Unit 9 - 10 `CAN I HELP YOU?'

CAN, MUST, SHOULD - MODAL AUXILIARY VERBS - Czasowniki modalne

Zwrot CAN I HELP YOU? najczęściej usłyszymy w sklepach i przy oferowanych usługach. Również my, stosując go wobec innych, okazujemy im gotowość pomocy.

Zwrot zawiera czasownik CAN, który w pytaniu stoi na początku zdania, przed podmiotem, po którym znajduje się druga część orzeczenia - czasownik HELP w bezokoliczniku.

CAN należy do nielicznej grupy czasowników modalnych, zwanych też ułomnymi.

Czasowniki modalne jak: CAN, MUST, SHOULD (oraz kilka innych, którymi tu nie będziemy się zajmować) rządzą się innymi zasadami niż omawiane na poprzednich zajęciach czasowniki typu: full verbs np.: go, read, write, live itp.

Nie wymagają `pomocy' innych czasowników przy tworzeniu pytań oraz przeczeń. Pytania tworzą przez inwersję, a przeczenia przez dodanie `not'. Ponadto mają we wszystkich osobach czasu teraźniejszego taką samą formę. Po tych czasownikach zawsze występuje drugi czasownik w bezokoliczniku, czyli formie podstawowej.

CAN może wyrażać:

a. umiejętność

You can speak English pretty well. / Umiesz mówić po angielsku całkiem nieźle.

She can play the piano. / Ona umie grać na pianinie.

b. pozwolenie lub pytanie o pozwolenie

They can go home now. / Oni mogą teraz pójść do domu.

Can I help you? / Czy mogę ci w czymś pomóc?

c. zdolność (np. fizyczną)

I can hear. / Słyszę (posiadam taką zdolność)

She can walk. / Ona umie chodzić.

SHOULD wyraża:

1. powinność

We should study English. / Powinniśmy uczyć się angielskiego.

He should work more. / On powinien więcej pracować.

b. radę

You should be careful. / Powinieneś uważać

I think you should go to the doctor. / Uważam, że powinnaś pójść do lekarza.

c.przeświadczenie o jakimś fakcie

I think he should be at home. / Uważam, że on powinien być w domu

It should be O.K. / Powinno być w porządku.

MUST wyraża:

a. konieczność

You must buy an English dictionary./ Musisz kupić słownik angielski. (jest to

konieczne)

I must get up early tomorrow. / Muszę jutro wcześnie wstać.

b. przekonanie, że coś jest tak jak myślimy

I think she must be ill. / Myślę, że ona musi być chora.

He must be your brother. / On musi być twoim bratem (jest podobny)

Questions and short answers / Pytania przez inwersję i krótkie odpowiedzi

Can you speak English well? Yes, I can.

Should you study English for your jobs? Yes, we should.

Must she buy an English dictionary? Yes, she must.

Negative form / Forma przecząca

She cannot (can't) speak French.

You should not (shouldn't) smoke.

You needn't buy a dictionary, I can give you mine.

Uwaga! Needn't znaczy nie musisz, podczas gdy mustn't jest zakazem i znaczy - nie wolno!

Np. You needn't worry / nie musisz się martwić.

You mustn't smoke here / nie wolno tu palić!

Extra material to Unit 9 - 10

Exercise I

Odpowiedz na następujące pytania:

1. What instruments can you play? ...................................................................................

2. What languages can you speak? ....................................................................................

3. What should you do this evening? ..............................................................................

4. Where must you go tomorrow? ..................................................................................

5. What must you have if you want to go to the USA? ...................................................

Exercise II

CAN

ski swim speak French use a computer play the piano

1. Can you
   ? Yes, / No, ....................

2. Możesz iść do domu teraz.
   ....................................................................................

3. Czy mogę prosić o kanapkę?
   ......................................................................................

4. Ona nie widzi. (coś jej się stało w oczy)
   ......................................................................................

5. Nasza córeczka umie chodzić!
   ....................................................................................

SHOULD

1. Co powinniśmy zrobić na następne zajęcia?
   ...................................................................................................

2. Co powinnam kupić mu na urodziny?
   ...................................................................................................

3. Myślę, że oni powinni zrozumieć to zdanie.
   .....................................................................................................

MUST

1. Musisz zobaczyć ten film. Jest świetny!
   ..............................................................................................................

2. To musi być nasza nowa nauczycielka.
   ...............................................................................................................

3. On musi zdać egzamin z angielskiego w tym roku.

......................................................................................................................

Some useful expressions with modal verbs / Przydatne zwroty z użyciem czasowników modalnych

CAN móc, umieć

Can you hear me? Czy słyszysz mnie?

Can you answer my question? Czy możesz odpowiedzieć na moje pytanie?

Can you do me a favour, please? Czy możesz wyświadczyć mi przysługę?

Can I have two coffees, please? Czy mogę prosić o dwie kawy?

Can I borrow your umbrella? Czy mogę pożyczyć twój parasol?

Can I have your name and address, please. Czy mogę poprosić o nazwisko i adres?

What can I do for you? Co mogę dla ciebie zrobić?

Where can I find Ms Robertson? Gdzie mogę znaleźć panią Roberts?

What can we have for dinner today? Co możemy zjeść dziś na obiad?

He can speak three foreign languages. On umie mówić w trzech językach.

I can see your point. Widzę (rozumiem) twój punkt widzenia.

We can understand them. My rozumiemy ich.

MUST musieć

I must be there at 5.00. Muszę tam być o piątej.

She must be our new English teacher. Ona musi być naszą nową nauczycielką angielskiego.

I must talk to you. Muszę z tobą porozmawiać.

Must you go now? Czy musisz już iść?

Must they be so rude? Czy oni muszą być tacy niegrzeczni

/ nieuprzejmi?

You needn't worry. Nie musisz się martwić.

We needn't go there today. My nie musimy tam dzisiaj iść.

UWAGA!

You mustn't smoke here. Nie wolno tu palić.

We mustn't be so pessimistic. Nie wolno nam być takimi pesymistami.

SHOULD powinieneś

What should I do now? Co ja teraz powinnam zrobić?

Should I stay or should I go? Czy powinienem iść czy zostać?

You should be careful. Powinieneś uważać.

We should keep fit. Powinniśmy utrzymywać dobrą kondycję

fizyczną.

You shouldn't smoke so much. Nie powinnaś tyle palić.

It shouldn't rain today. Nie powinno dzisiaj padać.

4

---