Integracja gospodarcza

Integracja gospodarcza jest jednym z najważniejszych zjawisk drugiej połowy XX w. Integrujące się państwa podejmują działania zmierzające do wspólnego rozwiązywania problemów politycznych. Międzynarodowa integracja gospodarcza oznacza scalanie narodowych potencjałów ekonomicznych w jeden potencjał narodowy. W gospodarce światowej integracja polega na powstawaniu powiązań między państwami w różnych dziedzinach życia gospodarczego, społecznego, politycznego. Powiązania te mogą przybierać postać dwu- lub wielostronnych porozumień lub umów międzynarodowych, dotyczących określonych elementów polityki gospodarczej (np. ceł, produkcji, cen i zbytu niektórych surowców, wspólnych inwestycji). Wyższe formy integracji przyjmują postać międzynarodowych organizacji integracyjnych. Poprzez koordynację polityki gospodarczej poszczególnych państw procesy integracyjne zmierzają do stworzenia warunków swobodnego przepływu towarów, kapitału i siły roboczej pomiędzy ich uczestnikami, pozwalają na podejmowanie wspólnych przedsięwzięć gospodarczych, umożliwiają wzajemną pomoc gospodarczą, tworzą nowe źródła wzrostu gospodarczego.

Rozwój procesów integracyjnych ma większe szanse w przypadku integracji państw, których gospodarka stanowi jednolity i wewnętrznie spoisty organizm, o wysokim stopniu rozwoju gospodarczego, a ich wzajemny obrót gospodarczy jest już odpowiednio duży w stosunku do ich produkcji globalnej, zaś ich gospodarki są komplementarne.

Podstawowym celem międzynarodowej integracji gospodarczej jest wzrost efektywności gospodarowania, którego wyrazem jest przyrost dochodu narodowego.

• Służy temu przede wszystkim możliwość unowocześnienia gospodarki przez strukturalne zmiany w produkcji (zaniechanie bądź ograniczenie działań o relatywnie niskiej efektywności oraz zwiększenie znaczenia dziedzin uznanych za specjalizacyjne). Jest to możliwe dzięki powstaniu rynku zbytu wykraczającego poza granice państwowe.

• Ułatwienia w przepływie towarów i usług stwarzają zarazem poszczególnym krajom możliwości koncentracji nakładów w dziedzinach najbardziej efektywnych.

• Jednocześnie międzynarodowa integracja gospodarcza ułatwia krajom dostęp do zewnętrznych zasobów produkcyjnych. Dotyczy to głównie surowców oraz wiedzy technicznej. Dzięki temu mogą być ograniczone lub eliminowane narodowe bariery wzrostu gospodarczego.

Przesłanki integracji

Przesłanki międzynarodowej integracji gospodarczej można podzielić na:

• polityczne

• społeczno-gospodarcze

• inne

Do politycznych przesłanek integracji należy zaliczyć jednolity ustrój, zbieżność celów polityki zagranicznej itp. Różnice polityczne mogą uniemożliwić lub utrudnić narodową integrację gospodarczą, ale ich brak nie oznacza, że ta integracja będzie się rozwijać. Jest to więc przesłanka konieczna, ale niewystarczająca.

W grupie przesłanek społeczno-ekonomicznych na szczególną uwagę zasługuje pozytywny wpływ integracji na przyspieszenie tempa wzrostu dochodu narodowego i na wzrost poziomu dobrobytu.

• Wpływ ten następuje przede wszystkim w wyniku rozwoju handlu: korzystniejszych cen, większych możliwości zakupu oraz zbytu towarów itp. W efekcie wzrasta dochód z handlu zagranicznego.

• Integracja wpływa jednocześnie na poprawę efektywności gospodarowania za pośrednictwem rozwoju produkcji. Wyrazem tego jest wzrost korzyści z tytułu zwiększenia skali produkcji; większe możliwości zbytu towarów pozwalają na wydłużenie serii produkcyjnej, a większe możliwości zakupu towarów sprzyjają koncentracji nakładów na produkty najbardziej opłacalne.
  Służy temu m.in. rozwój specjalizacji i kooperacji produkcji, a także inne formy współpracy.

• Integracja wpływa ponadto na poprawę efektywności gospodarowania dzięki rozwojowi techniki. Wyrazem tego jest z jednej strony międzynarodowy podział pracy w zakresie badań nad postępem technicznym, z drugiej zaś - rozwój wspólnych badań w zakresie techniki. W efekcie następuje przyspieszenie postępu technicznego oraz obniżka jego kosztów. Wpływ integracji na poprawę efektywności gospodarowania dokonuje się wreszcie w wyniku rozwoju nauki. Wyrazem tego jest koordynacja rozwoju nauki, współpraca w dziedzinie badań oraz wspólne ich prowadzenie. Wszystko to sprzyja poprawie efektywności badań naukowych. Z tych względów integracja ma szczególnie duże znaczenie dla krajów małych i średnich, które pojedynczo nie są w stanie sprostać wymaganiom współczesnego rozwoju ekonomicznego i technologicznego.

W grupie innych przesłanek międzynarodowej integracji gospodarczej na szczególną uwagę zasługuje:

• potrzeba wspólnego kształtowania infrastruktury (lądowej, wodnej, powietrznej) łączności informatyki itp.

• Potrzeba standaryzacji urządzeń oraz unifikacji systemów funkcjonowania
  odgrywa w tej dziedzinie rolę szczególną.

• Podobne wymagania stawia ochrona środowiska przyrodniczego; nie jest ona możliwa bez skoordynowania działań grupy krajów w dziedzinie konstrukcji i wykorzystania narzędzi przemysłowych, a także w zakresie przeciwdziałania zanieczyszczeniu środowiska innymi sposobami.
  

Warunki integracji

Rozwój międzynarodowej integracji gospodarczej ma swoje warunki, co oznacza, że nie wszystkie kraje mogą się ze sobą integrować.

Podstawowym warunkiem jest komplementarność, czyli wzajemne dopasowanie struktur gospodarczych. Jednocześnie pogłębianie komplementarności struktur jest efektem integracji. Komplementarność może mieć charakter międzygałęziowy lub wewnątrzgałęziowy

Podstawą komplementarności międzygałęziowej są różnice w zasobach czynników produkcji. Są one na ogół wynikiem różnic w zasobności złóż surowców, położeniu geograficznym i warunkach klimatycznych, eksploatacji złóż surowców, co jest spowodowane warunkami naturalnymi, itp. Przykładem komplementarności międzygałęziowej jest tradycyjny międzynarodowy podział pracy, w ramach którego jedne kraje specjalizowały się w produkcji surowców i żywności, pozostałe zaś w produkcji wyrobów przemysłowych.

Podstawę komplementarności wewnątrzgałęziowej stanowią różnice w wydajności czynników produkcji.

Warunkiem integracji międzynarodowej jest jednocześnie odpowiednia infrastruktura, w tym zwłaszcza rozwinięte połączenia kolejowe, drogowe, morskie, telekomunikacyjne, informatyczne itp.

Z tego właśnie względu w najkorzystniejszej sytuacji są kraje sąsiedzkie, tradycyjnie rozwijające ze sobą handel zagraniczny, kooperację produkcji czy też inne formy współpracy międzynarodowej.

Warunkiem integracji międzynarodowej jest także sprzyjająca polityka ekonomiczna, wyrażająca się we wzajemnym udzielaniu sobie preferencji celnych, parataryfowych i pozataryfowych, wprowadzaniu swobody przepływu kapitału, pracy i innych czynników produkcji, koordynacji polityki gospodarczej lub też w prowadzeniu wspólnej polityki ekonomicznej.

Warunek ten ma charakter instytucjonalny w odróżnieniu od dwu poprzednich, które trzeba zaliczyć do grupy warunków strukturalnych.

Etapy integracji

Teoretycy współczesnej integracji gospodarczej wyróżniają 5 etapów jej rozwoju:

• Sfera wolnego handlu

• Unia celna

• Wspólny rynek

• Unia ekonomiczna i walutowa

• Pełna integracja

Pierwszym etapem integracji jest strefa wolnego handlu. Sprowadza się ona do zniesienia ceł oraz zazwyczaj także innych ograniczeń (parataryfowych) w obro­tach handlowych między jej państwami członkowskimi. Bariery w handlu mogą być zniesione na wszystkie lub wybrane grupy towarowe. Najczęściej celem istnieją­cych aktualnie stref wolnego handlu jest zniesienie barier w obrocie artykułami przemysłowymi. Państwa uczestniczące w strefie wolnego handlu nie ustanawiają wspólnej zew­nętrznej taryfy celnej, lecz zachowują własne taryfy narodowe wobec państw trze­cich. Przykładem strefy wolnego handlu jest EFTA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu), utworzona na podstawie układu, który wszedł w życie w maju 1960 r.

Unia celna sprowadza się do zniesienia wszelkich ograniczeń w obrotach handlowych między państwami ją tworzącymi oraz ustanowienia wspólnej zewnę­trznej taryfy.

Wspólny rynek zawiera wszystkie elementy unii celnej, a ponadto w jego ra­mach ustanawiany jest swobodny przepływ siły roboczej, kapitału i usług. Zazwy­czaj państwa go tworzące ustanawiają pewne wspólne polityki, np. co do: zasad uczciwej konkurencji, subwencjonowania wszystkich podmiotów gospodarczych, spraw socjalnych, transportu, energetyki, słabiej rozwiniętych regionów. Dotychczas dwa ugrupowania integracyjne zrealizowały większość elementów wspólnego rynku. Są to: Unia Ekonomiczna Beneluksu i Europejska Wspólnota. W tworzeniu wspólnego rynku zaawansowane są niektóre inne ugrupowania państw, w tym przede wszystkim: Unia Celna i Ekonomiczna Afryki Środkowej, Wspólny Rynek Południowego Stożka.

Unia walutowa obejmuje, poza strefą wolnego handlu, unią celną i wspólnym rynkiem, koordynację (lub unifikację) polityki walutowej prowadzonej przez kraje wchodzące w skład ugrupowania integracyjnego. W zakres tej koordynacji wchodzi ograniczanie (do z góry określone przedziału) wahań kursów walutowych, tworzenie wspólnych rezerw walutowych, wprowadzenie jednolitej waluty międzynarodowej, bezwarunkowa pomoc kredytowa itp.

Unia ekonomiczna obejmuje, poza strefą wolnego handlu, unią celną wspólnym rynkiem i unią walutową, koordynację (lub unifikację) szczególnych dziedzin polityki ekonomicznej, i to zarówno ogólnej, i w poszczególnych działach gospodarki.

Realizację celów unii ekonomicznej i walutowej podjęła Unia Europejska. Nie­które z tych celów występują w ugrupowaniach, które budują wspólny rynek (np. w Radzie Współpracy Państw Arabskich Zatoki Perskiej, Wspólnym Rynku Ame­ryki Środkowej, Unii Celnej i Ekonomicznej Afryki Środkowej).

Wreszcie pełna integracja gospodarcza oznacza zespolenie się gospodarek poszczególnych, integrujących się państw w jeden wspólny orga­nizm gospodarczy, który jest przedmiotem polityki ekonomicznej wspólnego centralnego ośrodka władzy, zaś rola narodowych ośrodków władzy w odniesieniu do gospodarki na ich terytorium ulega minimalizacji. Pełna integracja gospodarcza pociąga za sobą pewną integrację w dziedzinach nieekonomicznych, szczególnie w zakresie polityki zagranicznej, obronnej, sprawiedliwości, spraw wewnętrznych, oświaty.

Formy	Liberalizacja handlu	Wspólna zewnętrzna taryfa celna	Wolny przepływ czynników produkcji	Harmonizacja polityczno-ekonomiczna	Unifikacja polityczno-ekonomiczna
Stowarzyszenie wolnego handlu
Unia Celna
Wspólny rynek
Unia Ekonomiczna i Walutowa
Pełna integracja gospodarcza

Międzynarodowe organizacje gospodarcze

Międzynarodowe organizacje gospodarcze można podzielić na powszechne i integracyjne. Organizacje integracyjne w przeciwieństwie do powszechnych , mają ograniczony zakres członkostwa. Kryteria selekcji nowych członków są sformułowane w statutach i wynikają z celów danej organizacji. Wchodzenie do ugrupowań integracyjnych jest procesem długotrwałym i wiąże się ze spełnieniem wielu warunków, w tym politycznych, społecznych, instytucjonalnych, produkcyjnych, technologicznych.

Organizacje integracyjne w krajach rozwiniętych gospodarczo

Do ugrupowań integracyjnych w krajach wysoko rozwiniętych można zaliczyć m.in.:

• Północnoamerykański Układ wolnego Handlu (NAFTA)

• Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)

• Unię Ekonomiczną Beneluksu

• Europejskie Stowarzyszenie wolnego Handlu (EFTA)

• Unię Europejską

• Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS)

• Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euroatom)

• Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG)

Północnoamerykańskie Porozumienie o Wolnym Handlu (North American Free Trade Agreement - NAFTA), układ zawarty między USA, Kanadą i Meksykiem tworzący strefę wolnego handlu, obowiązuje od 1994. Według jego postanowień w ciągu 15 lat powinny być zniesione cła i bariery w przepływie towarów, usług, inwestycji zagranicznych. NAFTA nie jest więc porozumieniem, które miałoby doprowadzić do wspólnej polityki handlowej czy koordynacji polityki gospodarczej, choć wykracza poza zwykłe umowy handlowe, omawia zasady rozwiązywania sporów, ochronę środowiska oraz własności intelektualnej, stawia zadanie zapewnienia trwałego wzrostu w regionie.

W wyniku realizacji traktatu powstaje największy w świecie rynek (375 mln ludności, 6,5 bln dolarów rocznej produkcji). Jego ziszczenie może jednak napotykać przeszkody wynikające z poważnych różnic w poziomie rozwoju krajów uczestniczących w umowie. Atrakcyjność NAFTA jest duża dla innych państw Ameryki Łacińskiej, swój akces zgłosiło Chile i Argentyna. Dynamicznie rozwijające się w latach 90. inicjatywy integracji regionalnej na tym obszarze prowadzą też do idei poszerzenia NAFTA na Amerykę Południową i utworzenia docelowo wolnego rynku amerykańskiego.

  OECD, Organization for Economic Cooperation and Development, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju jest międzyrządową organizacją gospodarczą, powołaną do życia w 1960 r. na mocy Konwencji Paryskiej, podpisanej w 1960 r. Jest bezpośrednią sukcesorką Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC), powstałej w 1948 r. w celu odbudowy Europy ze zniszczeń wojennych w ramach realizacji Planu Marshalla.

    Głównym celem OECD jest koordynacja polityki społeczno-ekonomicznej krajów członkowskich w celu stymulowania wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, rozwoju społecznego oraz międzynarodowego handlu i przepływów kapitałowych.

W skład organizacji wchodzą najbardziej rozwinięte gospodarczo państwa świata (Australia, Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Islandia, Irlandia, Japonia, Kanada, Korea, Luksemburg, Meksyk, Niemcy, Nowa Zelandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Słowacja, Szwecja, Szwajcaria, Turcja, Węgry, Wielka Brytania, USA, Włochy. Komisja UE uczestniczy w pełni we wszystkich pracach Organizacji.), tworząc "klub najbogatszych" - elitarną organizację krajów stanowiących niespełna 1/6 ludności świata, a dostarczających ok. 2/3 globalnej produkcji towarowej, 3/5 światowego eksportu i 4/5 ogółu publicznej pomocy rozwojowej.

Do głównych celów, na których będzie się koncentrować praca Komitetów Organizacji w latach 2002-2003 można zaliczyć m. in.:

• Wzrost gospodarczy, stabilność i dostosowania strukturalne

• Zatrudnienie

• Handel i inwestycje międzynarodowe

• Trwały, zrównoważony rozwój

• Zarządzanie w sektorach publicznym i prywatnym

• Optymalne wykorzystanie nowych technologii

• Rozszerzanie współpracy z państwami nieczłonkowskimi

Członkostwo Polski w prestiżowym klubie najbardziej rozwiniętych gospodarczo państw świata jest konkretnym dowodem ekonomicznej i gospodarczej stabilności naszego kraju i uznania przez inne kraje postępu przeprowadzanych reform. Polepsza to bezsprzecznie wizerunek Polski w oczach zagranicznych partnerów, w tym inwestorów, gdyż jesteśmy postrzegani jako partnerzy o dynamicznie rozwijającej się gospodarce i stabilnych przepisach prawnych. Ma to bezpośrednie odbicie w znacznym wzroście bezpośrednich inwestycji zagranicznych dokonywanych w Polsce oraz dywersyfikacji ich struktury geograficznej. Członkostwo w OECD ułatwia Polsce dostęp do preferencyjnych linii kredytowych udzielanych przez międzynarodowe instytucje finansowe oraz korzystanie z całego potencjału analitycznego OECD. Ponadto dzięki członkostwu w OECD Polska otrzymała możliwość współdecydowania w sprawach liberalizacji światowej gospodarki, jak również kształtowania nowej tożsamości OECD.

W obliczu przyszłego członkostwa w Unii Europejskiej, nasza obecność w OECD jest najlepszym dowodem, że Polska jest w stanie w pełni dostosować się do reguł międzynarodowych, stanowiących podstawę relacji między krajami członkowskimi UE. Istnieje silny związek między naszymi aspiracjami do UE a uczestnictwem w OECD, gdyż wśród krajów członkowskich Organizacji są wszystkie kraje UE. Kraje te bacznie przypatrują się naszym poczynaniom w Organizacji. Dodatkowo, udział w pracach Organizacji daje możliwość podwyższania kwalifikacji kadr i odpowiedniego przygotowania personelu do przyszłej pracy w strukturach UE.

Unia Ekonomiczna Beneluksu

Układ ustanawiający Unię Ekonomiczną Beneluksu został podpisany 3 lutego 1958r. w Hadze na 50 lat przez Belgię, Holandię i Luksemburg. Celem organizacji jest zacieśnienie więzi ekonomicznych między państwami członkowskimi, osiąganie możliwie najwyższego wzrostu stopy życiowej i zatrudnienia, utrzymywanie stabilności finansowej, przyczynianie się do najbardziej korzystnego rozwoju wymiany handlowej z państwami trzecimi. Istotę Uni ekonomicznej Beneluksu ma stanowić utworzenie wspólnego rynku trzech państw.

Środki, jakie mają służyć do realizacji tych zadań, są następujące:

• zlikwidowanie w obrotach między państwami członkowskimi Unii opłat cel­nych, kontyngentów oraz innych ograniczeń o podobnych skutkach

• ustanowienie wspólnej taryfy celnej i wspólnej polityki handlowej wobec państw trzecich.

• zniesienie między państwami członkowskimi przeszkód w swobodnym przepływie osób, usług i towarów.

• Koordynowanie polityki ekonomicznej, finansowej i społecznej państw członkowskich

• Stopniowe zunifikowanie prawa cywilnego, utworzenie wspólnego pomocy prawnej, ujednolicenia zasad arbitrażu, zunifikowanie prawa karnego w stopniu niezbędnym dla funkcjonowania uni gospodarczej

Państwa Beneluksu dokonały także integracji turystycznej, wprowadzając wspólna politykę turystyczna wobec państw trzecich.

Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (European Free Trade Association, EFTA)

Założycielami EFTA było siedem państw: Austria, Dania, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja i Wielka Bry­tania. W 1961 r. Dania wyraziła zgodę na roz­ciągnięcie postanowień układu na Grenlandię, a od l I 1968 r. — także na Wy­spy Owcze. Układ dopuszcza możliwość rozciągnięcia jego postanowień na po­zaeuropejskie posiadłości państw członkowskich.

W związku z przystąpieniem do Wspólnot Europejskich: Danii i Wielkiej Bry­tanii z dniem l I 1973 r.. Portugalii — l I 1986 r., Austrii i Szwecji — l 11995 r., automatycznie wystąpiły one z EFTA.

Z kolei do EFTA przystąpiły: Finlandia — II 1986 r., ale wystąpiła z niej z końcem 1994 r. w związku z przystąpieniem do Wspólnot Europejskich z dniem l I 1995 r.; Liechtenstein — l IX 1991 r. Członkami EFTA są obecnie: Norwegia, Szwajcaria, Islandia i Liechtenstein.

Podstawowymi celami EFTA są:

• stała ekspansja gospodarcza, pełne zatrudnienie, wzrost wydajności pro­dukcji, racjonalne wykorzystanie zasobów gospodarczych, utrzymanie stabilności finansowej, przyśpieszenie wzrostu stopy życiowej na terenie państw członko­wskich

• zapewnienie rozwoju handlu między państwami członkowskimi na zasadzie uczciwej konkurencji

• zapewnienie rozwoju poprzez dostawy dla państw członkowskich surowców produkowanych na ich terytorium

• przyczynianie się do harmonijnego rozwoju ekspansji światowego handlu i usuwania barier w jego rozwoju

Założenia integracyjne miały być realizowane na następujących zasadach:

• stopniowe wyeliminowanie ceł w obrocie między państwami członkowskimi artykułami przemysłowymi. Jeśli natomiast chodzi o obrót artykułami rolnymi, to układ EFTA stanowi, że ma być przeprowadzona pewna jego liberalizacja, ale na podstawie dwustronnych umów zawieranych przez te państwa

• stopniowe wyeliminowanie wszelkich ograniczeń ilościowych w handlu ar­tykułami przemysłowymi między państwami członkowskimi

• zakaz udzielania subsydiów eksportowych przez państwa członkowskie dla przedsiębiorstw znajdujących się na ich terytorium;

• zakaz prowadzenia przez centralne i lokalne władze państw członkowskich jakiejkolwiek działalności mającej na celu uprzywilejowanie producentów krajo­wych w stosunku do producentów z innych państw członkowskich;

• zakaz stosowania przez przedsiębiorstwa przemysłowe wszelkiego rodzaju akcji, które byłyby szkodliwe dla swobodnej konkurencji na terenie państw człon­kowskich, np. ustalanie cen zakupu lub sprzedaży, kontrolowanie zbytu.

Unia Europejska

Jest to najbardziej zawansowana forma integracji gospodarczej. Unia Europejska powstała 1 XI 1993r. na mocy Traktatu o Uni Europejskiej, podpisanego w Maastricht 7 II 1992r. przez 12 państw należących do Współpracy Europejskich: Belgię, Danię, Francję , Francję, Grecję, Hiszpanię, Holandię, Irlandię, Luksemburg, Niemcy, Portugalię, Wielką Brytanię i Włochy, l I 1995 r. członkami UE stały się trzy następne państwa: Austria, Finlandia i Szwecja. Obecnie należy do niej w sumie 15 państw.

Siedzibą UE jest Bruksela, będąca siedzibą Komisji Europejskiej. Parlament mieści się w Strasburgu, jego sekretariat w Luksemburgu. Sesje plenarne Parlamentu odbywają się w Strasburgu i Brukseli (sesja budżetowa), a jego komisje obradują w Brukseli. Siedzibą Trybunału Sprawiedliwości i Trybu­nału Obrachunkowego jest Luksemburg. Unia ma 11 języków oficjalnych. Każdy oficjalny dokument musi być prze­tłumaczony na wszystkie te języki. Symbolami UE są:

• godło: wieniec dwunastu żółtych gwiazd na błękitnym tle, symbolizujących

pełnię, doskonałość i harmonię

• hymn: preludium „Ody do radości" z IX Symfonii Ludwika van Beethovena

Układ z Maastricht powołał do życia Unię Europejską na bazie trzech wspólnot europejskich:

1. Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS), utworzona na mocy traktatu podpisanego 18 IV 1951 r. w Paryżu przez 6 państw: Belgię, Holandię, Luksemburg, Francję, RFN i Włochy (tzw. Traktat Paryski). Traktat wszedł w życie 23 VII 1952 r.; został zawarty na 50 lat (wygasa w 2002 r.)

2. Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG)

3. Europejska Wspólnota Energii Atomowej (EWEA lub Euratom). EWG i Euratom zostały powołane na podstawie traktatów podpisanych przez „szóstkę" 25 III 1957 r. w Rzymie. Traktaty Rzymskie weszły w życie 111958 r.; obowiązują przez czas nie określony.

Cele EWWiS:

Przyczynianie się do szybkiego i zrównoważonego rozwoju gospodarczego, zwiększenia zatrudnienia i podnoszenia stopy życiowej przez:

• utworzenie wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu węglowego i stalo­wego państw uczestniczących (zrealizowano w 1958 r.);

• nadzorowanie tego rynku i korygowanie nieprawidłowości występujących w trakcie jego funkcjonowania.

Cele EWG

Przyczynianie się do harmonijnego rozwoju życia gospodarczego, stałego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego, większej stabilności, szybszego wzrostu poziomu życia i ściślejszych związków między państwami członkowskimi przez:

• rozwijanie integracji gospodarczej, tj.: utworzenie strefy wolnego handlu, unii celnej i wspólnego rynku, ustanowienie wspólnej polityki handlowej, rolnej i transportowej;

• ochronę wolnej konkurencji;

• stworzenie mechanizmów koordynacji polityk gospodarczych państw;

• ujednolicenie ustawodawstwa państw członkowskich w zakresie niezbędnym do właściwego funkcjonowania wspólnego rynku;

• utworzenie Europejskiego Funduszu Socjalnego, mającego na celu wzrost zatrud­nienia i podnoszenie poziomu życia;

• utworzenie Europejskiego Banku Inwestycyjnego, który ma dostarczać środki finansowe państwom członkowskim;

• stowarzyszenie krajów i terytoriów zamorskich w celu zwiększenia wymiany handlowej oraz stymulowania rozwoju gospodarczego i społecznego.

Cele Euroatom:

Stwarzanie warunków do powstania i szybkiego rozwoju przemysłów atomo­wych w krajach Wspólnoty przez:

• rozwijanie badań w dziedzinie atomistyki i rozpowszechnianie ich wyników;

• ustalanie jednolitych norm bezpieczeństwa i kontrolę ich przestrzegania;

• czuwanie nad prawidłowym zaopatrzeniem wszystkich użytkowników Wspólnoty w minerały i paliwa jądrowe;

• wykonywanie przyznanego Wspólnocie prawa własności w stosunku do specjalnych materiałów rozszczepialnych;

• stworzenie wspólnego rynku materiałów i urządzeń wyspecjalizowanych, ułatwianie i popieranie rozwoju inwestycji jądrowych i inne działania.

Cele Uni Europejskiej:

• popieranie równomiernego i stałego postępu gospodarczego, w szczególności poprzez stworzenie obszaru pozbawionego wewnętrznych granic, wzmacnianie spójności ekonomicznej i społecznej, ustanowienie unii gospodarczo-walutowej, docelowo z jedną walutą;

• potwierdzanie tożsamości na arenie międzynarodowej, w szczególności poprzez realizację wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, włącznie z docelowym sformułowaniem wspólnej polityki obronnej, która mogłaby prowadzić z czasem do wspólnej obrony;

• wzmacnianie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich poprzez wprowadzenie obywatelstwa Unii;

• rozwijanie ścisłej współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych;

• utrzymanie i rozwijanie dorobku prawnego Unii.

System instytucjonalny Wspólnot Europejskich opiera się na pięciu głównych instytucjach: Parlamencie Europejskim, Komisji Europejskiej, Radzie Unii Europejskiej, Trybunale Sprawiedliwości, Europejskim Trybunale Obrachunkowym oraz, organach pomocniczych wśród których wyróżniamy: Komitet Regionów, Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Europejski Bank Centralny (od 1 stycznia 1999r. zarządza europejską walutą euro), Europejski Bank Inwestycyjny.
W strukturze instytucjonalnej szczególną rolę odgrywa Rada Europejska, ktorą tworzą szefowie rządów wszystkich krajów członkowskich UE. Organ nie posiada statusu instytucji WE, lecz formalnie odgrywa pierwszorzędną rolę we współpracy pomiędzy państwami członkowskimi.

Trzy filary Uni Europejskiej

Unia Europejska opiera się na trzech filarach:

1. Wspólnotach Europejskich (EWG, EWWiS, Euroatom)

2. Wspólnej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa

3. Współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

I FILAR Wspólnota Europejska	II FILAR Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa	III FILAR Sprawy wewnętrzne i wymiar sprawiedliwości
1) Wspólny rynek 2) Unia Gospodarcza i Monetarna 3) Wspólne Polityki: rolna handlowa transportowa 4) Polityki Solidarnościowe: racjonalna socjalna 5) Oświata 6) Kultura 7) Sieci Transeuropejskie 8) Ochrona Konsumenta 9) Ochrona Zdrowia 10) Środowisko Naturalne	1) Konsultacje, ustalenie wspólnych stanowisk: pokój prawa człowieka demokracja pomoc krajom trzecim 2) Polityka Bezpieczeństwa współpraca w ramach NATO docelowo: Europejski System Bezpieczeństwa	Polityka azylowa Ochrona granic zewnętrznych Polityka migracyjna Walka z przemytem narkotyków Walka ze zorganizowaną przestępczością Współpraca w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości Współpraca policji Współpraca celna

I. Wspólnota Europejska — filar gospodarczy i społeczny

Celem WE jest zapewnienie rozwoju gospodarczego, dobrobytu i bezpieczeństwa społecznego we wszystkich państwach członkow­skich. Cel ten osiągany jest przez:

• Utworzenie wspólnego rynku (tzw. rynku wewnętrznego) oraz unii gos­podarczej i walutowej. Utworzenie wspólnego rynku poprzedzało powołanie unii celnej w 1968 r. Wspólny rynek został oficjalnie otwarty l I 1993 r. Do tego czasu usunięto prawie wszystkie bariery utrudniające przepływ towarów, usług, kapitału i ludności między państwami członkowskimi. Kolejnym etapem integracji było utworzenie unia gospodarczej i walutowej. W styczniu 2002r. wprowadzono do obiegu banknoty i monety euro, emitowane przez Europejski Bank Centralny przy jednoczesnym wycofaniu walut narodowych.

• Prowadzenie wspólnej polityki rolnej, handlowej i transportowej. W zakresie wspólnych polityk Wspólnota przejęła kompetencje państw. Może ona podejmować wszelkie kroki konieczne do osiągnięcia celów w tych dziedzinach.

Wspólna polityka rolna jest realizowana od 1968 r., a polityka handlowa od 1970 r. Najwięcej trudności sprawia ustanowienie wspólnej polityki w dzie­dzinie transportu.

• Prowadzenie tzw. polityk solidarnościowych, których celem jest niwelowanie różnic gospodarczych i społecznych.

Chodzi tu przede wszystkim o politykę regionalną i politykę społeczną. Ce­lem pierwszej jest wspieranie rozwoju regionów najsłabiej rozwiniętych, przede wszystkim w Irlandii, Hiszpanii, Portugalii, Grecji, a także w połud­niowej części Włoch oraz we wschodnich Niemczech (była NRD). Polityka społeczna jest nastawiona na zwalczanie bezrobocia oraz zagwarantowanie „minimum" praw pracowniczych. Zapewnieniu tych praw oraz ochronie praw niektórych grup społecznych (dzieci, osoby starsze i niepełnosprawne) służy przyjęta w 1989 r. przez 11 państw (bez W. Brytanii) Karta Podstawo­wych Praw Społecznych.

Realizacja polityk solidarnościowych jest finansowana ze specjalnych fun­duszów, na które przeznacza się coraz więcej środków z budżetu Unii. Podejmowanie wspólnych działań dla sprostania wyzwaniom i rozwiązywa­nia problemów, które wykraczają poza granice poszczególnych państw. Wspólne działania prowadzone są m.in. w dziedzinie ochrony środowiska, zdrowia, praw konsumentów, zasad konkurencji, oświaty, kultury i badań naukowych. Polegają one zwykle na ustanawianiu wspólnych norm praw­nych (np. ochrona środowiska) bądź na finansowaniu konkretnych przed­sięwzięć (np. na programy badawcze w latach 1990-1994 przeznaczono około 5,7 mld ECU.

II. Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa — filar polityczny (aspekty zewnętrzne)

Cele współpracy są następujące:

• ochrona wspólnych wartości, podstawowych interesów oraz niepodległości Unii;

• umacnianie bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich;

• umacnianie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego;

• popieranie współpracy międzynarodowej;

• rozwój i umacnianie demokracji, państwa prawa, poszanowania praw człowieka i podstawowych swobód.

III. Współpraca w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

— filar polityczny (aspekty wewnętrzne)

Współpraca w tej dziedzinie jest konsekwencją utworzenia wspólnego rynku (otwarcia granic między państwami Unii). Ma ona charakter międzyrządowy. Jej celem jest zapewnienie przestrzegania prawa, porządku i bezpieczeństwa na obszarze Unii. Polega na wzajemnych konsultacjach rządów, przyjmowaniu wspólnego stanowiska i prowadzeniu wspólnych działań przez państwa i od­powiednie służby. W jej zakres wchodzą następujące sprawy:

• dostęp do terytoriów państw Unii obywateli państw trzecich (np. polityka azylowa, polityka imigracyjna, zasady pobytu, wraz z łączeniem rodzin i moż­liwością zatrudnienia oraz walką z nielegalną imigracją, pobytem i zatrud­nieniem);

• zasady regulujące przekraczanie zewnętrznych granic państw Unii;

• walka z narkomanią i oszustwami na skalę międzynarodową;

• współpraca sądowa w sprawach cywilnych i karnych;

• współpraca celna;

• współpraca policji w zakresie prewencji i walki z przestępczością między­narodową (np. system wymiany informacji w ramach Biura Policji Europejskiej Europolu).

W kolejce do członkostwa w obecnej Unii Europejskiej oczekują: 3 kraje śródziemnomorskie: Turcja, Malta i Cypr, oraz 10 państw Europy Środkowej i Wschodniej stowarzyszonych ze Wspólnotami na mocy Układów Europejskich Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Litwa, Łotwa, Estonia oraz Słowenia. Polska jest państwem stowarzyszonym na podstawie Układu Europejskiego zawartego ze Wspólnotami i ich państwa­mi członkowskimi 16 XII 1991 r.; układ obowiązuje od l II 1994 r.; w 1994 r. Polska złożyła formalny wniosek o przyjęcie do Unii Europejskiej. W dniach 24-25 października 2002r. odbył się szczyt Rady Europejskiej w Brukseli, na którym Rada Europejska wyraziła swoją wolę zamknięcia negocjacji z 10 państwami (Cyprem, Czechami, Estonią, Węgrami, Litwą, Łotwą, Malta, Polską, Słowenią i Słowacją) podczas szczytu Rady Europejskiej w Kopenhadze (12-13 grudnia br.) i podpisania Traktatu Akcesyjnego w Atenach w kwietniu 2003 r.

Organizacje integracyjne w Europie Środkowej i Wschodniej

W Europie Środkowej i Wschodniej podjęto dotychczas dwie próby stworzenia organizacji integracyjnych. Pierwszą próbą było utworzenie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG), a drugą podpisanie Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA).

Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej ( RWPG)

RWPG to międzynarodowa organizacja gospodarcza państw socjalistycznych, założona w styczniu 1949 na podstawie konwencji podpisanej przez: Albanię, Bułgarię, Czechosłowację, NRD (1950), Polskę, Rumunię, Węgry i ZSRR.

W 1962 Albania wycofała się z uczestnictwa w działalności Rady. W czerwcu 1962 przyjęta została do RWPG Mongolia, w 1964 Jugosławia zawarła z RWPG umowę o uczestniczeniu w pracach organów Rady na zasadzie równouprawnienia i wzajemnych korzyści w zakresie spraw będących przedmiotem obopólnego zainteresowania, w 1972 przyjęta została Kuba, w 1978 Wietnam. W maju 1973 Finlandia podpisała porozumienie o współpracy gospodarczej z RWPG. Status obserwatora posiadała Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna i Chińska Republika Ludowa.

Zadania Rady określał Statut RWPG uchwalony w 1959 w Sofii. Od 1974 RWPG posiadała status stałego obserwatora w sesjach i pracach ONZ. Głównymi celami RWPG były: przyspieszenie postępu technicznego i ekonomicznego w krajach członkowskich, podniesienie uprzemysłowienia, wyrównywanie poziomu rozwoju gospodarczego poszczególnych krajów, pobudzanie wzrostu gospodarczego i poprawa warunków życia ludności.

Początkowo współpraca dotyczyła tylko handlu międzynarodowego (względnie trwałe powiązania poprzez zawieranie wieloletnich dwustronnych umów handlowych). Później objęła zakres postępu technicznego, koordynację planów gospodarczych, wspólne inwestycje, korzystanie z zasobów surowcowych oraz podział pracy i specjalizację w produkcji ważniejszych wyrobów.

RWPG przestała istnieć w 1989 (formalnie rozwiązana w 1991) wraz z rozpadem ZSRR i wejściem krajów członkowskich na drogę transformacji gospodarek planowych w rynkowe.

Środkowoeuropejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (CEFTA)

CEFTA powstała na podstawie porozumienia podpisanego 21 grudnia 1992 r. w Krakowie. Sygnatariuszami porozumienia były pierwotnie trzy kraje: Czechosłowacja, Polska i Węgry. Przyczyną powstania CEFTY był drastyczny spadek wymiany handlowej między krajami Europy Środkowej. W 1993 roku eksport Polski do państw CEFTA był mniejszy o 41 % w porównaniu z 1988 r. zaś import o 36 %, podobna sytuacja miała miejsce w pozostałych krajach. Kolejna przyczyną powstania CEFTA był nacisk Unii Europejskiej, która nie chciała dopuścić do wzajemnej dyskryminacji towarów z państw porozumienia, które równocześnie zgłosiły swój akces do UE. Obecnie CEFTA ma znacznie szerszy zasięg. Do porozumienia przystąpiły Bułgaria, Słowenia(1995), Rumunia(1997) a o członkostwo starają się Kraje Bałtyckie, Chorwacja, Macedonia i Ukraina. CEFTA reprezentuje rynek, na którym obecnych jest 90 mln konsumentów. Obszar CEFTY rozciąga się od Bałtyku po Morze Czarne i Adriatyk.

Celem porozumienia jest zniesienie ceł w handlu między krajami członkowskimi. Towary podzielono na kilka grup w ramach których cła są stopniowo znoszone. Towary zaszeregowano do grup kierując się "wrażliwością" na konkurencje na rynkach państw członkowskich. 1 III 1993r. zniesiono całkowicie cła na towary o niskim przetworzeniu (kat A), w ty, głównie na surowce i półprodukty jak celuloza, jedwab, wełna naturalna, nie stanowiące konkurencji dla produkcji krajowej. W dalszej kolejności miały być zniesione cła na podstawową część wyrobów przemysłowych, średnio wrażliwych na kon­kurencję (kat. B), m.in. na sprzęt oświetleniowy, medyczny, wyroby ceramiczne, wagony kolejowe i lokomotywy. W ostatniej kolejności mają być zniesione cła na tzw. wyroby wrażliwe (kat. C), np. tekstylia, wyroby hutnicze i motoryzacyjne. Do najbardziej wrażliwych zaliczono artykuły rolno-spożywcze, na które cła nie zostaną zupełnie zniesione a nastąpi jedynie ich redukcja. Jednocześnie porozumienie stanowiło, że będą zniesione wszelkie ograniczenia ilościowe w handlu między jego stronami.

Kraje CEFTA wspierają się wzajemnie w dążeniu do przyjęcia do Unii Europejskiej. W związku z tym większość krajów członkowskich traktuje CEFTĘ jako instytucję przejściową.

Organizacje integracyjne w krajach słabo rozwiniętych gospodarczo

Również w krajach słabo rozwiniętych gospodarczo podjęto próby integracji gospodarczej między wybranymi ich krajami.

Tabela. Organizacje gospodarcze krajów słabo rozwiniętych gospodarczo.

Nazwa -Data powstania	Państwa członkowskie	Cele-osiągnięte, zamierzone∗
Stowarzyszenie Integracyjne Ameryki Łacińskiej (LAIA)-1980	Argentyna, Brazylia, Meksyk, Chile, Kolumbia, Peru, Urugwaj, Wenezuela, Boliwia, Ekwador, Paragwaj	Liberalizacja handlu z uwzględnieniem preferencji dla państw słabiej rozwiniętych
Pakt Andyjski-1969	Boliwia, Kolumbia, Ekwador, Peru, Wenezuela, Meksyk	Elementy wspólnej polityki gospodarczej i handlowej
Południowa Strefa Wolnego Rynku(Mercosul)-1995	Argentyna, Brazylia, Urugwaj, Paragwaj, Chile	Wspólna taryfa celna∗ 85% obniżenie stawek celnych∗
Wspólny Rynek Ameryki Środkowej(CACM)-1960	Kostaryka, Gwatemalia, Honduras, Nikaragua, Salwador	Unia Celna
Wspólnota i Wspólny Rynek Karaibów(CARICOM)-1973	12 krajów wyspiarskich regionu karaibskiego	Unia Celna
Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo Wscho­dniej (ASEAN) - 1967	Singapur, Brunei, Malezja, Tajlandia, Filipiny, Indonezja, Kambodża, Wiet­nam, Laos, Birma	Strefa wolnego handlu* Zdynamizowanie rozwoju regionów słabszych gospodarczo
Organizacja Państw Eks­porterów Ropy Naftowej (OPEC) - 1960	Arabia Saudyjska, Iran, Irak, Wene­zuela, ZEA, Kuwejt, Nigeria, Libia, Indonezja, Algieria, Katar	Koordynacja polityki krajów związa­nej z wydobyciem i eksportem ropy naftowej

Wspólnota Rozwoju Afry­ki Południowej (SADC) -1980	Państwa Afryki Płd.	Unia celna, pomoc ze środków RPA pozostałym państwom; unia walu­towa*
Unia Celna i Ekonomicz­na Afryki Centralnej (UDEAC) - 1964	Gabon, Kongo, Czad, Rep. Środko­woafrykańska, Kamerun, Gwinea Równikowa.	Jednolita wewnętrzna i zewnętrzna taryfa celna Unia celna*
Rada Arabskiej Współ­pracy Gospodarczej (CAEU) - 1964	Państwa arabskie	Pomoc finansowa dla nienaftowych krajów arabskich; unia celna*
Czwórka -1995	Rosja, Kazachstan, Białoruś, Kirgistan	Współpraca gospodarcza; unia cel­na*
Inicjatywa Środkowoazjatycka - 1994	Kazachstan, Uzbekistan, Kirgistan	Wspólny rynek*

Integracja krajów gospodarczo wynika z odmiennych przyczyn niż krajów rozwiniętych gospodarczo; kraje słabo rozwinięte szukają w integracji możliwości rozwiązania problemów gospodarczych, jakie przeżywają, w tym zwłaszcza trudności w uprzemysłowieniu.

Tworząc ugrupowania integracyjne, poszukują one sposobów połączenia skromnych na ogół możliwości kapitałowych, surowcowych itp., eliminacji struktur konkurencyjnych, rozszerzenia rynków zbytu.

Realizacja integracji gospodarczej w tych krajach albo kończyła się niepowodzeniem (np. integracja tzw. krajów socjalistycznych, integracja kilkunastu krajów Ameryki Łacińskiej w postaci Latynoamerykańskiego Stowarzy­szenia Wolnego Handlu, integracja krajów Afryki Wschodniej w postaci Wspólno­ty Afryki Wschodniej, kilka prób integracji krajów Afryki Środkowej i Zachod­niej), albo procesy integracyjne — mimo ambitnych założeń i upływu wielu lat od ich podjęcia — nie wyszły ze stadium początkowego (np. Wspólnota Karaib­ska, Wspólnota Gospodarcza Państw Wielkich Jezior, Andyjski Wspólny Rynek, Latynoamerykańskie Stowarzyszenie Integracyjne, Arabski Wspólny Rynek). Tempo realizacji zamierzeń integracyjnych jest o wiele powolniejsze niż w przypadku in­tegracji europejskiej. Przyczyną są następujące trudności:

• brak odpowiedniej infrastruktury wiążącej zainteresowane kraje

• brak komplementarnych struktur gospodarczych

• próbujące się integrować kraje rozwijające się są wysoce zróżnicowane pod względem poziomu rozwoju, potencjału ekonomicznego itp.

• brak stabilności politycznej w tych krajach rodzi konflikty hamujące rozwój współpracy

Zakończenie

Międzynarodowa integracja gospodarcza jest charakterystycznym procesem naszych czasów i ma wymiar globalny. W najbliższych latach będzie podstawowym czynnikiem rozwiązywania problemów gospodarczych, politycznych, społecznych i będzie determinowała tempo rozwoju gospodarczego. Najbardziej zaawansowana w rozwoju integracji jest Europa. Unia Europejska jest fenomenem w rozwoju integracji europejskiej drugiej połowy XX w. Jej idea i instytucjonalana konstrukcja ulegają ciągłym przeobrażeniom. Rozszerza się jej zasięg terytorialny i pogłębia zakres przedmiotowy współpracy. W konsekwencji zmieniają się uwarunkowania i formy współdziałania Europejczyków w różnych płaszczyznach: kulturowej, społecznej, politycznej, prawnej i ekonomicznej. Członkostwo Polski w Uni Europejskiej jest strategicznym celem polskiej polityki zagranicznej. Jesteśmy zainteresowani jak najszybszym wejściem Polski do Uni Europejskiej.

Korzyści z przystąpienia Polski do UE

1. Spodziewany wzrost produkcji, zatrudnienia i dochodów. Nieograniczony dostęp do unijnego rynku może spowodować wzrost skali produkcji, a przez to spadek kosztów produkcji. Wiązać to się będzie z racjonalniejszym wyko­rzystaniem zasobów, specjalizacją produkcji, co w dłuższej perspektywie do­prowadzi do wzrostu dochodów. Na liberalizacji handlu z Unią skorzystają klienci, gdyż na skutek presji konkurencyjnej polscy przedsiębiorcy będą zmu­szeni produkować towary lepszej jakości i po niższej cenie. Polscy rolnicy mo­gą spodziewać się wzrostu dochodów, gdyż ceny artykułów rolnych w Unii są o 30% wyższe od cen światowych. Nasze produkty relatywnie tańsze będą mogły znaleźć swe miejsce na rynkach europejskich. Zniesienie barier w han­dlu powinno oznaczać dodatkowe oszczędności w nakładach. Pewna szansą dla polskich obywateli będzie możliwość dostępu do unijnego rynku pracy. Będzie to jednak poprzedzone długim okresem przejściowym, a i tak po jego zakończeniu szansę będą mieli ci lepiej wykształceni, znający języki.

2.Korzyści dla wsi i rolnictwa. Ponad 40 % budżetu unijnego przeznaczane jest na prowadzenie polityki rolnej zapewniającej dobrobyt na obszarach wiejskich.

3. Wzrost stabilności systemu gospodarczego. Szacuje się, że po wejściu do Unii wzrost gospodarczy wzrośnie od 0,2 do 1,7 %. Wejście do Unii zwięk­szy naszą wiarygodność na arenie światowej, zwiększy stabilność systemu gospodarczego itp.

4. Zwiększony napływ inwestycji zagranicznych. Poprzez członkostwo w UE staniemy się bardziej stabilnym krajem, któremu łatwiej będzie przyciągnąć inwestorów zagranicznych. Stabilizacja prawa, polityki gospodarczej obniży ryzyko inwestycji w naszym kraju i zachęci inwestorów, którzy poprzez inwe­stycje w Polsce zyskają dostęp do unijnego rynku.

5. Przepływy pieniężne z Funduszy Strukturalnych. Co roku w ramach fundu­szy będzie do Polski spływało około l mld Euro, które pobudzą rozwój i mo­dernizację gospodarki. Przeszkodą może być jednak konieczność udziału wła­snego w inwestycji współfinansowanej ze środków unijnych, a jak wiadomo za­soby finansowe polskich przedsiębiorstw i samorządów są niezbyt duże.

6. Perspektywa pozostania poza Unią Europejską zmniejszy naszą konkurencyjność na tle krajów Europy Środkowej i Wschodniej.

7. Zwiększenie bezpieczeństwa kraju. Jako członek Unii europejskiej Polska zyska na znaczeniu na arenie międzynarodowej, zwiększy swą siłę przetargo­wą na forum międzynarodowym i łatwiej będzie jej walczyć o swe interesy.

8. Współudział w podejmowaniu decyzji. Członkostwo w Unii da możliwość wpływu na decyzje dotyczące przyszłości naszego kontynentu i kierunków współpracy w Europie.

9. Perspektywa członkostwa jest bodźcem mobilizującym do przemian spo­łecznych i gospodarczych.

Koszty członkostwa

1. Przekazanie części uprawnień narodowych. Członkostwo w Unii wiąże się z utratą przez władzę polską części uprawnień decyzyjnych w kwestii polity­ki handlowej, monetarnej, rolnej, transportowej.

2. Groźba utraty tożsamości narodowej.

3. Eliminacja nieefektywnych producentów i groźba wzrostu bezrobocia. Zniesienie barier spowoduje wzrost konkurencji na rynku co będzie począt­kiem końca wielu przedsiębiorców.

4. Polska będzie wpłacać składkę do wspólnego budżetu unijnego.

5. Koszty nieprzystąpienia. Spowodowane byłyby gorszą pozycją polskich przedsiębiorstw na rynku Unii.

Przystąpienie do Uni Europejskiej przyniesie Polsce ogromne korzyści. Nie brakuje jednak przeciwników integracji z Unią. Obawiają się oni o konkurencyjność naszej gospodarki, przewidując "wykupienie Polski przez obcy kapitał" i członkostwo II kategorii. Uważają, że Polska nie jest jeszcze gotowa do członkostwa w Unii, ponieważ jest krajem zbyt biednym, słabym gospodarczo. Jestem za przystąpieniem Polski do Uni Europejskiej, gdyż układ ten stwarza nowe możliwości. Będziemy krajem liczącym się na arenie międzynarodowej i na pewno nastąpi rozwój gospodarczy.

Bibliografia:

1. P.Bożyk, J.Milesa, M.Puławski: Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Warszawa 1999

2. Z.M.Doliwa-Klepacki: Europejska integracja gospodarcza, Białystok 1996

3. K.A.Wojtaszczyk: Społeczeństwo i Polityka, Warszawa 2001

4. G.Michałowska: Mały Słownik stosunków międzynarodowych, Warszawa 1996

5. E.Kawecka-Wyżykowska, E.Synowiec: ABC Uni Europejska, Warszawa 1997

6. A.Budnikowski: Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Warszawa 1997

7. Z.Cesarz, E.Stadtmuller: Problemy polityczne współczesnego świata, Wrocław 1996

Internet:

1. www.negocjacje.gov.pl

2. www.onet.wiem.pl

3. http://www.cefta.org/agreement/pltreaty.htm

P.Bożyk, J.Milesa, M.Puławski : Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Warszawa 1999, s.503.

Z.M.Doliwa-Klepacki: Europejska integracja gospodarcza,Białystok 1996, s.28.

---