„(…) Aby nasze małżeństwo było: zgodne, trwałe i szczęśliwe”
Wstęp
Celem niniejszej pracy jest próba odpowiedzi na pytanie jak trwale budować szczęśliwy związek małżeński, zaczynając od jego początku, Jest to bardzo ważna kwestia, o której ludzie nie zawsze zdają sobie sprawę, zwłaszcza tacy, którzy określani są potocznie mianem „młodego małżeństwa” lub mający zamiar związać się małżeńskim węzłem.
Powszechnie wiadomym jest, że zwłaszcza na młode pary, stojące u progu wspólnego życia, uczące się życia we dwoje każdego dnia, czyha wiele niebezpieczeństw, spowodowanych tym, co dla młodego małżeństwa szykuje życie. Niewątpliwie zawarcie związku małżeńskiego stanowi jedną z najpoważniejszych decyzji w życiu każdego człowieka. Wiąże się z nią wiele pytań i wątpliwości. Dwoje ludzi powinno umieć jasno określić zasady współżycia małżeńskiego, wspólne cele, do których zamierzają dążyć oraz wartości jakimi kierować się będą na wspólnej drodze życia.
Oczywistym faktem jest to, że małżonkowie, bardzo często odkrywają swe prawdziwe „ja” dopiero po ślubie i wtedy okazać się może, iż mają sprzeczne zainteresowani, nie zawsze lubią to samo, a w końcu mają odmienne wyobrażenie dotyczące samego związku. Zwykły dzień małżeński odsłania przed dwojgiem ludzi ich nowe, nieznane dotąd twarze, co może być powodem fascynacji, ale częściej niestety powoduje żale, pretensje i narzekania.
Temat dotyczący udanego związku wydaje mi się być ważną do poruszenia kwestią, próbą zrozumienia drugiej osoby i samego siebie, by w przyszłości móc i umieć stworzyć udany związek, a w razie natrafiających się przeciwności losu- umieć je wspólnie przezwyciężać. Bardzo łatwo jest wytykać na przyczyny konfliktów i rozpadów związków ( rozumianych nie tylko jako związki małżeńskie, ale też jako związki w ogóle), a trudniej jest starać się do tego nie dopuszczać
Aby dobrze wybrać
Każdy człowiek w swym życiu posiada ideały i cele do których dąży rozmaitymi drogami. Dla wielu osób wybór odpowiedniego towarzysza życia jest jednym z priorytetów. Jedni słuchają głosu serca i ślepo za nim podążają, inni usiłują zdać się na racje rozumu, co nie zawsze jest łatwe do wdrożenia w życie, bo „serce ma swoje racje, których nie zna rozum”
Poszukiwanie i wybór przyszłego współmałżonka można określić jako proces, gdzie ważną rolę odgrywają cechy hipotetycznego kandydata lub kandydatki. Cechy te powinny być zgodne z indywidualnym, wewnętrznym modelem tzw. „idealnego partnera”, który każda osoba poszukująca posiada w sobie. Rozpatrując kategorię partnera jako ideału mamy na myśli odzwierciedlenie własnego standardu wyobrażeń na jego temat. Taki model ideału tworzy się na bazie indywidualnych i emocjonalnych doświadczeń z osobami bliski, zaliczającymi się głównie do kręgu rodziny.
Do ważnych czynników wpływających na to, czym kieruje się człowiek wybierający
partnera , zaliczyć na pierwszym miejscu należy endogamię, na którą składają się: wiek, pochodzenie społeczne, wyznanie, rasa oraz wykształcenie. Tego typu uwarunkowania określa się mianem czynników zewnętrznych, wpływających na wybór partnera.
Drugą grupę wytycznych stanowią wpływy wewnętrzne zwane homogamicznymi- wynikającymi z podobieństw partnerów pod względem psychicznym. Są nimi: podobieństwo postaw, podobieństwo wartości, podobne wyobrażenie dotyczące pełnienia ról w związku, zbliżony iloraz inteligencji, podobieństwo osobowości i charakterów.
Ważnym jest uświadomienie sobie powodów wyboru, dla których dana osoba zdecydowała się na bycie z konkretnym partnerem. Większość z nas chciałaby mieć partnera, który zrobiłby wszystko co chcemy i tak jak chcemy oraz będzie posiadał wszystkie pożądane przez nas cechy, jednym słowem podświadomie szukamy nieistniejących ideałów. By zbudować szczęśliwy związek, niewątpliwie należy wiedzieć czego się oczekuje od drugiej osoby, przy czym zaznaczyć trzeba, że oczekiwania powinny być realne i wykonalne. Gdy człowiek rozumie własna motywację wyboru partnera, zyskuje wgląd we własne nadzieje związane z małżeństwem i stworzeniem udanego związku.
Udane małżeństwo
Żyjemy w XXI wieku, świat niewątpliwie biegnie do przodu. Z każdej strony, na każdym kroku otaczają nas ludzie, są to jednostki indywidualne, grupy ludzi jak i pary (kobiet i mężczyzn) stanowiące związki. Przypuszczalnie większość z tych par żyje w formalnych związkach małżeńskich, z krótszym bądź dłuższym stażem pożycia. Zastanawiającym faktem jest to jak ludzie, zwłaszcza będący w związku o krótkim stażu , traktują się wzajemnie, co i jak robią by ich życie nabierało coraz to nowych barw i sytych kolorów. Co należy czynić, aby związek dwojga ludzi rozkwitał ? Czy istnieje jakakolwiek recepta na to, by stworzyć udany związek i życz szczęśliwie w małżeństwie? Chyba nie jest łatwo odpowiedzieć na takie pytania .
Zapewne większość zapytanych o to ludzi odpowie, iż podstawą udanego związku jest uczucie zwane miłością, które patrząc od strony psychologicznej można zdefiniować jako: „pozytywną emocję doświadczaną przez jedna osobę ( kochającą lub kochaną) związku interpersonalnego, w którym druga osoba zaspokaja określone, ważne potrzeby pierwszej, bądź ukazuje lub przejawia ewidentne (widoczne) osobowe przymioty wysoce cenione prze osobę pierwszą lub przez obydwie”. To właśnie prawdziwa miłość jest siłą motorową napędzającą turbiny każdego związku, jest też złożonym stanem emocjonalnym, który jest intensywnym doświadczeniem jednostki, uwzględniającym w partnerze: zainteresowanie, jego dobro, troskę, szacunek, odpowiedzialność. Miłość jest nie tylko uczuciem i emocją, ale też formą zaangażowania wobec osoby kochanej. Gdy między małżonkami istnieje miłość, a życie toczy się swoim torami, to zwłaszcza młode pary muszą adaptować się do „nowego”. Dlatego właśnie małżeństwo można określić jako system współzależności, gdzie między ludźmi następuje stała wymiana zachowań, na zasadzie coś za coś.
Każdy człowiek, wstępując w związek małżeński, wypowiada słowa wiążącej przysięgi, ślubując tym samym przed sobą samym i małżonkiem. Partnerzy wybierają siebie nawzajem, a przez słowa: „(…) oraz, że Cię nie opuszczę aż do śmierci” wyrażają swoje zaangażowanie w związek, przynależą do siebie, stanowią nierozerwalną jedność.
Na udany związek wpływa wiele czynników. Długotrwałe związki powstają wtedy, gdy małżonkowie kochają i wspierają się wzajemnie.
W małżeństwo każda osoba wchodzi z określonym bagażem doświadczeń, które pomagają lub utrudniają budować relacje w nowopowstałym związku. Na umacnianie takich relacji powinny mieć wpływ czynniki bazujące na partnerstwie. To sprawia, że pary odznaczające się dużym zaangażowaniem emocjonalnym biorą odpowiedzialność za własne postępowanie, postępowanie partnera oraz za wzajemne poszanowanie. Partnerzy wytyczają swoje osobiste i wspólne cele, nadając im odpowiednie hierarchie ważności. Świadomie się wspierają. Ważnym jest też otwarte i szczere wyrażanie uczuć, rozumienie czynników wpływających na całokształt związku. Szacunek i akceptacja niejednokrotnie wpływają na dokonywanie wyborów służących małżeństwu. Do wielu wymienionych już wytycznych trzeba dołączyć angażowanie swoich sił w nieustanną pracę nad zadowoleniem ze związku, taka chęć oczywiście powinna wypływać z obu stron.
Z dnia na dzień należy pracować nad umocnieniem związku. Każdy z partnerów odgrywa istotna rolę. Gdy jedna z osób zmienia swoją postawę, druga musi odpowiednio zareagować. Istotnym krokiem do umacniania związku jest barnie odpowiedzialności za własne zachowania, przemyślenia, refleksje oraz reakcje na bodźce napływające ze świata zewnętrznego. Przy czym należy uwzględnić to, że każdy człowiek jest indywidualną jednostką posiadającą zdolność i możliwość wyboru przekonań, uczuć i postaw.
Za udany związek małżeński uważa się taki, gdzie wzmacniana jest więź bliskości. Podstawowymi celami prowadzącymi do małżeńskiego spełnienia winny być: branie odpowiedzialności za własne zachowanie, obopólna współpraca, aktywne uczestniczenie w związku oraz wspieranie się. W ów czas przyjmujemy odpowiedzialność za małżeńskie problemy, z własnej woli pomagamy partnerowi, otwarcie i szczerze wyrażamy myśli i uczucia, mamy możliwość dostrzegania więcej zalet partnera, niż jego wad.
Najważniejszym z działań małżeńskich jest codzienny dialog, a co za tym idzie wspólne spędzanie czasu każdego dnia, wykorzystywane na omawianie ważnych spraw, dzielenie się uczuciami, radościami i zmartwieniami. Bardzo ważnym jest zagadnienie, dotyczące porozumiewania się w małżeństwie. Na bazie porozumienia małżonkowie budują atmosferę otwartości. Dziki właściwej komunikacji mąż i żona są w stanie rozwiązywać wspólne problemy i dzielić się emocjami. Umieją współodczuwać, działać na bazie empatii oraz (…) są na dobrej drodze do wzajemnego rozumienia siebie nawzajem.
Innym ważnym czynnikiem, wpływającym na udany związek jest pożycie seksualne małżonków. Oczywistym faktem jest to, że współżycie intymne stanowi istotny punkt w życiu każdej pary małżeńskiej. Jeżeli związek opiera się na prawdziwej miłości ( a nie na zauroczeniu, zwłaszcza cielesnością), to seks powinien być dopełnieniem miłości.
Małżonkowie, niestety, bardzo często, zwłaszcza po upływie określonego czasu ( kwestia indywidualnych doznań i odczuć względem drugiej osoby), przeżywają frustracje dotyczące tej dziedziny życia, co może pociągną za sobą źle wpływające na związek skutki. Właśnie dlatego żaden związek kobiety i mężczyzny nigdy nie powinien zaczynać się i opierać na seksie. Kolejność powinna być odwrotna: zaczynając od zauroczenia przeradzającego się w prawdziwe uczucie, a na chwilach intymnych kończąc. Seksualność jest niezwykle delikatną sferą. W subtelny sposób odzwierciedla to, co dzieje się w innych warstwach związku, a intymność związana jest ze wszystkimi sferami doświadczeń.
Znany twórca filmowy Alfred Hitchcock stwierdził kiedyś, że „szczęśliwe małżeństwo to takie, w którym mąż rozumie każde słowo, którego żona nie wypowiedziała”. Wydaje mi się, że można odnaleźć w tym stwierdzeniu kilka słów prawdy, oczywiście wiadomo, że nie chodzi tu o dosłowne odgadywanie marzeń drugiej osoby, a właśnie o rozumienie siebie nawzajem, bycie z sobą i dla siebie, stanowienie jednej niepodzielnej całości, składającej się z dwóch osób.
Małżeństwo, tak jak i ludzkie życie, jest bardzo skomplikowane, przez swą złożoność staje się trudne, by komukolwiek udało się wypracować uniwersalną receptę na udane życie czy szczęśliwe małżeństwo. Nie powinno oznaczać to jednak, że nie wiemy, czym jest szczęśliwe małżeństwo i jak do tego dążyć. Udane małżeństwo to związek, w którym obie osoby czują, że się kochają, szanują się nawzajem, rozumieją, wspierają. Jest to taki związek, w którym małżonkowie starają się zaspakajać nawzajem swoje potrzeby i pragnienia. Próbują być dla siebie darem. Muszą też zrezygnować z wzajemnej idealizacji i uczyć się przyjmować drugiego takim, jakim jest. Miłość bowiem, to nie tylko uczucie, to budowanie, tworzenie wspólnej historii życia, realizacja dążenia do jedności i wzajemności.
BIBLIOGRAFIA
Carlton J., Dinkmeyer D., Szczęśliwe małżeństwo, Gdańsk, 2005.
2) Celmer Z., Małżeństwo, Warszawa, 1989.
Rostowski J., Zarys psychologii małżeństwa, Warszawa, 1987.
Celmer Z., 1989, Kryteria doboru małżeńskiego partnera [w:] Małżeństwo, Warszawa, s. 15
Endogamia- kulturowa reguła nakazująca jednostce zawieranie małżeństw (dobieranie sobie partnera) wewnątrz grupy, do której należy. Endogamia występuje zazwyczaj w społeczeństwach uwarstwionych, służy względom prestiżowym i utrwala zróżnicowanie etniczne (kastowość). Endogamia w małej grupie prowadzi do związków między bliskimi krewnymi biologicznymi. Występuje zarówno w społecznościach matrylinearnych i patrylinearnych.
Rostowski J., 1987, Podobieństwo partnerów dobranego związku partnerskiego [w:] Zarys psychologii małżeństwa, Warszawa, s. 104- 124
Homogamia- wybieranie partnera podobnego fenotypowo do wybierającego. Skłonność do homogamii sprzyja kojarzeniu krewniaczemu i powstawaniu organizmów homozygotycznych pod względem cechy odpowiedzialnej za to podobieństwo. Cecha ta zostaje następnie zweryfikowana przez dobór naturalny.
Op.cit., s. 104- 124
Carlton J., Dinkmeyer D., 2005, Wybór modelu związku [w:] Szczęśliwe małżeństwo, Gdańsk, s. 133
Rostowski J., 1987, Znaczenie miłości w dobranym związku małżeńskim [w:] Zarys psychologii małżeństwa, Warszawa, s. 35
Celmer Z., 1989, Małżeństwo jako system [w:] Małżeństwo, Warszawa, s. 28
Carlton J., Dinkmeyer D., 2005, Dobre małżeństwo zaczyna się od Ciebie [w:] Szczęśliwe małżeństwo, Gdańsk, s. 13
Op.cit., s. 14
Carlton J., Dinkmeyer D., 2005, Dobre małżeństwo zaczyna się od Ciebie [w:] Szczęśliwe małżeństwo, Gdańsk, s. 20- 21
Rostowski J., 1987, Znaczenie pożycia seksualnego w dobranym związku małżeńskim [w:] Zarys psychologii małżeństwa, Warszawa, s. 271
1