Temat: Technologia - nauka o technikach, metodach wytwarzania lub przetwarzania. Proces - zmiany jakościowe (np. kłoda, która została przecięta). W zakres technologii wchodzą procesy: Proces produkcyjny (w wyniku którego następują zmiany jakościowe), jest połączeniem procesów naturalnych i innych procesów potrzebnych do wywoływania określonych i zamierzonych zmian w surowcach oraz materiałach wyjściowych. Te zmiany jakościowe mogą być częściowe lub całkowite. Proces produkcyjny może być różny (od początku do końca produkcji lub możemy go dzielić). Wyróżniamy proces częściowy - gdy przywieziemy np. sosnę i ją potniemy na tarcicę, która zostanie elementem wyjściowym dla innych produktów. Procesy produkcyjne: - procesy podstawowe (główne) - procesy pomocnicze - procesy uboczne Procesy podstawowe są to takie procesy, które uruchamia się w celu otrzymania zamierzonego półfabrykatu lub gotowego produktu. Procesy główne decydują o tzw. przynależności branżowej. Proces pomocniczy - coś co wspomaga inne procesy, są powoływane (organizowane) w celu obsługi procesu głównego (podstawowego) np. proces wytwarzania pary do produkcji sklejki. Procesy uboczne - powołuje się w celu lepszego wykorzystania powierzchni produkcyjnej maszyn i urządzeń a także materiałów. Składniki procesu produkcyjnego: wszystkie procesy przebiegają w czasie i przestrzeni (czas i przestrzeń a także ruch są to podstawowe właściwości procesu). Przestrzeń - obszar na którym mają te procesy następować (w praktyce jest to hala produkcyjna) Czas:
Aby skleić dwie deseczki nakładamy klej i czekamy aż zwiąże - parametr technologiczny. Proces ciągły i przerywany - jeżeli się coś się tworzy można proces przerwać i za chwilę wznowić (proces przerywany). Ale przy produkcji papieru przygotowanie trwa kilka dni i nie można w trakcie produkcji zrobić przerwy. Tak jak nie wygasza się pieca do odlewów i wówczas są to procesy ciągłe. Aby proces zaistniał musi być ruch narzędzia lub obrabianego materiału albo jedno i drugie. Ruch jest czynnikiem, który sprawia że mogą następować zmiany w materiale. Proces produkcyjny to obszar na którym znajdują się procesy
Proces technologiczny to część procesu produkcyjnego, w którym następują zmiany jakościowe, potrzebny jest ruch, środki techniczne. Aby mogły zaistnieć zmiany jakościowe musi zaistnieć czynność (urządzenia techniczne i ruch). Praktycznym wyrazem czasu są procesy składowania (magazyn składowania wyrobów gotowych itp. - elementy muszą być w spoczynku po zakończonej obróbce). Procesy transportu np. między jednym, a drugim stanowiskiem lub między zakładami. |
Temat: Opracowywanie procesów technologicznych. Aby opracować proces technologiczny potrzebny jest projekt konstrukcyjny danego wyrobu.
Należy wytworzyć produkt tak jak wyobrażał go sobie projektant i opisał to w rysunkach i wymaganiach. Najlepiej osiągnąć cel przy optymalnym zakładzie finansowym. Na wybór metody ma wpływ:
Rodzaje metod produkcyjnych:
Metoda jednostkowa - np. w meblarstwie zamówienie na 50 egzemplarzy, ale jeden samolot, czy statek jest też produkcją jednostkową. Metoda seryjna - jest jakaś seria, określona liczba produktów (w danych warunkach optymalna liczba - obliczana przez ekonomistów). Wynika z możliwości produkcyjnych i magazynowych, oraz z możliwości sprzedaży i kosztów obsługi branżowej. Wielkość serii zależy od powyższych czynników. Nie należy produkować do magazynu. Metoda masowa - nie ma zastosowania w normalnych warunkach. Występuje w warunkach incydentalnych (np. stan wojenny) tzn. te same mundury, broń, amunicja... Ustalenie procesów technologicznych:
Inna def. Proces technologiczny jest to szereg operacji i czynności technologicznych odpowiednio dobranych i logicznie ustawionych. Aby wykonać przedmiot potrzebne są operacje i czynności. droga o operacja Procesy technologiczne dzielimy na 3 grupy: 1. proces liniowy 2. proces dezintegracyjny 3. proces integracyjny
|
Ad. 1.Proces liniowy Wprowadzamy 1 element i w wyniku jednej lub kilku operacji otrzymujemy produkt finalny. Może być w linii prostej lub łamanej, w zależności od pomieszczenia.
Ad. 2.Proces dezintegracyjny
Z jednego materiału wyprodukowano kilka asortymentów za pomocą operacji. Ad. 3.Proces integracyjny
Wprowadzono kilka materiałów i w wyniku łączenia otrzymujemy produkt finalny Procesy technologiczne liniowe dezintegracyjne i integracyjne składają się z: Operacji technologicznych i czynności technologicznych. Def. Operacja technologiczna jest częścią składową procesu technologicznego, który jest wykonywany na określonym przedmiocie, bez przerwy na jednym stanowisku. Operacja to zabieg w wyniku, którego następują zmiany jakościowe (wykonanie rowka, z ukosowanie krawędzi). Czynność jest towarzyszem. W wyniku czynności przedmiot może zmienić miejsce. Operacja składa się z czynności. Czynność nie wywołuje zmian jakości . Wszystkie prace związane z transportem, porządkiem i konserwacją nazywamy czynnościami technologicznymi. Zasady ustalania operacji. Każda operacja jako część procesu technologicznego wiąże się z kosztami dlatego też trzeba dążyć do optymalizacji procesu.
|
Linie odbiorcze. -Linia- zespół stanowisk mechanicznych i ręcznych, ustawionych w pewnej linii. Liczba linii odbiorczych winna być taka ile w wyrobie jest niepowtarzalnych elementów. Liczba linii powinna być jak najmniejsza na ile pozwalają na to warunki technologiczne. -Stanowiska robocze przyporządkowane do danej linii muszą być pełnie wykorzystane. W linii należy unikać stanowisk równoległych. Temat: Rytmiczność produkcji. Rytmiczność produkcji oznacza powtarzalne regularne w różnych odstępach czasu wykonywanie pewnych rozmiarów produkcji. Rytmiczność R= T/p gdzie: R- rytm produkcji T- czas globalny brany do obliczeń np. 8h p- ilość produkcji . Czas mierzony jednostkami kalendarzowymi . Ilość produkcji mogą to być fizyczne jednostki, sztuki, kilogramy, wartościowe w pieniądzach. Rytm obliczamy dla stanowiska pracy, zespołu stanowisk, działu, całej linii, całego przedsiębiorstwa. Utrzymanie rytmiczności zależy od:
Zdolność produkcyjna Zdolność produkcyjna określa liczbę jednostek produkcji jaką powinien wykonać dany zakład. Stopień wykorzystania zdolności produkcyjnej określa się stosunkiem zadania produkcyjnego do zdolności produkcyjnej. Sz=Z/p *100% gdzie: Z- zadanie ; p- zdolność Zadanie produkcyjne obliczamy: Z=p/t gdzie: p- ramowy program produkcji ; t- czas produkcji Temat: Gospodarka materiałami i wydajność materiału. Materiały dzielimy na dwie grupy: Materiał podstawowy i materiał pomocniczy.
Do rozliczenia materiałowego służy normowanie materiałowe (inaczej ile i w jakim czasie). Normy zużycia materiału - są to prace zmierzające do wyznaczenia stosunku ilościowego między rozmiarami produkcji a rozmiarami zużycia materiałowego. Na każdy produkt oblicza się normę jednostkową zużycia. Jednostkowa norma zużycia - określa górną najbardziej prawdopodobną normę zużycia niezbędną w danych warunkach technicznych i organizacyjnych. Jednostkowa granica zużycia zależy od trzech czynników:
|
Zużycie jednostkowe składa się z trzech elementów: Zj= Nt + Stu + Stn Zj - jest to ta ilość materiału, która pozostaje w wyrobie po zakończeniu procesu obróbczego Nt - norma teoretyczna Stu - straty techniczne uzasadnione , wynikają z naddatku na obróbkę ( naddatki zależą od rodzaju materiału, rodzaju obróbki, wymagań technologicznych i od wymiarów netto) Stn - straty techniczne nieuzasadnione ( charakteryzuje nie gospodarność materiałową) Cel normowania zużycia: -racjonalne zużycie(rozumowe zużycie), -norma zużycia stanowi instrument kontroli zużycia i gospodarki materiałowej, -norma zużycia stanowi podstawę planowania zaopatrzenia gospodarki materiałowej, -kalkulacja wyrobu(składniki kosztów). Postacie i metody norm: -postać norm
-metody norm
Temat: Wydajność pracy i urządzeń. Wydajność maszyn i stanowisk mechanicznych. Wydajność jest to ważny miernik przy mierzeniu efektów pracy, jest ona funkcją czasu pracy. Ten czas musimy odpowiednio uporządkować aby móc go zmierzyć.
stosunek: |
n -ilość stanowisk z-ilość zadania wykorzystanego na dane stanowisko A-wydajność Parzenie i suszenie drewna Parzenie drewna-hydrotermiczna i plastyczna obróbka drewna. Cel parzenia: - otrzymujemy efekt uplastycznienia drewna, - parzenie prowadzi do zmniejszenia higroskopijności drewna-jest bardziej stabilne, ograniczamy pękanie, paczenie , - następuje zmiana barwy, - drewno się dezynfekuje. Technologia parzenia:
Proces parzenia składa się z trzech elementów: -podnoszenie temperatury, -parzenie czyli przetrzymywanie drewna w stałej temp., -schładzanie drewna. Proces parzenia powinien przebiegać w warunkach podwyższonego ciśnienia ok.1atmosfery, a wilgotność powietrza wewnątrz 100% wyżej, temp. podwyższamy stopniowo do ok.100oC ale nie szybciej jak 1-2oC/h , czas parzenia jest równy i zależy od: -gatunku drewna, -grubości drewna, -ciśnienia wewnątrz tego autoklawu. Drewno należy parzyć w stanie okrągłym lub przetarte(deski ,pale ,łaty).Czas parzenia ok.18h na 1cm grubości materiału np. dla bali bukowych o grubości 50-60 mm, czas powinien wynosić: -czas podnoszenia temp.40h, -czas parzenia w 100°C -31h, -czas schładzania 41h. Suszenie-wyprowadzamy wodę z drewna, drewno parzone jest 6-cio krotnie droższe niż suszone. |
Cel suszenia: -zwiększenie wytrzymałości, trwałości, -zmniejszenie ciężaru, -zmniejszenie stopnia zmiany formy i wymiarów gotowych do robót, -ochrona przed pękaniem i niszczeniem, działaniem grzybów i owadów, -przyspieszenie jakości skrawania, sklejania i wykańczania -polepszenie właściwości rezonansowych cieplnych i elektrycznych. Warunki suszenia:
Czynnikami powodującymi przemieszczanie się wody (hydromechanika)są:
Metody suszenia:
Suszenie naturalne polega na tym, że na danym terenie gdzie chcemy użytkować drewno musi on być suchy np. przez wysypanie piaskiem, żużlem, betonem. Na słupkach betonowych kładziemy belkę w odpowiednim przekroju żeby odległość od ziemi wynosiła ok.50 cm, rozstaw belki 2-3 m, na belce kładziemy tarcice, stosujemy przekładki o przekroju 25/30 mm, powinny być one wykonane ze zdrowego drewna, i impregnowane żeby nie roznosiły grzybów, ostatecznie tak przygotowany materiał powinien być zadaszony.
Tak przygotowane drewno powinno przez jeden sezon leżakować. Wady i zalety tej metody. zalety:
wady:
Metody sztuczne:
|
metoda kondensacyjna-jest to wymuszony obiekt powietrza gorącego, to powietrze przechodzi przez stos drewna i pochłania wodę z drewna, mokre
Temat: Obróbka mechaniczna. 1.Obróbka mechaniczna-materiał nie zmienia swoich właściwości, zmienia kształty, wymiary, stan powierzchni. 2.Obróbka hydrotermiczna-materiał nie zmienia postaci, zmienia właściwości fizyczne. Wyróżniamy trzy rodzaje obróbki: -cięcie-polega na przerywaniu włókien tego materiału, odpadem są cząsteczki drewna zwane trocinami, celem cięcia jest: dzielenie materiału na dwie lub więcej części, powierzchnia uzyskana w wyniku cięcia jest mechowata, chropowata czy też nierówna, -skrawanie-polega na zdejmowaniu z obrabianego materiału cienkiej warstwy tego materiału zwanej wiórem, otrzymywane powierzchnie w rezultacie skrawania są równe, gładkie, proste. -gładzenie-polega na obrabianiu powierzchni narzędziem wieloostrzowym w wyniku czego następuje usuwana cienka warstwa z powierzchni. Odpadem jest pył czyli bardzo drobne cząsteczki drewna a uzyskiwane powierzchnie są gładkie. Do skrawania, cięcia i gładzenia są potrzebne narzędzia min. : Podstawowym narzędziem jest nóż prosty-składa się on z dwóch części: kadłuba i części roboczej. Kadłub służy do zamocowania tego noża w jakimś urządzeniu, część robocza służy do fizycznego oddziaływania na materiał obrobiony. Kształt noża prostego przypomina swoim wyglądem kształt klina
Ostrze to linia przenikania powierzchni natarcia i przyłożenia. Odcinek AB który jest tworzony przenikaniem się dwóch powierzchni jest to tak zwane ostrze. ABDF - jest to powierzchnia natarcia. ABCE - jest to powierzchnia przyłożenia. Między powierzchnią przyłożenia a powierzchnią natarcia znajduje się kąt β zwany kątem ostrza. Kąt α - jest to kąt przyłożenia znajduje się między płaszczyzną natarcia a materiałem. Kąt α + β jest to kąt ustawienia narzędzia w stosunku do materiału obrabianego. Kąt γ jest to kąt natarcia znajduje się między prostą prostopadłą do płaszczyzny a płaszczyzną natarcia. Ostrza narzędzi wykonuje się z materiałów twardych takich jak węgliki spiekane, diament co zapewnia długotrwałe użytkowanie noża.
|
Obróbka narzędziami trącymi: Skrawanie-powstają wióry czyli powstaje odpad. Polega ono na tym , że w pierwszej fazie ostrze noża zagłębia się w materiał, następuje nacisk krawędzi tnącej na materiał, następnie powstaje przecinanie. W wyniku pracy stępionym ostrzem następuje, nie przecinanie ale rozrywanie i wtedy ta powierzchnia jest mechowata a siły potrzebne do wciśnięcia takiego ostrza w materiał są bardzo duże. Krajanie-polega na tym, że ostrze narzędzia przecina materiał i nie ma odpadów. Krajanie polega na dzieleniu materiału, ostrze się zagłębia i dzieli materiał. Przykładem krajania jest praca nożyczek. Łupanie-odbywa się za pomocą narzędzia które ma dwie powierzchnie natarcia. Łupanie polega na tym, że w pierwszej fazie następuje przecięcie włókien materiału wskutek oddziaływania ostrza narzędzia, następnie narzędzie zagłębia się w materiał i wyłącza się z pracy ostrze a podejmują pracę powierzchnie natarcia.
Obróbka narzędziami tnącymi wymaga ruchu. Narzędzie musi być wprawione w pewien ruch tzn. może być narzędzie wprawione w ruch albo materiał obrabiany lub jedno i drugie. Najczęściej w obróbce stosowany jest zarówno ruch narzędzia jak i ruch materiału. Jeden z tych ruchów to ruch roboczy, drugi ruch posuwu.
|
Wyszukiwarka