Opieka nad osobą chorą i niesamodzielną

Temat: Podstawowe pojęcia. Pielęgniarstwo.

Pielęgniarstwo - to termin wieloznaczny, używany w takich znaczeniach, jak: szeroko rozumiana działalność zarówno w zakresie kształcenia, jak doskonalenia zawodowego pielęgniarek, system organizacyjny tych działań, zespół działań profesjonalnych, składowa część pojęcia służby zdrowia z jej różnorodną problematyką, techniką, sztuką, wiedzą, nauką (Poznańska,1989).

Termin stosowany do określenia różnego rodzaju zadań i działań zawodowych oraz sztuki, wiedzy i nauk z tą działalnością związanych.

Wieloznaczność pojęcia „pielęgniarstwo”:

- zawód o charakterze opiekuńczym

- przedmiot nauczania

- dyscyplina naukowa

Pielęgniarstwo - szerokie rozumienie pojęcia

- działalność teoretyczna (często określana jako pielęgniarstwo)

- pielęgnowanie inne niż zawodowe (w tym samopielęgnowanie)

Filozofia pielęgniarstwa - system sądów, przekonań o istocie pielęgniarstwa, stanowiących wynik rozważań tego, w co wierzą profesjonaliści w osobach pielęgniarek.

Pielęgniarstwo - działalność praktyczna i naukowa

Pielęgniarka - osoba przygotowana merytorycznie i praktycznie do pielęgnowania, profesja.

Założenia teoretyczne, na których opiera się polskie pielęgniarstwo, to prace teoretyków pielęgniarstwa:

• F. Nightingale

• V. Henderson

• D. Orem

Pielęgnowanie - wyuczona, zawodowa, celowa i planowa praca pielęgniarki/opiekuna medycznego skierowana na podmiot opieki, realizowana z nim i dla niego.

Pielęgnowanie zawodowe to:

• pomaganie (pomaganie w pielęgnowaniu)

• towarzyszenie człowiekowi w zdrowiu, chorobie i niepełnosprawności

• kształtowanie umiejętności samoopiekuńczych (samopielęgnacyjnych) w celu utrzymania komfortu życia codziennego, a jeśli nie jest to możliwe, to do życia w cierpieniu i z chorobą

Istota pielęgnowania nowoczesnego:

• pomaganie w pielęgnowaniu

• asystowanie (podmiotowi opieki)

Holizm - w założeniu wyraża pogląd, że naturę zjawisk należy ujmować całościowo, a nie jako sumę części.

Holizm w odniesieniu do pielęgniarstwa oznacza świadczenie opieki we wszystkich obszarach życia człowieka i we wszystkich jego stanach.

Zdrowie - dynamiczny dobrostan człowieka pod względem biologicznym, psychicznym, społecznym i duchowym, a nie tylko brak choroby czy ułomności.

Zdrowie (def. wg WHO) - nie jest stałym, ale dynamicznym procesem. Aby proces ten przebiegał w kierunku korzystnym, konieczne jest podejmowanie stałych o to starań. Każdy człowiek osiągnąć może własne optimum zdrowia (również osoba cierpiąca na chroniczną chorobę, a podejmując własne starania w sposób ciągły - zdobywa możliwe dla siebie optimum zdrowia).

Uwarunkowania zdrowia:

- dziedziczne i wrodzone

- środowiskowe

- aktywność własna

Teoria potrzeb wg. A. Maslowa

Wg. tej teorii rozwój człowieka, jego dobrostan, a także poziom samorealizacji są uwarunkowane właściwym zaspokajaniem jego ludzkich potrzeb. Są one zróżnicowane hierarchicznie.

Hierarchia potrzeb wg. Maslowa

• potrzeby fizjologiczne: jedzenie, oddychanie, odpoczynek

• potrzeby bezpieczeństwa: potrzeba zależności, potrzeba opieki i oparcia, potrzeba braku lęku, potrzeba ładu

• potrzeby afiliacji = przynależności i miłości: akceptacji, afirmacji. Ich zaspokojenie rzutuje na sposób widzenia świata, występują w dążeniach przezwyciężenia samotności, alienacji)

• potrzeby szacunku i uznania: potrzeba potęgi, wyczynu, wolności, respektu i uznania innych, potrzeba dobrego statusu społecznego, potrzeba sławy, potrzeba dominacji

• potrzeby samorealizacji: dążenia do rozwoju możliwości, potrzeba religijna

Maslow wyróżnia także potrzeby:

• poznawczą

• estetyczną

1

---