EKONOMIA- nauka o prawach rządzących procesami gospodarczymi
MIKROEKONOMIA- koncentruje się na badaniu indywidualnych decyzji konsumentów i przedsiębiorstw (bada funkcjonowanie poszczególnych podmiotów gospodarczych
MAKROEKONOMIA- bada współzależność zjawisk i procesów zachodzących w skali całej gospodarki
EKONOMIA POZYTYWNA- zajmuje się opisem rzeczywistości gospodarczej oraz wykrywaniem występujących w niej prawidłowości i powstrzymuje się od sądów wartościujących
EKONOMIA NORMATYWNA- zajmuję się oceną rzeczywistości gospodarczej opartej na subiektywnym wartościowaniu zjawisk. Formułuje warunki konieczne do uzyskania porządnych stanów w gospodarce
POTRZEBA- to subiektywne odczuwanie braku czegoś, połączone z dążeniem do eliminacji tego stanu
PRAWA EKONOMICZNE- stałe powtarzające się związki przyczynowo- skutkowe między zjawiskami ekonomicznymi występującymi w procesach rozwoju gospodarczego
TEORIA EKONOMICZNA- zbiór twierdzeń wyjaśniających zjawiska i procesy ekonomiczne ujmowane w modelu ekonomicznym
METODY BADAŃ EKONOMICZNYCH- obserwacja zjawisk badań ekonomicznych (podstawowa metoda), konkretyzacja, weryfikacja
MODEL EKONOMICZNY- uproszczony schemat rzeczywistości ułatwiający wykrycie najważniejszym zależności w gospodarce, które w rzeczywistości są bardziej skomplikowane
UWAGI EKONOMICZNE:
1. klauzula „ceteris poribus” (przy pozostałych warunkach nie zmienionych)- założenie stosowane w badaniach ekonomicznych, polegające na przyjęciu za niezmienne wszystkich elementu danego modelu ekonomicznego poza badanymi
2. błąd logiczny- „post hoc ergo proteer hoc”- można go popełnić, przyjmując zawsze a priori, że zjawisko bezpośrednio poprzedzające inne zjawisko, musi być jego przyczyną J
3. logiczny błąd złożenia- w badaniach ekonomicznych może być popełnione wówczas gdy to co jest prawdziwe dla części zjawisk ekonomicznych uznawane jest za nieuchronnie prawdziwe dla wszystkich
POTRZEBY LUDZKIE, ZASOBY, WYBÓR EKONOMICZNY:
Nieograniczone potrzeby a ograniczone zasoby zmuszają do dokonywania wyborów. Organiczność zasobów powoduje ograniczone możliwości produkcyjne gospodarki.
CZYNNIKI PRODUKCJI (ZASOBY)- wszystkie nakłady w procesie produkcji do wytwarzania dóbr i usług:
· ZIEMIA- jej powierzchnia oraz wszelkie bogactwa naturalne, które mogą być wykorzystane w procesie produkcji;
· PRACA- wykorzystywanie energii ludzkiej i umiejętności w działalności gospodarczej
· KAPITAŁ- potrzebne do prowadzenia działalności gospodarczej budynki, maszyny, urządzenia (kapitał rzeczowy), oraz środki finansowe, np. papiery wartościowe, pieniądze
· PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ- umiejętność właściwego zorganizowania procesu produkcji i racjonalnego wykorzystania zasobów, którymi dysponujemy
RZADKOŚĆ ZASOBÓW w danym czasie istnieje określona ilość dóbr, istniejące zasoby są niewystarczające dla zaspokojenia sumy istniejących potrzeb
GRANICA MOŻLIWOŚCI PRODUKCYJNYCH- (krzywa transformacji)- przedstawia różne kombinacje dóbr lub usług, które mogą być wytwarzane gdy wszystkie czynniki wytwórcze są w pełni efektywnie wykorzystane, najlepsza możliwa do wytworzenia struktura produkcji przy posiadanym zasobie czynników wytwórczych
KOSZT ALTERNATYWNY- (koszt utraconych możliwości)- utrata wartości jaką można było uzyskać w wyniku zastosowania zasobów do produkcji i innych dóbr i usług. Wzrost korzyści z podjętej decyzji wiąże się z koniecznością poniesienia kosztu alternatywnego
SYSTEMY GOSPODARCZE:
SYSTEM NAKAZOWY- system gospodarowania charakteryz. się społeczną własnością środków produkcji likwidacji rynkowego charakteru gospodarki podmioty gospodarcze pozbawione są samodzielności. Najważniejsze decyzje gospodarcze podejmuje rząd stosując narzędzia administracyjne: nakazy, zakazy, przydziały, limit.
SYSTEM RYNKOWY- sposób gospodarowania charakt. się występowaniem prywatnej własności środków produkcji. Najważniejszym regulatorem gospodarki jest mechanizm rynkowy, rak ingerencji centralnej w funkcjonowaniu podmiotów gospodarczych.
SYSTEM GOSPODARKI MIESZANEJ- sposób gospodarowania łączący elementy gospod. rynkowej i nakazowej, zawiera zarówno samoczynnie działający mechanizm rynkowy jak i centralny układ regulacji
FUNKCJONOWANIE RYNKU:
RYNEK- sposób dokonywania transakcji, kupna, sprzedaży polegający na tym, że jest towar o określonej cenie, kupujący i sprzedający
POPYT- ilość dobra jaką nabywcy chcą zakupić w określonym czasie
DETERMINANTY POPYTU- cena danego dobra, ceny innych dóbr (komplementarnych i substytucyjnych, dochody realne nabywców, liczba potencjalnych nabywców, gusty i preferencje, oczekiwania dotyczące przyszłego poziomu cen i dochodów
PRAWO POPYTU- wzrost ceny danego dobra powoduje spadek zapotrzebowania na to dobro.
PARADOKSY POPYTU:
· Efekt snoba (luksus na pokaz)
· Dobra giffena (jak coś jest tak drogie, że nas nie stać to bierzemy to tańsze)
· Oczekiwanie inflacyjne- w obawie, że produktu będą droższe i wykupują je
PODAŻ- ilość dobra oferowana w sprzedaży w określonym czasie
DETERMINANTY PODAŻY- zdolności produkcyjne firm (określone przez zasoby czynników wytwórczych i ich wydajności); opłacalność produkcji zależne do kosztów produkcji i sprzedaży; technika i technologia produkcji; interwencja państwa, podatki, dotacje, licencje, cła
CENA- wartość towaru wyrażona w pieniądzu
PRAWO PODAŻY- wzrost ceny danego dobra zachęca producentów do zwiększania oferowanej ilości tego dobra (ceteris paribus)
PRAWO ENGLA- wzrost dochodow gospodarstw domowych ogranicza udział żywności w wydatkach ogółem tego gospodarstwa domowego.
Zmiany popytu i podaży (krzywe)
RÓWNOWAGA RYNKOWA-
CENA RÓWNOWAGI (czyszcząca) to cena przy której wielkość popytu na dane dobro zrównuje się z wielkością jego podaży (d=s)
SPOSOBY PRZYWRACANIA RÓWNOWAGI RYNKOWEJ
Na wolnym rynku działa mechanizm samoczynnie przywracający równowagę.
WOLNY RYNEK- to rynek, w którym ceny ustalają się w wyniku swobodnej gry popytu i podaży
RYNEK REGULOWANY PRZEZ PAŃSTWO- jest to rynek na którym stosowane są następujące formy interwencji państwa: regulacja podaży (licencje, koncesje, uprawnienia do prowadzenia rynku), regulacja popytu ( poprzez podatki pośrednie wat i akcyza lub podatki bezpośrednie), regulacja cen (ustalanie cen minimalnych lub maksymalnych na dane towary, lub cen urzędowych)
CENA MINIMALNA- cena ustalana przez rząd, poniżej której dany towar nie może być sprzedawany, jest ona wyższa od ceny równowagi rynkowej
CENA MAKSYMALNA- ustalana przez rząd, powyżej której dany towar nie może być sprzedawany, jest ona niższa od ceny równowagi rynkowej
Zmiany popytu i sprzedaży są prawdopodobnie zmianami pozacenowych determinant popytu i podaży. Efektem tych zmian jest wzrost lub spadek ceny równowagi połączony ze wzrostem lub spadkiem ilości towaru sprzedawanej i nabywanej na rynku.
ELASTYCZNOŚĆ POPYTU I PODAŻY:
Elastyczność popytu będziemy dzielić a trzy elementy: cenowa, dochodowa, mieszana
ELASTYCZNOŚĆ CENOWA POPYTU- miara reakcji popytu na zmiany ceny drugiego dobra stosunek względnej (procentowej) zmiany wielkości popytu na dane dobro do względnej (procentowej) zmiany jego ceny. Odpowiada na pytanie o ile % wzrośnie lub zmaleje wielkość popytu w rezultacie zmiany ceny o 1%
q= delta Q/Q dzielone przez delta p/p
- (q=0)- elastyczność zerowa- poyt sztywny
- (|q|<1)- elastyczność niska- popyt nieelastyczny
- (|q|=1)- elastyczność równa jedności
- (|q|>1)- elastyczność wysoka- poyt elastyczny
- (|q|= nieskończoność)- elastyczność nieskończenie wielka- popyt doskonale elastyczny
POPYT ELASTYCZNY- rezygnujemy z danego produktu kiedy cena wzrasta (dobra luksusowe, dla dóbr posiadających substytuty, jest jeżeli stanowi niewielki wydatek w danym budżecie)
POPYT NIEELASTYCZNY- mała jest zmiana popytu pod wpływem zmiany ceny (brak substytutów)
mała jest zmiana popytu pod wpływem zmiany ceny (brak substytutów)
CZYNNIKI ROZRÓŻNIAJĄCE ELASTYCZNOŚĆ POPYTU- niezbędność danego dobra; ilość substytutów danego dobra- im więcej substytutów tym bardziej elastyczny popyt; czas na dokonanie zakupów im dłuższy tym bardziej elastyczny popyt; udział wydatków na dane dobro w budżecie rodziny im większe tym bardziej elastyczny popyt
WYKORZYSTANIE ELASTYCZNOŚCI CENOWEJ POPYTU W ANALIZIE PRZEDIĘBIORSTWA:
Dla dóbr o popycie elastycznym obniżka cen przynosi wzrost przychodów sprzedawcy. Dla dóbr o popycie nieelastycznym obniżka cen powoduje spadek przychodów sprzedawcy
ELASTYCZNOŚĆ DOCHODOWA POPYTU- reakcja wielkości popytu na zmianę poziomu realnego dochodu nabywcy lub nabywców dobra
ZRÓŻNICOWANIE POPYTU NA ZMIANĘ DOCHODÓW:
- dobra niższego rzędu- (niższy gatunek)- takie dobra na które popyt maleje gdy dochód rośnie
- dobra normalne- popyt wzrasta w miarę wzrostu dochodów
- dobra luksusowe- szybki wzrost popytu w miarę wzrostu dochodów
ZNACZENIE ELASTYCZNOŚCI DOCHODOWEJ POPYTU DLA OKREŚLENIA ZMIAN W POPYCIE RYNKOWYM
Znajomość elastyczności dochodowej popytu umożliwia określenie zmian w strukturze konsumpcji w danym kraju. Udział dóbr luksusowych w konsumpcji czy udział dóbr niższego rządu w konsumpcji
Elastyczność mieszana popytu- reakcja popytu na dobra X na zmianę ceny dobra Y
Elastyczność cenowa podaży- reakcja podaży na zmianę ceny danego dobra
WYKORZYSTANIE ELASTYCZNOŚCI W ANALIZIE RYNKU:
- określenie zmian sumy utargów (lub wydatków) przy zmianach ceny w zależności od elastyczności cenowej popytu na dane dobra
- ustalenie właściwej skali przywrócenia równowagi rynkowej
- określenie prawdopodobnych zmian popytu na różne dobra pod wpływem przewidywanej zmiany dochodów ludności
- przewidywanie zmian w strukturze spożycia ludności np. wzrost udziałów dóbr luksusowych w wyniku wzrostu dochodów ludności
TEORIA WYBORU KONSUMENTA:
- celem działalności gospodarstwa domowego jest maksymalizacja użyteczności (satysfakcji) czerpanej ze spożycia dóbr
- konsument jest racjonalny w swoich wyborach
- konsument podejmuje decyzje dotyczące określenia struktury konsumpcji w bieżącej, określenie ilości czasu pracy i czasu wolnego, określenie wielkości konsumpcji bieżącej i wielkości oszczędności
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA DECYZJE KONSUMENTA- dochód, ceny produktu, gusty konsumenta. Konsument podejmuje decyzje dotyczące zakupu określonych dóbr porównuje koszty i korzyści. Decyzje o zakupie danego dobra podejmuje gdy korzyści z konsumpcji są większe niż koszty
UŻYTECZNOŚĆ CAŁKOWITA- o suma satysfakcji osiągniętej przez konsumenta z konsumpcji wszystkich jednostek danego dobra
UŻYTECZNOŚĆ KRAŃCOWA- to przyrost użyteczności osiągany z konsumpcji kolejnych jednostek danego dobra
PREFERENCJE KONSUMENTA A JEGO OGRANICZENIE BUDŻETOWE:
- preferencje konsumenta obrazują jego gusty, upodobania do konsumpcji określonych dóbr
- ograniczenie konsumenta stanowią jego dochody oraz ceny produktów
- preferencje konsumenta przedstawiamy za pomocą krzywej objętości: ograniczenie budżetowe przedstawia linia budżetowa konsumenta
RÓWNOWAGA KONSUMENTA (OPTIMUM KONSUMENTA)- jest to sytuacja w której konsument osiąga największą użyteczność (z rozdysponowanych środków, jest zadowolony i nie chce nic zmienić)
ZMIANY RÓWNOWAGI: efekt substytucyjny- dostosowanie popytu do samej zmiany relacji cen; efekt dochodowy- dostosowanie popytu do zmiany realnego dochodu związanej ze zmiana cen.
TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA
CZYNNIKI RYNKOWE- ustawodawstwo (nie znajomość prawa szkodzi), klienci, źródła kapitału (właściciele, banki; własne i obce), opinia publiczna i prasa, związki zawodowe, dostawcy, konkurencja, partnerzy handlowi, rynek pracy
KLASYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA- sektor prywatny (prywatne, spółdzielcze), sektor publiczny (państwowa, komunalne). Indywidualne podmioty gospodarcze działają na podstawie ustawy o działalności gospodarczej- 01.01.2000r.
PODMIOTY PRYWATNE FUNKCJONUJĄCE W GOSPODARCE POLSKIEJ:
1. Indywidualny podmiot gospodarczy: zgłaszanie się do urzędu terytorialnego, założyć rachunek bankowy, urząd statystyczny aby otrzymać regon, urząd skarbowy aby utrzymać nip, ubezpieczyć się, odwiedzić ZUS, otrzymać pozwolenie od sanepidu
2. spółka cywilna (małe przedsięwzięcie)- na podstawie kodeksu cywilnego
3. spółki prawa handlowego- na podstawie kodeksu handlowego, osobowe (jawna i komandytowa), kapitałowe (spółka z ograniczona odpowiedzialnością (zoo) i spółka akcyjna (100 tys. Kapitału))
4. spółka cywilna i jawna- pełna solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki
5. spółka komandytowa- komplementariusz- główny udziałowiec; komandytariusze- do wysokości wzniesionych udziałów
WŁASNOŚĆ A ZARZĄDZANIE W PRZEDSIĘBIORSTWIE. CELE I DZIAŁALNOŚĆ
CELE DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA- osiągnięcie zysku (krótkookresowe perspektywy i długookresowe)
KOSZTY- ogół nakładów czynników wytwórczych przeniesionych przez przedsiębiorstwo na wytworzenie określonej wielkości produkcji
UTARG CAŁKOWITY- łączny przychód przedsiębiorstwa ze sprzedaży określonej ilości produktu Uc= P(cena)*Q(ilość towaru); finansowy= utarg całkowity- koszt całkowity
KOSZTY STAŁE- to wydatki związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, które nie zależą od wielkości wytwarzanej produkcji (w krótkim okresie), np. koszty administracyjne, amortyzacja, odsetki bankowe
KOSZTY ZMIENNE- ich wysokość zmienia się wraz ze zmianą rozmiarów produkcji, np. zużytych surowców energii
KOSZT CAŁKOWITY- suma kosztów stałych i zmiennych
KOSZT PRZECIĘTNY CAŁKOWITY- podstawowa miara dla właścicieli firmy Kpc= Kc (koszt całkowity)/Q(il. towaru)
UTARG PRZECIĘTNY W PRZEDSIĘBIORSTWIE- średnia cena po której sprzedano produkty w firmie
OPTYMALNA WIELKOŚĆ PRODUKCJI- dla przedsiębiorstw jest taka skala produkcji, która zapewnia maksymalną wielkość zysku lub minimalną wielkość straty
OPTIMUM EKONOMICZNE- to wielkość produkcji, która zapewnia przedsiębiorstwu najlepszy wynik ekonomiczny
OPTIMUM TECHNICZNE- to wielkość produkcji zapewniająca przedsiębiorstwu minimalną kosztu przeciętnego Kpc= minimum
DECYZJE PRODUKCYJNE PRZEDSIĘBIORSTWA: krótki okres (wybrać optymalną wielkość produkcji i produkować jeżeli p>Kpz); długi okres (wybrać optymalną wielkość produkcji i produkować jeżeli p>Kpz)
KOSZT KRAŃCOWY- to przyrost utargu całkowitego osiągnięty przy sprzedaży dodatkowej jednostki produkcji Uk= delta Uc/ delta Q
PRÓG RENTOWNOŚCI- opłacalności- nazywamy punkt, w którym przedsiębiorstwo przechodzi od strat do zysku
KOSZTY KSIĘGOWE- to zarejestrowanie w księgach rachunkowych przeds. Wydatki na wytworzenie określonych rozmiarów produkcji (wszystkie wydatki zsumowane)
KOSZTY EKONOMICZNE- są sumą kosztów księgowych i kosztów alternatywnych czynników wytwórczych wykorzystywanych w działalności gospodarczej Ke=Kk+Ka
ZYSK KSIĘGOWY- różnica między przychodami ze sprzedaży produktu, a wykazanym w księgach ....... uzyskania Zk=Uc-Kk
ZYSK EKONOMICZNY- stanowi go różnica między utargiem całkowitym a kosztami ekonomicznymi (obejmującymi koszty księgowe oraz koszty alternatywne czynników wytwórczych wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej Ze=Uc-Ke
ZYSK NORMALNY (ZEROWY)- osiągany jest przez przeds. Wówczas, gdy przychodzą ze sprzedaży produkty pokrywają jedynie koszty ekonomiczne poniesione na ich uzyskanie (Uc=Ke)
KORZYŚCI SKALI- występują wówczas, gdy przeciętny koszt wytworzenia maleje wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji; występują gdy wzrost produkcji prowadzi do obniżenia kosztów jednostkowych: specjalizacja i podział pracy, niepodzielność czynników produkcji, „zasada kontenera”- urządzenia pojemnościowe wykazują tendencję do zmniejszenia jednostkowych kosztów wraz ze wzrostem skali produkcji, większa efektywność dużych urządzeń, korzyści organizacyjne, rozkład kosztów ogólnych, korzyści stanowią np. niższe ceny za niektóre czynniki produkcji nabywane w dużych ilościach
NIEKORZYŚCI SKALI- gdy przeciętny koszt wytwarzania rośnie w miarę zwiększania rozmiarów produkcji; pojawiają się gdy koszty przypadające na jednostkę produkcji rosną w miarę zwiększania skali produkcji: trudności w zarządzaniu dużym przedsięb.; zależność między poszczególnymi etatami produkcji może prowadzić do zakłóceń, gdy na którymś z etapów nastąpi opóźnienie; pogorszenie się stosunków pracy, ograniczenia w dostępności surowców
STRUKTURA RYNKU- model zachowań nabywców i sprzedawców charakter. Dla danego typu rynku. W zależności od stopnia intensywności konkurencji panującej na rynku wyróżnia się następujące struktury rynku: konkurencję doskonałą, konkurencje monopolistyczną, oligopol, monopol, bariery wejścia do danej gałęzi
WSPÓŁCZYNNIK KONCENTRACJI- określa udział kilku największych firm w obrotach danej gałęzi; wsp. konc= oborty firm A+B+C/ obroty gałęzi * 100%
- bliski 0% kon. doskonała
- 15-35% kon. monopolistyczna
- 60-70% oligopol
- bliski 100% rynek monopolu
MINIMALNA SKALA EFEKTYWNA- to wielkość produkcji, przy której krzywa długookresowych kosztów przeciętnych przedsiębiorstwa przestaje opadać.
PORÓWNANIE KOSZTÓW UTARGU ZYSKU W RÓŻNYCH STRUKTURACH RYNKOWYCH- krzywe kosztów mają jednakowy przebieg we wszystkich strukturach rynkowych; krzywe utargów mają zróżnicowaną postać; w krótkim okresie przeds. w każdej strukturze rynkowej mogą osiągać zyski nadzwyczajne, normalne lub ponosić straty; w długim okresie na rynku konkurencji doskonałej i monopolistycznej firmy osiągają zyski normalne. Na rynku monopolistycznym w długim okresie firmy osiągają zyski nadzwyczajne. Na rynku oligopolu osiągają zyski nadzwyczajne jeśli zawierają między sobą porozumienia.
MONOPOL NATURALNY- wynikający z wysokich jednostkowych kosztów wytwarzania przy produkcji na małą skalę
SIŁA MONOPOLISTYCZNA- zdolność monopolu do narzucania cen wyższych niż kwoty krańcowe. Na rynku monopolu ustalone są wyższe ceny w porównaniu z rynkiem konkurencyjnym i oferowana jest mniejsza ilość punktów
RYNEK OLIGOPOLU- firmy osiągają wysokie zyski jeśli się umówią, że ograniczają produkcję do pewnego poziomu. Jeżeli nie otrzymają porozumień i zwiększą produkcję, zyski obydwu firm maleją.
FORMY POROZUMIENIA FIRM:
KARTEL- firmy ustalają wspólną cenę zbytu albo dzielą się rynkami zbytu
SYNDYKAT- firmy tworzą wspólną centralę zbytu
TRUST- firmy tracą samodzielność tworząc jedną całość
RYNEK KAPITAŁU:
- KAPITAŁ- zasób środków pieniężnych lub rzeczowych, inwestowany w działalność gospodarczą z zamiarem osiągnięcia zysku
- KAPITAŁ FINANSOWY- środki pieniężne i papiery wartościowe
- KAPITAŁ RZECZOWY- budynki, maszyny, urządzenia, surowce i materiały wykorzystywane w działalność gospodarczą
- AKUMULACJA- powiększenie kapitału rzeczowego
- AMORTYZACJA- zużycie dobra inwestycyjnego w wyniku jego eksploatacji (zużycie fizyczne) oraz dokonującego się postępu naukowo- technicznego (zużycie normalne)
- INWESTYCJE- akumulacja kapitału
INWESTYCJE BRUTTO- całkowite rozmiary dokonywanych w gospodarce nakładów inwestycyjnych (inwestycje nowe i modernizacja posiadanego zasobu kapitału)
INWESTYCJE NETTO- przyrost zasobu dóbr inwestycyjnych w gospodarce
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA DECYZJE INWESTYCYJNE:
CZAS- zakup dóbr kapitałowych wymaga ponoszenia nakładów w chwili obecnej, a efekty produkcyjne pojawiają się dopiero za pewien czas
RYZYKO- decyzje inwestycyjne podejmowane są w warunkach niepewności i ryzyka, gdyż trudne jest przewidywanie warunków gospodarowania w przyszłości
KRYTERIA OCENY PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH:
- stopa zysku z kapitału- roczny zysk netto w stosowaniu do wartości całego zaangażowanego kapitału (r=D/k)
- stopa zwrotu z inwestycji- roczny przychód z inwestycji w stosunku wartości zainwestowanego kapitału (rl=D/k)
- okres zwrotu- wskazuje, ile lat musi mieć inwestor na odzyskanie sumy włożonej na daną inwestycję (T=ki/D)
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA INWESTYCJI- fundusze własne (zyski, amortyzacja, udziały wspólników, sprzedaż akcji), fundusze obce (kredyty bankowe, emisja obligacji). Zastosowanie prawidłowej proporcji między kapitałem obcym pozwala zwiększyć efektywność kapitału własnego
POPYT NA KAPITAŁ POŻYCZKOWY- zgłoszony jest przez firmy, które chcą inwestować. Wielkość popytu na kapitał zależy od: popytu na produkt przedsięwzięcia, stopy oprocentowania pożyczek. Relacji cen kapitału i innych czynników produkcji.
PODAŻ KAPITAŁU POŻYCZKOWEGO- tworzą depozyty pieniężne ludności w bankach i innych instytucjach finansowych. Głównym źródłem tych depozytów są oszczędności gospodarstw domowych. Wielkość podaży kapitału pożyczkowego zależy od: wysokości stopy procentowej depozytów bankowych, wysokości bieżących dochodów gospodarstw domowych, zamożności społeczeństwa (krańcowa skłonność do oszczędności)
KRAŃCOWA SKŁONNOŚĆ DO OSZCZĘDNOŚCI- przyrost oszczędności do przyrostu dochodów
ANALIZA OPŁACALNOŚCI INWESTYCJI
STOPA PROCENTOWA- jako koszt finansowy kredytu inwestycyjnego oraz miara kosztu alternatywnego inwestycji
NOMINALNA STOPA PROCENTOWA- określa, ile odsetek otrzymamy lub zapłacimy od pożyczonej sumy
REALNA STOPA PROCENTOWA- określa, jaką realną wartość będzie niósł powiększony o odsetki kapitał po uwzględnieniu inflacji
PROCENT SKŁADANY- technika oprocentowania kapitału finansowego uwzględniając kapitalizację odsetek
RYNEK PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH- problem wyboru form oszczędzania- oceniamy relatywne stany oprocentowania; działania bardziej ryzykowne wiążą się z możliwością zdobycia lub utraty większych sum pieniędzy niż działania mniej ryzykowne; sposoby ograniczenia ryzyka inwestycyjnego (dywersyfikacja- zróżnicowanie portfela posiadania aktywów; lokowanie pieniędzy w fundusz powierniczy, znajomość rynku kapitałowego)
AKCJA- papier wartościowy; świadectwo udziału majątku spółki akcyjnej
OBLIGACJA- papier wartościowy dłużny; nabywca obligacji udziela pożyczki emitentowi obligacji
LOKATY BANKOWE
FUNDUSZE POWIERNICZE- instytucje, które profesjonalnie inwestują kapitał, dywersyfikaując go między różne formy papierów wartościowych
WIG- Warszawski Indeks Giełdowy WIG20- 20 spółek o największych spółkach giełdowych
WIRR- W-wski Indeks Rynku Równoległego
HOSSA- wzrost notowań większości spółek giełdowych BESSA- spadek notowań
METODY OCENY SPÓŁEK GIEŁDOWYCH
- ANALIZA FUNDAMENTALNA- ocena sytuacji finansowej spółki na podstawie dostępnych danych
- ANALIZA TECHNICZNA SPÓŁKI
- ANALIZA WSKAŹNIKOWA SPÓŁEK- C/Z (cena/zysk- cena akcji do zysku przypadającego na 1 akcję), C/WK(cena/ wartość księgowa- cena akcji do wartości majątku przypadającego na jedną akcję)