1.Co to jest podmiot autonomiczny i sprawność? Podmiot autonomiczny - znajdując się w środowisku konkurencji z innymi organizmami tego samego lub innego gatunku - może utrzymać się przy życiu, jeśli jego sprawność funkcjonowania jest porównywalna ze sprawnością konkurencyjnych z nim organizmów. Schemat gry podmiotu autonomicznego o przeżycie: Podmiot autonomiczny i jego działanie wewnętrzne oddaje do otoczenia działanie zewnętrzne w celu zasilania organizmu, a z otoczenia przyswaja dobra. Warunkiem przeżycia jest K>Dz+Dw Sprawność - to stosunek pozyskiwanych efektów do ponoszonych kosztów ze względu na konkretny podmiot. Poziom osiąganej przez podmiot sprawności może być rozmaity. Każde powtórzenie czynności powodującej przyrost sprawności nie jest już aktem twórczym, ale utrzymaniem sprawności na osiągniętym już poziomie. 2. Zdefiniuj działania: standardowe, twórcze, umyślnie twórcze Działanie standardowe - ma miejsce, gdy sprawca podejmie działanie dobrze mu znane. W trakcie tego działania nie ulegają zmianie podstawowe cechy sprawcy i sposób jego funkcjonowania, tj. repertuar jego aktywności, umiejętność wartościowania i wola. Niezmienny pozostaje również średni poziom sprawności jego działania. Działanie twórcze - ma miejsce, gdy sprawca podejmuje nowe, wcześniej mu nieznane działanie i okazuje się, że jest ono sprawniejsze od działań realizujących ten sam cel. Działanie twórcze pociąga za sobą dwie konsekwencje: - konsekwencja przedmiotowa - to nowy sposób pozwalający podmiotowi sprawniej funkcjonować - konsekwencja podmiotowa - podmiot wzbogacił posiadany repertuar aktywności Działanie umyślnie twórcze - polega na zamierzonym wzbogacaniu posiadanych przez człowieka, repertuaru aktywności, umiejętności wartościowania i udosk.woli 8.Opisz strukturę treningu - zawiązanie grupy - identyfikowanie kluczowej trudności - sformułowanie zadania do wykonania - włączenie nowej umiejętności do codziennych nawyków - skonsumowanie rozwiązania Warsztat, czyli trening grupowy, składa się z czterech etapów Etap I- zawiązanie grupy - czynności pierwszego etapu treningu (integracja, język, obraz siebie, emocje) - proponowanie ćwiczeń będących wyzwaniami - emocjonalne wspieranie się członków grupy podczas rozwiązywania problemów - dzielenie się przeżyciami emocjami, wewnętrznymi trudnościami. - wspólne przeżywanie lęków oraz wszystkich emocji pojawiających się podczas ćwiczeń - mobilizowanie się lub zniechęcanie w realizacji zadań Etap II - identyfikacja kluczowej trudności uczestników - uznanie jakiegoś problemu za wspólne zadanie do rozwiązania i wykonania - deklaracja podjęcia próby rozwiązania problemu - chodzi o zidentyfikowanie u osoby lub grupy problemu, trudności, które szczególnie dokuczają w dotychczasowym sposobie funkcjonowania - uczestnik (lub grupa) zazwyczaj deklaruje, że po rozwiązaniu tego problemu wiele spraw potoczy się łatwiej Etap III - konfrontacja - zaproponowanie zadania, które będzie wyzwaniem dla uczestnika lub całej grupy - uświadomienie sobie trudności w aspekcie podmiotowym i przedmiotowym - próba rozwiązania trudności zewnętrznej przez zmianę swojej postawy lub wzbogacenie osobowości Etap IV - skonsumowanie rozwiązania Włączenie nowej umiejętności do działań standardowych, codziennych nawyków. Na tym etapie uczestnik modyfikuje swoje zachowanie lub strategię. Stary sposób postępowania lub rozwiązywania problemu zostaje zastąpiony przez nowy sposób działania.
|
3.Opisz dyspozycje i sposób rozwoju człowieka zachowaniowego, symbolicznego i samoświadomego Człowiek zachowaniowy - twórczy rozwój odbywa się w wyniku następującego procesu; podmiot po natrafieniu na akt twórczy uzyskuje nadwyżkę energii w stosunku do podmiotów, które na ten akt nie natrafiły. Natrafienie na akt twórczy odbywa się przez przypadek. Decyzje podejmuje w oparciu o kultywowany obyczaj zwany kodem kulturowym. Obyczaj, tradycja, kod kulturowy jest zapisem najbardziej efektywnych zachowań w danym czasie dla danej społeczności i transmitującej dany wzór. Współpraca z drugim spoza swojego kręgu kulturowego odbywa się na zasadzie podporządkowania. Człowiek zachowaniowy stara się dominować, władza ma charakter dziedziczny, jest elementem obyczaju, kodu kulturowego. Człowiek racjonalny- jego rozwój następuje w utrwalonej nauce. Rozwija naukę, następnie stosuje ją w praktyce, dzięki temu wzbogaca posiadane moce. Decyzje podejmuje na podstawie wiedzy naukowej. Posiłkuje się normami, wskazówkami. Współpraca - kreuje więzi demokratyczne, drugiego postrzega jako równego sobie. Człowiek samoświadomy-jest świadomy siebie i swojej gry z otoczeniem. Potrafi zachowywać się umyślnie twórczo, co prowadzi do zwiększenia jego szansy na natrafienie na zachowanie twórcze i do faktycznego natrafienia na cenne zachowania. Decyzje - on sam jest źródłem wiedzy o właściwym sposobie podejmowania prawidłowych decyzji. Decyzje prowadzą do działań twórczych, czyli działa umyślnie twórczo. Współpraca - postrzega innego jako jednostkę autonomiczną, inny ma prawo samo stanowić o swoim zachowaniu jako jednostka autonomiczna. Człowiek ten dostrzega również, że inny potrafi się twórczo zachować, a w konsekwencji - organizować swoją ewolucję, czyli jest źródłem nowych wartości. 8.Przedstaw trzy koncepcje traktowania Drugiego i odpowiednio trzy modele organizacji Szczególne szanse rozwojowe człowiek uzyskuje w konfrontacji z drugim. Drugi może być mu pomocny w rozwoju zewnętrznym i wewnętrznym, w pomnażaniu bogactwa materialnego i bogactwa duchowego. Trzy koncepcje taktowania drugiego: - więzi oparte o przymus - drugiego możemy zmuszać, aby wykonywał prace na naszą rzecz. Kreujemy dla siebie niewolnika, który w efekcie przymuszenia wykonuje nasze polecenia. - więzi demokratyczne relacje z drugim można budować na podstawie wzajemnego interesu. Ludzie pomiędzy sobą wymieniają się rozmaitymi dobrami. To postawa polegająca na tolerowaniu drugiego i oczekiwaniu ekwiwalentnej wymiany dóbr kreuje więzi demokratyczne. - przestrzeń okazywania sobie miłości - czyn ten, postawa ta może wyrażać się na różnych płaszczyznach aktywności człowieka: emocjonalnej, intelektualnej, świadomościowej i zachowaniowej. Trzy modele organizacji - konfrontacja - ma miejsce, gdy dwie lub więcej osób wykazują odmienne podejście do tej samej sytuacji. Efektywne rozwiązanie konfrontacji ma miejsce wówczas, gdy uczestnicy modyfikują swoje wewnętrzne przekonania i w konsekwencji zmiany przekonań pokojowo rozwiązują zewnętrzny problem. - efekt zewnętrzny - drugi może być współpracownikiem, kooperantem. Jego specyficzne doświadczenia, umiejętności, reprezentowane wartości mogą być istotnym wsparciem w działaniach - zamierzona ewolucja podmiotu zbiorowego - owocem długotrwałej współpracy grupy nastawionej na współdziałanie zgodne oparte o miłość skutkuje zamierzona ewolucja podmiotu zbiorowego.
|
6. Opisz trzy koncepcje pedagogiki. Pedagogikę możemy podzielić na kształcenie klasyczne i podmiotowe. Klasyczne to wiedza obiektywna i encyklopedyczna. Podmiotowe akcentuje podmiotowy rozwój ucznia. W modelu podmiotowym, celowo rozwijana jest samodzielność uczącego się, stawia się na aktywność uczącego się, lansowana jest pedagogika twórczości. Uczący się otrzymuje przestrzeń do nieustannego podejmowania decyzji i poszukiwania nowych i świadomych rozwiązań. Pedagogika u poszczególnych modeli człowieka. 1.Pedagogika człowieka zachowaniowego - polega na uczeniu się nowych zachowań w obszarze zachowań psychofizycznych i w powiązaniu z osiąganymi rezultatami. Jeśli raz jakieś działanie okazało się słuszne i skuteczne, pozostaje takie na długi czas, staje się obyczajem i jest przekazywane następnym pokoleniom. 2.Pedagogika człowieka racjonalnego - polega na przekazywaniu wiedzy naukowej, wykształceniu umiejętności logiczno-matematycznego myślenia i korzystania z metody techne, na zastosowaniu tej metody do rozwiązania problemów, wzbogacania wiedzy naukowej ponad nauki dedukcyjne (doświadczenie), projektowanie i wyjaśnianie. 3.Pedagogika człowieka samoświadomego - opiera się na kształceniu podmiotowym, nauczaniu wiedzy naukowej i wprowadzaniu umyślnej twórczości, czyli zwiększanie zakresu swojej autonomii. Pedagogika ta opiera się na zamierzonym wzbogaceniu dyspozycji podmiotowych, wzbogacaniu pola świadomości, tj. świadomości i bogactwa emocji, umiejętności relaksu i mobilizacji, wzmacnianiu woli działania.
9.Na czym polega projekt indywidualnego rozwoju? Projekt innowacyjny Człowiek świadomy swojej podmiotowości w inny sposób rozwija siebie niż ludzie funkcjonujący na niższych poziomach. Jego rozwój polega na podejmowaniu nowych projektów, działań, które prowadzą do nowych efektów zarówno w aspekcie podmiotowym, jak i przedmiotowym. Projekt innowacyjny, potraktowanie problemu jako zadania podmiotowo twórczego, czyli okazji do rozwoju, składa się na czynności ostatniego etapu treningu. Człowiek samoświadomy dysponuje nowymi możliwościami działania, dysponuje otwartą i niezagospodarowaną przestrzenią możliwości. Tę przestrzeń może zagospodarować w nowy sposób. Całość podjętych czynności, które prowadzą do działania twórczego, czyli podniesienia sprawności jego funkcjonowania i wzbogacenia dyspozycji podmiotowych ponad stan dotychczasowy, nazywamy projektem innowacyjnym. Na projekt składają się następujące etapy: - wizja przyszłego stanu rzeczy - analiza opłacalności przedsięwzięcia - analiza efektów - analiza posiadanych i brakujących zasobów - określenie sposobu osiągnięcia brakujących zasobów - realizacja dzieła - konserwacja dzieła, czyli modyfikowanie w trakcie wdrażania - efekt przedmiotowy - możliwość spożytkowania danej nadwyżki
|
7. Przedstaw strukturę ćwiczenia opierając się na strukturze świadomości.
- wydanie otwartego polecenia - wykonywanie prac - wystawa prac - spróbuj inaczej
- Prowadzący podaje otwarte polecenie do wykonania czynności - Wykonanie czynności - uczestnik wykonuje zadaną mu czynność, czyli realizuje polecenie zgodnie ze swoim indywidualnym rozumieniem. Wykonanie czynności przez uczestnika są materializacją jego interpretacji, są dokumentem z jego świadomości. - Konfrontacja prac - skonfrontowanie wykonywanych prac, czyli indywidualnych interpretacji. W ćwiczeniu chodzi o to, aby uczestnik zauważył, że jego interpretacja jest jedną z wielu możliwych. Prowadzący może jeszcze dopytywać uczestników po to, aby pogłębić doświadczenie różnorodności sensów i interpretacji. Uczestnik przez zadawane pytania uświadamia sobie granice swojej wyobraźni i świadomości. - Spróbuj inaczej - polega na otwarciu uczestnika na inne możliwe rozwiązania zadania. Proponuje mu się prześledzenie tego samego zadania i wykonanie innego rozwiązania. - Ogólne uwagi o zachowaniu się prowadzącego - sytuacja konfrontacji uczestnika z jego ograniczeniami - ma bardzo intymny charakter. Uczestnikom trzeba dać wolność, przestrzeń do swobodnego podejmowania decyzji. - Ocenianie - zakłada jakąś miarę, określa kierunek postępowania, czyli zamyka na inne rozwiązania. Wartością jest różnorodność i niestandardowość rozwiązań.
10.Na czym polega projekt rozwoju w wymiarze grupowym? Proces grupowy
Każda grupa ludzi w współpracujących ze sobą podlega zjawisku o nazwie proces grupowy. Obejmuje on zachowania członków grupy wobec siebie nawzajem, całej grupy i lidera. Zjawisko to zachodzi w każdej grupie, niezależnie od jej celów, ale z różnym nasileniem w różnych grupach. Proces grupowy polega więc na usprawnianiu pracy zespołowej i wzmacnianiu więzi grupowych przez rozwiązywanie zaistniałych problemów.
Aby możliwe było zajście procesu grupowego, grupa musi spełniać następujące warunki: - musi istnieć możliwość interakcji - powinna liczyć od 6 do 15 osób - ludzie będący w grupie muszą posiadać wspólny cel - grupa musi określić swoje normy grupy - musi mieć pewną strukturę - członkowie powinni mieć świadomość swojej odrębności jako grupy od innych - powinna zostać udrożniona komunikacja
Etapy rozwoju grupy: - faza orientacji i zależności oraz pozornej integracji - faza różnicowania - faza buntu i konfliktu grupowego - faza spójności i współpracy
Dynamika procesu grupowego Dynamikę procesu grupowego określają czynniki związane z tym, że uczestnicy uczą się wzajemnie, postrzegają siebie jako podmioty autonomiczne oraz kształcą umiejętności potrzebne do bycia autorem samego siebie. Proces grupowy można rozumieć jako dynamiczną zmianę kompetencji człowieka z postawy heteronomicznej na autonomiczną (samoświadomą), co umożliwia umyślną twórczość.
|