1. Istota logistyki - definicja.
Istotą logistyki - jest kompleksowa integracja zarządzania przepływami materiałów, informacji, uporządkowanie tych przepływów przynosi wymierne korzyści.
Logistyka - proces zarządzania całym łańcuchem dostaw.
Logistyka - interdyscyplinarna dziedzina wiedzy na styku techniki, informatyki, ekonomii, która integruje przepływy strumieni materiałów, informacji, kapitału w celu podniesienia produktywności i konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku.
2. Obszary funkcjonalne logistyki w gospodarce.
Logistyka w gospodarce obejmuje sfery:
• Pozyskiwanie dóbr,
• Zaopatrzenie,
• Produkcja,
• Zbyt,
• Konsumpcja (eksploatacja),
• Recykling.
3. Poziomy działań logistycznych.
W zarządzaniu logistycznym wyróżniamy trzy poziomy:
• Strategiczny,
• Taktyczny,
• Operacyjny.
4. Wyjaśnić istotę dylematu „make or bay”.
(Robić czy kupić). Polega na podejmowaniu decyzji przez producenta, w jakim stopniu wykonywać we własnym zakresie funkcje zaopatrzeniowo - dystrybucyjne (make), a w jakim zakresie powierzać ich wykonawstwo wyspecjalizowanym podmiotom (buy).
5. Zasada 5R - 5W
• right goods (właściwy towar),
• right place (właściwe miejsce),
• right time (właściwy czas),
• right quantity (właściwa ilość),
• right quality (właściwa jakość).
6. Macierz logistyczna - budowa, istota.
Każdej sferze logistyki gospodarczej towarzyszą procesy logistyczne, charakteryzuje je w jedną stronę przepływy materiałów, w drugą przepływ informacji. Powstaje w tej sytuacji macierz logistyczna. Procesom przepływu materiałów towarzyszy wzrost wartości produktu w czasie. W procesie tym można wyróżnić okresy, gdy wzrasta wartość produktu oraz takie, gdzie wartość nie wzrasta, natomiast rosną nakłady i koszty logistyczne.
7. Koszty logistyczne a wartość produktu.
Czynności podnoszące wartość to:
• Produkcja i jej racjonalizacja,
• Reklama.
Czynności podnoszące koszty:
• Produkcja,
• Magazynowanie,
• Transport.
Istotą logistyki jest więc dążenie do ograniczenia czynności podnoszących koszty i wydłużenie czynności podnoszących wartość, czyli dążenie do ściśnięcia łańcucha dostaw. Wymaga to dokładnej i precyzyjnej analizy informacji o przepływie materiałów.
8. Fazy wdrażania systemu logistycznego w przedsiębiorstwie.
Fazy procesu identyfikacji, kształtowania i wdrażania systemu logistycznego w przedsiębiorstwie
Faza I Analiza sytuacji logistycznych oraz zadań i determinant systemu:
1. Analiza rzeczywistych i potencjalnych osiągnięć (świadczeń) logistyki
2. Analiza kosztów logistycznych.
3. Analiza czynników determinujących zakres i efektywność działań logistyki
4. Określenie strategicznego znaczenia logistyki.
Faza II Kształtowanie całkowitego systemu logistycznego:
1. Kreowanie wyspecjalizowanego systemu i subsystemów logistycznych w przedsiębiorstwie.
2. Skoordynowane kształtowanie struktury systemu logistycznego.
Faza III Powiązanie systemu i substytutów logistycznych z innymi subsystemami w przedsiębiorstwie:
1. Tworzenie trwałych powiązań i instrumentów koordynacyjnych.
2. Specyficzne w danej sytuacji przedsiębiorstwa działania dostawcze.
Faza IV Implementacja systemu:
1. Wybór właściwego momentu wdrożenia systemu.
2. Wybór sposobu i zakresu wdrażania systemu.
3. Trwałe wkomponowanie logistyki w strukturę organizacyjną przedsiębiorstwa.
9. Struktura macierzy „portfela produktów”.
Wysoki
Wzrost GWIAZDY
ZAGADKOWE DZIECI
Sprzedaży
Niski DOJNE
KROWY BIEDNE PSY
Wysoki Udział w rynku Niski
10. Fazy rozwoju logistyki.
Faza I - lata 60 - te optymalizacja dystrybucji, gwałtowny rozwój środków technicznych, bezkolizyjne przepływy materiałów.
Faza II - lata 70 - te to planowanie produkcji, sterowanie procesami wytwórczymi, automatyzacja i robotyzacja.
Faza III - lata 80 - te - logistyka objęła zaopatrzenie w surowce i komponenty, JIT oraz CIM.
Faza IV - lata 90 - te to przede wszystkim wzrost wydajności oraz pełna integracja CIL.
11. Omów główne kierunki zmian decyzyjnych w gospodarce.
Kierunki zmian decyzyjnych w gospodarce:
• Elastyczność rynkowa,
• Poziom obsługi klienta,
• Poziom obsługi wyrobu,
• Czas przepływu materiałów i wyrobów,
• Poziom zapasów,
• Wykorzystanie potencjału wytwórczego,
• Długość serii produkcyjnej,
• Nakłady eksploatacyjne,
• Czas odnowy majątku produkcyjnego,
• Jakość i niezawodność wyrobów.
12. Produkcja opakowań na mieszkańca.
• USA - 250 kg/ osoba/rok,
• Kraje wysoko rozwinięte - 150kg/os./rok,
• Polska - 50kg/os./rok,
• Kraje „3-go świata” (rozwijające się) - 5 kg/os./rok.
13. Koszty opakowań w stosunku do wartości towaru.
Wg Jansena koszty opakowań w stosunku do wartości pakowanych produktów wynoszą:
• Tekstylia - 1%
• Papier i towary drukowane - 3%,
• Sprzęt elektrotechniczny - 8%,
• Artykuły żywnościowe powszechnie używane - 12%,
• Słodycze - 30%,
• Kosmetyki i środki farmaceutyczne - 60%.
14. Funkcje opakowań.
Funkcje opakowań Wymagania stawiane opakowaniom
Funkcje ochronne Mała wrażliwość na zmiany temperatury
Szczelność
Odporność na korozję
Odporność na przenikalność tłuszczu
Neutralność chemiczna
Zdolność do zachowania ilości
Trudna zapalność
Funkcje związane z transportem Stabilność form
Odporność na zderzenia
Odporność na nacisk
Odporność na rozrywanie
i magazynowaniem Podatność na piętrzenie
Odporność na wstrząsy
Znormalizowane wymiary
Łatwość manipulacji
Podatność do czynności zautomatyzowanych
Możliwość ujmowania widłami wózków podnośnikowych
Podatność do tworzenia jednostek ładunkowych
Oszczędność przestrzeni
Oszczędność powierzchni
Ekonomiczność
Funkcje sprzedażne
Funkcje identyfikacyjne i informacyjne Cechy reklamowe
Informatywność
Łatwość identyfikowania
Odróżnialność
Łatwość otwierania
Możliwość ponownego zamykania
Funkcje związane z użytkowaniem Ekologiczność
Łatwość kasacji
Higieniczność
15. Główne grupy zagrożeń towarów w transporcie i magazynowaniu.
Narażenia powstające w transporcie:
• Klimat,
• Drgania, uderzenia,
• Piętrzenie,
• Upadek.
Narażenia w czasie transportu:
• Fizyczno - mechaniczne (nacisk, zginanie, złamanie, uderzenie, zgniecenie, drgania),
• Klimatyczne (temperatura, wilgoć, ciśnienie, promieniowanie słoneczne),
• Chemiczne (spaliny, wyciek, wyparowanie),
• Biologiczne (pleśń, grzyby, ptaki, insekty, gryzonie, bakterie),
• Inne (pożar, zalanie, piasek, kurz).
16. Systemy wymiarowe opakowań.
System wymiarowy opakowań - to ograniczony ilościowo układ zalecanych wymiarów opakowań jednostkowych i transportowych.
• System norweski - obowiązuje w Polsce - definiuje wymiary wewnętrzne opakowań,
• System szwajcarski - ustala wymiary zewnętrzne opakowań.
System w Polsce opisuje PN - 89/0 - 79021. Ważniejsze ustalenia:
• Podstawą jednostek ładunkowych jest europaleta ( 800 x 1200 mm),
• Norma podaje szeregi wymiarowe - wymiarów wewnętrznych opakowań transportowych oraz wymiarów zewnętrznych opakowań jednostkowych,
• Grubość ścianek opakowania nie powinna przekraczać 5% wymiaru liniowego.
17. Budowa modułowego systemu wymiarowego wg ISO.
Wymiary opakowań w Europie określają normy ISO - 3394. Zgodnie z tą normą podstawowy moduł to 400 x 600 mm. Na jego podstawie utworzono 5 multimodułów oraz 19 submodułów.
18. Istota komputerowego systemu projektowania opakowań.
Istotą komputerowego systemu projektowania opakowań jest ich realizacja zgodnie z życzeniami klientów, dostosowaniem do wymogów transportowych oraz rodzajem opakowywanego produktu.
19. Wymień rodzaje tworzyw sztucznych - opakowaniowych.
• PE - polietylen,
• PE-LD - polietylen niskociśnieniowy,
• PE-HD - polietylen wysokociśnieniowy,
• PP - polistyren,
• PS-E - polistyren spieniony (styropian),
• PW - poliwęglan,
• PCW (PVC) - polichlorek winylu,
• PETF - poliestry,
• PA - poliamid.
20. Podaj wymiary i dopuszczalne obciążenia europalety.
Wymiary palety: 1200x800x144 mm.
Nośność palety przy dowolnie rozłożonym ładunku - 1000 kg.
Nośność palety przy równomiernie rozłożonym ładunku - 1500 kg.
Maksymalne obciążenie palety przy piętrzeniu palet - 4000 kg.
Maksymalne wymiary ładunku na palecie - 840 x 1240 mm.
Wysokość ładunku z paletą h=970mm.
Maksymalna wysokość ładunku na palecie 1800 mm w przypadku ładunków objętościowych.
21. Wymiary modułu magazynowego europalety.
Ze względu na manipulowanie ładunkami moduł jednostki paletowej wynosi 1300 x 900 mm. Wymiary modułu rzutują na wymiary powierzchni magazynowych.
22. Wymień rodzaje zintegrowanych jednostek ładunkowych.
W systemach logistycznych jedną z naczelnych zasad jest integracja wymiarowa opakowań jednostkowych, zbiorczych ładunkowych oraz tzw. zintegrowanych jednostek ładunkowych. Odmiany tych jednostek:
• Kontener wielki,
• Naczepa siodłowa,
• Wymienne nadwozie,
• Jednoczłonowy samochód,
• Zespół dwuczłonowy,
• Pociąg drogowy.
23. Wymiary i masa kontenera 1A i 1C (ISO-kontenery).
Oznaczenie kontenera Długość L (mm) Szerokość S (mm) Wysokość H (mm) Pojemność V (m3) Masa brutto M (kg)
1 A 12190 2438 2438 61 - 64 30480
1 C 6058 2438 2438 30 - 32 20320
24. Sposoby zabezpieczeń ładunków w transporcie.
Ze względu na narażenia w transporcie ładunki wypełniające zintegrowane jednostki ładunkowe powinny być odpowiednio zabezpieczane przed rozformowaniem i przemieszczaniem - procesy te nazywa się potocznie „ształpowaniem”. Do zabezpieczeń używa się: taśm, jarzm, nadstawek, ofoliowania, naroży ochronnych, wypełniaczy z materiałów objętościowych (lekkich i sztywnych) ewentualnie worków napełnianych powietrzem.
25. Podaj udział podstawowych surowców opakowalniczych w recyklingu zgodnie z wymaganiami UE.
Szkło - 75%,
Blacha biała- 70%,
Aluminium - 60%,
Papier, tektura, karton - 70%,
Tworzywa sztuczne - 70%.
26. Podaj 3 rodzaje opakowań najczęściej stosowanych w Polsce.
• Opakowania z tektury falistej,
• Opakowania z folii polietylenowej PE,
• Opakowania z tektury litej.
27. Wymień nośniki informacji wykorzystywane w AI towarów.
W sprawnym przepływie informacji w gospodarce odgrywa automatyczna identyfikacja. W ostatnich kilkudziesięciu latach używano jako nośników informacji automatycznie sczytywanych:
• Taśmy lub karty perforowane,
• Taśmy z nośnikiem magnetycznym,
• Kodów kreskowych,
• Transponderów z wykorzystaniem fal radiowych.
Obecnie dominują w automatycznej identyfikacji kody kreskowe.
28. Wyjaśnij pojęcia: kod ciągły, nieciągły, numeryczny, alfanumeryczny.
Ze względu na budowę kody można podzielić na:
• Przerywane,
• Ciągłe.
Kod kreskowy to zestaw znaków graficznych o kontrastujących barwach lub inne ciemne barwy, w postaci ciemnych i jasnych pól o różnych szerokościach, które czytane w określonym kierunku odzwierciedlają zapis binarny - symbol. Symbol ten może być ciągiem cyfr lub cyfr i liter. W pierwszym przypadku jest to kod numeryczny, w drugim alfanumerycznym.
29. Charakteryzuj budowę kodów EAN-8 i EAN-13.
Struktura numeru w kodzie EAN-8:
Miejsca cyfr 8 7 6 5 4 3 2 1
Struktura numeru Nr kraju Nr indywidualny towaru Cyfra kontrolna
EAN-8 5 9 0 T1 T2 T3 T4 K
Struktura numeru w kodzie EAN-13
Miejsca cyfr 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
Struktura numeru Nr kraju Nr jednostki kodującej (producenta) Nr indyw towaru Cyfra kontrolna
EAN-13 5 9 0 J1 J2 J3 J4 T1 T2 T3 T4 T5 K
30. Podaj różnicę pomiędzy kodami EAN-8 i EAN-13.
W kodzie EAN - 8 pominięto identyfikację zakładu produkcyjnego.
31. Jaka instytucja w Polsce nadaje numery EAN?
W Polsce numery kodujące jednostki - czyli przedsiębiorstwa nadaje Centrum Kodów Kreskowych w Poznaniu przy Instytucie Logistyki i Magazynowania. Numer przedsiębiorstwa może być 3, 4, 5 cyfrowy w zależności od ilości asortymentów produkowanych wyrobów. Jednocześnie CKK przydziela numery poszczególnym towarom.
32. Czym charakteryzuje się kod przeplatany oraz kod piętrowy.
Nazwa kodu „przeplatany Dwa z Pięciu” wynika z jego budowy. Przedstawia on pary cyfr za pomocą 5 ciemnych (jedna cyfra) i 5 jasnych kresek (druga cyfra), czyli graficzny obraz jednej cyfry przeplata się z graficznym obrazem drugiej stąd nazwa przeplatany. Każda cyfra składa się z 5 kresek, z których dwie są szerokie a trzy wąskie, stąd nazwa dwa z pięciu.
Kod piętrowy - ?
33. Zasady znakowania książek i czasopism.
Dla książek i czasopism zarezerwowano w systemie kodów kreskowych prefiksy:
978 - książki
977 - wydawnictwa ciągłe (periodyki)
W przypadku czasopism stosuje się jeszcze dodatkowy krótki kod tzw. „add-on” - zawierający informację o numerze czasopism lub seryjnym.
Książki są oznaczone tzw. numerem ISBN (międzynarodowy seryjny numer książki), a czasopisma ISSN (międzynarodowy seryjny numer periodyku).
W Polsce numery ISBN i ISSN - nadaje Biblioteka Narodowa w Warszawie.
34. Zasady znakowania towarów o zmiennej masie, ilości i cenie w obrocie krajowym i wewnętrznym (sklepu, hurtowni).
Do znakowania towarów o zmiennej ilości stosuje się kody EAN - 13 zaczynające się od cyfry 2.
Numery 27 - dotyczą towarów ważonych lub o zmiennej ilości,
23 - dotyczy towarów z oznaczoną ceną.
Wymienione prefiksy oznaczają towary będące w obrocie ogólnokrajowym. Po symbolu prefiksu następuje numer towaru, a następnie oznaczenie wagi towaru lub ilości.
Oprócz towarów będących w obrocie ogólnokrajowym dystrybuowane są również towary w danym sklepie. Towary te posiadają wówczas prefiks:
29 - dotyczy towarów ważonych i o zmiennej ilości,
24 - dotyczy towarów o oznaczonej cenie.
35. Zasady obliczania liczby kontrolnej kodu kreskowego.
Ze względu na uniknięcie błędów przy wczytywaniu (skanowaniu) kodu, komputer sprawdza według określonego algorytmu liczbę kontrolną. Liczbę tę oznacza się na podstawie 12 pozostałych cyfr. Obliczanie zaczyna się od prawej strony kodu:
1. Wyznacza się sumę wartości cyfr na miejscach parzystych,
2. Obliczoną sumę mnożymy przez liczbę 3,
3. Wyznacza się sumę wartości cyfr na miejscach nieparzystych, poczynając od trzeciej pozycji,
4. Wyznaczoną w punkcie 3 sumę dodajemy do wartości oznaczonej w punkcie 2,
5. Cyfra kontrolna to liczba, która uzupełnia liczbę wyznaczoną w punkcie 4 do pełnej dziesiątki.
36. Co to są standardowe Identyfikatory Zastosowań UCC/EAN.
Są to dane, które zawierają numer identyfikacyjny i wszelkie informacje uzupełniające.
Mogą być traktowane jako ciąg elementów i można je przedstawić w postaci symboli kodów kreskowych przyjętych przez EAN i UCC.
37. Podstawowe parametry skanera kodów kreskowych.
Skanery dzielimy na: ręczne i stacjonarne. Podstawowe parametry:
• Rozdzielczość,
• Głębia ostrości,
• Długość linii skanującej.
38. Zalety stosowania EDI w gospodarce.
EDI polega na zastąpieniu obiegu dokumentacji papierowej dokumentacją elektroniczną. Rozwój tej formy wymiany danych rozwinął się wraz z rozwojem sieci teletransmisyjnych. Przykładem uzasadniającym stosowanie EDI może być obieg dokumentacji w spedycji towarów. Poprzez zastosowanie EDI:
• Eliminujemy błędy klawiatury,
• Automatycznie wielokrotnie wykorzystuje wprowadzane dane,
• Pozwala na szybką transmisję danych,
• Szybki czas wypełniania typowych formularzy,
• Eliminuje dokumentację papierową,
• Usprawnia księgowość,
• Pozwala przesunąć personel do innych zadań,
• Obniżamy koszty operacji administracyjnych.
Systemy EDI nie wymagają skomplikowanego sprzętu, korzystają z sieci transmisji danych. Są stosowane w całym świecie.
39. Który z systemów EDI jest najpopularniejszy.
Najpopularniejszy jest system UN/EDIFACT oparty na standardowych plikach dokumentów. Stosowany jest w:
• Handlu i przemyśle,
• Zarządzaniu,
• Transporcie, finansach,
• Ubezpieczeniach,
• Systemie ceł,
• Gospodarce magazynowej.
40. Jakie czynności obejmuje magazynowanie.
Magazynowanie to zespół czynności związanych z:
• Przyjmowaniem,
• Przemieszczaniem,
• Składowaniem,
• Ochroną,
• Kontrolą,
• Kompletacją,
• Ewidencją,
• Wydawaniem.
41. Z jakich stref składa się magazyn.
I - strefa przyjmowania,
II - strefa składowania,
III - strefa kompletacji,
IV - strefa wydawania,
V - strefa socjalno - biurowa (zaplecze).
42. Wymień układy technologiczne magazynów.
• Układ przelotowy prosty
• Układ przelotowy kątowy,
• Układ nieprzelotowy.
43. Zdefiniuj parametry stanu i ruchu zapasów magazynowych.
• Parametry stanu zapasów:
o Asortyment - zestawienie pozycji towarów będących przedmiotem obrotu magazynowego,
o Poziom zapasów magazynowych - wielkość zapasu magazynowego dla każdego asortymentu,
• Parametry ruchu zapasów:
o Charakterystyka dostaw i wydań - natężenie przepływu towarów przez magazyn,
o Częstotliwość obrotu zapasów - przeciętny obrót zapasu danego asortymentu towarowego w przeciętnym okresie lub liczba dni trwania składowania jednego średniego zapasu asortymentu towarowego w magazynie.
o Obrót magazynowy - suma fizycznie przyjętych i wydanych z magazynu jednostek magazynowych o określonym czasie.
44. Na czym polega analiza towarów ABC oraz XYZ.
Analiza ABC - zazwyczaj można wyodrębnić trzy podstawowe grupy asortymentu:
Grupę A - zapasy o dużym udziale w obrocie i najmniejszej liczbie pozycji asortymentowych (ok. 75-80%),
Grupę B - zapasy o średniej wartości wskaźników (ok. 15%),
Grupę C - zapasy o małym udziale w obrocie i dużej liczbie asortymentów (5-10%).
Klasyfikacja towarów na grupy ABC pozwala na zaprojektowanie racjonalnej struktury magazynu, zapewnienie dostępności do wszystkich towarów.
Analizę ABC można uzupełnić o analizę XYZ, która polega na sklasyfikowaniu pozycji asortymentowych wg regularności zapotrzebowania na nie i dokładności sporządzonych prognoz zapotrzebowania.
Grupa X - materiały o regularnym zapotrzebowaniu i wysokiej dokładności prognoz.
Grupa Y - średnia regularność i dokładność prognoz.
Grupa Z - niska regularność i mała dokładność.
Połączenie obu analiz daje macierz 9 kategorii towarów:
Grupa AX - towary równomiernie spływające i w dużych ilościach - warto zmniejszyć zapas i przejść na dostawy „just in time”.
Grupa CZ - towary mało chodliwe, w małych ilościach trudno przewidzieć, kiedy zejdą ze stanu. Trzeba utrzymywać ich zapas.
45. Wyjaśnij pojęcia: średni zapas magazynowy, zapas bezpieczeństwa, punkt składania zamówień, okres realizacji zamówień.
Średni zapas magazynowy - gromadzenie zapasu dla wyrównania zakupów i zużycia.
Zapas bezpieczeństwa - liczba jednostek materiału chroniąca przedsiębiorstwo przed nieprzewidzianymi brakami zapasu.
Punkt składania zamówień - jest po punkt, w którym dla utrzymania prawidłowego poziomu zapasów magazynowych należy złożyć zamówienie na dany produkt.
Okres realizacji zamówień - czas, jaki należy przyjąć przy realizacji zamówienia dla utrzymania zapasu bezpieczeństwa.
46. Jakie czynniki decydują o losowym charakterze poziomu zapasów.
O losowym charakterze poziomu zapasu decydują punkty składania zamówień oraz zapasy bezpieczeństwa.
47. Co to jest moduł magazynowy, od czego zależą jego wymiary.
Moduł magazynowy - to jednostka składowania (paleta) oraz moduł transportu (wózek widłowy, układnica międzyregałowa).
Powierzchnia modułu: S = l ∙ (2d + s)
l - szerokość przestrzeni dla jednej jednostki (dla palety 800x1200: 1300mm),
d - głębokość przestrzeni dla jednej jednostki (dla palety 800x1200: 900 mm),
s - szerokość drogi manipulacyjnej - zależny od rodzaju urządzenia do transportu wewnętrznego.
48. Jaka jest różnica pomiędzy składowaniem statycznym i dynamicznym.
Składowanie statyczne - składowanie stałe, składowanie dynamiczne - możliwość przetransportowywania.
49. Podaj przykłady składowania statycznego.
Składowanie statyczne:
• Bezregałowe podłogowe:
o W stosach rzędowych,
o W stosach blokowych,
o W stosach ukośnych.
• Regałowe:
o W regałach półkowych (niskich lub piętrowych),
o W regałach wjezdnych (przelotowych lub nieprzelotowych),
o W regałach ramowych (paletowych lub pojemnikowych),
o W regałach do ładunków wydłużonych (wspornikowych lub ramionowych).
50. Podaj przykłady składowania dynamicznego.
Składowanie dynamiczne:
• Regałowe:
o W regałach przepływowych,
o W regałach okrężnych,
o W regałach przesuwnych,
o W regałach przejezdnych.
• Na środkach transportowych:
o Na przenośnikach podpartych (wałkowych, krążkowych, taśmowych),
o Na przenośnikach podwieszonych (cięgnowych, bezcięgnowych),
o Na robotach mobilnych,
o Na wózkach ciągnionych.
51. Wymień zdolności operacyjne transportu wewnętrznego.
• Warunki tradycyjne dróg i korytarzy transportowych,
• Zasięg i osiągi pojazdu,
• Maksymalny możliwy do pokonania wznios,
• Zdolność pokonywania łuków ze względu na stateczność,
• Maksymalny udźwig,
• Maksymalna wysokość podnoszenia,
• Zdolność adaptacji różnorodnego oprzyrządowania dodatkowego,
• Stopień automatyzacji czynności operatorskich,
• Ergonomiczność wyposażenia czynnościowego.
52. Różnice w przewozach gałęziowych w UE oraz państwach Europy Środkowej.
Najistotniejsze różnice występują w transporcie kolejowym: w krajach UE stanowi on około 8%, natomiast w krajach Europy Środkowej transport kolejowy to aż 80% całego transportu.
53. Która gałąź transportu generuje najwyższe koszty społeczne.
Transport generuje koszty ogólnospołeczne w postaci: hałasu, zanieczyszczeń, zajętości terenu, kosztów budowy oraz wypadków. Generalnie największe koszty generuje transport samochodowy.
54. Wyjaśnij pojęcie kongestii w ruchu drogowym.
Kongestia - wzrost liczby pojazdów na drogach oraz natężenie ruchu. „Paraliż drogowy”, spowodowany zakorkowaniem pewnych odcinków dróg.
55. Czego dotyczy Umowa Europejska ARG.
Określa ona parametry dróg oraz zakłada ich współfinansowanie przez kraje UE. Część z planowanych dróg przebiega przez terytorium Polski.
56. Co to jest skrajnia drogowa.
Skrajnia drogowa - to zarys geometryczny przekroju poprzecznego drogi, poza który nie powinien wystawać żaden element budowli drogowych i urządzeń infrastruktury drogowej.
57. Od czego zależy kategoria ruchu drogowego.
W zależności od natężenia ruchu drogowego podejmowane są decyzje o modernizacji dróg, poprzez zwiększenie liczby pasów ruchu. Natężenie ruchu określa liczba pojazdów przejeżdżających daną drogą na dobę.
58. Podstawy wymiary pojazdów drogowych - dopuszczalne.
Dopuszczalna masa całkowita pojazdów nie może przekraczać:
• Pojazdu pojedynczego z wyjątkiem naczepy:
a) dwuosiowego - 16 t,
b) o liczbie osi większej niż dwie - 24 t,
• Pojazdu dwuczłonowego lub zestawu:
a) o liczbie osi nie większej niż cztery - 32 t,
c) o liczbie osi większej niż cztery - 42 t.
• autobusu przegubowego - 28 t,
Wymiary główne obowiązujące w Polsce:
• długość pojazdu pojedynczego, z wyjątkiem naczepy - 12m,
• długość pojazdu członowego - 16,5m,
• długość zespołu złożonego z pojazdu silnikowego i przyczepy - 18,75m,
• długość autobusu przegubowego - 18m,
• wysokość pojazdu nie może przekraczać - 4m,
• szerokość pojazdu nie może przekraczać 2,55m,
59. Jakie naciski osi na drogi obowiązują w Polsce.
Naciski na osie:
• nacisk osi pojedynczej nie może przekraczać 80kN,
• w zespole 2 lub więcej osi nacisk nie może przekraczać przy odległości od sąsiedniej osi składowej:
a) do 1,2m - 57,5kN,
b) powyżej 1,2m do 1,3m - 65kN,
c) powyżej 1,3m - 72,5kN,
• przy dopuszczonym nacisku na oś pojedynczą do 100 kN nacisk osi składowej nie może przekraczać przy odległości od sąsiedniej osi składowej:
a) do 1,1m - 57,5kN,
b) powyżej 1,1m do 1,2m - 65kN
c) powyżej 1,2m do 1,3m - 72,5kN,
d) powyżej 1,3m - 80kN.
60. Wymień urządzenia podnoszące mobilność środków transportu drogowego.
• Hydrauliczne dźwigi samochodowe (HDS),
• Hydrauliczne urządzenia załadowcze do nadwozi wymiennych,
• Podpory rozstawne- zwiększające stabilność pojazdu na postoju,
• Suwnice platformowe,
• Ruchome podłogi,
• Platformy samozaładowcze,
• Przenośniki taśmowe,
• Przesuwne ściany, rolowane dachy i inne.
61. Czego dotyczą Umowy Europejskie AGC oraz AGTC.
Umowy te wytyczają tzw. korytarze transportowe. Umowa AGC wymienia 4 korytarze transportowe, a umowa AGCT - 8 korytarzy oraz punkty przeładunkowe. Na tej podstawie Polska może się ubiegać o dofinansowanie budów lub modernizacji linii będących w planach ujętych w tych umowach. Linie te łączą się siecią kolejową całej Europy.
62. Jaką rolę spełnia UIC.
UIC - Międzynarodowy Związek Kolei - reguluje on wszelkie sprawy związane z organizacją, eksploatacją ekonomiką w kolejnictwie a także sprawy w zakresie konstrukcji, stosowanych materiałów.
63. Scharakteryzuj dopuszczalne naciski zestawów kołowych na tory.
Dopuszczalny nacisk osi Linie spełniające wymagania infrastruktury oraz linie do poprawy lub przebudowy Nowe linie tylko dla ruchu pasażerskiego Nowe linie dla ruchu pasażerskiego i towarowego
Lokomotywy 22,5 t 22,5 t
Wagony motorowe spalinowe i elektryczne, zespoły trakcyjne 17 t 17 t 17 t
Wagony pasażerskie 16 t 16 t
Wagony towarowe
≤ 100 km/h
120 km/h
140 km/h
20 t
20 t
18 t
22,5 t
20 t
18 t
64. Podaj szerokość skrajni budowli kolejowych oraz skrajni taboru.
Skrajnia budowli kolejowych - jest to obrys przestrzeni, której granic nie może przekroczyć żadna budowla przy torze.
Szerokość skrajni budowli -
Ze względu na konieczność zachowania luzów między budowlami a taborem kolejowym, skrajnia budowli jest większa niż skrajnia taboru.
Szerokość skrajni taboru-
65. Scharakteryzuj wymiary geometryczne zestawu kołowego i toru.
• Konstrukcja szyn,
• Gęstość podkładów kolejowych,
• Rozstaw osi torów - zgodnie z wymogami infrastruktury dla ruchu pasażerskiego i towarowego : 4,2 m
66. Wymień typy wagonów samowyładownych.
• Gondola,
• Talbot,
• Dumpkar,
• Hopper.
67. Jakie parametry charakteryzują drogę wodną.
• Maksymalna długość statku,
• Maksymalna szerokość statku,
• Maksymalne zanurzenie statku.
68. Gdzie w Polsce występują drogi wodne IV klasy.
• Cedynia - Szczecin - morze,
• Warszawa - Serock,
• Płock - Włocławek,
• Kraków,
• Tczew - Gdańsk - morze.
69. Z jakich samolotów składa się flota powietrzna LOT.
Transport lotniczy w Polsce opiera się na aktualnie 48 samolotach z czego w 1996r. tylko 25 było w użyciu:
• 2 samoloty Boening 767 200 ER,
• 2 samoloty Boeing 767 300 ER,
• 6 samolotów Boeing 737 500,
• 5 samolotów Boeing 737 400,
• 8 samolotów ATR 72.
70. Jaki jest stosunek masy własnej samolotu do masy startowej oraz masy ładunku (pasażerów).
71. Podaj definicję pojęć: transport kombinowany, intermodalny, multimodalny, bimodalny.
Transport kombinowany - to transport intermodalny przy użyciu tego samego pojemnika transportowego przy użyciu kolei, statków żeglugi śródlądowej oraz transportu drogowego do odwozu i dowozu jednostek ładunkowych.
Transport intermodalny - to transport przy pomocy przynajmniej dwóch gałęzi transportu, tej samej jednostki ładunkowej, przy użyciu jednego dokumentu przewozowego.
Transport multimodalny - transport ładunku dwiema gałęziami transportu.
Transport bimodalny - nie wymaga żadnego sprzętu przeładunkowego i ma najkorzystniejszy współczynnik masy taboru do masy towaru.
72. Scharakteryzuj transport: „ruchoma droga”, „na barana”.
Ruchoma droga - polega na przetransportowaniu pojazdów samochodowych ( zespołów dwuczłonowych, pociągów drogowych ) na nisko podwoziowych wagonach kolejowych,
Na barana - jest to przewóz naczep siodłowych systemem wagonu kieszeniowego na wagonach kolejowych
73. Opisz budowę nadwozi wymiennych.
Podstawowymi parametrami nadwozi wymiennych są ich wymiary gabarytowe, które są objęte normami Międzynarodowego Związku Kolejowego.
Wysokość - 2670 mm i szerokość - 2600 mm zapewnia bezprzeszkodowy transport na najbardziej uczęszczanych liniach kolejowych Europy.
74. Rodzaje centrów logistycznych i ich zasięg działania.
• Międzynarodowe logistyczne centra dystrybucji - ich zasięg działania wynosi 500 - 800 km, samo centrum zajmuje 100 - 150 ha. Oferują pełne usługi logistyczne,
• Regionalne logistyczne centra dystrybucji - o zasięgu działania 50 - 80 km i powierzchni 20 - 50 ha,
• Lokalne logistyczne centra dystrybucji o zasięgu 5 - 8 km, zorganizowane na powierzchni do 10 ha,
• Branżowe logistyczne centra dystrybucji - pracują na rzecz określonej branży - ich zasięg może odpowiadać zasięgiem centrum regionalnemu.
75. Zakres usług spedycyjnych.
• Sterowanie odbiorem towarów,
• Ustalenie wielkości dostaw,
• Organizowanie transportu,
• Magazynowanie i dysponowanie zapasami,
• Dostawy na stanowiska pracy,
• Dystrybucja gotowych towarów,
• Kontrola jakości,
• Księgowość,
• Konfekcjonowanie,
• Obrót płatniczy,
• Reklamacje,
• Odprawy celne,
• Ubezpieczenia i inne.
76. Co stanowi infrastrukturę przedsiębiorstwa spedycyjnego.
Firmy spedycyjne dysponują siecią terminali na terenie swego działania. Tam gdzie brak jest ich terminali przedsiębiorstwa spedycyjne działają na mocy umów z spedytorami operującymi na tamtym terenie (przykład - poczta). Terminal składa się z:
• Placu składowego i magazynów,
• Urządzeń przeładunkowych stosownie do rodzaju gałęzi transportu objętych terminalem.
77. Wymień odmiany struktur terminali spedycyjnych, czym się charakteryzują.
• System jednoterminalowy,
• System wieloterminalowy,
• Hierarchiczny system wieloterminalowy (występują korytarze transportowe umożliwiające przesył dużych partii towarów na duże odległości).
78. Co to jest korytarz transportowy.
Korytarz transportowy - umożliwia przesył dużych partii towarów na duże odległości.
79. Wymień rodzaje ramp magazynowych.
• Rampy boczne,
• Rampy czołowe,
• Rampy zębate,
• Rampy grzebieniowe.
80. Wymień płaszczyzny integracji przepływu materiałów w centrach logistycznych.
• Techniczno - technologiczna,
• Organizacyjna,
• Dokumentacyjna,
• Cenowa,
• Prawna.