12. Cynk i stopy cynku

Cynk (Zn) jest metalem ciężkim o gęstości 7,133 g/cm³. Temperatura topnienia cynku wynosi 409,5 ^oC.

W zależności od sposobu wytwarzania rozróżnia się cynk: rektyfikowany, elektrolityczny, rafinowany, hutniczy lub wtórny. Od sposobu wytwarzania zależy także zawartość różnych zanieczyszczeń takich jak Pb, Cd, Fe, Cu, As, Sb, i głównie Sn.

Cynk i jego stopy są stosowane głównie w formie: blach, odlewów, odkuwek, drutów oraz wyciskanych kształtowników. Bardzo dużą rolę, szczególnie w technice okrętowej odgrywają powłoki z cynku jako doskonała ochrona stali przed korozją od wody morskiej. Coraz szerzej stosuje się obecnie zabezpieczenie elementów stalowych w konstrukcjach lądowych, takich jak maszty telekomunikacyjne, ogrodzenia, mosty stalowe, balustrady, ale także w zabezpieczeniu blach i elementów podwozi karoserii samochodowych. Jednym z zastosowań cynku jako składnika stopu z magnezem są elektrody chroniące kadłuby statków przed korozją elektrochemiczną w wodzie morskiej, mocowane w części podwodnej do kadłuba statku. Podobne elektroy magnezowo-cynkowe montuje się w celu ochrony przed korozją na rurociągach, w zbiornikach (np. elektrody takie ma wewnątrz zbiornik wody ciepłej w domowej instalacji grzewczej)

Powłoki z cynku na stali mogą być nanoszone w następujący sposób:

• ogniowo w kąpieli z stopionego cynku,

• jako powłoki nanoszone galwanicznie metodami elektrochemicznymi,

• metodami metalizacji natryskowej przez rozpylanie ciekłego cynku,

• przez tzw. mechaniczne galwanizowanie polegające na nanoszeniu proszku cynku metodami chemicznymi lub mechanicznymi.

Stopy cynku

Techniczne zastosowania maja stopy cynku z aluminium, zwane znalami (3-30% Al). Znale wieloskładnikowe mogą także zawierać Mg (0,06%) i Cu (do 5%).

Stopy o dużym stężeniu Al. Używane sa jako stopy odlewnicze na odlewy, głownie odlewy ciśnieniowe, korpusów, obudów i pokryw urządzeń w przemyśle precyzyjnym, elektrotechnicznym i motoryzacyjnym (np. gaźniki samochodowe, maszyny do pisania, liczniki, obudowy czujników pomiarowych, korpusy przekładni i mechanizmów, a także łożyska ślizgowe oraz tuleje).

W stanie obrobionym plastycznie znale mają własności podobne do mosiądzów i często je zastępują.

1/1