Metody pracy z psem

Praca terapeutyczna
Cele i wybór ćwiczeń z psem w pracy terapeutycznej z dzieckiem z utrudnieniami w rozwoju uzależnione są od wieku rozwojowego, potrzeb i możliwości dziecka oraz jego samopoczucia i dyspozycji w danym dniu.

Układając indywidualny program terapeutyczny bierzemy pod uwagę takie elementy jak:

• mowa czynna i bierna

• motoryka duża i mała

• koordynacja wzrokowo-ruchowa

• naśladownictwo

• rozwój emocjonalny i poznawczy

• uspołecznianie

• percepcja sensoryczna

• samodzielność

Bazujemy na wywiadzie z rodzicami, obserwacji, analizie dokumentów (opinie i wyniki badań diagnostycznych psychologów, logopedów, rehabilitantów, lekarzy, pedagogów itp.) oraz pedagogicznych testach diagnostycznych, przeprowadzanych dodatkowo przez pedagogów specjalnych pracujących w Fundacji.
Wybór narzędzia diagnostycznego zależy od zaburzenia, funkcjonowania oraz wieku dziecka (np. Test Sensomotoryczny Ernsta Kipharda, Profil Psychoedukacyjny PEP-R Erica Schoplera, Profil Osiągnięć Ucznia Jacka Kielina, Inwentarz PPAC, PAC-1 do oceny postępu w rozwoju społecznym upośledzonych umysłowo Gunzburga i inne.)
Sesja terapeutyczna odbywa się raz w tygodniu i trwa od 20 do 40 minut. Ograniczenia czasowe podyktowane są wytrzymałością dziecka i psa. W jednym zespole pracują pies, przewodnik psa oraz pedagog bądź psycholog. Większość spotkań nagrywana jest na kamerę video w celu dokumentowania przebiegu terapii i postępów dziecka. Przed pierwszymi zajęciami rodzice zobligowani zostają do dostarczenia dokumentacji dziecka, zaświadczenie lekarskiego odnośnie braku przeciwwskazań do dogoterapii, wypełnienia oświadczenia dotyczącego regulaminu pracy terapeutycznej oraz udzielania wstępnego wywiadu. Początkowe sesje terapeutyczne odbywają się w obecności rodziców, którzy uczestniczą w zajęciach jako zwykli obserwatorzy bądź jako czynni odbiorcy. Zapewniają dziecku poczucie bezpieczeństwa i nabierają zaufania do przyprowadzanych przez nas zwierząt. Praca z jednym dzieckiem kończy się ewaluacją, którą przeprowadzamy po półrocznej bądź rocznej terapii. Po tym okresie podejmowana jest decyzja odnośnie dalszej celowości uczęszczania dziecka na zajęcia dogoterapeutyczne.

Przykładowe cele pracy dogoterapeutycznej dla dzieci z utrudnieniami w rozwoju:

• pobudzania do ukierunkowanego działania

• zaspokojenie dużej potrzeby ruchu

• doskonalenie ekspresji ruchowej,

• doskonalenie koncentracji uwagi,

• nauka wykonywania czynności według instrukcji,

• nauka przestrzegania reguł,

• dostarczanie bodźców polisensorycznych,

• doskonalenie spontanicznej aktywności słownej,

• doskonalenie motoryki dużej i sprawności manualnej,

• kształtowanie pozytywnego kontaktu ze zwierzęciem,

• doskonalenie spostrzegawczości,

• doskonalenie pamięci,

• doskonalenie koordynacji wzrokowo- ruchowej,

• kształtowanie orientacji w schemacie własnego ciała oraz w schemacie ciała psa,

• kształtowanie orientacji w przestrzeni,

• rozwijanie samodzielności,

• doskonalenie naśladownictwa,

• kształtowanie cierpliwości i wytrwałości,

• wzbogacanie zasobu wiadomości na temat psów,

• wzbogacanie zasobu słownictwa biernego i czynnego,

• utrwalanie znajomości cyfr w zakresie 20-u,

• doskonalenie wiedzy o kolorach i wielkościach,

• dostarczanie radości ze spotkania ze zwierzęciem,

• wzmacnianie wrażliwości na dotyk,

• pobudzanie analizatora wzrokowego i słuchowego,

• wprowadzanie w stan relaksacji i wyciszenia,

• podnoszenie samooceny,

• dostarczanie radości z zabawy,

• przełamywanie lęku dziecka przed psem i światem zewnętrznym

• rozwijanie umiejętności wyrażania emocji.

Ćwiczenia z psem podczas indywidualnych zajęć terapeutycznych mogą przybierać różnorodną formę.
Można podzielić je na dwie grupy:

1. ćwiczenia z psem
2. ćwiczenia przy psie

Ćwiczenia z psem:

• czesanie, głaskanie, drapanie i poklepywanie psa

• karmienie psa z otwartej i zaciśniętej dłoni oraz z różnych innych części ciała np. ze stopy, z łokcia, z brzucha, kolana.

• nazywanie i liczenie części ciała psa oraz dziecka (także przy zawiązanych oczach)

• naśladowanie zachowań i odgłosów wydawanych przez psa

• zakładanie psu obroży, szelek i smyczy

• prowadzenie psa na smyczy

• chowanie psu zabawek

• rzucanie psu zabawek z różnych odległości, z różnych pozycji, do różnych celów

• przechodzenie pod psem

• przechodzenie z psem przez obręcz, tunel i skakanie przez przeszkody

• jeżdżenie na psie (dla małych dzieci)

• odrysowywanie psich łapek oraz swoich rączek i nóżek

• przytulanie się do psa i leżenie na nim

• wydawanie psu komend

• bieganie z psem

Ćwiczenia przy psie to:

• rysowanie i kolorowanie psów farbami, kredkami, flamastrami, węglem oraz palcami

• oglądanie, omawianie i czytanie książeczek o psach i innych zwierzętach domowych

• robienie piesków z plasteliny lub masy solnej

• śpiewanie i tańce w kole przy piosenkach o psach

• nauka wierszyków o psach

• zabawy paluszkowe

Oprócz wymienionych powyżej ćwiczeń wykorzystujemy także elementy specjalistycznych pedagogicznych metod terapeutycznych takich jak:

• metoda Knillów - Programy Aktywności, Świadomość Ciała Kontakt i Komunikacja.

• metoda Ch. Knilla- Dotyk i Komunikacja.

• metoda Integracji Sensorycznej J. Ayres.

• system percepcyjno- motoryczny Kipharda.

• metoda W. Sherborne.

• program TEACCH E. Schoplera.

• metoda Holding M. Welch.

• metoda malowania dziesięcioma palcami R. F. Show.

• metoda rozwijania torii umysłu u dzieci autystycznych,

• Integracja Odruchów Twarzy S. Masgutowej.

• Terapia Taktylna S. Masgutowej.v

---