Podstawy zarządzania w biznesie międzynarodowym - dr Agnieszka Żak

PROBLEMY PLANOWANIA W PRZEDSIĘBIORSTWACH MIĘDZYNARODOWYCH

Planowanie dotyczy tych zagadnień, które znajdują się w zakresie wpływu menedżera.

• Planując menedżer podejmuje decyzje co do kierunku i sposobu działania.

• Plan = projekt przyszłych działań, które mają doprowadzić do osiągnięcia zamierzonych rezultatów.

• Sukces danego przedsięwzięcia uzależniony jest od rzetelnego opracowania planu działania, a czas poświęcony na planowanie pozwala uniknąć błędów lub zdecydowanie zmniejszyć możliwość ich pojawienia się w fazie realizacji projektu.

PLANOWANIE

• to wytyczanie celów oraz określanie sposobów ich realizacji.

• obejmuje sprecyzowanie:

• celów, do których zmierza organizacja (czyli tego co ma być zrobione)

• sposobów/metod działania oraz środków, które mają służyć w realizacji tych celów (kiedy i jak należy to rozbić)

• osób odpowiedzialnych (kto ma to zrobić)

Funkcje celów przedsiębiorstwa

• Funkcja porządkująca

• Funkcja planistyczna i koordynująca

• Funkcja motywacyjna i integrująca

• Funkcja kontrolna

Zasady procesu planowania

• Celowość - każdy plan jest formułowany dla zapewnienia sprawnej realizacji postawionego celu.

• Prymat planowania - które jest podstawą wszystkich innych funkcji zarządzania.

• Kompletność - planowanie musi być funkcją każdego menedżera na każdym szczeblu zarządzania; plany tworzone na różnych szczeblach decyzyjnych w organizacji muszą być ze sobą zintegrowane.

• Skuteczność we wdrożeniu - plan staje się skuteczny, gdy realizując go osiąga się cel przy minimum niepożądanych konsekwencji i przy wynikach przewyższających nakłady.

Planowanie - cztery etapy:

1. Ustalenie celu, lub zbioru celów. Czego organizacja lub jej część chce czy potrzebuje.

2. Określenie istniejącej sytuacji. Jak stan istniejący odbiega od pożądanego, jakim potencjałem dysponuje organizacja.

3. Ustalenie, co sprzyja, a co przeszkadza w realizacji. Jakie czynniki zewnętrzne i wewnętrzne mogą sprzyjać osiągnięciu celu, a jakie mogą stwarzać problemy.

4. Opracowanie planu lub zbioru działań prowadzących do osiągnięcia celu (celów). Wybór najodpowiedniejszego wariantu. Na tym etapie podejmowane są decyzje dotyczące przyszłych działań.

Wizja

• Cel działania o najwyższym i najszerszym działaniu

• Wiąże się z pytaniem, gdzie organizacja pragnie znajdować się w przyszłości.

• Wyznacza zamierzenia strategiczne organizacji.

Wizja globalna - podstawowy wymóg strategii globalnej. Zakłada, że:

• cały świat jest uważany za potencjalny rynek,

• konkurencja jest postrzegana globalnie,

• działania są globalnie koordynowane,

• organizacja posiada globalną filozofię, etos i przewidywania

Misja (powołanie) - pojęcie to oznacza sformułowanie fundamentalnych celów istnienia organizacji, zasadniczych powodów jej działania.

• Zwykle w misji zawarte jest zobowiązanie wobec klientów, otoczenia, akcjonariuszy, ale także pracowników danej firmy, tzn. wszystkich zaangażowanych i zainteresowanych jej działalnością.

• Takiej obietnicy następnie towarzyszy sprecyzowanie zasad działania i kluczowych wartości, ale hasłowe przedstawienie przesłania firmy skuteczniej zwraca uwagę klientów, pracowników, akcjonariuszy na misję firmy.

• Cele organizacji bezpośrednio wynikają z misji. Ustalenie celów powiązanych z misją ukierunkowuje działania członków organizacji, wskazuje jakie rezultaty są pożądane, a następnie umożliwia porównanie osiąganych wyników z oczekiwanymi.

• Misja powinna być: krótka, łatwa do zapamiętania, konkretna (pozwalająca odróżniać organizację), dotyczyć faktycznej działalności organizacji, wyrażać dalekosiężne aspiracje

Zasada SMART

• Przy wyznaczaniu wszystkich celów w firmie (i nie tylko) należy pamiętać o zasadzie SMART.

• Każdy cel zarówno w biznes planie, jak i w praktyce funkcjonowania firmy musi być bardzo wyraźny, co oznacza, że powinien być:

• S - sprecyzowany,

• M - mierzalny

• A - ambitny

• R - realny

• T - zorientowany w czasie.

Planowanie strategiczne

• przygotowanie długofalowego programu działania, którego celem jest realizacja strategii firmy

• Przedsiębiorstwa międzynarodowe potrzebują planów strategicznych z kilku względów:

• Umożliwiają stałe monitorowanie skomplikowanych operacji prowadzonych przez firmy

• Stanowią instrument koordynacji i integracji setek operacji prowadzonych na całym świecie i podporządkowania ich wspólnym dla całej firmy nadrzędnym celom i wartościom,

• Powinny stanowić odpowiedź firm na globalne wyzwania konkurencyjne

• Globalne planowanie strategiczne jest sposobem dochodzenia do procesów koordynacji międzynarodowej

• Globalny plan strategiczny powinien zawierać nie tylko standardowe informacje planistyczne, wyrażone na poziomie globalnym, lecz także strategie i programy dla różnych krajów.

Trzy podstawowe etapy planowania

• Penetrowanie otoczenia zewnętrznego w poszukiwaniu szans i zagrożeń

• Ocena stanu firmy w poszukiwaniu mocnych i słabych stron

• Sformułowanie celów strategicznych na podstawie analizy otoczenia i wnętrza przedsiębiorstwa

Poszukiwanie szans - CO ? GDZIE ?

• Strategia musi umożliwiać szybkie zaproponowanie nabywcom wielu konstelacji produktów, stwarzających im największą możliwość samodzielnej maksymalizacji wartości mierzonej w stosunku do ich konkretnych potrzeb, możliwości, upodobań i sytuacji.

• Elastyczna oferta o globalnym / międzynarodowym zasięgu wymaga skomplikowanych więzi współdziałania z nabywcami, dostawcami oraz współpracującymi partnerami.

• Umiejętność tworzenia, utrzymywania i stałych modyfikacji sieci powiązań (ekosystemów biznesu)

Ocena rynków krajowych i zagranicznych z punktu widzenia szans dla firmy

• Jaka jest wielkość i dynamika rynku na produkty firmy (dobra, usługi, technologię i in.)?

• Jaka jest wielkość i atrakcyjność lokalnego rynku na stosowane przez firmę czynniki (siłę roboczą, talenty, kwalifikacje, surowce, lokalizację i in.)?

• W jaki sposób może firma wykorzystać potencjał danego rynku (m.in. przez eksport, umowy licencyjne, produkcję na miejscu, zakup lokalnych firm)?

• Czy dany rynek można potraktować jako odskocznię lub bazę do penetracji innych rynków?

Ocena stanu firmy

• Ustalenie aktualnych i potencjalnych źródeł przewagi konkurencyjnej firmy - mocnych stron i słabości wynikających z międzynarodowego zasięgu działań firmy i zarządzania nią

• Określenie Kluczowego(ych) Czynnika(ów) Sukcesu - jaki element strategii firmy będzie miał najważniejsze, podstawowe znaczenie dla sukcesu ekspansji międzynarodowej lub globalnej.

• Planowanie strategiczne wymaga precyzyjnego określenia KCS i oparcia na nim planu strategicznego.

Przykładowe KCS

• Szybkość wprowadzania na rynek nowych produktów

• Stylistyka i walory estetyczne

• Najlepsza sieć dystrybucji i serwisu

• Opanowanie całego łańcucha wartości produktu od wydobycia surowca po sprzedaż i obsługę

Autoanaliza słabości firmy

• Konieczne określenie podstawowych słabości - mogą one zagrozić wykorzystaniu szans i zdyskontowaniu atutów

• Np. trudności i koszty koordynacji działalności w różnych krajach

• Niedostosowanie produktów i marketingu do specyfiki lokalnych rynków

Sformułowanie celów strategicznych - lista obszarów w których powinny być formułowane cele strategiczne przedsiębiorstw międzynarodowych:

• Rentowność

• Marketing

• Produkcja

• Finanse

• Technologia

• Stosunki z rządami krajów przyjmujących

• Polityka kadrowa

• Badania i rozwój

• Ochrona środowiska

Cechy charakterystyczne badań rynków zagranicznych:

• złożoność procesu badań (wiele krajów, różne języki, różny poziom rozwoju gospodarczego i kulturalnego)

• trudny dostęp do informacji o rynkach zagranicznych,

• trudność realizacji badań pierwotnych i ich wysoki koszt,

• trudność porównania wyników badań różnych rynków zagranicznych,

• duże znaczenie badań prognostycznych.

Zalety źródeł wtórnych w badaniach marketingowych rynków zagranicznych:

• badania wtórne mogą być zrealizowane szybciej, po niższych kosztach i są niezbyt skomplikowane,

• dają pierwotny obraz rynku zagranicznego,

• nie wymagają specjalistycznych przeszkoleń personelu badawczego, przygotowania instrumentów badawczych, itd.,

• wyniki mogą być stosunkowo szybko opracowane i zaprezentowane.

Bariery:

• dostępność źródeł (w wielu przypadkach brak inf. wtórnych lub są trudno dostępne),

• porównywalność informacji

• aktualność i dokładność (celowe lub niecelowe zafałszowanie).

4

---