa - tropopauza - oddziela troposferę od warstwy następnej. Stratosfera - sięga do wys ok 50 km. Wraz z wys zmienia się temp w dolnej części utrzymuje się warstwa izotermiczna o temp ok -50*C, natomiast w górnej następuje szybki wzrost temp osiągającej 0*C. Mezosfera - sięga do wys ok 80 km. Strefę te charakteryzuje ponowny szybki (do -90*) spadek temp, następujący wraz ze wzrostem odległości od pow. ziemi. Mezopauza oddziela ja od nast. Warstwy. Termosfera - charakteryzuje się wzrostem temp wraz z wys do ponad 500*C. W jej dolnej części do wys ponad 300 km występuje jonosfera. Powstanie jonosfery (j0nizacja gazu) jest spowodowane oddziaływaniem promieniowania UV, rentgenowskiego i wiatru słonecznego. W życiu codziennym spotyka się głownie fale podczerwone i to o największej długości (tzw daleka podczerwień). Krótsze fale są pochłaniane np. przez skore
i dają wrażenie ciepła. Ten rodzaj prom nazwano
promieniowaniem cieplnym. Promieniowanie widzialne nazywane jest potocznie światłem i odgrywa zasadnicza role w procesie fotosyntezy w procesie widzenia u ludzi i zwierząt i wpływa na liczne zjawiska cykliczne w świecie organicznym. Promieniowanie UV - wywołuje wiele zjawisk biologicznych takich jak barwienie pigmentu skory człowieka, działanie bakteriobójcze, a nawet raka skory. Albedo - stosunek natężenia promieniowania słonecznego odbitego od pow. ziemi do natężenia promieniowania dochodzącego. A = prom odbite / prom całkowite * 100%. Temperatura danego regionu zależy od: wys nad poziomem morza, ukształtowania terenu, odległości od zbiorników wodnych, wielkość i zwartości lądów, prądów morskich, pokrycia terenu. Ciśnienie atmosf - nacisk cząsteczek powietrza na pow ziemi. Jednostka : [mm Hg] obecnie [HPa] 1 hPa = 100 N/m2. Gradient ciśnienia 11 HPa / 100 m. średnia ciśnienia - 1013,2 hPa. Izobary - linie na mapie klimatycznej łączące punkty tej samej wartości. Wiatr - ruch cząsteczek pow z wyżu do niżu. Masy pow - wycinek troposfery odznaczający się szczególnym uwarstwieniem termicznym, wilgotnością i innymi cechami nabytymi nad danym typem podłoża. Monsun - wiatr sezonowy (st zwrotnika i niewielkie obszary podzwrotnikowej) letni z wody na lad, zimowy z lądu na wodę. Bryza - wiatr lokalny występuje przy zbiornikach wodnych. Do wiatrów lokalnych zaliczamy jeszcze feny - wiatr górski (na jednym halny na innych inny.) wiatry stale - pasaty. Parowanie - przechodzenie ze stanu cieklego w stan gazowy. Skraplanie - ze stanu gazowego w ciekly. Resublimacja - zamarzanie pary wodnej. Sublimacja - lod w wode. Pogoda - zjawiska fizyczne zachodzace w troosferze w danym momencie na danym obszarze.
1
Pobrano z www.lo-goldap.prv.pl
Ściąga nr_9/2008 || LO_Users
Specjalne podziękowania za produkcje dla ankOankO