Opracowanie dokumentacji oceny ryzyka zawodowego
Temat zaliczenia z ćwiczeń:
Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku pracy w zakładzie pracy
(do wyboru dowolne stanowisko w dowolnym zakładzie, po uzgodnieniu z prowadzącym)
Podstawa prawna:
Zgodnie § 39a. 3 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.07.49.330) dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać w szczególności:
opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie: stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów, wykonywanych zadań, występujących na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia i uciążliwych czynników środowiska pracy, stosowanych środków ochrony zbiorowej i środków ochrony indywidualnej, osób pracujących na tym stanowisku pracy;
wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko;
datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.
Zakres pracy z ćwiczeń:
Strona tytułowa
Analiza literatury specjalistycznej
Czy jest analizowane stanowisko pracy omówione w literaturze?
Jeśli nie, czy jest omówione podobne stanowisko pracy w literaturze?
Czy informacje zawarte w literaturze są nadal aktualne, m.in. zmiana wymagań prawnych dotyczących oceny ryzyka, np. substancji i preparatów chemicznych, czynników rakotwórczych i mutagennych, hałasu i drgań mechanicznych, szkodliwych czynników biologicznych?
Ile zidentyfikowano zagrożeń, czy zagrożenia zostały podzielone na grupy zagrożeń fizycznych, chemicznych, biologicznych i psychofizycznych?
Jaką zastosowaną metodę oceny ryzyka, czy są ocenione wszystkie zidentyfikowane zagrożenia, czy są zaproponowane działania profilaktyczne dla wszystkich zagrożeń?
Analiza dokumentacji w zakładzie
Czy jest przeprowadzona ocena ryzyka zawodowego w zakładzie?
Jeśli tak, czy jest dostępna dokumentacja wyników oceny ryzyka zawodowego?
Czy dokumentacja wyników oceny ryzyka zawodowego jest nadal aktualna?
Ile zidentyfikowano zagrożeń, czy zagrożenia zostały podzielone na grupy zagrożeń fizycznych, chemicznych, biologicznych i psychofizycznych?
Jaką zastosowaną metodę oceny ryzyka, czy są ocenione wszystkie zidentyfikowane zagrożenia, czy są zaproponowane działania profilaktyczne dla wszystkich zagrożeń?
Propozycja oceny ryzyka zawodowego lub aktualizacji oceny ryzyka zawodowego
(Opis stanowiska pracy, Identyfikacja zagrożeń, Oszacowanie ryzyka, Plan działań profilaktycznych)
Zakończenie (Wnioski końcowe, Spis literatury, Załączniki)
Wytyczne oceniania ćwiczeń:
prace pisemne powinny zawierać w szczególności: dokładny wykaz literatury, krytyczny przegląd literatury, rozwinięcie zagadnień, podsumowanie i własne wnioski końcowe;
wykaz literatury powinien zawierać dokładny opis obejmujący w szczególności: autora i tytuł utworu, wydawnictwo, miejsce i rok, a w czasopismach jego nazwę, numer i rok;
niedopuszczalne są prace mające znamiona plagiatu, w szczególności zawierające cudze publikacje bez ich zacytowania i pozbawione wykazu wykorzystanej literatury;
niedopuszczalne są prace będące kompilacją treści z Internetu, bez właściwego cytowania poszczególnych fragmentów treści i dokładnego opisu wykorzystanych stron www;
kryteria oceny pracy pisemnej to przede wszystkim wkład pracy własnej studenta (np. analiza literatury, analiza dokumentacji), dobór odpowiedniej literatury i jej cytowanie.
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego - opis stanowiska pracy
(wg § 39a. 3 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp, Dz.U.07.49.330)
Nazwa i lokalizacja stanowiska pracy ………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Wykaz wyposażenia technicznego, w tym:
- maszyny ……………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………...
- narzędzia ………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
- materiały ………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
- instalacje ………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
- inne urządzenia techniczne ……………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
Opis pracy i wykonywanych czynności, w tym:
- rodzaj pracy 1 i wykaz czynności ……………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
- rodzaj pracy 2 i wykaz czynności ……………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
- rodzaj pracy 3 i wykaz czynności ……………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
Zagrożenia występujące na stanowisku pracy, w tym:
- mechaniczne …………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
- fizyczne ………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
- chemiczne ……………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
- biologiczne …………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………...
- psychofizyczne ………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
Wykaz środków ochrony zbiorowej i indywidualnej, w tym:
- środki ochrony zbiorowej ……………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
- środki ochrony indywidualnej ………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Osoby pracujące na stanowisku pracy (nie tylko pracownicy), w tym:
- mężczyźni ……………………………………………………………………………………..
- kobiety, w tym kobiety w ciąży …………………………………………………………….....
- młodociani …………………………………………………………………………………….
- inne osoby narażone (np. uczniowie, praktykanci itp.) ……………………………………….
Miejsce i data oceny ryzyka zawodowego ...........…….…………………………..
Nazwisko i imię oraz podpis członków zespołu oceniającego ryzyko zawodowe
...........…….………………………………….....................…….………………………………….....................
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego -
wymagania ogólne dla stanowiska pracy
...................................................................... (nazwisko i imię pracownika) ...................................................................... (nazwa/symbol stanowiska pracy) |
Wyniki oceny (wybrać jedną odpowiedź: Tak/ Nie/Nie dotyczy) |
|
Szkolenie BHP |
Instruktaż ogólny |
|
|
Instruktaż stanowiskowy |
|
|
Szkolenie okresowe |
|
Profilaktyczne badania lekarskie |
Badania wstępne |
|
|
Badania okresowe |
|
|
Badania specjalistyczne |
|
Pomieszczenie pracy |
Podłoga |
|
|
Oświetlenie naturalne |
|
|
Oświetlenie sztuczne |
|
|
Wentylacja naturalna |
|
|
Wentylacja mechaniczna |
|
|
Temperatura |
|
Stanowisko pracy |
Kubatura (min. 13 m3) |
|
|
Powierzchnia robocza (min. 2 m2) |
|
|
Szerokość przejść między maszynami i urządzeniami |
|
|
Drogi transportowe |
|
|
Pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia |
|
Uprawnienia |
Wymagane wykształcenie |
|
|
Dodatkowe uprawnienia |
|
Organizacja pracy |
Instrukcja stanowiskowa |
|
|
Oznakowanie stref niebezpiecznych |
|
Uwagi:
|
||
Miejsce i data oceny ryzyka zawodowego ...........…….…………………………..
Nazwisko i imię oraz podpis członków zespołu oceniającego ryzyko zawodowe
...........…….………………………………….....................…….………………………………….....................
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego - identyfikacja zagrożeń
Opis zagrożenia |
Wyniki identyfikacji |
||
Rodzaj zagrożenia |
Przyczyny zagrożenia |
Tak |
Nie |
Czynniki mechaniczne, np.: |
|
|
|
Ruchome elementy maszyn i urządzeń |
|
|
|
Nieruchome ostre i wystające elementy |
|
|
|
Poruszające się mechanizmy i maszyny |
|
|
|
Spadające przedmioty i elementy |
|
|
|
Transportowane przedmioty i elementy |
|
|
|
Poruszające się środki transportowe |
|
|
|
Śliskie i nierówne powierzchnie |
|
|
|
Ograniczone przestrzenie |
|
|
|
Praca na wysokości |
|
|
|
Praca w wykopach |
|
|
|
Praca w zagłębieniach |
|
|
|
Praca w zbiornikach |
|
|
|
Płyny i gazy pod ciśnieniem |
|
|
|
Substancje palne i wybuchowe |
|
|
|
Gorące powierzchnie i substancje |
|
|
|
Zimne powierzchnie i substancje |
|
|
|
Czynniki fizyczne, np.: |
|
|
|
Pyły zwłókniające |
|
|
|
Pyły drażniące |
|
|
|
Inne pyły przemysłowe |
|
|
|
Hałas słyszalny |
|
|
|
Hałas infradźwiękowy |
|
|
|
Hałas ultradźwiękowy |
|
|
|
Drgania ogólne |
|
|
|
Drgania miejscowe |
|
|
|
Mikroklimat gorący |
|
|
|
Mikroklimat zimny |
|
|
|
Mikroklimat umiarkowany |
|
|
|
Mikroklimat zmienny |
|
|
|
Niewłaściwe oświetlenie |
|
|
|
Promieniowanie jonizujące |
|
|
|
Promieniowanie laserowe |
|
|
|
Promieniowanie podczerwone |
|
|
|
Promieniowanie nadfioletowe |
|
|
|
Pole elektromagnetyczne |
|
|
|
Pole elektrostatyczne |
|
|
|
Prąd elektryczny |
|
|
|
Czynniki chemiczne, np.: |
|
|
|
Żrące |
|
|
|
Toksyczne |
|
|
|
Drażniące |
|
|
|
Uczulające |
|
|
|
Rakotwórcze |
|
|
|
Mutagenne |
|
|
|
Działające na rozrodczość |
|
|
|
Działające na płód |
|
|
|
Czynniki biologiczne, np.: |
|
|
|
Wirusy |
|
|
|
Bakterie |
|
|
|
Grzyby |
|
|
|
Pasożyty |
|
|
|
Rośliny |
|
|
|
Zwierzęta |
|
|
|
Toksyny i alergeny |
|
|
|
Czynniki psychofizyczne, np.: |
|
|
|
Obciążenie statyczne |
|
|
|
Obciążenie dynamiczne |
|
|
|
Monotypowość ruchów |
|
|
|
Monotonia pracy |
|
|
|
Nadmierny stres |
|
|
|
Miejsce i data oceny ryzyka zawodowego ...........…….…………………………..
Nazwisko i imię oraz podpis członków zespołu oceniającego ryzyko zawodowe
...........…….………………………………….....................…….………………………………….....................
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego - metoda wg PN-N-18002
Metoda według polskiej normy PN-N-18002:2011 oparta jest na ocenie prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia (tab. 1.) - mało prawdopodobne (M), prawdopodobne (Ś) lub wysoce prawdopodobne (D) oraz ciężkości szkodliwych następstw (tab. 2.) - małe (M), średnie (Ś) lub duże (D), a wielkość ryzyka dla skali trójstopniowej (tab. 3.) - ryzyko małe (M), ryzyko średnie (Ś) lub ryzyko duże (D).
Tab. 1. Prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia wg PN-N-18002:2011.
Kategoria prawdopodobieństwa |
Opis prawdopodobieństwa |
mało prawdopodobne (M) |
następstwa zagrożeń, które nie powinny wystąpić podczas całego okresu aktywności zawodowej pracownika |
prawdopodobne (Ś) |
następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie podczas całego okresu aktywności zawodowej pracownika |
wysoce prawdopodobne (D) |
następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić wielokrotnie podczas całego okresu aktywności zawodowej pracownika |
Tab. 2. Ciężkość szkodliwych następstw zagrożenia wg PN-N-18002:2011.
Kategoria ciężkości szkodliwych następstw |
Opis ciężkości szkodliwych następstw |
małe (M) |
urazy i choroby, które nie powodują długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy; są to czasowe pogorszenia stanu zdrowia takie jak niewielkie stłuczenia i zranienia, podrażnienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, bóle głowy itp. |
średnie (Ś) |
urazy i choroby, które powodują niewielkie, ale długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości i są związane z krótkimi okresami absencji; są to np. zranienia, oparzenia II st. na niewielkiej powierzchni ciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążeniowe układu mięśniowo-szkieletowego (np. zapalenia ścięgna) itp. |
duże (D) |
urazy i choroby, które powodują ciężkie i stałe dolegliwości i/lub śmierć; są to np. oparzenia III st., oparzenia II st. dużej powierzchni ciała, amputacje, skomplikowane złamania z następową dysfunkcją, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narządów wewnętrznych i układu nerwowego w wyniku narażenia na czynniki chemiczne, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenie słuchu, astma, zaćma itp. |
Tab. 3. Macierz oceny ryzyka dla skali trójstopniowej wg PN-N-18002:2011.
Prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia |
Ciężkość szkodliwych następstw |
||
|
mała (M) |
średnia (Ś) |
duża (D) |
mało prawdopodobne (M) |
ryzyko małe (M) |
ryzyko małe(M) |
ryzyko średnie (Ś) |
prawdopodobne (Ś) |
ryzyko małe(M) |
ryzyko średnie (Ś) |
ryzyko duże (D) |
wysoce prawdopodobne (D) |
ryzyko średnie (Ś) |
ryzyko duże (D) |
ryzyko duże (D) |
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego - oszacowanie ryzyka
Opis zagrożenia |
Wyniki oszacowania |
||
Rodzaj zagrożenia |
Skutki zagrożenia |
Ocena prawdopo-dobieństwa (M, Ś, D) |
Ocena ciężkości następstw |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Miejsce i data oceny ryzyka zawodowego ...........…….…………………………..
Nazwisko i imię oraz podpis członków zespołu oceniającego ryzyko zawodowe
...........…….………………………………….....................…….………………………………….....................
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego - wyniki oceny ryzyka zawodowego
Opis zagrożenia |
Wyniki oceny ryzyka |
Działania profilaktyczne |
|||||||
Rodzaj |
Przyczyny zagrożenia |
Skutki |
Wielkość ryzyka przed redukcją |
Wielkość ryzyka po redukcji |
Działania techniczne i organizacyjne, |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Miejsce i data oceny ryzyka zawodowego ...........…….…………………………...
Nazwisko i imię oraz podpis członków zespołu oceniającego ryzyko zawodowe .............................................................................................................................
6