Tomaszów Lubelski,2002-05-07
Ewa Korkosz
nauczyciel
Gimnazjum Nr 1
w Tomaszowie Lubelskim
ZNACZENIE UMIEJĘTNOŚĆI KOMUNIKOWANIA
SIĘ W PRACY NAUCZYCIELA
Pomimo rozwoju całej gamy technik informatycznych ( telekomunikacja, internet itd.) jakie powstały, ułatwiając i wzbogacając w pracy nauczyciela możliwości przekazywania informacji , podstawą pozostają umiejętności komunikacyjne. Zarówno na etapie przygotowania pewnych przedsięwzięć jak
i w trakcie realizacji, a także w bieżącym zarządzaniu bez dobrej komunikacji powstaje wiele problemów. Można ich uniknąć i sprawniej poprowadzić zarówno firmę jak i zrealizować zadanie, zdając sobie sprawę z uwarunkowań jakimi rządzi się dobra umiejętność komunikacji. Zawarte w rozdziale 6
p.t. ,, Umiejętności komunikacyjne '' książki Marzanny Herzig PORADNIK PSYCHOLOGICZNY MENADŻERA SPORTU. Warszawa 2000 , zagadnienia
z tego zakresu wydają mi bardzo dobrze dobrane i umiejętność ich wykorzystania pozwoli każdemu lepiej realizować zadania jakie przed nim stoją.
Traktując umiejętności komunikacyjne jako pewną całość za autorką cytuję elementy , które z moich doświadczeń zawodowych mają podstawowe znaczenie w pracy nauczyciela.
Słuchanie - umiejętność słuchania jest podstawą dobrej komunikacji. Uważnie wysłuchany człowiek, nawet gdy jest wzburzony i ma pretensje, gdy uszanuje się jego subiektywne emocje, będzie podatny na nasze argumenty. Trzeba sobie zdawać sprawę, że na nasze aktywne słuchanie duży wpływ ma związek emocjonalny do rozmówcy. Odbiorca interpretuje słowa nadawcy. Jeżeli kogoś lubię to i interpretacja inna.
W pracy menadżera trzeba zdawać sobie z tego sprawę i zastosować
następujące techniki aktywnego słuchania :
sygnały niewerbalne ( czyli mowa ciała)
ciało słuchającego powinno być skierowane przodem do mówiącego
i lekko pochylone w jego stronę , ręce swobodnie ułożone lub
wykonujące spokojne, nie angażujące ruchy,
wiele sygnałów można przekazać twarzą np. wygięcie brwi
w podziwie, zmarszczenie czoła w oburzeniu, otwarcie ust w geście
niedowierzania,
szczególnie istotne są oczy, które należy kontrolować, aby wyrażały
zainteresowanie i zrozumienie dla rozmówcy ( trzeba uważać na
uporczywe wpatrywanie się w rozmówcę, gdyż może w nim wywołać
poczucie zagrożenia)
sygnały werbalne ( słowne )
różne dźwięki sygnalizujące skupienie uwagi na wypowiedzi, jak :
aha, uhm, no no, o ? ,
wypowiedzi rozumiejące :
► parafrazowanie
► odzwierciedlenie
► skupianie się na najważniejszym
Nadawanie komunikatów - warunki poprawnej komunikacji :
Wiarygodność nadawcy - pierwszym warunkiem, aby komunikat płynący od nadawcy został odebrany-wysłuchany jest wiarygodność nadawcy.
Nadawca wiarygodny to ktoś, kto:
jest uznanym autorytetem w danej dziedzinie,
posiada wiedzę z danego tematu
prawidłowo posługuje się językiem
jawi się jako rzetelne źródło informacji
ma jasne intencje
wyraża dla słuchaczy ciepło i życzliwość
jest dynamicznym mówcą
Wysyłanie zrozumiałych informacji :
zanim zaczniesz mówić, dokładnie zbuduj swą wypowiedź: ustal cel, meritum danego fragmentu wypowiedzi
używaj języka właściwego dla twoich rozmówców
istotne informacje przekazuj więcej niż jeden raz
przekazuj możliwie pełne informacje wraz ze wszystkimi informacjami pomocniczymi mogącymi służyć lepszemu zrozumieniu
uważaj na dygresje i przypowiastki - używaj jasnych i zwięzłych informacji
wyraźnie podkreślaj te wypowiedzi, w których wyrażasz swoje własne zdanie
mów w kierunku słuchaczy
dbaj, aby twój komunikat brzmiał na wszystkich kanałach :
► kanał werbalny to treść słów, jakimi się posługujemy
► kanał wokalny nadaje słowom zabarwienie emocjonalne : barwą i wysokością głosu, modulacją, tempem mówienia, płynnością mówienia, ilością i długością przerw
► kanał niewerbalny nadaje słowom właściwe znaczenie. Składają się na niego:
wyraz twarzy
wyraz oczu
gesty rąk
położenie ciała
ułożenie nóg
postawa ciała
sposób ubierania się
Uzyskanie informacji zwrotnej.
Informacja zwrotna to komunikat od odbiorcy ( słuchacza ) o tym, czy przyjął i jak zrozumiał przekazaną informacje. Dopiero korzystając z informacji zwrotnej możesz mieć pewność, że informacje przez ciebie przekazywane są dla odbiorców oczywiste.
Przedstawione zagadnienia na podstawie cytowanej książki pozwalają zrozumieć wagę problematyki komunikowania się w pracy nauczyciela. Praktycznie bez tych umiejętności praca ta jest na pewno niemożliwa.
Narady, odprawy, zarządzanie zespołem ludzkim zarówno w kontaktach zespołowych jak i indywidualnych są codziennością pracy nauczyciela. Stąd umiejętności komunikowania są w tej pracy tak istotne.
1