Inżynier - wykorzystuje wyobraźnię i doświadczenie, umiejętność oceny i rozumowanie, stosując świadomie własną wiedzę do projektowania, tworzenia, eksploatacji i usprawniania użytecznych maszyn oraz procesów ( np. inżynieria procesów produkcji, inżynieria jakości, inżynieria środowiska, bioinżynieria).

Inżynier - fachowiec mający wyższe wykształcenie w określonej dziedzinie wiedzy technologicznej.

Inżynieria - działalność ludzka polegająca na:

- projektowaniu

- konstrukcji

- modyfikacji

- utrzymaniu systemów nieistniejących w przyrodzie w oparciu o wiedzę naukową oraz techniczną

Działalność ta wymaga rozwiązywania problemów różnej natury oraz skali. Bardziej ogólnie, inżynieria zajmuje się też rozwojem technologii.

Inżynieria Jakości- jest to praktyczna dyscyplina stanowiąca dział kwalitologii stosowanej, wykorzystywana do czynnego kształtowania w systemach gospodarczych najkorzystniejszej jakości ekonomicznej uzasadnionej.

Rodzaje inżynierii:

-chemiczna i procesowa -kosmiczna

-wojskowa -ekologiczna

-genetyczna -jakości

-społeczna(socjotechnika) -zarządzanie

-finansowa

Jakością nazywa się zbór cech:

Jakością wyrobu nazywa się zbór cech przynależnych temu wyrobowi. Stanem cechy nazywa się każdą z możliwych realizacji (wartości) tej cechy.

Stanem jakości nazywa się zbiór stanów cechy:

Stanem jakości wyrobu nazywa się zbór stanów cech przysługujących(przynależnych) temu wyrobowi.

Co to jest jakość?

• Jakość jest to pewien stopień doskonałości.

• Jakość to zespół cech stanowiących o tym, czy dany wyrób jest tym, a nie innym przedmiotem.

• Jakość to zgodność z wymaganiami, które muszą być precyzyjne i zrozumiałe dla pracowników.

• Jakość to zgodność z wymaganiami użytkownika.

• Jakość to coś, co zadowala, a nawet zachwyca klienta.

7 złotych zasada rozwoju zrównoważonego:

1. Potencjalne efekty ekologiczne produktów oceniane w skali cyklu życia produktu

2. Efektywność procesów, produktów i usług musi być zwiększona

3. Zużycie materiałów musi być zredukowane 10-krotnie

4. Intensywność zużycia energii musi być zredukowane 10-krotnie

5. Zredukowanie zużycia obszarów ziemi na jednostkę funkcji

6. Wyeliminowanie rozprzestrzeniania zanieczyszczeń toksycznych

7. Maksymalizowanie użycia energii ze źródeł odnawialnych

Rozwój zrównoważony np.

- cała energia czerpana ze słońca

- recykling wszystkich materiałów

- recycling minerałów

- kontrola chemikaliów

- życie zgodne z rytmem ziemi

- oszczędzanie gruntu

- zasoby rozprowadzane równomiernie

- dostosowany ekologicznie znaczy tani

Co to jest ISO?

To Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna, opracowująca i ustanawiająca ogólnoświatowe standardy.

- consensus - uwzględnienie punktu widzenia wszystkich zainteresowanych stron ( producenci, dystrybutorzy)

- szeroki zakres stosowania - rozwiązywania o charakterze globalnym

- dobrowolność - wypracowane rozwiązania powstają w wyniku dobrowolnego zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron.

1. Kontrola. 2. Sterowanie. 3. Zapewnienie jakości.

1.Ocenianie zgodności przez obserwację i orzecznictwo w połączeniu, odpowiednio z:

- pomiarami

- przeprowadzaniem badania

- stosowaniem sprawdzianów

2.Jest to część ZJ ukierunkowana na spełnianie wymagań dotyczących jakości.

3.Jest to część ZJ ukierunkowana na zapewnienie zaufania, że wymagania dotyczące jakości będą spełnione.

Zarządzanie jakością - skoordynowane działania dotyczące kierowania organizacją, jej nadzorowania w odniesieniu do jakości.

Organizacja - gr. Ludzi, infrastruktura, z przypisaniem odpowiedzialności, uprawnień i powiązań.

- spółka -gospodarstwo domowe

-korporacja -stowarzyszenie

-firma -organizacja charytatywna

-przedsiębiorstwo -instytucja

Koła jakości - małe zespoły pracowników (3-8) osób, które odbywają regularnie spotkania w celu analizowania metod i organizacji pracy.

Wzrost produktywności jest najsilniej skorelowany z:

- liczba wniosków usprawniających na jednego pracownika,

-wartością inwestycji w maszyny, narzędzia na 1 pracownika,

-szkolenie i doskonalenie zawodowe są niezbędne do włączenia się pracowników w system ciągłego doskonalenia, pod warunkiem odpowiedniego zaangażowania się kierownictwa.

Jakość odnoszona do pozostałych uczestników (tzw. Zainteresowanych stron), otoczenia przedsiębiorstwa to kształtowanie pozytywnych relacji wobec:

-pracowników -właściciela

-dostawców -społeczeństwa

-kooperantów

DLA SPEŁNIENIA ICH POTRZEB I OCZEKIWAŃ

Otoczenie bliższe(bezpośrednie)- obejmuje wszystkie systemy działań, z którymi przedsiębiorstwo kooperuje:

- konkurenci (inne organizacje świadczące podobne usługi)

- dostawcy ( materiały, wyposażenie, usługi, informacje)

- odbiorcy ( wyrobów, usług)

- instytucje finansowe ( banki, kasy)

- lokalny rynek pracy ( ludzie o odpowiednich kwal.)

- czynniki społeczne ( związki zawodowe, postawy społeczne)

- instytucje samorządowe ( urzędy, agencje)

Otoczenie dalsze ( pośrednie) - przedstawia systemy, na które przedsiębiorstwo w pewnym stopniu nie ma wpływu:

- system prawny ( obowiązuje system prawny dotyczący powstawania i funkcjonowania przedsiębiorstwem)

- system społeczny ( edukacja, przyrost naturalny)

- polityka ( system polityczny, kto sprawuje władzę, stopień integracji z innymi dziedzinami)

- system ekonomiczny ( tempo wzrostu gospodarczego)

- system kulturowy ( obejmuje tradycje kulturowe i historyczne danego społeczeństwa)

- system techniczno-technologiczny (wiedza i poziom jej rozwoju)

- środowisko naturalne ( zasoby naturalne, klimat)

Normy z rodziny ISO 9000

ISO 9000:2005

Systemy Zarządzania Jakością - Podstawy i terminologia

ISO 9001:2008

Systemy Zarządzania Jakością - Wymagania

ISO 9004:2000

Systemy Zarządzania Jakością - Wytyczne doskonalenia funkcjonowania

ISO 19011-2002

Systemy Zarządzania Jakością - wytyczne dotyczące audytowania systemów zarządzania jakością i/lub zarządzania środowiskowego

Normy ISO 14000

ISO 14001 : 2004 System Zarządzania Środowiskowego - Wymagania i wytyczne stosowania

ISO 14004:2004 - SZŚ ogólne wytyczne dotyczące zasad, systemów i technika wspomagających

ISO 14050:2002 - ZŚ - terminologia

Normy z rodziny ISO 9000 początki

ISO 9001:1994 - System jakości - model zapewnienia jakości w projektowaniu, rozwoju, produkcji, instalowaniu i serwisie

ISO 9002:1994 - system jakości model zapewnienia jakości w produkcji, instalowaniu i serwisie

ISO 9003:1994 Sj - mzj w kontroli i badaniach końcowych

Uwaga: normy zostały wydane z końcem 2003r ( teraz tylko ISO 9000)

ISO 9001:1994 - potrzebowali 20 wymagań dla procesu produkcyjnego, one nadal są w ISO 9000 jednak są inaczej poukładane i pod innymi punktami

Normy 10002,10005,10006

ISO 10002:2004 Zarządzanie jakością - zadowolenie klienta-wytyczne dotyczące postępowania z reklamacjami w organizacjach

ISO 10006 zarządzanie jakością i wytyczne dotyczące zarządzania przedsięwzięciem

ISO 10007:2003 zarządzanie jakością - wytyczne dotyczące zarządzania konfiguracją (Podaje wytyczne, które pozwolą zapewnić organizacji, że wyrób złożony ciągle funkcjonuje prawidłowo, podczas gdy zmienia się indywidualne jego elementy).

10012:2003 systemy zarządzania pomiarami - wymagania dotyczące procesów pomiarowych i wyposażenia pomiarowego (Podaje wytyczne dotyczące właściwości systemu wzorcowania w celu zapewnienia że pomiary są wykonane zgodnie z zamierzoną dokładnością)

ISo/TR 10013:2001 Wytyczne dotyczące dokumentacji systemów zarządzania jakością

ISO 10015:1999 zarządzanie jakością wytyczne dotyczące szkolenia.

ISO/TR 10017:2003 Wytyczne dotyczące metod statystycznych w ISO 9001:2000

ISO/DIS 10019:2005 Wytyczne dotyczące konsultantów systemów zarządzania jakością i korzystania ze świadczonych przez nich usług.

KORZYŚCI WDROŻENIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

- usprawnia obieg informacji w firmie

- zapobiega powstawania błędom

-obniżanie kosztów poprzez ujawnianie źródeł złej jakością

-jasny podział kompetencji i odpowiedzialności

-wzrost poczucia pewności, morale i motywacji

- lepsze wyszkolenie - wzrost rentowności

- wzrost wiarygodności firmy w oczach klienta

- spełnienie wymagań klienta -wzrost sprzedaży

- międzynarodowe uznanie

- zaufanie kontrahentów - zmniejszenie auditów kontrahentów

4. Systemy zarządzania jakością

4.1 Wymagania ogólne

4.2 Wymagania dotyczące dokumentacji

4.2.1 Postanowienia ogólne

4.2.2 Księga jakości

4.2.3 Nadzór nad dokumentami

4.2.4 Nadzór nad zapisami ( jeśli sprawdzimy obecność powstanie zapis)

Wprowadzenie do dokumentu SZJ

Każdy system opiera się na 4 fazach :

Faza 1 - podjęcie decyzji o wprowadzeniu SZJ

Faza2 - opracowaniu (projektowaniu) SZJ

Faza 3 - wdrożeniu ( wprowadzeniu)SZJ

Faza 4- funkcjonowaniu (sprawdzenie)SZJ = dobrze funkcjonujący SZJ

Dokumentacja wymagana jest prze normę i nie można bez niej posiadać Systemu zarządzania jakością.

Znaczenie dokumentacji

Dokumentacja umożliwia komunikowanie zamiarów i spójności działań a jej stosowanie przyczynia się do:

- osiągnięcia zgodności z wymaganiami klienta

- doskonalenie jakości

- zapewnia odpowiednie szkolenia

- zapewnia powtarzalność i identyfikowalności

- dostarczanie dowodu obiektywnego

- oceny skuteczności ZSJ

- ciągła przydatność systemu zarządzania jakością

PROJEKTOWANIE SZJ
	Pozwala ustalić - zależność pomiędzy jednostkami organizacyjnymi - kompetencje - odpowiedzialność
Przepływ informacji	- organizacja oraz koordynacja działań pomiędzy procesami funkcjonującymi w firmie - komunikacje wewnętrzne
Zasoby	- ludzkie ( pracownicy) - materialne ( maszyny, urządzenia, środowisko pracy) -szkolenia
Dokumentacja	- polityka jakości, cele jakości, powiązania pomiędzy procesami, księga jakości - procedury, instrukcje, formularze - zasoby jakości
Ocena SZJ	- przeglądy kierownictwa - przegląd dokumentacji - audity wewnętrzne - audity zewnętrzne

Rodzaje dokumentów

Dokumenty, które dostarczają spójnej informacji zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz o systemie zarządzania jakością firmy. (w zewnętrznej nie ujawnia się wszystkiego, tylko to co się przekazać dla ogółu).

TAKIE DOKUMENTY NAZYWA SIĘ KSIEGAMI JAKOŚCI

Księga jakości

- specyficzna dla każdej organizacji

- 1księga jakości dla całego SZJ ( mała firma)

- kilka ksiąg jakości dla dużej organizacji ( dla szczebla globalnego, krajowego lub regionalnego).

Powiązania pomiędzy dokumentami SZJ
Księga jakości Wszystkie towary odbierane przez firmę ABC, muszą być kontrolowane przed przyjęciem ich na magazyn zgodnie z procedura P1.	Procedura P1 - Kontrola towarów 1.Razem z towarem dostawca dostarcza dokumenty przewozowe. 2.W trakcie rozładowywania towaru z samochodu jest sprawdzana pod katem zgodności, ilości i w razie potrzeby pod względem uszkodzeń(instrukcja1) 3. Jeżeli wystąpią problemy w czasie rozładowywania towary trzeba powiadomić kierownika magazynu.	Instrukcja [1-uszkodzenie towaru] Instrukcja sprawdzania towaru pod względem uszkodzeń w firmie ABC. 1.Opakowanie nie może nosić śladów uszkodzeń. 2.Sprawdzanie wzrokowe: -pęknięcie, zadrapanie -zwilgocenie -plamy na opakowaniu 3.Jeżeli wystąpią niezgodności trzeba natychmiast powiadomić kierownika. 4.Wyniki kontroli zapisać na formularzu F1.	Formularz F1-wynik kontroli -rodzaj towaru -ilość -wynik kontroli -osoba dokonująca kontroli -podpis

Punkt normy 5.3 (polityka jakości)

Najwyższe kierownictwo powinno zapewnić, że polityka jakości:

1. Jest odpowiednia do celu istnienia firmy

2. Zawiera zobowiązania do spełnienia wymagań i ciągłego doskonalenia skuteczności systemu zarządzania jakością

3. Tworzy ramy do ustawienia i przeglądu celów dotyczących jakości ( zakładamy, że chcemy ukończyć studia inżynierskie w jaki najszybszym czasie czyli 3 lata. To najpierw musimy postawić sobie niższe cele-mierzalne, że zdajemy wszystkie kolokwia po kolei).

4. Jest zakomunikowana i zrozumiała w organizacji

5. Jest przeglądana pod względem jej ciągłej przydatności

Punkt normy 5.4.1 (cele dotyczące jakości)

Najwyższe kierownictwo powinno zapewnić ustanowienie celów dotyczących jakości dla odpowiednich funkcji i szczebli w organizacji, łącznie z celami potrzebnymi do spełnienia wymagań dotyczących wyrobu. Cele dotyczące jakości powinny być mierzalne i spójne z polityką jakości.

CELE PRZEDSIEBIORSTWA : jest podstawą do istnienia i funkcjonowania każdego przedsiębiorstwa. Może być określony przedmiotowo lub podmiotowo za pomocą, którego chcemy osiągnąć w odpowiednim terminie czasu określony stan lub rezultat.

Jeżeli CELE zdefiniujemy prawidłowo pozwolą one nam na:

- określenie odpowiednich kierunków zmian

- zwiększenie zaangażowania pracowników

- pobudzenie motywacji pracowników

- łatwości podejmowania decyzji

Przykłady celów długo terminowych

- maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa

- maksymalizacja sprzedaży

- rentowność zaangażowanego kapitału (przychód - koszty)

- produktywność zasobów

- zaspokajanie potrzeb klientów pod względem jakości i terminowości

- maksymalizacja zysku

- przetrwanie przedsiębiorstwa

- rozwój przedsiębiorstwa

- racjonalne zatrudnienie

- stabilizacja przychodów przedsiębiorstwa

Jakie powinny być cele ?

- skonkretyzowane

-mierzalne ( np. osiągnąć 3% tempo wzrostu w stosunku do roku poprzedniego)

-akceptowalne

-realistyczne

- terminowe

Wymagania normy ISO 9001:2008 ( wydawany przez Polski Komitet Normalizacyjny) (EN , a Polska ma PN-EN)

Proces główny(podst.zasadniczy):jest to gł.proces lub gr.procesów w przedsiębiorstwie z którego powstaje wyrób lub usługa charakteryzuje się oddziaływują na niego inne procesy np.zarządcze,pomocnicze i systemowe,które łącznie dają efekt którym jest wyrób lub usługa oraz zadowoliny klient. Procesy zarządcze -w ich skład wchodzą procesy informacyjno-decyzyjne .Powiązane są one ze strukturą organizacyjną przedsiębiorstwa,dzięki nim otrzymuje ono info.decyzyjne na podstawie których podejmuje decyzje odnośnie strategii taktycznej i strategicznej.? Typy procesów wspomagających(pomocniczych):1.magaznowanie-wyrobów,materiałów,powierzchnie składowe,ewidencje)2.zakup materiałów3.utrzymanie i konserwacja sprzętów i urządzeń4.transport wew.i zew.(wywóz gotowych wyrobów,wywóz odpadów)5.planowanie6.oferowanie(zaproponowanie studentom kierunków studiów,proces rekrutacji)7.zawieranie umów8.kontrola jakości jakość produkowanych wyróbów,półfabrykatów,zapobieganie powstawaniu braków produkcyjnych,kontrola urządzeń produkcyjnych)9.zarządzanie energią(wykorzystanie energii,wody)10.analiza danych. Typy procesów przygotowawczych:1.projekt wyrobu lub usługi.2.technologia wytwarzanie.3.procesy produkcyjne.4.badania i rozwój.5.konstrukcyjne przygotowanie produkcji.6.tchnologiczne przyg.produkcji.7.organizacyjne przyg.prod.8.rozruch rodukcji.9.przezbrojenie produkcji.10.wygaszenie prod.(zamknięcie linii produkcyjnej) Charakterystyka procesów:każdą nowo uruchomioną produkcję należy poprzedzić badaniem rynku co do jego potrzeb odnoszących się do wyrobu,która zamierzamy uruchomić.Należy się zastanowić także nad:rodzajem wyrobu;wielkością produkcji;parametrami tech.,eksploatacją wyrobu,parametrami ekonomicznymi.Badanie te należy wykonać przy pomocy własnej komórki badania i rozwoju lub instytucji zew.(np.uczelnie instrukcje naukowo-badawcze jednostki naukowo doradcze). Przygotowanie konstrukcyjne:przyg.projektu wyrobu(części z czego ma być wykonany)wykonanie prototypu lub serii próbnej ma też posłużyć do wykonania badania, którego celem jest sprawdzenie poprawności przyjętych rozwiązań konstrukcyjnych oraz zastosowanych materiałów zastosowanych do wykonania produktu. Przyg.technologiczne:przyg.obsługi tech.wyrobu lub montażu(doskonalenie istniejącej konstrukcji wyrobu,dosk.oprzyrządowania,obsługi technicznej,organizacje,zarządzanie procesami,wprowadzenie zmian.. Przyg.organizacyjne:projektowanie organizacji komórek produkcyjnych(linii),form organ.,rozmieszczenie stanowisk roboczych,tworzenie harmonogramu produkcji,sterowanie prod.,przygotowanie pracowników do wykonania określonego zad. Przyg.rozruchu produkcji:Po wykonaniu wcześniej określonych procesów następuje faza rozruchu produkcji. Procesy systemowe Typy:1.audity wew.2.działąnia korygujące3.działania zapobiegawcze.4.nadzorowanie niezgodności.5.nadzór nad zapisami dot.jakości.6.przegląd najwyższego kierownictwa-..7.nadzór nad dokumentami .8.identyfikacje aspektów środowiskowych.9.wymagania prawne.10.awarie.11.zarządzanie ryzykiem zawodowym STANDARD:cechy specyficzne char.określony produkt,obejmujący cechy:rozmiar,jakość,zastosowanie,bezp.użytkowanie.Mogą obejmować też:terminologię,metod spr.,opakowania,oznaczenia,walifikację do określonych asortymentów. Standard=NORMA:zasada,przepis,wzór,zwykle jest to dokument techniczno-prawny określający jednoznacznie wymogi jakościowe lub ilościowe odnośnie przedmiotu normy ,a także zobowiązujący do ich przestrzegania.Normalizacja-coś uregulowanego. Cele normalizacji:ustanowienie barier handlowych i technologicznych poprzez stosowanie reguł technicznych lub rozwiązań organizacyjnych.2.zapewnieni ochrony życia,zdrowia,środowiska i i interesu konsumentów.3.zagwarantowanie jakości (niezawodność,funkcjonalność,kompatybilność,zmienność)produktów,usług czy procesów.4.poprawa funkcjonalności.5.ułatwienie porozumiewania się poprzez określenie terminów,definicji,oznaczeń i symboli do powszechnego stosowania. Unifikacja-uczynienie czegoś spójnym,jednolitym,sprowadzenie do jednej postaci np.formaty papieru,palety,kontenery. Typizacja-to działalność organizacyjna zmierzająca do określenia ograniczonej liczby typów podstawowych konstrukcji,wyrobów i urządzeń o tych samc własnościach.Polega na ujednoliceniu wyrobów,urządzeń konstrukcji wg.cech charakterystycznych w celu usprawniwnia produkcji oraz ułatwienia eksploatacji. Klasyfikacja norm:<charakter rawny>obligatoryjne (niestosowanie ich powoduje odpowiedzialność karną lub cywilną.Fakultatwne-zalecane,stosowane dobrowolnie.Charakter treściowy:znaczeniowe,klasyfikacyjne,techniczne,badań,procesu,wyrobu,usługi,interfejsu,danych.Zasięg działania:międzynarodowe,regionalne,krajowe.Wzajemnie powiązane:podstawowe np.9001;związane np.9004. CERTYFIKACJA:ocena zgodnoście(czy wymagania spełniamy czy nie).Prczychodzą osoby trzecie-odp.jednostki i sprawdzają czy procesy,wyroby czy usługi są zgodne określoną normą lub procesami prawnymi. PRS,UDT-zajmują się certyfikacją zgodności PKN-Polski Komitet Normalizacyjny(bez jego zgody ni e można kopiować norm!) CERTYFIKAT KOMPETENCJI:dokument stwierdzający,że zapewniono odpowiedni stopień zaufania ,iż wymieniona z nazwiska osoba jest kompetentna w zakresie wykonywania określonych usług.Cert.PROMOCYJNE:np.certyfikaty systemowe(nie są obowiązkowe,ale zapewniają odbiorcę usługi towary itp.:Jakości ISO 9001:2002,Srodowiskowego ISO 14001:2004,BHP i inne. Certyfikaty-ATESTY:potwierdzają zgodność lub niezgodnośc z wymaganiami ustalonymi w ustawie,umowie.Na rynku europ.dominują cert.potwierdzające zgodność . Podział wg.podmiotów wystawiających:1.certyfikat 1-szej strony-wystawiany przez dostawcę.2.drugiej str. wystawiany przez odbiorcę.3.wyst.przez podmiot niezależny. Dyrektywy CE:Producent wyrobów,które podlegają jakiejkolwiek z Drektyw Europ.zobowiązany jest do uzyskania cert.bezpieczeństwa CE, który umożliwia eksport do wszystkich krajów UE. CE:smbolizuje zgodność z normami UE.Państwa UE nie mogą zakazać sprzedaży towaru,który ma oznaczenie CE stosowane do:zabawek,niskonapięciowego sprzętu elektrycznego,proste odbiorniki ciśnieniowe,wyroby medyczne itd.

---