Opieka

• określenie działań polegających na doglądaniu lub strzeżeniu

• oznacza wzięcie odpowiedzialności przez opiekuna za podopiecznego i w konsekwencji prowadzić musi do ubezwłasnowolnienia w mniejszym lub większym stopniu

Opieka instytucjonalna

• wobec dzieci, obejmuje szczególnie zaniedbane i takie, których postawy i nawyki sprawiają, że nadają się one do życia w rodzinie zastępczej, mogą trafić do instytucji opiekuńczej. Instytucje bywają również wskazane dla dzieci z dużych rodzin, wymagających opieki zastępczej, lecz bez rozdzielania rodzeństwa. Wiele dzieci czuje się bowiem bezpieczniej w otoczeniu większej grupy rówieśników.

Opieka interwencyjna

• ukierunkowana jest na przezwyciężanie sytuacji zagrożenia i obejmuje sformułowania określające cele opieki w związku z zagrożeniem rzeczywistym a mianowicie: wsparcie, obrona, ratownictwo, akcja.

Opieka kompensacyjna

• ukierunkowana jest na usuwanie skutków zagrożenia- a mianowicie: wyrównywanie, resocjalizacja, rewalidacja, rekonwalescencja.

Opieka nieinstytucjonalna

• wobec dzieci, dotyczy domów dorastających dzieci, które nie mogą zaakceptować paternalistycznej postawy rodziców w rodzinach zastępczych; schronisk dla dorastającej młodzieży, zarabiającej na swoje utrzymanie, lecz nie posiadającej domu; rodzin zastępczych, należących do instytucji, przy czym rodzice są pracownikami tej instytucji. Ten rodzaj opieki stosuje się wobec dzieci z poważnymi zaburzeniami fizycznymi, umysłowymi lub emocjonalnymi.

Opieka profilaktyczna

• ukierunkowana jest na zapobieganie sytuacjom zagrożenia i dysponuje szeregiem sformułowań określających cele opieki w związku z zagrożeniem potencjalnym a mianowicie: ochrona, nadzór, wspomaganie, stymulacja.

Opieka społeczna

• w terminie „opieka społeczna” położono nacisk na systematyczne działanie

Opieka terminalna

• opieka roztaczana nad chorym w bardzo ciężkim przedśmiertnym stanie

Pedagogika opiekuńcza

• dział pedagogiki powiązany z pedagogiką społeczną i specjalną, zajmujący się problemami opieki nad młodym pokoleniem powierzonym pieczy dorosłych, głównie nauczycieli i wychowawców ( W. Okoń)

• jej problematyka teoretyczna koncentruje się wokół sytuacji wychowawczych, które wymagają pomocy społecznej (R. Wroczyński)

• jest nauką pogranicza; formułuje bowiem podstawy planowego działania w dziedzinach stanowiących domenę opieki (szerzej polityki społecznej) i pedagogiki ( R. Wroczyński).