Doświadczenie 20:
Wyznaczanie sprawności grzałki elektrycznej.
Przyrządy: grzałka elektryczna o znanej mocy P, naczynie, waga, woda, termometr, stoper.
Przebieg czynności
Wyznaczamy masę pustego naczynia.
Wyznaczamy masę wody mw.
Wyznaczamy temperaturę początkową wody t1.
Zamykamy obwód prądu z grzałką rozpoczynając równocześnie pomiar czasu T.
Otwieramy obwód prądu mierząc równocześnie temperaturę końcową wody (może to być np. temperatura wrzenia wody 100˚C i mierzymy czas przepływu prądu T.
Zasada pomiaru:
Miarą sprawności grzałki jest iloraz pracy użytecznej, czyli otrzymanej, do pracy włożonej.
W naszym przypadku praca włożona, to praca prądu elektrycznego, którą znając moc grzałki obliczymy ze wzoru:
Ww = PT
a praca użyteczna jest równoważna ciepłu pobranemu przez wodę (lub wodę i naczynie) i wyraża się wzorem:
Wu = mwcw(t2-t1) lub Wu = mwcw(t2-t1)+mNcN(t2-t1).
gdzie cw i cN to ciepła właściwe wody i naczynia wyrażone w
Sprawność obliczamy z definicji:
η = 100% =
lub
η = 100% =.
To, czy brać pod uwagę ciepło pobrane przez naczynie, czy też nie, zależy od interpretacji sprawności, a dokładniej od tego, jak rozumiemy pracę użyteczną.
W przypadku, gdy dysponujemy grzałką o nieznanej mocy, należy tę moc obliczyć, mierząc natężenie i napięcie skuteczne prądu ze wzoru P = UI, i tę wartość podstawić do jednego z powyższych wzorów.
1